Lajmet

​Pesimizmi: Pse lind një pikëpamje negative për botën dhe a mund të shërohet?

Published

on

Negativizmi ose pesimizmi përshkruan një kuptim dhe përvojë të errët të botës përreth jush. Është një mësim filozofik sipas të cilit gjithçka në botë nuk është e mirë, më saktësisht, është më e keqja që mund të jetë.

Ky botëkuptim zakonisht fitohet në procesin e shoqërizimit, dhe në atë periudhë individët e vlerësojnë veten negativisht dhe dyshojnë në aftësitë dhe mundësitë e tyre.

Si një pikëpamje filozofike, pesimizmi bazohet në idenë se ka më shumë të keqe sesa të mirë në botë. Sipas Enciklopedisë kroate, baza e pesimizmit është eliminimi i mungesës dhe dhimbjes së veprimit njerëzor, por kur kjo ndodh, njeriu mbetet në dëshirë sepse karakterizimi kryesor i jetës njerëzore është paqëndrueshmëria dhe kalueshmëria.

Pesimizmi gjithashtu ka vendin e tij në shumë fe, në krahasim me një kuptim pozitiv të botës. E kundërta e pesimizmit është optimizmi, besimi se ka më shumë të mirë sesa të keqe në botë.

Si janë njerëzit pesimistë?

Të gjithë në jetë ndonjëherë mund t’i nënshtrohen mendimeve pesimiste për shkak të zhgënjimeve ose traumave. Nuk është aspak e pazakontë të kemi mendime pesimiste, megjithatë, nëse mendimet negative dhe pesimizmi janë gjithçka që kemi në mendje, kjo duhet parë si një problem që duhet zgjidhur.

Arsyeja për këtë është se një pjesë e depresionit si një çrregullim psikologjik është pesimizmi. Ekzistojnë gjithashtu të dhëna se si njerëzit që kanë një nivel më të lartë pesimizmi kanë një rrezik më të lartë për të vdekur nga sëmundjet e zemrës. Pesimizmi mund të përkeqësojë simptomat e depresionit dhe ankthit, veçanërisht te të moshuarit ku ndikon më tej në gjendjen e tyre fizike.

Si të njohësh një person pesimist?

Njerëzit që jetojnë pesimizëm kanë një kuptim të errët të jetës rreth tyre dhe mund të njihen nga këto simptoma:

– besimi se realiteti është i pakuptimtë

– mungesa e besimit te njerëzit përreth jush

– besimi se jeta nuk ka kuptim

– mbyllje, mungesë e jetës shoqërore

– fyerje e të gjitha të mirave

– besimi në pavlefshmërinë e dikujt

– zvogëlimi i besimit në aftësitë e veta

– një jetë e rrallë dhe e përmbushur dobët

Ka një lidhje në rritje dhe gjithnjë e më shumë flitet për lidhjen midis ndjenjave të këqija dhe pesimizmit me sëmundje të ndryshme fizike. Për shembull, njerëzit që vuajnë nga sëmundje të rënda tregojnë një shërim më të gjatë sesa njerëzit që karakterizohen si optimistë.

Pesimizmi dhe sëmundja

Lidhja midis fillimit të sëmundjes dhe pesimizmit nuk është një ide e re, dhe kërkimet mbi këtë çështje kanë ekzistuar që nga fillimi i viteve 1900. Një studim periodik që filloi në vitin 1920 tregoi se fëmijët që u etiketuan më të lumtur dhe më të lumtur në vitet e mëparshme kishin një jetëgjatësi më të gjatë se ata që u karakterizuan si pesimistë. Shkencëtarët kanë vërtetuar të dhëna të ngjashme në studime të tjera.

Të dhënat tregojnë se pesimizmi mund të shoqërohet me vdekshmëri më të lartë, por gjithashtu se individët pesimistë kanë më shumë gjasa të zhvillojnë faktorë rreziku për vdekshmërinë e parakohshme siç është presioni i lartë i gjakut. Një nga arsyet e rritjes së sëmundjes te njerëzit pesimistë është fakti se në jetën e vjetër ata do të jenë më të prirë ndaj zakoneve më të këqija të jetës dhe konsumimit të alkoolit dhe cigareve.

Analizat e mbijetesës të kryera te njerëzit me kancer dhe SIDA tregojnë se optimizmi ishte një faktor për mbijetesë më të gjatë dhe pesimizmi ishte një faktor për mbijetesë të dobët dhe më të shkurtër në sëmundjet më të rënda. Pjesa më e madhe e shërimit nga sëmundja lidhet me gjendjen pozitive psikologjike të personit dhe vullnetin për të jetuar, dhe pesimistët nuk i tregojnë këto karakteristika, por janë e kundërta. Analizat tregojnë gjithashtu se optimistët kthehen në aktivitete të ndryshme dukshëm më shpejt pas sëmundjes dhe operacionit sesa pesimistët. Është interesante sesi këto të dhëna janë të orientuara në të gjithë botën, jo vetëm në vendet perëndimore.

Pesimizmi dhe sëmundjet e zemrës, tregojnë të dhënat, janë të lidhura ngushtë. Një studim i kryer mbi burrat që iu nënshtruan një operacioni për të instaluar shartime të arterieve koronare tregoi se optimistët po shërohen më shpejt.

Gjithashtu është treguar se individët optimistë kanë më pak shenja fiziologjike që tregojnë infarkt miokardi gjatë operacionit. Sa i përket përsëritjes së sëmundjes, dhimbja e shkaktuar nga angina pectoris është përshkruar si dukshëm më e ulët tek optimistët sesa pesimistët. Një studim tjetër, i mëvonshëm, tregoi rezultate të ngjashme dhe se pesimizmi më i ulët ishte i lidhur me statusin më të mirë të pacientit.

Edhe pse nuk ka shumë kërkime, korrelacione të larta gjenden midis një gjendje emocionale pozitive ose optimizmit dhe një jete më të gjatë. Gjithashtu është treguar se pesimizmi parashikon vdekshmërinë dhe është një faktor i rëndësishëm rreziku për vdekshmërinë, veçanërisht në pacientët më të rinj. Pesimizmi është treguar se është i lidhur me veprimin e tabletave dhe ndikon drejtpërdrejt në sistemet endokrine dhe imune.

Gjithashtu, pesimizmi krijon një rrezik shumë më të lartë për zhvillimin e vështirësive psikologjike si depresioni, ankthi, paniku dhe sëmundje të ngjashme. Të gjitha sa më sipër mund ta bëjnë të vështirë funksionimin e përditshëm.

Nëse lihet i pa trajtuar mund të shkaktojë sëmundje kronike dhe probleme afatgjata me trupin.

A mund të trajtohet pesimizmi?

Meqenëse as optimizmi dhe as pesimizmi nuk klasifikohen si një çrregullim mendor, në përgjithësi nuk është e nevojshme ta trajtojmë. Por kjo nuk do të thotë që pesimizmi nuk mund të shërohet.

Krijimi i një pamje pozitive për botën mund të mësohet, por zakonisht është një proces i gjatë. Nëse pesimizmi ndikon në jetën e përditshme në kuptimin që një person mbyllet, ka mungesë të jetës shoqërore ose besim në jetë, nuk do të ishte keq të kërkosh ndihmë psikologjike në mënyrë që e njëjta të mos ndikojë në krijimin e ankthit dhe depresionit.

Pikëpamjet negative të botës, gjërave dhe njerëzve përreth jush në përgjithësi mund të ndikojnë negativisht në zhvillimin e jetës dhe shfrytëzimin e mundësive të jetës.

Continue Reading

Bota

Komiteti i OKB-së: Metodat e luftës të Izraelit ngjasojnë me gjenocid

Published

on

Komiteti i posaçëm i Kombeve të Bashkuara ka akuzuar Izraelin për përdorimin e metodave lufte që përkojnë me karakteristikat e gjenocidit gjatë operacioneve të tij ushtarake në Rripin e Gazës. Në një raport të publikuar më 14 nëntor 2024, komiteti theksoi se veprimet e Izraelit, përfshirë “përdorimin e urisë si metodë lufte” dhe shkatërrimin e shërbimeve themelore, po shkaktojnë një katastrofë të madhe humanitare dhe mjedisore në këtë rajon.

Komiteti, i cili ka hetuar për dekada shkeljet e të drejtave të njeriut në territoret palestineze, shprehu shqetësimin e tij për numrin e madh të viktimave civile dhe kushtet e jetesës për palestinezët. Sipas raportit, Izraeli ka shkaktuar vdekje, uri dhe lëndime të rënda përmes rrethimit të Gazës, pengimit të ndihmave humanitare dhe sulmeve të shënjestruara, pavarësisht thirrjeve të vazhdueshme nga OKB-ja dhe urdhrave të Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë.

Në raport, Komiteti i OKB-së tha se metodat e luftës që përdor Izraeli “përkojnë me karakteristikat e gjenocidit”, duke përfshirë përdorimin e urisë si një “armë” dhe ndëshkimin kolektiv të popullsisë palestineze. Dëshmitë nga terreni tregojnë se veriu i Gazës është përfshirë nga një situatë ekstreme urie, e cila po përkeqësohet me kalimin e kohës.

Një tjetër çështje e ngritur nga komiteti është shkatërrimi i infrastrukturës thelbësore të Gazës, përfshirë sistemet e ujit, kanalizimeve dhe furnizimin me ushqime. Raporti nënvizon se bombardimet ajrore izraelite kanë shkatërruar mbi 25,000 tonë mjete shpërthyese, një sasi që është e barabartë me dy bomba bërthamore, duke shkaktuar një krize mjedisore dhe shëndetësore që do të ketë pasoja afatgjata për brezat e ardhshëm.

Komiteti shprehu gjithashtu shqetësim për përdorimin e inteligjencës artificiale nga Izraeli për avancimin e sistemeve të tij të shënjestrimit gjatë operacioneve ushtarake. Ky përdorim i teknologjisë ka ngritur pyetje rreth ndikimit të saj në shkallën dhe precizitetin e sulmeve, që shpesh kanë shënjestruar civilët dhe objektet civile.

Në fund, Komiteti i OKB-së bëri thirrje për një reagim urgjent nga shtetet e tjera për të ndërprerë luftën dhe për të ushtruar presion ndaj Izraelit, duke theksuar se disa shtete po vazhdojnë të ofrojnë mbështetje ushtarake dhe ndihmë tjetër, pavarësisht shkeljeve të drejta të njeriut dhe shkatërrimeve të shkaktuara në Gaza./REL/

Continue Reading

Bota

Kroacia planifikon të blejë 394 raketa HIMARS me rreze veprimi deri në 80 km

Published

on

Kroacia ka njoftuar planet për blerjen e një sërë raketash GMLRS, me rreze veprimi deri në 80 km, për sistemin raketor HIMARS, një hap i rëndësishëm në modernizimin e forcave të saj të armatosura. Sekretari i Shtetit në Ministrinë e Mbrojtjes, Branko Hrg, ka bërë të ditur se do të blihen gjithsej 394 raketa GMLRS, që janë pjesë e një marrëveshjeje të mundshme për forcimin e kapaciteteve ushtarake të Kroacisë.

Hrg shpjegoi se ky prokurim është pjesë e një iniciative më të gjerë për modernizimin e ushtrisë kroate, duke theksuar rëndësinë e rritjes së ndarjes së fondeve për mbrojtjen. Ai bëri një krahasim me vitin 2016, duke theksuar se buxheti për mbrojtjen ka pësuar një rritje prej 142% që nga ajo periudhë. “Aktualisht, ne jemi në përputhje me standardet e NATO-s për ndarjen e fondeve, me 2% të GDP-së për mbrojtjen dhe 20% për pajisjet ushtarake,” tha Hrg.

Në lidhje me blerjen e raketave për HIMARS, Hrg nënvizoi se sistemi HIMARS është një nga teknologjitë më moderne dhe se, si pjesë e bashkëpunimit me Shtetet e Bashkuara, procesi i prokurimit është i qartë dhe i njohur. Ai e përshkroi HIMARS si një sistem shumë efikas dhe të besueshëm për forcën e tij raketore.

Kur u pyet se pse Kroacia nuk ka vendosur të blejë raketa me rreze më të gjatë, si ER GMLRS apo ATACMS, Hrg e sqaroi këtë duke theksuar se Kroacia nuk ka “afinitete sulmi” dhe nuk ka nevojë për raketa me rreze të gjata që mund të mbulonin territore të largëta. Megjithatë, ai nuk e përjashtoi mundësinë e blerjes së këtyre raketave në të ardhmen, duke lënë hapësirë për mundësi të tjera nëse situata strategjike kërkon një ndryshim të kursit.

Ky hap i Kroacisë për të forcuar kapacitetet e saj ushtarake është një pjesë e përpjekjeve të vazhdueshme të vendit për të rritur standardet e mbrojtjes dhe për të kontribuar më shumë në sigurinë e përgjithshme të Aleancës së NATO-s, duke i dhënë prioritet teknologjive moderne dhe sistemeve raketore efikase./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Lajmet

BE-ja e gjobit Meta-n me gati 800 milionë euro për praktika “abuzive”

Published

on

By

Komisioni Evropian e ka gjobitur të enjten Meta-n, kompaninë që zotëron Facebook-un, me 797.72 milionë euro, për shkak të praktikave abuzive nga të cilat përfitoi tregu online në Facebook, i njohur si Martkerplace.

Komisioni Evropian e gjobiti Meta-n… për shkeljen e rregullave të BE-së duke e lidhur shërbimin e vet online për reklama të klasifikuara, Facebook Marketplace, me rrjetin e vet social personale, Facebook, dhe duke vendosur kushte të padrejta komerciale ndaj shërbimeve të tjera online për reklama të klasifikuara”, tha Komisioni Evropian.

Meta njoftoi se do të ankohet ndaj këtij vendimi, por në ndërkohë, do të bashkëpunojë dhe do të punojë pa humbur kohë për të gjetur zgjidhje për adresimin e çështjeve të ngritura.

Ky vendim i Komisionit Evropian vjen dy vjet pasi ai e kishte akuzuar gjigantin amerikan të teknologjisë se i kishte dhënë përparësi të padrejtë shërbimit të vet për reklama të klasifikuara, Facebook Marketplace, duke i bashkuar dy shërbimet.

Bashkimi Evropian nisi një hetim formal ndaj dyshimeve për sjellje kundër konkurrencës nga Facebook në qershor 2021. Në dhjetor 2022, BE-ja ngriti shqetësime se Meta e lidh rrjetin e vet social mbizotërues, Facebook, me shërbimet e veta online për reklama të klasifikuara.

Facebook e lansoi tregun online Marketplace në vitin 2016 dhe e zgjeroi atë në disa vende evropiane një vit më pas.

BE-ja argumenton se Meta ua imponon Facebook Marketplace njerëzve të cilët e përdorin Facebook-un me një “lidhje” të jashtëligjshme, por Meta tha se ky argument e shpërfill faktin se përdoruesit e Facebook-ut mund të zgjedhin nëse duan të shkojnë në Marketplace, dhe shumë prej tyre nuk e bëjnë.

Meta tha se Komisioni Evropian pretendoi se Marketplace ka mundësi ta pengojë rritjen e tregjeve të mëdha të reja online në BE, por nuk gjeti prova për të dëshmuar se kjo i dëmton konkurrentët.

Continue Reading

Lajmet

​Etiopia regjistron 7.3 milionë raste malarie për gati 10 muaj

Published

on

By

Më shumë se 7.3 milionë njerëz u diagnostikuan me malarie dhe 1.157 vdekje u raportuan në Etiopi nga 1 janari deri më 20 tetor, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH).

Në raport thuhet se ky është numri më i lartë i rasteve vjetore të regjistruara në shtatë vjetët e fundit të shkaktuara nga pickimi i mushkonjave femra të infektuara Anopheles.

Transmetimi i malaries është gjithashtu i mundur përmes transfuzionit të gjakut, transplantimit të organeve ose ndarjes së gjilpërave ose shiringave të kontaminuar me gjak të infektuar. Sëmundja gjithashtu mund të transmetohet nga nëna te fëmija para ose gjatë lindjes.

Malaria paraqet një sfidë të rëndësishme të shëndetit publik në Etiopi, ku afërsisht 75% e masës tokësore konsiderohet të jetë endemike e sëmundjes, tha OBSH.

“Rreth 69% e popullsisë në këto zona përballen me rrezikun e infeksionit ku shpërthimet periodike kontribuojnë në deri në 20 për qind të vdekjeve në mesin e fëmijëve nën moshën pesë vjeç,” thuhet në raport.

OBSH tha se po ofron mbështetje për Ministrinë e Shëndetësisë së Etiopisë në koordinimin e përpjekjeve të reagimit ndaj malaries përmes platformave të integruara së bashku me një strukturë të menaxhimit të incidenteve shumë emergjente.

Continue Reading

Të kërkuara