

Kulturë
Përvjetori i lindjes së Ismail Kadare
Ai shquhet për novela, romane, por ka botuar edhe vëllime me poezi dhe sprova.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiMë 28 janar të vitit 1936, 86 vjet më parë, u lind poeti dhe shkrimtari i shquar shqiptar, Ismail Kadare. Ai lindi në Gjirokastër, ku përfundoi edhe arsimin e mesëm. Kadare është një nga shkrimtarët më gjenialë bashkëkohorë, disa herë i nominuar për çmimin “Nobel” në letërsi. Ai shquhet për novela, romane, por ka botuar edhe vëllime me poezi dhe sprova.
Në vitin 1958 mbaroi degën e Gjuhës e të Letërsisë në Universitetin e Tiranës, për të vazhduar më pas në Moskë me studime për dy vjet në Institutin e Letërsisë Botërore “Maksim Gorki” (1958-1960). Kadare është një nga shkrimtarët më të mëdhenj të letërsisë shqipe dhe gjithashtu një nga shkrimtarët më të mëdhenj të letërsisë botërore bashkëkohore.
Me veprën e tij, që ka shënuar një numër rekord të përkthimeve (në mbi 45 gjuhë të huaja) ai e ka bërë të njohur Shqipërinë në botë, me historinë dhe me kulturën e saj shekullore. Rrugën e krijimtarisë letrare e nisi si poet që në vitet e gjimnazit Frymëzimet djaloshare, 1954, “Ëndërrimet”, (1957), por u bë i njohur sidomos me vëllimin Shekulli im (1961), që u pasua nga vëllimet e tjera poetike, si: Përse mendohen këto male (1964), Motive me diell (1968) dhe Koha (1976). Vepra poetike e Ismail Kadaresë shquhet për idetë e thella dhe për figuracionin e pasur e origjinal; rol me rëndësi për pasurimin e poezisë shqiptare.
Në fushën e prozës, Ismail Kadare ka lëvruar tregimin, novelën dhe romanin. Vepra e parë e rëndësishme e Ismail Kadaresë në prozë është romani “Qyteti pa reklama”, që nuk u lejua të botohej i plotë deri në vitin 2003. Prozën e tij e karakterizojnë përgjithësimet e gjëra historiko-filozofike, subjekti i ngjeshur dhe mendimi i thellë i shprehur shpesh me anë të parabolës, mbi bazën e asociacionit apo të analogjive historike. Ideja e romanit Gjenerali i ushtrisë së vdekur (1964) është shpirti liridashës i popullit shqiptar. Temën e shpirtit të pamposhtur të shqiptarëve nëpër shekuj autori e trajtoi edhe në romanin Kështjella (1975). Në romanin Kronikë në gur (1970) Kadare kritikoi psikologjinë provinciale dhe traditat prapanike.
Probleme të rëndësishme të historisë janë trajtuar edhe në përmbledhjet me tregime e novela Emblema e dikurshme (1977), Ura me tri harqe (1978) dhe Gjakftohtësia (1980). E veçanta e talentit të Ismail Kadaresë shfaqet sidomos në trajtimin, nga një këndvështrim i ri, i temës historike dhe në tingëllimin e mprehtë aktual që është i aftë t’i japë asaj. Një nga krijimet më të shquara të Ismail Kadaresë dhe të të gjithë letërsisë së re shqiptare është romani Pallati i ëndrrave (1981). Shumica e veprave të Ismail Kadaresë janë përkthyer e botuar në mbi 45 gjuhë të botës dhe janë pritur shumë mirë nga publiku lexues. Ai është shkrimtari shqiptar më i njohur në botë.
Në vjeshtën e viti 1990 Ismail Kadare vendosi të largohet nga Shqipëria dhe të qëndrojë në Paris. Shkrimtari në atë kohë e përligji këtë largim me “mungesën e ndryshimeve demokratike”. Autoritetet e kohës e dënuan largimin e Ismail Kadaresë, por krijimtaria e tij nuk u ndalua. Në vitin 1990 e më pas vepra e tij bëhet shprehja më e fuqishme e vlerave gjuhësore dhe artistike të shqipes letrare. Letërsia e Ismail Kadaresë pas vitit 1990 bart të njëjtat tipare thelbësore të asaj të mëparshme: frymën etnografike dhe shpërfaqjen e identitetit shqiptar.
Ismail Kadare është laureat i shumë çmimeve letrare kombëtare dhe ndërkombëtare. Që nga v. 1994 I.K. është anëtar korrespondent i Akademisë së Shkencave Morale dhe Politike të Francës dhe anëtar i jashtëm i ASHAK.
Ka qenë delegat në Kongresin e Drejtshkrimit (1972).Në vitin 2005 fitoi çmimin “The Booker Prize Man”.Ismail Kadare është dekoruar nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë me Urdhrin “Nderi i Kombit” dhe nga shteti francez me urdhrat “Kryqi i Legjionit të Nderit” e “Oficer i Legjionit të Nderit”.Ismail Kadare më 23.06.2012 u nderua me Çmimin e madh spanjoll, “Princi i Asturias për Letërsi”, një nga çmimet me prestigjioze letrare në botë. Ai doli fitues mes 31 kandidateve nga 25 vende të ndryshme të botës ku dallohet emri i Milan Kunderas apo italiani Antonio Cabucchi. Ismail Kadare shkroi edhe veprën e njohur “Gënjeshtër nga dashuria e Galdimi ndaj Arife-s” 2013.
You may like
Magazinë
Dua Lipa: “Do të doja shumë të kisha një fëmijë një ditë”, këngëtarja flet për dëshirën për amësi
Published
14 hours agoon
June 13, 2025
Në një intervistë për numrin e korrikut të British Vogue, Dua Lipa është hapur mbi një nga temat më personale të jetës: fëmijët.
Këngëtarja me origjinë shqiptare rrëfeu se dëshiron të bëhet nënë një ditë, por se vazhdon të përballet me pyetjen që shumë gra i bëjnë vetes: “Kur është koha e duhur?”
“E dua idenë e të pasurit fëmijë,” tha ajo, “por mendoj shpesh se si do të përshtatej me jetën time, me turnetë, me punën… është më shumë se thjesht t’i duash fëmijët, është përgjegjësi e madhe.”
Përveç reflektimeve mbi të ardhmen, Dua konfirmoi edhe një lajm të shumëpërfolur: ajo është zyrtarisht e fejuar me aktorin britanik Callum Turner, 35 vjeç.
Lifestyle
Studimi: Të kesh një motër përmirëson shëndetin mendor dhe rrit forcën emocionale
Published
15 hours agoon
June 13, 2025
Të kesh një motër në jetë nuk është vetëm një bekim familjar, por edhe një faktor kyç për shëndetin mendor dhe zhvillimin emocional.
Këtë e konfirmojnë disa studime shkencore që tregojnë ndikimin pozitiv që motrat kanë në mirëqenien psikologjike.
Një studim i 2010 nga Universiteti Brigham Young, i drejtuar nga profesorja Laura Padilla-Walker dhe i publikuar në “Journal of Family Psychology”, analizoi 395 familje me adoleshentë të moshës 10–14 vjeç.
Rezultatet treguan se fëmijët që kishin motra ndiheshin më pak të vetmuar, kishin më pak ndjenja faji apo frike dhe shfaqnin aftësi më të mira sociale. Motrat, luajnë një rol kyç në krijimin e një ambienti të hapur brenda familjes, ku komunikimi dhe shprehja e ndjenjave janë më të natyrshme.
Kjo atmosferë favorizon një gjendje të shëndetshme mendore dhe emocionale.
Një tjetër studim i vitit 2009, i realizuar nga profesor Tony Cassidy i Universitetit të Ulster dhe Dr. Liz Wright nga De Montfort University, përfshiu 571 të rinj. I prezantuar në konferencën vjetore të “British Psychological Society”, ky hulumtim tregoi se personat që kishin motra ishin më optimistë dhe më të pavarur emocionalisht.
Sipas ekspertëve, motrat ndikojnë në zhvillimin e ndjeshmërisë emocionale dhe krijojnë lidhje më të ngushta brenda familjes, gjë që ndihmon në përmirësimin e mirëqenies mendore për të gjithë anëtarët.
Këto gjetje theksojnë se motrat nuk janë shoqe të fëmijërisë, por faktorë të rëndësishëm në formësimin e inteligjencës emocionale dhe qëndrueshmërisë psikologjike – cilësi që lidhen ngushtë me suksesin dhe lumturinë në jetë.
Magazinë
Pse Sarah Jessica Parker refuzon të bëjë “selfie” me adhuruesit?
Published
16 hours agoon
June 13, 2025
Aktorja e serialit “And Just Like That”, Sarah Jessica Parker, ka një arsye shumë të veçantë pse nuk dëshiron të bëjë fotografi me adhuruesit.
Ylli u ndalua në aeroport nga një adhuruese që kërkoi të bënte një foto me të, por Parker ka shpjeguar se e refuzoi këtë kërkesë për një arsye të thjeshtë dhe njerëzore.
“Ja çfarë po përpiqem të bëj kohët e fundit, sepse isha në aeroport të premten.
Një grua erdhi tek unë dhe as nuk më përshëndeti. Më tha direkt: ‘Mund të të bëj një fotografi?’
Dhe unë i thashë: ‘As nuk u njohëm. As nuk u prezantuam. Si quhesh?’”, tha ajo në emisionin The Howard Stern Show.
Kur gruaja i tha se quhej Julie, Sarah, 60 vjeçe, i ka sugjeruar të kishin një bisedë në vend të një foto të shpejtë “selfie”.
“Ta garantoj që do të jetë shumë më kuptimplotë”, ka treguar Parker që i ka thënë adhurueses.
Ajo e ka takuar Julien pas bisedës së parë, pasi familja e saj ishte ulur për të ngrënë. Moderatori e krahasoi këtë sjellje me “një mësuese që po mëson njerëzit si të sillen,” duke thënë se kjo duhet të jetë bezdisëse, por Parker nuk ishte dakord.
“E shihni si është puna: më pëlqen kështu sa kur dikush afrohet me kamerë e më pyet ndërsa po klikojnë. Gjithmonë më befasojnë situata të tilla. Më pëlqen më tepër të kem një bisedë, që dikush të më afrohet dhe të më thotë: ‘Ndoshta nuk është momenti yt më i mirë, unë quhem Veronica dhe jam shumë e lumtur që po të takoj’”, ka shpjeguar ajo.
Ndërkohë, Parker ka folur edhe për mënyrën si e shohin të tjerët si ikonë mode, por ajo ka theksuar se mendimet e të tjerëve nuk kanë ndikuar kurrë në zgjedhjet e saj personale.
“Është diçka që të bën qejfin, por nuk është diçka për të cilën mendoj shumë. E dua modën dhe veshjet, por nuk dal me qëllimin për të qenë ndonjë gjë tjetër përveç vetes”, ka thënë ajo në një intervistë për revistën Hello!.
Magazinë
Eva Longoria shkëlqen në kopertinën e Byrdie, bukuri që sfidon vitet
Published
17 hours agoon
June 13, 2025
Eva Longoria shkëlqen në kopertinën e revistës Byrdie me veshje verore që i zbulojnë barkun.
Aktorja e njohur nga seriali Desperate Housewives, dukej mahnitëse në një seri veshjesh që theksonin barkun, teksa pozuar për kopertinën e numrit veror të revistës Byrdie.
Në njërën nga fotografitë, aktorja amerikane kishte veshur një reçipetë kafe me stil provokues, të cilën e kishte kombinuar me një kardigan të lehtë dhe pantallona bezhë.
Regjisorja e filmit Flamin’ Hot kishte shtuar disa centimetra në gjatësi me një palë taka platformë, ndërsa pozonte me vetëbesim para kamerës në këtë set fotografik mbresëlënës.
Në kopertinën e revistës, Eva shfaqet me reçipetë të zezë me lidhje pas qafe, duke vënë në pah fizikun e saj të tonifikuar dhe bukurinë që duket se nuk njeh moshë. Në një tjetër foto, ajo mban një fustan pa mëngë në ngjyrë kafe dhe flokët e saj të zinj i ka të stiluar me një bisht të gjatë të thurur.
Ajo duket po aq elegante edhe në një fustan të gjelbër që i përqafon linjat e trupit, teksa shtrihet për një pozë tjetër mahnitëse.

Dua Lipa: “Do të doja shumë të kisha një fëmijë një ditë”, këngëtarja flet për dëshirën për amësi

Shkencëtarët bëjnë paralajmërimin: Mos merrni Ozempic nëse planifikoni shtatzëni!

Studimi: Të kesh një motër përmirëson shëndetin mendor dhe rrit forcën emocionale

Pse Sarah Jessica Parker refuzon të bëjë “selfie” me adhuruesit?

Ky është Volkswageni i ri, do të kushtojë 25,000 euro në Evropë

Çiklizmi ul rrezikun nga demenca

UBT, Akademia e Shkencave të Shqipërisë dhe Fondacioni Musei Civici di Venezia, prezantojnë në Tiranë trashëgiminë e Karl Gegës në një ekspozitë unike

UBT sjell në Tiranë trashëgiminë evropiane të Karl Gegës në bashkëpunim me partnerë prestigjiozë

UBT merr pjesë në konferencën e organizuar nga Binance
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT1 week ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT1 week ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore