Lajmet

​Njohësit e çështjeve juridike: Reforma do të eliminonte problemet zgjedhore

Publikuar

Këshilli Gjyqësor i Kosovës e ka njoftuar Komisionin Qendror të Zgjedhjeve se në listat e partive politike për zgjedhjet e 14 shkurtit, janë 47 kandidatë të cilët janë shpallur fajtorë për vepra penale me një vendim përfundimtar të gjykatës në tri vitet e fundit.

E njohësit e çështjeve juridike po vlerësojnë se vetëm me reformë zgjedhore do të arrihen të zgjidhen këto probleme të cilat po përsëriten në secilin cikël zgjedhor në vend.

Florent Spahija nga Instituti Demokratik i Kosovës, thotë se në një reformë zgjedhore duhet të specifikohet qartë që personat e dënuar, me aktakuza dhe në procese gjyqësore, të mos kenë të drejtë të garojnë fare në zgjedhje.

“Në një reformë zgjedhore duhet të ceket qartë se personat që kanë aktakuza apo janë duke u akuzuar, ndjekur apo janë duke u gjykuar, madje edhe për vepra penale të rënda si korrupsioni apo vepra tjera duhet me u ndalua me kandidua. Ne jemi vonë si Kosovë në reformë zgjedhor absolutisht që është dashur reforma zgjedhor me u krye vite më parë edhe me u bë që mos me i pasur këto probleme me të cilat po ballafaqohemi gjatë çdo periudhe dhe cikli zgjedhor”, theksoi Spahija.

Spahija për KosovaPress i ka sqaruar procedurat e ankimimit të kandidatëve për deputetë që kanë probleme me ligjin. Sipas tij, KQZ-ja duhet t’u drejtohet partive politike me kërkesën që ata emra të kandidatëve të zëvendësohen me emra të tjerë, më pas subjektet politike mund të ankimojnë në PZAP dhe më pas edhe në Gjykatën Supreme.

“Tash pritet që KQZ pasi ka pranuar këtë listë me marr një vendim lidhur me ato që i ka dërguar KGJK-ja, normalisht që KQZ jep vendim dhe i drejton partitë politike duke u thënë që t’i zëvendësojnë personat që kanë probleme me ligjin. Ajo që subjektet politike kanë të drejtë me bë është me dërgua rastin në PZAP dhe më pas PZAP me marr vendim mbi çështjen që KGJK dhe këtë rast KQZ ka vendosur. Nëse palët nuk janë të kënaqura me vendimin e PZAP-së, atëherë ato mund të ankimojnë në Gjykatën Supreme normalisht të Gjykata Supreme në afate të shkurta kohore vendos mbi atë që është kërkuar prej saj…Konsideroj se Gjykata Supreme prapë do vendos në bazë meritore për atë që i kërkohet”, theksoi Spahija.

Sipas tij, nga Gjykata Kushtetuese kandidatët për deputetë që kanë telashe me ligjet e Kosovës mund të kërkojnë vetëm interpretim.

“Realisht Gjykata Kushtetuese nuk është një gjykatë e rregullt edhe ankesa atje nuk do ta shtynte procesin zgjedhor e as nuk do merrej me shtyrje të këtij procesi. Madje, aty mund të kërkohet vetëm sqarim ose mund të kërkohet interpretim mbi ligjit se a është në përputhje me Kushtetutën pasi që duket se ka një dallim mes nenit 45 të Kushtetutës dhe nenit 29, paragrafi 1, pika ç e ligjit për zgjedhjet e përgjithshme .Mund t’i kërkohet Gjykatës Kushtetuese ndryshimi apo shpallje e asaj norme nule në kuptim ose në kundërshtim me Kushtetutën që do ta bënte ligjin jo të anulueshëm, por atë normë nuk do ta interpretonin më“, theksoi ai.

Se reforma zgjedhore do t’i zgjidhte shumë telashe me të cilat ballafaqohet sistemi zgjedhor në Kosovë e thotë edhe Yll Zekaj nga Instituti i Kosovës për Drejtësi, i cili thotë se reforma zgjedhore është premtim i partive politike në fushatë dhe në çdo qeveri, por po mbetet vetëm si premtim pasi nëse ndodh në praktikë pengohet realizimi i interesave partiake.

“Një reformë zgjedhore është e nevojshme tash e sa vite. Nëse i shohim programet e partive politike që dalin në zgjedhje, por gjithashtu edhe programet legjislative të qeverive pas zgjedhjes së tyre secila prej tyre ka edhe ligjin për zgjedhje dhe reformën zgjedhore, por të njëjtën nuk e realizojnë në praktikë. Nuk e realizojnë për arsye se kjo pastaj i pengon edhe në realizimin e interesave të ngushta partiake të cilat po mbizotërojnë pastaj në skenën tonë politike. Ka shumë probleme në sistemin tonë zgjedhor tash na doli edhe problem shumë i madh edhe ky neni 29 i Ligjet për Zgjedhje, paragrafi 1, pika ç, i cili përcakton se asnjë person nuk mund të kandidojë nëse në tri vitet e fundit ka pasur vendim të plotë-fuqishëm me të cilin është dënuar, nuk e përcakton as llojin e dënimit dhe as lartësinë e dënimit e as llojit e veprës”, deklaroi ai.

Edhe Zekaj ka treguar rrugët ligjore që mund t’i ndjekin kandidatë për deputetë të cilët nuk janë certifikuar.

“Njoftimin e KQZ-së ndaj partive politike me këtë numër prej 47 kandidatëve për deputet të cilët bien ndesh me vendimin e Gjykatës Kushtetuese e shohim vetëm si një zbatim të vendimit të Gjykatës Kushtetuese dhe krejt kjo që rrjedh nga ky vendim është përkatësisht derivat i këtij procesi. Tanimë të gjithë këta 47 persona potencialisht që mund të pakënaqur me këtë vendim në momentin që do të konfirmohet se nuk do certikfohen nga KQZ ata kanë të drejtë që të fillojnë procesin e ankimimit, i cili shkon nga Paneli Zgjedhor për Ankesa (PZAP), dhe nëse të njëjtit nuk janë të kënaqur me vendimin që do e marr PZAP dhe tani e kanë edhe një shkallë që është Gjykata Supreme dhe këtu shteren mjetet e brendshme juridike të procesit zgjedhor për këto zgjedhje. Pas shterjes së të gjitha mjeteve të brendshme juridike si PZAP dhe Gjykata Supreme kandidatë e pakënaqur me vendimin dhe ata që pretendojnë që iu janë shkelur të drejtat kushtetuese të tyre, përkatësisht që pretendojmë edhe ne se ka kufizim të të drejtave kushtetuese nga neni 45 i Kushtetutës, mund t’i drejtohen Gjykatës Kushtetuese për të konsideruar një vendim të tillë si vendim kundër kushtetues me të cilit janë kufizuar të drejtat kushtetuese për të qenë pjesë e këtij procesi zgjedhor”, theksoi Zekaj.

Sipas një liste që tashmë Komisioni Qendror i Zgjedhjeve e ka marrë nga Këshilli Gjyqësor i Kosovës janë 47 kandidatë për deputetë që kanë telashe me ligjin.

Lidhur me këtë, KQZ do të marrë vendim deri më 22 janar, ndërsa partitë politike mund të paraqesin ankesat e tyre në Panelin Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa dhe pastaj në Gjykatën Supreme.

Lideri i Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti i cili është i dënuar me kusht në shkurt të vitit 2018 për hedhje të gazit lotsjellës në Kuvendin e Kosovës, ka thënë se pavarësisht kësaj do të jetë bartës i listës.

E PDK-ja dhe LDK-ja kanë pranuar që kandidatët të cilët nuk janë certifikuar nga KQZ-ja t’i heqin nga listat e tyre për deputetë, duke i zëvendësuar me emra të rinj.

Lajmet

Çfarë pasojash mund të kenë deklaratat e Bislimit për mundësinë e një sulmi të ngjashëm sikurse ai i 24 shtatorit?

Publikuar

nga

Zëvendëskryeministri i Kosovës, Besnik Bislimi ditë më parë për një media ukrainase ka deklaruar se Kosova mund ta ketë prapë fatin e 24 shtatorit të vitit të kaluar.

Andaj sipas tij vendi ynë duhet të jetë i gatshëm. Duke iu referuar ngjarjeve të ndodhura në Banjskë, ai tha se tashmë ka arsye për të besuar se Rusia ishte e përfshirë në sulmin e ndodhur.

Politologu Fidan Ukaj për UBTnews komentoi deklaratën e Bislimit. Deklaratat e tilla ai i quan të pamatura dhe me mundësi pasojash.

“Kemi dëgjuar deklarata të pa matura edhe nga ana e kryeministrit të Kosovës që mendoj se mund të jenë reale deklaratat e tilla, mirëpo ndarja e këtij deklarata me opininon publik ose përmes opinionit publik mendoj që nuk i bëjnë nder po ashtu i bëjnë dëm Kosovës, imazhit të Kosovës edhe për arsyejen sepse investitorët që dëshiron të ivenstojë në Kosovë, kur dëgjon deklarata të tilla nga i pari i qeverisë sigurisht asnjë investitor nuk është i gatshëm pasurinë e vetë apo investimin e vetë të investoj me një vend i cili ka probleme të sigurisë”, deklaroi ai.

Ndërkohë njohësi i çështjeve të sigurisë të vendit, Fadil Kajtazi, thotë se duhet pasur kujdes në këso deklarata.

“Këto deklarata, këto prononcime të këtij niveli të zëvendëskryeminisrit kanë peshën e vetë, dhe do duhej të jenë të kujdesshme, kur përmendën dhe kur përdoren për arsyeje se një prononcim i tillë do duhej të ishte në atë fazë kur shteti veq ka shpallur gjendjen e mobilizimit, është dihet agresori potencial, janë marrë masat e para dhe të sforcifikmeve të logjistikës, të zhvendosjes të strukturave shtetërore në vendet sekrete”, tha ai.

Kajtazi foli edhe për rolin e politikës së jashtme, që duhet ketë në këso temash.

“Kosova do duhej të filloj seriozisht të mendoj për politikën e saj të jashtme që është faktori i parë i politikës së sigurisë nacionale për politikën ekonomike që është faktori i dytë strategjik i politikës nacionale dhe për faktorin e tretë që është politika e mbrojtjes. Mirëpo ajo çka është duke ndodhur në vitet e fundit është se Kosova ka humbur shumë nga ajo që ka qenë e fort nga politika e jashtme, dhe se fatkeqësisht që tri vite nuk kemi politikë të jashtme të Kosovës”, deklaroi Kajtazi.

Në shtator të vitit të kaluar, një grup i armatosur sulmoi policinë e Kosovës në fshatin Banjskë të komunës së Zveçanit, ku për pasojë mbeti i vdekur rreshteri i Policisë së Kosovës, Afrim Bunjaku./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Fakulteti i Medias dhe Komunikimit në UBT organizoi tryezë diskutimi në ditën botërore të lirisë së shtypit

Publikuar

nga

3 maji njihet si dita botërore të lirisë së shtypit, ditë kjo shënohet që nga viti 1993 nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara.

Me këtë rast fakulteti i Medias dhe Komunikimit në UBT organizoi tryezë diskutimi me profesorë dhe panelistë, në të cilën folën për lirinë e medias në Kosovë.

Mirëpo mëngjesin e së premtes në indeksin vjetor të “Reporterëve pa Kufij” për Kosovën nuk erdhën lajme të mirë. Vendi ynë shënoi rënie të lirisë së shtypit për 19 vende. Andaj Dekani i Fakultetit, Ferid Selimi, komentoi këtë rënie të lirisë së shtypit.

“Përderisa para dy, tre vitesh ne jemi lavdëruar se po ecim para me lirinë e shtypit, prapë këtë vit kemi një ngecje, një rënie të lirisë së shtypit, ajo ndoshta ndodh gjithkund, por ne si vend i vogël, një vend që gjithmonë ka luftuar për liri dhe pavarësi, shihet dhe merret si me një kompetencë, me një përgjegjësi më të madhe. A thua po bëjmë ne sa duhet për mediat në përgjithësi sepse kur bëjmë për media bëjmë për njerëzit”, deklaroi ai.

Profesori në Media dhe Komunikim, Votim Hanolli, duke folur për indeksin e Reportërëve pa Kufij, shtoi se rënia e Kosovës në indeksin e lirisë së shtypit ka ardhur si pasojë e disa faktorëve.

“Sipas analistëve qe janë marrë me ketë indeks, kjo rënie duhet të parë në kontekstin e tensioneve në Mitrovicë, ku gazetarët në Kosovë janë përballur dhe kanë duruar shumë sulme fizike ndaj tyre, të cilat kanë qenë të shumta. Ndërkohë që partia në pushtet shtoi trysninë ndaj medias së pavarur, ka pasur gjithashtu një lloj përndjekje administrative ndaj stacionit privat televiziv KlanKosova, nga ana tjetër zgjedhja e Drejtorit të RTK-së që ishte e lidhur me kampin qeveritar…… konsiderohen rreziqet e shoqërisë dhe rreziqet politike”, deklaroi ai.

Në raportin për Kosovën, po ashtu thuhet se gazetarët vazhdojnë të jenë cak i sulmeve politike. Për këtë profesori Safet Zenjullahu tha se gazetarët e mirëfilltë nuk duhet të bazohen në atë se çfarë kërkon pushteti, por në atë që i nevojitet publikut.

“Ajo çfarë kërkon pushteti kurrë nuk është gazetari profesionale, pushteti kërkon lavd ndërsa publiku i mirëfilltë kërkon informacion të duhur, të palulëzuar, e kërkon informacionin të pastër ashtu siç është. Në këto kërkesa nuk qëndrojnë gazetarët, qëndrojnë pronarët”, deklaroi Zejnullahu.

Pjesë e panelit ishte edhe profesoresha Gjylie Rexha. Ajo kërkoi që të diskutohet më shumë për përgjegjesinë.

“Në këtë ditë le të merrim edhe me përgjegjësinë, jo vetëm me lirinë e cila na takon dhe sa më shumë të jemi të përgjegjshëm se si e zbatojmë lirinë që na takon si e drejtë elementare, aq më mirë do të mund ta bëjmë edhe gazetarinë dhe profesionin dhe mbi të gjitha më shumë të realizojmë vetën tonë si profesionistë në këtë detyrë shoqërore”, deklaroi Rexha.

Ndërkohë profesori Musa Sabedini, që njëkohësisht është edhe anëtar i Këshillit të Mediave të Shkruara shprehu shqetësimin që shumica e këtyre mediave nuk janë anëtare të këtij Këshilli vetërregullues.

“Janë 500 e disa portale në Kosovë që funksionojnë ose të paktën janë të regjistruara, sepse disa janë edhe efektive, prej tyre vetëm 71 janë anëtare të Këshillit. Të tjerët nuk pranojnë sepse kanë frikë me u monitoru, sepse vinë palët ankohen, bëjnë padi. Këshilli jep dënim moral nuk jep dënim me gjobë sepse nuk e ka atë mandat”, deklaroi ai.

Në Indeksin e saj Botëror të Lirisë së Shtypit për vitin 2024, Kosova renditet e 75-ta nga 180 shtete, për dallim nga viti i kaluar që ishte në vendin e 56-të. Edhe shtetet e tjera të rajonit të Ballkanit Perëndimor kanë shënuar kthim prapa sa i përket lirisë së medias. Shqipëria ka rënë nga vendi i 96-të në atë të 99-të. Në Shqipëri, sipas Reporterëve pa Kufij, gazetarët përballen me presion politik, veçmas gjatë zgjedhjeve./UBTNews/

Realizoi: Fjolla Gashi

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Petkoviqit i refuzohet vizita në Kosovë

Publikuar

nga

Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diasporës e Kosovës ka konfirmuar se shefit të Zyrës për Kosovën në Qeverinë serbe, Petar Petkoviq, i është refuzuar vizita në Kosovë.

Lajmi u konfirmua për Radion Evropa e Lirë, por nuk treguan arsyet e refuzimit të kërkesës për vizitë.

Më herët gjatë 3 majit, e ashtuquajtura Zyra për Kosovën në Qeverinë serbe tha se Petkoviq kishte kërkuar që të vizitonte Kosovën për Pashkët Ortodokse gjatë fundjavës.

Petkoviq ishte parparë të merr pjesë në liturgjinë e mesnatës për Pashkët në Manastirin e Deçanit, pastaj në shërbesën në Manastirin e Graçanicës në mëngjesin e Pashkëve dhe në një takim me të rinjtë në Manastirin e Draganacit.

Edhe në të kaluarën, Kosova ka refuzuar kërkesat e parashtruara nga Petkoviq për të zhvilluar vizita, duke thënë se refuzimi ishte për shkak të “deklaratave provokuese”.

Në janar 2024, Serbia ia refuzoi kërkesën për vizitë ministrit të Punëve të Brendshme të Kosovës, Xhelal Sveçla. Ai kishte planifikuar që të vizitonte komunat Preshevë, Medvegjë dhe Bujanoc, që janë të banuara me shqiptarë.

Çështja e vizitave zyrtare mes Kosovës dhe Serbisë rregullohet përmes një marrëveshjeje të arritur në kuadër të dialogut për normalizim të raporteve, që ndërmjetësohet nga BE. Këto vizita duhet të paralajmërohen përmes zyrtarëve ndërlidhës të Kosovës dhe Serbisë. Ndërkaq, autoritetet e shteteve përkatëse duhet t’i autorizojnë ato.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Pakistani nis misionin në Hënë

Publikuar

nga

Pakistani të premten nisi misionin e tij të parë hënor iCube-Q në bordin e sondës pa pilot të Kinës Chang’e 6 nga qyteti kinez Hainan.

iCUBE-Q, ose CubeSats, u lançua rreth orës 17:27 (09:27 GMT) nga faqja e nisjes hapësinore Wenchang, në bordin e misionit Chang’e-6 që shpërtheu në hapësirë me raketën Long March5 Y8.

Kryediplomati pakistanez në Pekin, Khalil Hashmi konfirmoi në X se lëshimi ishte “i suksesshëm”. Ai do të “vendoset në orbitën e Hënës më 8 maj”, tha Hashmi, i cili mori pjesë në ceremoninë e nisjes në Hainan. Orbiteri iCUBE-Q mbart dy kamera optike për të xhiruar sipërfaqen hënore.

Instituti i Teknologjisë Hapësinore i Pakistanit, në bashkëpunim me Universitetin e Shangait të Kinës dhe agjencinë kombëtare hapësinore të Pakistanit SUPARCO, zhvilluan së bashku iCUBE-Q.

Qëllimi kryesor i CubeSats është të lehtësojë kërkimin shkencor, zhvillimin e teknologjisë dhe iniciativat arsimore në eksplorimin e hapësirës.

Sipas Administratës Kombëtare të Hapësirës së Kinës, sonda Chang’e 6 do të mbledhë mostra nga ana e largët e Hënës, duke e bërë misionin të parin e këtij lloji në historinë njerëzore.

Anija kozmike Chang’e-6, si paraardhësi i saj Chang’e-5, përbëhet nga një orbiter, një tokëzues, një ngjitës dhe një kthim. Chang’e-5 u kthye në tokë në dhjetor 2020 me mostrat e para të tokës hënore në më shumë se katër dekada.

Pasi të arrijë në Hënë, ai do të bëjë një ulje të butë në anën e largët. Brenda 48 orëve pas uljes, një krah robotik do të shtrihet për të hequr gurët dhe dheun nga sipërfaqja hënore.

Pas mbledhjes së mostrave, anija kozmike pa pilot do të kthehet në Tokë, duke u ulur në rajonin autonom të Mongolisë së Brendshme të Kinës veriore. I gjithë fluturimi ka të ngjarë të zgjasë 53 ditë.

Përveç CubeSat nga Pakistani, misioni Chang’e-6 transporton gjithashtu një numër ngarkesash të tjera ndërkombëtare në hënë, duke përfshirë analizuesin e joneve të sipërfaqes hënore të Agjencisë Evropiane të Hapësirës, instrumentin e zbulimit të radonit të Francës, reflektorin e këndit laser të Italisë.

Kryeministri i Pakistanit Shehbaz Sharif gjithashtu përgëzoi kombin dhe shkencëtarët për nisjen e misionit të parë në orbitën hënore./AA

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara