

Shëndeti
Grupet më të prira të gjakut ndaj sulmeve në zemër
Njerëzit me grupe gjaku A dhe B mund të kenë më shumë gjasa të zhvillojnë sëmundje të zemrës.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiDallimet në grupin e gjakut nuk do të thotë shumë deri në një moment të caktuar kur, nëse jeni në spital, keni nevojë për një transplant gjaku, ose keni nevojë të dhuroni gjak, atëherë duhet të dini se cili është grupi juaj i gjakut.
Njerëzit me grupe gjaku A dhe B mund të kenë më shumë gjasa të zhvillojnë sëmundje të zemrës. Por me gjithnjë e më shumë kërkime mbi grupet e gjakut, duket se ato mund të nënkuptojnë më shumë sesa mendojmë, veçanërisht kur bëhet fjalë për disa probleme shëndetësore, veçanërisht për shëndetin e zemrës.
Këto ndryshime të padukshme në gjak mund të nënkuptojnë se disa njerëz do të kenë ose do të jenë të prirë ndaj problemeve kardiovaskulare.
Çfarë do të thotë grupi i gjakut dhe si ndryshojnë ato?
Shkronjat A, B dhe 0 përfaqësojnë variacione të ndryshme të gjenit ABO, të cilat programohen nga qelizat e gjakut. Për shembull, nëse keni grupin AB, trupi është i programuar të prodhojë antigjene të qelizave të kuqe të gjakut A dhe B, ndërsa një person me grupin e gjakut 0 nuk prodhon antigjene.
Kështu, gjaku mund të jetë pozitiv ose negativ në varësi të faktit nëse ka proteina në qelizat e kuqe të gjakut. Nëse ka proteina, ju jeni Rh pozitiv.
Personat me grupin zero të gjakut konsiderohen si donatorë universalë pikërisht për shkak të mungesës së antigjeneve dhe proteinave, që do të thotë se gjakun tuaj mund ta marrin të gjithë në rast nevoje.
Sipas Shoqatës Amerikane të Zemrës, njerëzit që kanë grupin e gjakut A, B ose AB janë në grupin që ka një shans më të lartë për të përjetuar një atak në zemër ose sëmundje të zemrës.
Ndërsa ky rrezik është i vogël, A dhe B së bashku kanë një shans 8 për qind më të lartë për të pasur një atak në zemër, ndryshimi në mpiksjen e gjakut është pak më i lartë. Gjatë hulumtimit, shkencëtarët zbuluan se ka një shans 51 për qind më të lartë që këto grupe gjaku të zhvillojnë trombozë të thellë venoze dhe 47 për qind më shumë mundësi për të zhvilluar një emboli pulmonare, e cila është një gjendje shumë e rëndë.
Sipas ekspertëve, arsyeja e një rreziku kaq të shtuar mund të jetë pasojë e proceseve inflamatore që ndodhin në këto grupe gjaku. Proteinat e përfshira në to mund të shkaktojnë ndërprerje të qarkullimit të gjakut ose hollim të arterieve dhe venave, gjë që çon në një rrezik të shtuar të mpiksjes së gjakut dhe sëmundjeve të zemrës.
Ata besojnë se kjo mund të shpjegojë zvogëlimin e rrezikut të një forme serioze të sëmundjes COVID tek ata që kanë grupin e gjakut zero dhe ky informacion ishte arsyeja e hulumtimit.
Një formë e rëndë e sëmundjes COVID mund të shkaktojë sëmundje të zemrës, mpiksje dhe probleme të tjera kardiovaskulare.
Çfarë tjetër sjell një grup i caktuar gjaku?
Ata që kanë grupin e gjakut 0 kanë një rrezik më të ulët të zhvillimit të sëmundjeve të zemrës ose mpiksjes së gjakut, por mund të kenë probleme me çrregullime të gjakderdhjes dhe kjo mund të jetë veçanërisht pas lindjes, ku ky grup tregon humbje më të madhe gjaku.
Ata gjithashtu mund të kenë më shumë probleme pas një dëmtimi traumatik për shkak të humbjes më të madhe të gjakut. Probleme me kujtesën, fokusin dhe vendimmarrjen janë vërejtur edhe në grupin e gjakut AB.
A duhet ndryshuar jeta në bazë të grupit të gjakut?
Ndërsa hulumtimet tregojnë se sa grupi i gjakut mund të ndikojë në rrezikun e zhvillimit të sëmundjeve të zemrës, faktorë të tillë si dieta, stërvitja dhe ekspozimi ndaj ajrit të ndotur janë gjithashtu të rëndësishëm dhe të gjithë mund të ndikojnë në problemet e mundshme të shëndetit të zemrës.
Hulumtimet e ardhshme mund të përcaktojnë mënyra për të trajtuar pacientët me një grup të caktuar gjaku, kështu që pacientët me grup gjaku A që kanë kolesterol të lartë mund të përfitojnë nga përdorimi i aspirinës në baza ditore, gjë që mund të mos jetë e nevojshme për një person me një grup të caktuar zero.
Në fund, mund të konkludohet se ushqimi i duhur është ende masa më e mirë parandaluese për shëndetin e zemrës, pavarësisht nga grupi i gjakut.
Shëndeti
Uji i ftohtë në kyçet e dorës për freskim të menjëhershëm
Published
1 minute agoon
June 5, 2025
Ajo që ndodh në organizëm si pasojë e temperaturave të nxehta është e rrezikshme. Të gjitha sistemet e krijuara për tu përshtatur me nxehtësinë stërmundohen.
Ekspozimi afatgjatë në temperatura të nxehta ndikon menjëherë në aftësinë e trupit për të djersirë, djersitja ka rol të rëndësishëm në freskinë e trupit dhe kur ajo bllokohet njeriu mund të pësojë një goditje të fortë. Truri bëhet më i nxehtë dhe njeriu bëhet konfuz dhe humb vetëdijen.
Kontraktimet e muskujve, përtharja e skuqja e lëkurës janë sinjale që tregojnë se duhet të futeni në ambient të kondicionuar. Njerëzit më të brishtë dhe më të ndjeshëm ndaj nxehtësisë janë ata obezë, fëmijët, të moshuarit dhe njerëzit që marrin medikamente të caktuara.
Si të freskoheni duke mbajtur kyçet nën ujë?
Mbajtja e kyçeve nën ujë është një qasje e mirë dhe e përqendruar për uljen e nxehtësisë së trupitm, kur të ndieni që vapa po ju vë për fund, hapni rubinetin e vendosni kyçet e dorës nën ujin e rrjedhshëm. Secili prej kyçeve duhet të qëndrojë nën rrjedhën e ujit për të paktën 30 sekonda.
Një mënyrë e tillë ulë temperaturën e gjakut në zonën e duarve e krahëve, gjaku qarkullon në trup duke e mbajtur të freskët për një orë. Hidratimi i domosdoshëm gjatë gjithë ditës. Ekspertët thonë se njeriu duhet të tregohet i kujdesshëm në hidratimin e vazhdueshëm gjatë gjithë ditës.
Pini ujë vazhdimisht dhe hani shumë fruta. Kësisoj do të ndihmoni trupin të rregullojë vetë temperaturën e tij e të përballet me më lehtësi me vapën.

Një studim i ri ka zbuluar se suplementet me vitaminë D ndihmojnë në ruajtjen e telomerëve, “kapakët” mbrojtës në fund të kromozomeve – dhe në këtë mënyrë të ngadalësojnë procesin biologjik të plakjes.
Telomerët shkurtohen natyrshëm me kalimin e moshës, çka shoqërohet me rritjen e rrezikut për sëmundje të lidhura me moshën dhe vdekshmëri të parakohshme. Vitamina D ndihmon në ngadalësimin e këtij shkurtimi, veçanërisht te leukocitet (qelizat e bardha të gjakut).
Çfarë tregoi studimi?
Studimi përfshiu të rritur amerikanë mbi 50 vjeç. Pjesëmarrësit morën suplemente me vitaminë D3, acide yndyrore omega-3, të dyja, ose placebo, për një periudhë prej pesë vitesh. Rezultatet treguan se:
– Grupi që mori vitaminë D pati shkurtim minimal të telomerëve pas 2 dhe 4 vitesh.
– Grupi placebo pësoi shkurtim të konsiderueshëm të telomerëve.
– Omega-3 nuk pati efekt të dukshëm në telomerë.
– Efekti pozitiv i vitaminës D ishte më i dukshëm te pjesëmarrësit që nuk merrnin ilaçe për kolesterol dhe tek ata që nuk ishin obezë.
Çfarë nënkuptojnë këto rezultate?
Ruajtja e gjatësisë së telomerëve përkthehet në ngadalësim të procesit të plakjes biologjike me rreth 3 vjet, kjo përforcon rolin e vitaminës D jo vetëm në shëndetin e kockave dhe imunitet, por edhe në parandalimin e plakjes qelizore.
Kufizime të studimit
– Studimi ishte analizë sekondare dhe nuk ishte projektuar për të matur efektet mbi telomerët.
– Mostra ishte me pjesëmarrës të bardhë mbi moshën 50 vjeç.
– 37% e të dhënave mungonin pas 4 vitesh.
– Efekti u vëzhgua vetëm në qelizat e bardha të gjakut dhe nuk u analizuan pasojat e drejtpërdrejta klinike.
Dr. David Cutler paralajmëron se benefitet e mundshme të vitaminës D duhen peshuar kundrejt rreziqeve të saj. Marrja e tepërt çon në dëmtime të veshkave dhe toksicitet, për shkak se është një vitaminë që grumbullohet në trup.
Ky studim shton prova në favor të rolit mbrojtës të vitaminës D kundër plakjes. Megjithatë, para se të përfshihet në udhëzimet zyrtare, nevojiten më shumë studime me popullata më të gjera dhe të larmishme. Para fillimit të çdo suplementi, konsultohuni me mjekun, sidomos nëse keni sëmundje kronike.
Shëndeti
Zakonet e mëngjesit që mund t’ju ndihmojnë të humbni peshë
Published
1 day agoon
June 4, 2025
Nëse po përpiqeni të humbni peshë, ajo që hani dhe sa lëvizni gjatë ditës luajnë rol kyç. Disa zakone mund ta përshpejtojnë procesin e humbjes së peshës dhe të përmirësojnë shëndetin tuaj të përgjithshëm.
Duke zbatuar disa rutina të thjeshta çdo mëngjes, mund të bëni një hap të madh drejt qëllimit tuaj.
Konsumi i moderuar i kafesë në mëngjes ka efekt pozitiv në trup. Kafeina stimulon trupin të djegë më shumë kalori, gjë që ndihmon në uljen e peshës trupore. Përveç kësaj, kafeja mund të rrisë energjinë dhe motivimin për aktivitet fizik gjatë gjithë ditës.
Mëngjesi duhet të jetë i pasur me proteina, pasi vakte të tilla ofrojnë ndjesi ngopjeje më të gjatë. Proteinat treten ngadalë, që do të thotë se nuk do të keni uri aq shpejt, ndihmojnë në kontrollin më të mirë të oreksit e stabilizimin e sheqerit në gjak.
Në vend të pastave ose ëmbëlsirave klasike, zgjidhni vezë, kos, gjizë ose burime proteinash me bazë bimore.
Një shëtitje e shkurtër, qoftë dhjetë minuta, mund të ketë efekt pozitiv në metabolizëm dhe rregullimin e peshës. Ekspozimi ndaj dritës natyrale herët ndihmon në krijimin e një ritmi të shëndetshëm gjumë-zgjim, i cili është i rëndësishëm për ruajtjen e një peshe të shëndetshme trupore.
Ushtrimet pas zgjimit mund t’ju ndihmojnë të digjni më shumë kalori e ju ndihmojnë të kontrolloni më lehtë marrjen e ushqimit. Ushtrimet jo vetëm që përshpejtojnë metabolizmin tuaj, por edhe ju përgatitin mendërisht për pjesën tjetër të ditës, duke rritur fokusin dhe produktivitetin.
Duke zbatuar këto zakone efektive në mëngjes, mund të përmirësoni ndjeshëm shanset tuaja për humbje të suksesshme në peshë.

Të kesh kocka të forta është çelësi për një jetë plot energji dhe aktivitet. Për këtë arsye, më poshtë kemi listuar pesë ushqime që na ndihmojnë të qëndrojmë të fortë dhe të shëndetshëm.
Produktet e qumështit
Qumështi, kosi dhe djathi janë ushqime të pasura me kalcium, i cili është materiali kryesor ndërtues i kockave tona. Përveç kalciumit, produktet e qumështit përmbajnë edhe vitaminë D, e cila ndihmon në absorbimin e kalciumit.
Spinaqi
I pasur me vitaminë K, është e domosdoshme për ruajtjen e shëndetit të kockave. Ndihmon në forcimin e kockave e parandalimin e humbjes. Ai përmban magnez dhe kalcium, të cilat kombinohen për të mbështetur strukturën e kockave.
Bajame
Janë të pasura me kalcium dhe vitaminë E, e cila ndihmon në forcimin e shëndetit të kockave.
Vezët
Nuk janë vetëm për mëngjes, janë burim i shkëlqyer i vitaminës D dhe K. Vitamina D, është thelbësore për përthithjen e kalciumit, vitamina K ndihmon në forcimin e kockave dhe parandalimin e osteoporozës. Një vezë në ditë siguron këto lëndë ushqyese thelbësore, veçanërisht nëse gatuhet me të verdhat e saj.

Uji i ftohtë në kyçet e dorës për freskim të menjëhershëm

Të paktën dhjetë të vrarë nga sulmet izraelite në Gazë

Trump vendos ndalesë udhëtimi për qytetarët nga 12 shtete

Mes Liverpoolit dhe Cityt – cilin klub e zgjodhi Cherki

Sot, tentimi i 27-të për konstituimin e Kuvendit

Princi Harry distancohet më shumë nga familja mbretërore, dëshiron të ndryshojë mbiemrin në Spencer

UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore

UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës

Profesoresha e UBT-së, Jeta Kiseri Kubati merr pjesë në Kongresin Evropian të Ortodoncisë me dy prezantime shkencore ndërkombëtare
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Kulturë2 months ago
Shkëlqeu me rolin e tij në ‘Kontesha Arduini’, intervistë me Mirsad Ferati
-
Kulturë2 months ago
27 marsi/Dita Ndërkombëtare e Teatrit! Mitrovica sjell shfaqjen “Kontesha Arduini”, histori magjepëse që nuk duhet humbur