Aktualitet

​FMN: Çmimet në Shqipëri do të vijojnë të larta për tre vitet e ardhshme

Parashikimi është bërë nga Fondi Monetar Ndërkombëtar, në raportin e fundit të pasqyrës ekonomike globale, të publikuar së fundmi.

Published

on

Çmimet në Shqipëri do të jenë të larta jo vetëm këtë vit, por do të vijojnë të jenë më të lartat në dy dekada, të paktën deri në vitin 2027.

Parashikimi është bërë nga Fondi Monetar Ndërkombëtar, në raportin e fundit të pasqyrës ekonomike globale, të publikuar së fundmi.

FMN vlerëson se inflacioni mesatar në Shqipëri, në vitin 2022 do të jetë 5.5%, nga 2% që ishte mesatarja e vitit të kaluar. Çmimet pritet të jenë të larta edhe në vitin 2023, me normën e inflacionit që vlerësohet të jetë në 3.7%. Deri në 2027-n inflacioni pritet të qëndrojë në rreth 3%, në objektivin e Bankës së Shqipërisë.

Këto janë nivelet më të larta që nga viti 2004, kur FMN raporton të dhënat. Për periudhën 2004-2013, inflacioni mesatar është luhatur në 2.7%, ndërsa nga viti 2014 deri në 2021 është luhatur midis 1.3-2%.

Në raportin e titulluar “Lufta frenon rimëkëmbjen ekonomike”, FMN vlerëson se lufta e Rusisë ndaj Ukrainës do të frenojë rëndë rimëkëmbjen globale, duke ngadalësuar rritjen dhe duke rritur inflacionin edhe më tej.

Raporti thekson se efektet ekonomike të luftës po përhapen gjerësisht, si valët sizmike që burojnë nga epiqendra e një tërmeti, kryesisht përmes tregjeve të mallrave, tregtisë dhe lidhjeve financiare. Për shkak se Rusia është një furnizues kryesor i naftës, gazit dhe metaleve, dhe, së bashku me Ukrainën, të grurit dhe misrit, rënia aktuale dhe e pritshme e ofertës së këtyre mallrave tashmë i ka rritur ndjeshëm çmimet e tyre.

Edhe para luftës, inflacioni ishte rritur në shumë ekonomi për shkak të rritjes së çmimeve të mallrave dhe çekuilibrit të kërkesë-ofertës të shkaktuar nga pandemia. Disa tregje në zhvillim dhe banka qendrore të ekonomive të zhvilluara, si Rezerva Federale e SHBA-së dhe ato në Amerikën Latine, tashmë ishin nën presion para luftës, duke përshpejtuar shtrëngimin e politikës së tyre monetare.

Mungesa e furnizimit të lidhura me luftën do t’i përforcojë shumë këto presione, veçanërisht nëpërmjet rritjes së çmimit të energjisë, metaleve dhe ushqimit.

Megjithëse pengesat pritet të lehtësohen përfundimisht pasi prodhimi do të nxitet në vende të tjera në përgjigje të çmimeve më të larta, duke shtuar njëkohësisht dhe kapacitetet, mungesat e furnizimit në disa sektorë pritet të zgjasin deri në vitin 2023. Si rezultat, FMN parashikon që inflacioni të mbetet i lartë për shumë më gjatë, si në tregjet e avancuara ashtu edhe në ato në zhvillim dhe ekonomitë në zhvillim.

FMN parashikon që rritja e çmimeve të ushqimit dhe karburantit do të dëmtojë familjet me të ardhura më të ulëta në nivel global, duke përfshirë këtu shtetet e Amerikës Jugore dhe Azisë.

“Në tregjet dhe ekonomitë në zhvillim, rritja e çmimeve të ushqimeve dhe karburanteve mund të shtojë ndjeshëm rrezikun e trazirave sociale”, thuhet në raport.

Në raportin e fundit FMN ka përgjysmuar parashikimin për rritjen ekonomike të vendit në vitin 2022. FMN parashikon që ekonomia shqiptare do të rritet ketë vit me vetëm 2%, nga 4.5% që ishte parashikimi në muajin tetor. Ulja e parashikimit të FMN-së lidhet me luftën dhe ndikimin e saj në partnerët kryesorë të vendit (si Italia) si dhe situatën energjetike.

Bota

​Votëbesimi në Francë trondit obligacionet, aksionet mbeten të pandryshuara

Published

on

By

Ndërsa tregjet e aksioneve injoruan dramat politike të fundit në Paris, lëvizja e fortë në tregun e obligacioneve mund të tregojë se investitorët po përgatiten për një provë më të thellë të stabilitetit fiskal të Evropës, shkruan Euronews.

Tregjet evropiane dërguan sinjale të përziera të hënën, para një votimi që me shumë gjasa do të bëjë që Franca, një nga ekonomitë kryesore të BE-së, të nisë kërkimin për kryeministrin e pestë në tre vjet. Ndërsa aksionet rezultuan befasueshëm rezistente, obligacionet franceze u tronditën më shumë nga votimi i pritur, veçanërisht pasi ai u shkaktua nga një debat mbi buxhetin francez për vitin e ardhshëm dhe nxorri në pah një balancë të pasigurt midis besimit afatshkurtër të tregut dhe shqetësimeve fiskale afatgjata.

Pasiguria më e gjerë politike në Francë ka çuar në rritje të tregut në muajt e fundit, për shkak të bllokadës parlamentare dhe tensioneve fiskale.

Kryeministri francez, François Bayrou kërkoi një votëbesim në parlament në një përpjekje për të lidhur mbijetesën e qeverisë me miratimin e buxhetit për vitin 2026, por kundërshtarët e kreut të qeverisë, si Rrjeti Kombëtar dhe Partia Socialiste, kanë njoftuar se do të votojnë kundër tij.

Të hënën në mëngjes, indeksi panevropian STOXX 600 u rrit me 0.33%, ndërsa treguesi kryesor francez CAC 40 u ngjit rreth 0.4%, një rritje modeste që qetësoi frikën nga trazirat e menjëhershme dhe ndoshta tregon se drama politike e ardhshme – e cila është tërhequr për javë të tëra dhe rezultati i saj përfundimtar është kryesisht i parashikueshëm – është tashmë e reflektuar në çmimet e tregut.

“Franca po përballet me një elektorat shumë të zhgënjyer, i cili është rezistent ndaj masave të kursimeve, gjë që e bën zvogëlimin e deficitit të madh të vendit shumë të vështirë”, tha Susannah Streeter, drejtore për para dhe tregje në Hargreaves Lansdown.

Tregu i obligacioneve dërgoi një sinjal më të errët. Kostot e huamarrjes afatgjata franceze u rritën në nivele të paprecedentë që nga viti 2009, duke reflektuar shqetësimin e investitorëve mbi perspektivën fiskale të vendit përpara bllokadës së mundshme politike.

Normat e obligacioneve janë një votëbesim për qeverinë, kështu që kur kostot afatgjata të huamarrjes në Francë rriten, kjo do të thotë se investitorët nuk kanë besim se Parisi mund të menaxhojë financat e tij në këtë moment.

“Franca shihet si ‘fëmija më problematik’ i Evropës kur vjen puna te pozicioni fiskal. Por janë kryeministrat që vazhdimisht largohen sepse nuk arrijnë të kontrollojnë ligjvënësit e pakontrolluar dhe të imponojnë kufizime shpenzimesh”, shtoi Streeter.

Pasojat do të shtrihen shumë përtej sallave të shkëlqyera të Pallatit Elize, pasi ekonomia e dytë më e madhe e Eurozonës është tashmë në terren fiskal të pasigurt, me borxhin publik që afrohet me 114% të PBB-së dhe një deficit rreth 5.8%, shumë mbi normat e BE-së.

Nëse normat e interesit franceze vazhdojnë të rriten, diferenca me obligacionet gjermane ultra të sigurta fillon të zgjerohet, dhe sapo kjo diferencë të bëhet shumë e madhe, rrezikon pasiguri më të gjerë të borxhit në Eurozonë.

Largimi i pritur i Bayrou amplifikon frikën e paralizës politike dhe shtyrjes së konsolidimit fiskal, dhe mund të çojë në një paqëndrueshmëri më të gjerë në zemër të Eurozonës, pasi BE-ja ka nevojë me ngut për stabilitet monetar për të shmangur tensionet tregtare transatlantike./D.B/KP

Continue Reading

Bota

Kreu i të drejtave të njeriut të OKB-së paralajmëron situatën “katastrofale” në Sudan

Published

on

By

Kreu i të drejtave të njeriut i OKB-së të hënën e quajti situatën në rajonin e Darfurit të Sudanit “katastrofale” dhe paralajmëroi për mizori të përhapura ndërsa luftimet midis ushtrisë dhe forcave paramilitare intensifikohen.

Sipas Anadolu, gjatë informimit të Këshillit të të Drejtave të Njeriut në Gjenevë, Volker Turk tha se mijëra civilë janë vrarë këtë vit, ndërsa si Forcat e Shpejta të Mbështetjes (RSF) ashtu edhe Forcat e Armatosura Sudaneze tregojnë “mosrespekt të plotë” për ligjin ndërkombëtar humanitar.

“Pas më shumë se një viti nën rrethimin e RSF-së, situata në El Fasher është katastrofale”, tha ai.

“Shkalla e vuajtjeve të popullit sudanez në këtë vend të gjerë është e papërshkrueshme, duke kërkuar vëmendjen e plotë të botës”, shtoi ai.

Ai tha se njerëzit në El Fasher nuk kanë ushqim, ujë dhe ilaçe, ndërsa përballen me bombardime të vazhdueshme.

“Dhuna seksuale është e përhapur, kryesisht ndaj grave dhe vajzave të zhvendosura. Nuk ka rrugë të sigurta për të dalë nga qyteti, dhe unë kam ngritur disa herë rrezikun e mizorive të mëtejshme dhe të dhunës me motiv etnik”, shtoi ai.

“Unë kam ngritur disa herë rrezikun e mizorive të mëtejshme dhe të dhunës me motiv etnik”, tha Turk, duke bërë thirrje për veprim të vendosur ndërkombëtar për të ndaluar krimet e mizorive.

Ai u bëri thirrje të gjitha shteteve të respektojnë embargon e armëve të OKB-së, të ushtrojnë presion mbi palët në konflikt për të mbrojtur civilët, të sigurojnë akses humanitar të pakufizuar dhe të nxisin një armëpushim që do të hidhte bazën për qeverisje civile./D.B/KP

Continue Reading

Aktualitet

Anglia merr masa për përballjen e tensionuar me Serbinë

Published

on

Federata Angleze e Futbollit ka dërguar stjuardë në Beograd për ndeshjen e Anglisë me Serbinë e cila zhvillohet nesër në mbrëmje, dhe e cila po ashtu mund të shndërrohet në një përballje të ashpër.

Seksione të stadiumit do të jenë të mbyllura për shkak të sjelljeve raciste në një ndeshje të mëparshme, ndërsa telashet shpërthyen para përplasjes mes dy vendeve në Kampionatin Evropianin verën e kaluar në Gelsenkirchen.

Nga ajo ndeshje dhe përplasjes, shtatë serbë u arrestuan.

Anglia ka shitur të gjitha 2,500 biletat e saj dhe priten edhe qindra tifozë të tjerë pa bileta./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Santos nuk është më trajner i Azerbajxhanit

Published

on

Azerbajxhani ka ndërprerë kontratën e trajnerit të ekipit kombëtar Fernando Santos me pëlqim të ndërsjellë, tha të hënën federata e futbollit të vendit (AFFA), disa ditë pas humbjes 5-0 ndaj Islandës në një ndeshje kualifikuese për Kupën e Botës ka shkruar Reuters.

Santos, i cili më parë e udhëhoqi Portugalinë drejt fitores në Kampionatin Evropian dhe Ligën e Kombeve, ka mbetur pa fitore në 11 ndeshje që kur mori drejtimin e Azerbajxhanit në qershor 2024, ndërsa pësoi nëntë humbje.

Azerbajxhani pësoi pesë gola brenda gjysmë ore loje, ndërsa u shkatërrua nga Islanda në ndeshjen e tyre të parë të Grupit D në kualifikueset e Kupës së Botës 2026 të premten.

Ayxan Abbasov, trajneri i ekipit U21 të vendit, do të jetë në krye kur Azerbajxhani të përballet me Ukrainën në ndeshjen e tyre të radhës kualifikuese për Kupën e Botës të martën, shtoi AFFA.

Mes kandidatëve për të zëvendësuar Santosin është edhe italiani Gianni De Biasi, i cili ka drejtuar më parë Azerbajxhanin nga korriku 2020 deri në nëntor 2023. Gjatë periudhës së tij, De Biasi grumbulloi 10 fitore, 8 barazime dhe 21 humbje në 39 ndeshje, me 34 gola të shënuar dhe 56 të pësuar./S.K/Reuters/

Continue Reading

Të kërkuara