Lajmet

​Dy herë më shumë njerëz kanë hipertension sesa 30 vjet më parë

Published

on

Më shumë se 1.2 miliard njerëz në botë jetojnë me hipertension, dy herë më shumë se 30 vjet më parë.

Kështu thuhet në një studim të botuar nga revista mjekësore Lancet, sipas të cilit presioni i lartë i gjakut lidhet drejtpërdrejt me më shumë se 8.5 milionë vdekje çdo vit dhe është një faktor kryesor rreziku për goditje në tru, sëmundje ishemike të zemrës, sëmundje të tjera vaskulare dhe sëmundje të veshkave.

Ulja e presionit të gjakut mund të zvogëlojë numrin e sulmeve në zemër me një të katërtën dhe pothuajse të përgjysmojë numrin e rasteve të dështimit të zemrës dhe goditjeve në tru.

Mendohet se sëmundja është “e lehtë” për t’u diagnostikuar dhe relativisht e lehtë për t’u trajtuar me ilaçe të lira për të parandaluar probleme më serioze shëndetësore. Sidoqoftë, numri i njerëzve që vuajnë nga hipertensioni po rritet.

Për më tepër, pothuajse gjysma e njerëzve që kishin hipertension në vitin 2019 nuk ishin në dijeni për këtë. Gjysma e atyre që u diagnostikuan me hipertension nuk morën terapi.

Në mbarë botën, presioni i gjakut kontrollohet në më pak se një në katër gra dhe një në pesë burra me hipertension.

“Pavarësisht përparimeve mjekësore dhe farmakologjike në dekadat e mëparshme, përparimi global në menaxhimin e hipertensionit ka qenë i ngadalshëm dhe shumica e njerëzve me hipertension mbeten të pa trajtuar, me mangësi të mëdha në vendet e mesme dhe të pazhvilluara,” tha autori i studimit Majid Ezati nga Kolegji Mbretëror në Londër.

Në Evropë, shkalla e hipertensionit është e lartë në vendet qendrore dhe lindore si Hungaria, Polonia dhe Kroacia. Hulumtimi tregoi se në ato vende, si dhe në Lituani, Bjellorusi dhe Rumani, më shumë se gjysma e grave kanë presion të lartë të gjakut.

Nga ana tjetër, në vendet e Evropës Perëndimore, mes të cilave janë Zvicra, Britania e Madhe dhe Spanja, përqindja e popullsisë që ka hipertension është në nivelin më të ulët të regjistruar. Këto vende gjithashtu kanë shkallën më të ulët të hipertensionit te gratë, më pak se 24%.

“Prevalenca globale dhe shkalla e kontrollit të sëmundjeve prej afërsisht 20% duhet të jetë një paralajmërim se ne do të luftojmë sëmundjet kardiovaskulare për shumë vite në të ardhmen, veçanërisht nëse vazhdojmë kështu”, tha Clara Chao nga Universiteti i Sidneit.

Ajo shtoi se nevojiten urgjentisht transformime dhe qasje novatore për zvogëlimin e pasojave të hipertensionit dhe strategji më të mira për të rritur diagnozat.

Chao theksoi rëndësinë e përdorimit të përfitimeve të transformimit digjital, të tilla si monitorimi i pacientit në distancë, monitorimi i presionit të gjakut në shtëpi, kujtimet e mesazheve me tekst dhe ndërhyrje të tjera digjitale të shëndetit për të inkurajuar sjelljen e shëndetshme dhe kontrollin e presionit të gjakut.

Continue Reading

Bota

Dronët rus godasin Kharkivin, 4 viktima dhe dhjetëra të plagosur

Published

on

Katër persona humbën jetën dhe 17 të tjerë u plagosën nga sulmet ruse me dron në qytetin lindor të Ukrainës, në Kharkiv edhe pas takimit Trump-Putin.

Sulmi vjen disa orë para takimit të paralajmëruar mes presidentit të SHBA Donald Trump dhe presidentit Ukrainas Volodymir Zelenksy në Uashington.

Edhe më herët Kharkiv ishte goditur me raketa balistike duke lënë të plagosur 11 persona.

Continue Reading

Aktualitet

Komuna e Prishtinës refuzon kërkesën ndaj autobusëve të Podujevës

Published

on

Komuna e Prishtinës, në bashkëpunim me Policinë e Kosovës, ka ndaluar kthimin e autobusëve të Podujevës nga Xhamia e Llapit, duke theksuar se kjo nuk do të lejohet si pikë kthimi. Drejtori i Mobilitetit në Komunën e Prishtinës, Donat Lushaku, tha se kërkesa e Shoqatës së autobusëve të Podujevës për ta bërë kthimin në këtë lokacion është e papranueshme për komunën.

Lushaku tha se Shoqata e autobusëve e kishte paralajmëruar grevën para dhjetë ditësh dhe se për këtë kishte pasur një takim të premten me policinë. Ai tha se policia e kishte konfirmuar se greva mund të mbahej si e drejtë ligjore dhe kushtetuese, por pa penguar qarkullimin.

“Shoqata e autobusëve të Podujevës e pat paralajmëruar para 10 ditësh këtë grevë. Ne kemi pasur një takim ditën e premte në polici bashkë me të njëjtit dhe ju kemi dhënë disa propozime për ta zgjidhur situatën. Ndërkohë, policia ju ka konfirmuar atyre madje edhe me vendim me shkrim, siç kemi marrë informacion sot se greva mund të zhvillohet, sepse është e drejtë kushtetuese dhe ligjore. Mirëpo, nuk mund të ketë pengesë në qarkullim të komunikacionit, që nënkupton se sikurse herën e kaluar autobusët nuk mund të qëndrojnë për ta bllokuar ndonjërin nga shiritët, siç ka qenë rasti i mëhershëm te Komuna apo edhe tash siç është bërë bllokimi tek lagja Top Hane”, tha ai.

Ai bëri të ditur se masat e marra nga komuna bashkë me policinë kanë qenë largimi i tabelave të autobusëve dhe shqiptimi i gjobave.

“Masat që i kemi marrë si komunë bashkë me policinë ka qenë largimi i tabelave të atyre autobusëve, pastaj shqiptimi i gjobave nga ana e policisë. Ne e kemi arritur një marrëveshje paraprake me ta që ata të hyjnë në qytet nga Kodra e Trimave, të vazhdojnë tek shkolla Model, tek rruga Zagrebi, të vazhdojnë tek stacioni i autobusëve, të kthehen në këtë rrugëtim, e të njëjtin ta përfundojnë duke shkuar në Podujevë. Por të njëjtit në disa raste nuk e kanë respektuar, madje edhe disa hyrje-dalje në Stacionin e autobusëve nuk i kanë bërë ashtu siç është paraparë, por ka më pak hyrje-dalje se sa që duhej të ishin. Andaj ne shpresojmë dhe jemi edhe për dialog, kuptohet në mirëkuptim me ta me idenë që të vazhdohet kjo formë e marrëveshjes e jo të hyhet në qytet dhe të ketë kthim nga i ashtuquajtura stacioni tek Xhamia e Llapit”, tha ai.

Lushaku tha se komuna është e hapur për dialog me Shoqatën e autobusëve, por vetëm në kuadër të marrëveshjes ekzistuese.

Ai shtoi se një tjetër kërkesë e Shoqatës ka qenë që dy nga linjat e kontraktuara të komunës të mos shkelin në territorin e Podujevës, çështje që duhet të diskutohet mes dy komunave.

 

Continue Reading

Aktualitet

​Publikohet aktgjykimi i plotë i Gjykatës Kushtetuese për Kuvendin

Published

on

Gjykata Kushtuese e Kosovës ka publikuar aktgjykimin e plotë lidhur me bllokadën në Kuvend. Masa e përkohshme është mbajtur në fuqi deri në publikimin e aktgjykimit dhe publikimit të tij në Gazetën Zyrtare.

Aktgjykimi i plotë:

“Gjykata vendosi: TË URDHËROJË, me 6 [gjashtë] vota për dhe 1 [një] kundër, Kryesuesin e Seancës Konstituive të Kuvendit të Republikës së Kosovës të vazhdojë me pikën 3 të rendit të ditës së Seancës Konstituive, të miratuar më 8 prill 2025, dhe në pajtim me paragrafin 2 të nenit 67 [Zgjedhja e Kryetarit dhe Nënkryetarëve] të Kushtetutë së Republikës së Kosovës, të ftojë përfaqësuesin e grupit më të madh parlamentar për të propozuar kandidatin/en për Kryetar/e të Kuvendit të Republikës së Kosovës, i/e cili/cila zgjedhet përmes votimit të hapur, votimi i cili mund të realizohet vetëm deri në 3 (tre) herë për kandidatin/en e njëjtë”, thuhet në aktgjykimin e Kushtetueses të publikuar sot.

Gjykata Kushtetuese tha se deputetët e zgjedhur të Kuvendit të Kosovës nuk e kanë zbatuar Aktgjykimin e 26 qershorit 2025 dhe rrjedhimisht të gjitha seancat e mbajtura nga data 27 qershor deri më 26 korrik 2025 shpallen të pavlefshme.

Gjithashtu, gjykata tha se Kryesuesi i Seancës Konstituive të Kuvendit të Republikës së Kosovës, nuk ka vepruar në pajtueshmëri me Aktgjykimin e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës në rastin KO124/25, të 26 qershorit 2025 dhe rrjedhimisht veprimet e tij janë në papajtueshmëri me paragrafin 1 të nenit 116 [Efekti Juridik i Vendimeve] të Kushtetutës së Republikës së Kosovës.

Continue Reading

Aktualitet

Krasniqi: PDK do ta dërgojë në Kushtetuese vendimin e ZRRE-së për të mbrojtur bizneset

Published

on

Partia e Demokratike e Kosovës (PDK) paralajmëron se gjatë kësaj jave do të dërgon në Gjykatën Kushtetuese vendimin e Zyrës së Rregullatorit për Energji, vendim ky i cili detyron mbi rreth 1 mijë e 400 biznese të dalin në të ashtuquajturin treg të lirë të energjisë.

Kryetari i PDK-së, Memli Krasniqi ka shkruar në Facebook se në konsultim me avokatin Faton Fetahu dhe ekipin e juristëve të PDK-së, kemi konstatuar se tashmë janë përmbushur të gjitha kushtet ligjore që ky vendim i ZRRE-së të ankimohet në Gjykatën Kushtetuese, gjë që do ta bëjmë gjatë kësaj jave.

“Ne do të kërkojmë masë të përkohshme, në mënyrë që ky vendim i dëmshëm të mos zbatohet deri në shqyrtimin përfundimtar të çështjes”, ka shkruar Krasniqi.

Ai ka thënë se që nga fillimi PDK është angazhuar me vendosmëri për ta ndalur ZRRE-në nga zbatimi i vendimit të saj të padrejtë, i cili i detyron mbi 1,300 biznese të dalin në të ashtuquajturin “treg të lirë” të energjisë – në kohën kur vetë ZRRE-ja nuk ka krijuar as kushtet minimale për një gjë të tillë.

“Këtë betejë e nisëm në gjykatat e rregullta, duke përdorur çdo mjet juridik në dispozicion. Por, edhe pse provat ishin të qarta dhe pasojat për ekonominë e vendit evidente, Gjykata Themelore e refuzoi kërkesën tonë, ndërsa Gjykata e Apelit e legjitimoi këtë refuzim, duke i hapur rrugë zbatimit të vendimit të ZRRE-së”, shkruan ai.

Sipas tij, ky nuk është vetëm një proces gjyqësor, por si një betejë për të mbrojtur biznesete e vendit.

“Është një betejë për të mbrojtur bizneset tona, ekonominë e vendit, punëtorët tanë dhe familjet e tyre nga një abuzim i pashembullt i pushtetit, i cili i ka detyruar qytetarët dhe ndërmarrjet të blejnë energji me çmime 280% më të larta – vetëm për të mbushur xhepat e kompanive të licencuara nga qeveria”.

Ai po ashtu ka thënë se PDK do të jetë deri në fund në krah të ndërmarrësve dhe qytetarëve të Kosovës, për ta ndalur këtë padrejtësi të madhe dhe për të mbrojtur interesin publik.

Ndryshe, nëntëdhjetë për qind e bizneseve janë shkyçur më 16 gusht nga furnizimi me energji elektrike, ndërsa pjesa tjetër e mbetur do të shkyçen gjatë ditëve të ardhshme.

Dhoma e Tregtisë dhe Industrisë Kosovë përmes një reagimi ka thënë se procesi ka një mori shkeljesh ligjore dhe procedural, derisa ka apeluar Qeverinë e Kosovës dhe ZRRE-në që të pezullojnë menjëherë zbatimin e vendimit dhe të hapin një proces të rishqyrtimit transparent.

 

Continue Reading

Të kërkuara