Shumë besojnë se një njeri si Vladimir Putin është i aftë për çdo gjë, madje edhe përdorimin e armëve bërthamore. Presidenti rus e ka bërë të qartë se jeta njerëzore për të nuk vlen asgjë, përveç nëse bëhet fjalë për veten e tij, shkruan Bloomberg.
Ka skenarë në të cilët ai mund të dalë me një llogaritje katastrofike që tregon se lëshimi i një ose më shumë bombave bërthamore mund ta mbajë Putinin në pushtet. Kjo ndodh sepse tani bota jonë, në aspektin strategjik, i ngjan më shumë Evropës në vitet e para të paqëndrueshme të Luftës së Ftohtë sesa gjatë periudhës së saj të mëvonshme relativisht të qëndrueshme.
Shkatërrim i Garantuar Reciprokisht – MAD
Pas Luftës së Dytë Botërore, ShBA e dinte se forcat e saja në Evropën Perëndimore ishin inferiore ndaj atyre të Bashkimit Sovjetik dhe ndoshta nuk do t’i bënin ballë sulmit të tij, andaj amerikanët vendosën koka bërthamore më të dobëta në territorin e aleatëve evropianë. Ata donin t’u dërgonin një mesazh rusëve – në rast të një sulmi sovjetik, NATO mund të lëshonte disa prej tyre në fushën e betejës dhe t’i shpëtonte anëtarët e saj nga disfata.
Por ndërsa gara e armëve bërthamore përparonte, Bashkimi Sovjetik u kap me Shtetet e Bashkuara në armatimet strategjike dhe filloi të përdorte bomba bërthamore që mund të lëshoheshin në raketa me rreze të gjatë veprimi nga një vend në tjetrin, duke shkatërruar qytete të tëra.
Sado apokaliptike që mund të tingëllojë, ky ekuilibër i fuqive na ka mbajtur nga lufta bërthamore deri më tani. Ne mund të shohim Perëndimin dhe Lindjen si dy burra në një dhomë, të zhytur në benzinë deri në bel. Secili ka një numër të caktuar ndeshjesh, por asnjëri nuk dëshiron t’i përdorë ato sepse kjo do të thotë që të dy do të marrin flakë. Ky pozicion mori edhe emrin e duhur – MAD (Mutual Assured Destruction).
Putin dhe “vija e tij e kuqe”
Megjithatë, pas dy dekadash të sundimit të Putin-it në Rusi, ka pasur një ndryshim strategjik në situatë. Në një farë mënyre, u kthyem në periudhën menjëherë pas Luftës së Dytë Botërore, me role të përmbysura.
Tani është Rusia ajo që dyshon se është inferiore ndaj NATO-s në luftën konvencionale, andaj Putin e kompenson këtë mangësi me kërcënime me armë bërthamore në rast se pushtimi i Ukrainës nuk shkon sipas planit të tij. Kjo qasje quhet – përshkallëzim në de-përshkallëzim.
Kështu, Rusia, e cila është afërsisht e barabartë me Shtetet e Bashkuara në armët bërthamore strategjike, fitoi një avantazh të madh në taktikë, relativisht të shkurtër. Rusia ka rreth 2000 armë bërthamore taktike, dhe SHBA-ja vetëm rreth 200, gjysma e të cilave janë të stacionuara në Evropë.
Putin ka lënë të kuptohet tashmë disa herë se ai mund të rrëmbejë arsenalin e tij ushtarak nëse NATO kalon “vijën e kuqe”. Dhe duke qenë se ai ngatërron fatin e tij me fatin e vendit të tij, ai tenton të interpretojë çdo poshtërim të mundshëm personal apo ndryshim regjimi në Moskë si një kalim në “zonën e kuqe”.
Le të themi se ukrainasit, të cilët po luftojnë heroikisht kundër pushtuesve rusë çuditërisht të paaftë, i afrohen fitores ose që një raketë hipersonike ruse endet drejt Polonisë, një anëtare e NATO-s ose që Perëndimi i dërgon Ukrainës armë që mund të ndryshojnë drejtimin e luftës – secila prej këtyre kthesave mund ta detyrojë Putin-in përpara një muri dhe të çojë në një përshkallëzim, shkruan Bloomberg.
Bomba e parë mund të përfundojë në pyll
Reagimi i tij i parë me siguri do të jetë shfaqja e dhëmbëve. Ndoshta ai do të hedhë bombën e parë në ndonjë zonë të pyllëzuar të pabanuar ose në det, vetëm për të treguar se është serioz. Bomba tjetër bërthamore mund të shkatërrojë një depo armësh armike, një bazë ushtarake, por jo të gjithë qytetin. Armët taktike bërthamore mundësojnë këtë lloj “loje bërthamore” precize.
Putin do të tregonte kështu vendosmërinë e tij, gatishmërinë e tij për “të shkuar deri në fund”, duke shpresuar se Perëndimi nuk do të hakmerret me të njëjtën masë. SHBA dhe Evropa, pra NATO, duhet të fillojnë të mendojnë tani për një përgjigje të mundshme ndaj bombës së parë të hedhur. A duhet që Perëndimi të lëshojë atëherë një bombë bërthamore me fuqi të ulët për të treguar se është gati të hyjë në ring? Atëherë, cili do të ishte hapi i ardhshëm i Putin-it?
Sapo fillon lëshimi i kokave bërthamore, arma më vdekjeprurëse në historinë njerëzore, pavarësisht nga forca e tyre, rritet rreziku i keqkuptimeve dhe lëvizjeve të gabuara. Një goditje e vogël nga njëra anë mund të duket ende katastrofike për tjetrën. Dhe raketat fluturojnë aq shpejt sa çdo vend ka vetëm disa minuta për t’u përgjigjur. Është shumë e lehtë të tundohesh për të shtypur “butonin e kuq”.
