Frika nga errësira ose aklufobia është një ndjenjë e fortë shqetësimi në hapësirat e errëta dhe një ndjenjë frike kur errësohet. Disa milionë njerëz në botë vuajnë nga aklufobia dhe frika nga errësira nuk është një fenomen i rrallë, veçanërisht te fëmijët dhe të moshuarit.

Fobitë mund të shihen si një lloj çrregullimi i ankthit, sepse, në kundërshtim me mendimin popullor, ato nuk shkaktojnë vetëm frikë dhe shqetësim, por edhe simptoma të konsiderueshme fizike që mund të vështirësojnë jetën e përditshme.

Aklufobia – simptoma

Simptomat e frikës nga errësira mund të ndryshojnë nga të lehta në ato intensive, gjë që mund të shkaktojë probleme të mëdha në jetën e përditshme. Reagimet mund të jenë mendore dhe fizike. Ndër simptomat më të dobëta janë ato që shfaqen më shpesh te fëmijët, përkatësisht të bërtiturat, të qarat dhe të shprehurit e frikës.

Është e rëndësishme të dallojmë frikën nga fobia. Aklufobia do të prodhojë simptoma të forta, të pavullnetshme dhe spontane që janë të vështira për t’u kontrolluar. Frika do të shkaktojë shqetësim dhe tension, por kjo është e gjitha.

Për t’ju ndihmuar t’i dalloni ato, këto janë simptoma të mundshme të alufobisë ose frikës nga errësira:

• marramendje dhe dobësi
• ndjesi të përzier
• rrahje të shpejta të zemrës
• dridhje ose dridhje e trupit
• djersitje e shtuar
• humbje e frymëmarrjes

Njerëzit që përjetojnë një frikë nga errësira mund të shmangin momentet shoqërore që ndodhin në errësirë ose daljen kur e dinë se do të duhet të shkojnë në shtëpi pas errësirës. Njerëzit me aklufobi mund të ndiejnë frikë të madhe çdo ditë kur e dinë se po errësohet, ndërsa në të njëjtën kohë mund të ndihen të turpëruar për të pasur fobinë. Gjithashtu, personat që vuajnë nga aklufobia do të duan të largohen sa më shpejt nga një vend ku është errësirë.

Frika nga errësira mund të shkaktojë simptoma vetëm në mendimin e errësirës. Gjithashtu, njerëzit që vuajnë nga aklufobia mund të bëhen mbrojtës dhe nervozë kur u përmendet ose kur u kërkohet të jenë në errësirë.

Në disa raste, fobia e errësirës nuk do të ndërhyjë në funksionimin normal të përditshëm, por ndonjëherë mund të shkaktojë probleme reale. Nëse kjo ndodh, është koha të kontaktoni mjekun tuaj dhe të përpiqeni ta zgjidhni atë.

Cili është shkaku i aklufobisë?

Aklufobia mund të lindë për shkak të një ngjarjeje specifike traumatike, për shembull te fëmijët që mbeten në errësirë ose që ndihen të vetmuar dhe të pafuqishëm në atë moment. Në këtë rast, frika aktivizon amigdalën, një rajon që regjistron reagime ndaj përvojave, veçanërisht ndaj atyre negative. Kur e njëjta situatë përsëritet, për shembull qëndrimi në errësirë, amigdala kujton përvojën e mëparshme dhe shkakton simptoma fobie.

Trajtimi i frikës nga errësira

Nëse është një frikë e re që po shkakton simptoma, do të ishte mirë të shihni mjekun tuaj dhe të përpiqeni të zbuloni shkakun. Kjo do të ndihmojë në trajtimin e mëtejshëm dhe zgjidhjen e frikës. Ilaçet mund të përdoren për të trajtuar fobitë, por hapi i parë në zgjidhjen e problemit është terapia. Duke pasur parasysh se kjo frikë ndodh më shpesh te fëmijët, komunikimi për të është i nevojshëm për të kapërcyer frikën.

Në trajtimin e fobive te të rriturit dhe fëmijët, përdoret terapi kognitive-sjellëse, përmes së cilës mësohet të njihet një reagim jo i shëndetshëm ndaj një stimuli, në këtë rast errësirës, dhe të krijohet një reagim pozitiv.

Me këtë terapi, njeriu mund të mësojë të ndryshojë mendimet dhe emocionet negative dhe të ndryshojë sjelljen kur shfaqet frika. Qëllimi është të krijoni vetëbesim që ndihmon për të kapërcyer frikën.

Një lloj tjetër i terapisë së fobisë që përdoret është problemi me të cilin përballet. Kjo nuk do të thotë të lini një fëmijë apo person vetëm në errësirë, por të përballeni gradualisht me frikën. Në këtë mënyrë, truri ngadalë mësohet me faktin se ajo nga e cila ka frikë pacienti, në fakt nuk është aq e frikshme apo e rrezikshme. Me kalimin e kohës, kjo krijon strategji për t’u marrë me frikën dhe simptomat e alufobisë, dhe përfundimisht pranimin se frika është thjesht irracionale.