

Shëndeti
Ҫfarë është higjiena e gjumit?
Termi “higjienë e gjumit” i referohet zakoneve dhe praktikave që ndihmojnë për të fjetur mirë.
Published
3 years agoon
By
UBT newsGjumi i mjaftueshëm është thelbësor për mirëqenien fizike dhe mendore.
Pasja e një rutine të mirë të gjumit përmirëson jo vetëm përqendrimin tuaj, por gjithashtu stimulon shërimin dhe zvogëlon rrezikun për një sërë problemesh shëndetësore. Termi “higjienë e gjumit” i referohet zakoneve dhe praktikave që ndihmojnë për të fjetur mirë. Ashtu si me shumë gjëra, çelësi për të përmirësuar gjumin tuaj është të eksperimentoni dhe zbuloni strategjitë që ju ofrojnë gjumë të thellë dhe rigjenerues çdo natë. Hidhini një sy sugjerimeve tona kryesore më poshtë dhe gjeni atë që funksionon për ju.
Vendosni një rutinë
Trupi juaj punon në një cikël gjumë/zgjim të njohur si ritmi cirkadian. Ky cikël e pëlqen konsistencën e një rutine pasi mund të jetë mjaft i ndjeshëm ndaj ndryshimeve. Duke adoptuar një rutinë të rregullt të natës, ju i tregoni qartë trupit tuaj se kur është koha për të fjetur, duke e lejuar atë të përgatitet për një gjumë të qetë. Vendosja e orarit të zgjimit, si dhe përfshirja e ritualeve si veshja e pizhamave, përgatitja e një filxhani çaj bimor ose thjesht larja e dhëmbëve janë mënyra të shkëlqyera për të përgatitur trupin tuaj për një natë të qetë.
Menaxhoni stimulantët
Studimet sugjerojnë se konsumimi i stimulantëve si kafeina dhe sheqeri mund të shkaktojë probleme me gjumin për disa orë pas konsumimit. Nëse jeni duke luftuar për të fjetur, zvogëlimi ose eliminimi i marrjes së këtyre produkteve deri në mesditë mund të jetë një hap i parë i shkëlqyeshëm. Konsideroni të kaloni në çajra pa kafeinë ose bimor pas orës 12:00. Nëse dëshironi një ëmbëlsirë, zgjidhni diçka të shëndetshme si një copë frut ose provoni një nga recetat tona me sheqer më të ulët.
Kujdes me ushqimet para gjumit
Ngrënia e sasive të mëdha të ushqimit para gjumit mund t’ju largojë vërtet gjumin. Funksioni kryesor i ushqimit është të krijojë energji, kështu që nëse hani shumë para gjumit, po stimuloni tretjen tuaj, duke çuar në ndërprerje të gjumit. Në mënyrë ideale, vakti juaj i fundit duhet të jetë të paktën 2-3 orë para gjumit për të lënë kohë të mjaftueshme për tretje.
Zgjidhni dritën e duhur
Drita është një faktor i madh kur bëhet fjalë për të nxitur ose frenuar prodhimin e melatoninës, hormonit tuaj të gjumit. Natën, dhoma duhet të jetë sa më e errët. Pajisjet si laptopët dhe tabletët lëshojnë dritë blu e cila mund të ndërpresë prodhimin e melatoninës.
Optimizoni mjedisin tuaj të gjumit
Krijimi i një ambienti të këndshëm është diҫka e rëndësishme për gjumë të shëndetshëm. Zgjedhja e një dysheku mbështetës, jastëku i rehatshëm dhe çarçafët cilësorë mund të ndihmojnë shumë në ofrimin e një ambienti të rehatshëm për një natë të mirë pushimi. Kontrolli i temperaturës është gjithashtu kritik – përpiquni të krijoni një fluks ajri duke hapur dritaret dhe dyert gjatë ditës. Lagështuesit e ajrit, pastruesit e ajrit dhe ventilatorët mund të jenë gjithashtu të dobishëm. Nëse jetoni në një zonë të zhurmshme, artikujt si tapat e veshit janë gjithashtu opsione të shkëlqyera!/neps.al
You may like
Aktualitet
Kirurgu vaskular Krasniqi rekomandon personat pas moshës 55 vjeçare: Bëni një ultrazë për arteriet, mund t’ju shpëtojnë jetën
Published
3 hours agoon
September 7, 2025By
Driton Iseni
Kirurgu vaskular, Halil Krasniqi ka dhënë një këshillë të rëndësishme për të gjithë personat mbi moshën 55-vjeçare gjatë podcastit “Shëndeti në rend të parë”, i cili mbështetet nga United Hospital.
Sipas tij, kontrolli i arterieve përmes ultrazërit është jetik në këtë grupmoshë, pasi mund të zbulojë në kohë ndryshime të rrezikshme që nëse nuk trajtohen mund të çojnë në pasoja fatale.
“Është e rëndësishme që mbi moshën 55-vjeçare të bëhet një ultrazë. Me ultrazë nuk shkaktohet dhimbje, janë vetëm 5 minuta kohë që mund të shohësh nëse është apo jo e zgjeruar (arteria). Pastaj vijnë ekzaminimet tjera”, Krasniqi.
Ai shtoi se përmes këtij ekzaminimi, mjekët mund të identifikojnë herët proceset patologjike dhe të vendosin për trajtimin e duhur.
“Pacienti duhet të shikohet me ultrazë që nga koka, sepse truri, koka dhe zemra janë më të rëndësishmet. Bëhet një ultrazë nga lart deri poshtë dhe bëjmë një ultrazë të qafës. Në qafë shihet arteria e cila furnizon trurin me gjak, këtu shihen edhe gjëndrat tiroide, limfatike, ndryshimet tjera morfologjike”, ka thënë Krasniqi.
Sipas studimeve të fundit siç tha Krasniqi kontrolli me ultrazë e ul me mbi 50 për qind vdekshmërinë tek kjo kategori e popullatës.
Në rastet kur zbulohet zgjerim i arterieve mbi 5 cm, trajtimi mund të bëhet me procedurë minimale invazive – pa ndërhyrje kirurgjikale klasike.
“Nëse kalon mbi 5 cm, fillon trajtimi me stentim, pa operacion. Bëhen vetëm dy shpuarje në ije dhe vendoset stenti – dhe njeriu mbijeton”, shpjegoi kirurgu vaskular, Halil Krasniqi.
Për më shumë shikoni të plotë podcastin “Shëndeti në rend të parë”:
Aktualitet
Ushqimi i pashëndetshëm dhe ndikimi në shëndetin vaskular, kirurgu Halil Krasniqi tregon se çfarë duhet të dimë
Published
10 hours agoon
September 7, 2025By
Driton Iseni
Në episodin e 43-të të podcastit “Shëndeti në rend të parë”, i përkrahur nga United Hospital, i ftuar ishte kirurgu vaskular, Halil Krasniqi, i cili ndau me publikun njohuri dhe këshilla të vlefshme për shëndetin e enëve të gjakut dhe parandalimin e sëmundjeve vaskulare.
Gjatë bisedës, Krasniqi foli për shenjat e hershme të bllokimit të arterieve, si dhimbjet në këmbë gjatë ecjes, ftohja e gjymtyrëve dhe plagët që shërohen ngadalë.
Ai theksoi se pirja e duhanit është faktori më i madh i rrezikut për sëmundjet vaskulare, duke e cilësuar si një nga arsyet kryesore pse pacientët përfundojnë në operacione të rënda.
Një pjesë e rëndësishme e diskutimit iu kushtua variçeve (venave), të cilat shpesh keqkuptohen si problem estetik, ndërsa në fakt janë shenjë e çrregullimeve të qarkullimit të gjakut.
Po ashtu, Krasniqi solli në vëmendje ndikimin e ushqimit të pashëndetshëm në enët e gjakut dhe vlerën e ecjes së përditshme si “ilaçi më i lirë dhe më i fuqishëm” për mirëmbajtjen e shëndetit vaskular.
Kirurgu vaskular tregoi edhe se cilat janë simptomat alarmante kur një person duhet të drejtohet menjëherë te mjeku si: mpirja, dhimbja e papritur dhe ndryshimi i ngjyrës së gjymtyrëve.
Ai sqaroi gjithashtu se jo çdo pacient ka nevojë për operacion, pasi në shumë raste ndryshimi i stilit të jetesës sjell përmirësime të ndjeshme. /Telegrafi/
Shëndeti
Doni një mëlçi më të shëndetshme? Kjo perime bën mrekulli
Published
1 day agoon
September 6, 2025By
UBT News
Sëmundjet e mëlçisë prekin miliona njerëz dhe mund ta pengojnë organin të funksionojë normalisht. Pasojat mund të jenë shumë serioze, duke përfshirë infeksione, kancer të mëlçisë dhe madje edhe vdekje, prandaj mjekët theksojnë rëndësinë e kujdesit për shëndetin e mëlçisë.
Mëlçia është organi më i madh e thelbësore për tretjen e ushqimit, ruajtjen e energjisë dhe largimin e toksinave. Kur nuk funksionon siç duhet, mund të shfaqen simptomat si ënjtja e këmbëve, zverdhja e lëkurës dhe syve dhe tendenca për t’u mavijosur lehtë.
Shëndeti i mëlçisë ndikohet nga shumë faktorë – nga viruset, alkooli dhe drogat deri te gjenetika. Por, edhe dieta luan një rol të rëndësishëm. “Dieta është shumë e rëndësishme për shëndetin e mëlçisë”, thotë hepatologia Dr. Ana Kardashian për Parade.
Ajo dhe mjekë të tjerë theksojnë se një dietë e ekuilibruar mund ta zvogëlojë ndjeshëm rrezikun dhe ata nxjerrin në pah një perime në veçanti: brokolin.
“Brokoli ka veti antioksiduese, që do të thotë se mund të ndihmojë në parandalimin e inflamacionit të mëlçisë”, shpjegon Dr. Kardashian. Kolegu i saj, hepatologu Dr. Anthony Martinez, shton se brokoli përmban glukorafaninë dhe sulforafan, përbërës që zvogëlojnë akumulimin e yndyrës, inflamacionin dhe stresin oksidativ në mëlçi.
“Sulforafani aktivizon enzimat e detoksifikimit dhe ndihmon mëlçinë të neutralizojë toksinat në mënyrë më efektive”, thotë ai, duke theksuar përmbajtjen e lartë të fibrave, të cilat mbështesin shëndetin e zorrëve dhe kështu përfitojnë indirekt mëlçinë, shkruan Index.hr.
Edhe pse nuk ka sasi të saktë brokoli që duhet të konsumohet, udhëzimet rekomandojnë 200 deri në 600 gramë të kësaj perimeje në ditë.
Brokoli nuk duhet të jetë e vetmja perime në pjatën tuaj, por pjesë e një diete të larmishme të pasur me antioksidantë dhe lëndë ushqyese.
Përveç brokolit, hepatologët rekomandojnë gjithashtu spinaq, lakër jeshile, hudhër dhe perime rrënjë si panxhari dhe karrota.
Shëndeti
Shega, mrekullia e vjeshtës që duhet shfrytëzuar çdo ditë
Published
1 day agoon
September 6, 2025By
UBT News
Shega është një frut me forcë antioksiduese të rrallë. Në sajë të kësaj force, ajo mbron organizmin nga faktorë të rrezikshëm, siç janë radikalet e lira që prodhohen në organizëm natyrshëm dhe që shtohen se tepërmi nga mënyra abuzuese e jetesës si duhanpirja, alkooli, ajri i ndotur, kequshqyerja dhe predispozita gjenetike.
SHEGËT DHE KANCERI I MUSHKËRIVE
Në një nga studimet, është vënë re se lëngu i shegëve, që përftohet nga shtrydhja, ngadalëson rritjen e masës tumorale në mushkri, në minj eksperimentalë. Ai i mushkërive është kanceri që vret më shumë nga të gjithë llojet, ky rezultat është lajm i mirë. Sidomos për personat që janë duhanpirës, pasi rreziku që të preken nga kjo sëmundje është shumë herë më i madh në krahasim me ata që nuk pinë duhan.
Ky efekt është i lidhur me forcën antioksiduese që ka shega, e cila gjendet te ngjyra e kuqe dhe ul inflamacionin. Mendohet që shegët kanë më shumë fuqi antioksiduese se sa vera e kuqe dhe çaji jeshil, të përfolur së tepërmi kohët e fundit.
Kanceri i mushkërive nuk është i vetmi që duket të parandalohet nga shegët, ato veprojnë fuqishëm edhe kundër kancerit të prostatës dhe atij të gjirit. Sasia e nevojshme e konsumit të këtij fruti, në mënyrë që të përftohen përfitimet është e barabartë me 2-3 gota lëng në ditë.
SHEGËT LUFTOJNË PLAKJEN
Një substancë, që gjendet te shegët, përpunohet nga mikrobe të florës bakteriale dhe nga ky përpunim të prodhohet një molekulë që ndihmon muskujt të rigjenerojnë veten. Kjo molekulë quhet “urithin A”, dhe ajo rrit aftësinë e vetëshkatërrimit të mitokondrive difektoze në muskuj, duke evituar kështu humbjen e funksionit dhe masës së tyre.
KOMBINIMI IDEAL
Lëngu i shegës i kombinuar me 3 hurma arabie në ditë, ofron mbrojtje efektive kundër sëmundjeve të zemrës e hemorragjisë cerebrale. Kjo do të ishte mënyra ideale për të përftuar maksimumin e vlerave ushqyese të këtyre dy frutave, që rezultojnë më të fuqishme kur merren së bashku, krahasuar me konsumin e frutave veç e veç.

Kirurgu vaskular Krasniqi rekomandon personat pas moshës 55 vjeçare: Bëni një ultrazë për arteriet, mund t’ju shpëtojnë jetën

Ushqimi i pashëndetshëm dhe ndikimi në shëndetin vaskular, kirurgu Halil Krasniqi tregon se çfarë duhet të dimë

Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën

Reese Witherspoon bën thirrje që gratë ta përdorin AI-në

Doni një mëlçi më të shëndetshme? Kjo perime bën mrekulli

Real Madridi po përgatit largimin e njërit prej yjeve të tij më të mëdhenj

Nepali drejt bllokimit të Facebook, X, YouTube dhe platformave tjera

Ja filmat që ju duhen! Shtatori është muaji ku rikthehet atmosfera e kinemasë

Një tjetër surprizë! Justin Bieber publikon albumin e ri
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Aktualitet2 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës