Lajmet

Zonja që mund të jetë kancelarja e re e Gjermanisë

Published

on

Pas një mbledhjeje, ambientalistët gjermanë të Partisë së Gjelbër njoftuan të hënën se për herë të parë kjo forcë politike do të vërë kandidat për postin e kancelarit të vendit, duke prezantuar si kandidate për zgjedhjet kombëtare të shtatorit bashkëkryetaren Annalena Baerbock, ndërsa blloku i qendrës së djathtë i kancelares Angela Merkel është zhytur në një konflikt të brendshëm për pushtet, përcjell albinfo.ch.

Emërimi i Baerbock u bë i ditur nga bashkëkryetari tjetër i partisë, Robert Habeck, në një aktivitet të mirëorganizuar që nxirrte në pah kontrastin me ngërçin e tensionuar në bllokun e Kancelares Merkel.

Zgjedhjet parlamentare të 26 shtatorit janë të paparashikueshme, pjesërisht sepse kancelarja aktuale nuk po kërkon rizgjedhjen. Merkel u zotua më 2018 të mos kërkojë një mandat të pestë katërvjeçar. Sondazhet e fundit kanë treguar që të Gjelbrit renditen të dytët pas Bashkimit Kristian Demokrat (CDU) dhe përpara Social Demokratëve, partia tjetër e fuqishme me pikëpamje të qendrës së majtë.

40-vjeçarja Baerbock ka qenë ligjvënëse në Parlamentin kombëtar që nga viti 2013, por i mungon përvoja në udhëheqjen ekzekutive. “Demokracia mbahet gjallë nga ndryshimi”, tha Baerbock.

“Po, e vërtetë që nuk kam qenë kurrë kancelare ose ministre. Unë besoj tek rigjenerimi, të tjerët mbështesin status quo-në”. Ajo tha se dëshiron “një Gjermani në zemër të Evropës; një vend ku mbrojtja e klimës krijon bazën e ardhshme për begati, liri dhe siguri”.

Baerbock dhe Habeck kanë udhëhequr të Gjelbrit që nga fillimi i vitit 2018. Nën udhëheqjen e kësaj dysheje pragmatike dhe harmonike partia ka përjetuar rritje të popullaritetit në sondazhe. Të Gjelbrit janë në opozitë në shkallë kombëtare, por kanë zyrtarë në strukturat drejtuese lokale në 11 nga 16 landet e Gjermanisë. Sondazhet e fundit tregojnë mbështetje për partinë prej 20-22%, më shumë se dyfishi i 8.9% që siguroi në zgjedhjet e 2017-ës.

Kandidatura e Baerbock, kandidatja më e re që pretendon t’i zërë vendin Merkel dhe e vetmja grua kërkon miratim nga kongresi i partisë në qershor. Ajo jeton në një rajon rural të Brandenburgut, ku dikur të Gjelbrit hasën vështirësi për të krijuar bazën e tyre, por tani janë pjesë e qeverisë lokale. Ajo ka ndjekur studimet për shkenca politike dhe të drejtën ndërkombëtare në Hamburg dhe Londër.

Të Gjelbrit muajin e kaluar prezantuan një program për të përshpejtuar braktisjen e energjisë nga qymyrguri në Gjermani, rritjen e shpenzimeve në infrastrukturë dhe tarifave për çlirimin e gazeve karbonike. Kjo forcë politike është pro-Bashkimit Evropian dhe mban një qëndrim të ashpër ndaj Rusisë, duke bërë thirrje për t’i dhënë fund projektit të gazsjellësit Nord Stream 2.

Baerbock ka thënë se duhet të ketë një “pozicionim të përbashkët, të fortë evropian” ndaj Rusisë dhe Kinës me një kontribut të fortë nga Gjermania. “Ndaj forcave autoritare në veçanti, ne duhet të kemi një politikë të jashtme me objektiv të qartë … të dialogojmë, por edhe të jemi të ashpër në të njëjtën kohë”.

Pavarësisht nga rezultati i zgjedhjeve, ka shumë të ngjarë që të Gjelbërit të mbajnë çelësin për formimin e qeverisë së ardhshme të Gjermanisë. Kjo parti është bërë gjithnjë e më e hapur për aleanca me partitë e qendrës së djathtë dhe bën pjesë në nivel vendor në një sërë koalicionesh me përbërje nga më të ndryshmet. Ndërkaq, blloku i Kancelares Merkel është ende në pritje të një kandidati për kancelar. Guvernatorët e dy landeve më të populluara të Gjermanisë, Armin Laschet dhe Markus Soeder, po luftojnë për të marrë emërimin.

Laschet, udhëheqës i Kristian Demokratëve (CDU) të Merkel dheSoeder, drejtues i partisë bavareze si-motër, deklaruan më 11 prill synimet për të konkuruar, duke zgjuar shqetësime tek shumë përkrahës se kjo mund të sillte një dëm të konsiderueshëm në koalicion. Laschet dhe Soeder janë guvernatorë përkatësisht të Nordrhein-Westfalen dhe Bavarisë. \ Soeder ka vlerësime shumë më të mira në sondazhe, por Laschet është udhëheqësi i zgjedhur së fundmi i një partie shumë më të madhe. Një javë më parë, Laschet arriti të sigurojë mbështetjen e udhëheqjes së CDU për kandidaturën e tij.Por Soeder tha se çështja nuk duhet të zgjidhet vetëm me diskutime “në një kthinë të vogël”.

Disa në partinë e Kancelares Merkel favorizojnë Soeder, ndërsa të tjerët janë të shqetësuar nga makinacionet e tij për pushtet. Të dielën në mbrëmje, udhëheqësit e krahut rinor të Bashkimit Kristian Demokrat u shprehën për Soeder. Të hënën në mbrëmje, Laschet thirri në takim udhëheqjen e CDU, duke thënë se planifikon të propozojë se si të zgjidhet mosmarrëveshja. “Shpresoj se mund të marrim vendimet e nevojshme shumë shpejt, këtë javë,” u tha ai gazetarëve. Soeder tha se, pas një jave bisedimesh, i takon partisë më të madhe të vendosë se kë do të mbështesë.

“Nëse CDU merr një vendim të qartë këtë mbrëmje, ne do ta respektojmë atë”, tha ai në Mynih. “CDU është motra jonë më e fortë dhe më e madhe dhe vetëm ajo mund të vendosë nëse ekziston vërtetë kjo shumicë e gjerë (për Soeder)”. Social Demokratët, nga radhët e të cilëve kanë dalë tre nga tetë kancelarët e Gjermanisë pas Luftës së Dytë Botërore, por prej disa kohësh nuk gëzojnë popullaritet të madh, emëruan Ministrin e Financave Olaf Scholz si kandidatin e tyre për kancelar muaj më parë.

Continue Reading

Lajmet

Profesoresha e UBT-së, Dr. Fatbardha Qehaja Osmani boton studim ndërkombëtar në revisten prestigjioze të Quartile-it 1- Reading Psychology, Taylor & Francis- Routledge

Published

on

Dr. Fatbardha Qehaja Osmani së bashku me hulumtuesen shkencore nga Universiteti Ibn Haldun në Turqi, Elma Berisha, kanë publikuar një studim të ri shkencor në revistën ndërkombëtare Reading Psychology të shtëpisë botuese Taylor & Francis (Q1) duke sjell rezultate të rëndësishme për mënyrën se si fëmijët zhvillojnë aftësinë për lexim të rrjedhshëm. Ky është një nga studimet e rralla që është bërë në fushën kognitive tek popullata shqipfolëse.

Punimi, me titull “The Mediating Role of Executive Functions in Reading Fluency Among 8–10 Year Old Children: Evidence from a Transparent Orthography”, është zhvilluar në Kosovë dhe përfshin 168 nxënës nga shkollat publike dhe private të Prishtinës.

Ky studim eksperimental ofron provat e para empirike për lidhjen ndërmjet moshës, funksioneve ekzekutive dhe rrjedhshmërisë së leximit në një gjuhë me ortografi të qartë si gjuha shqipe.

Sipas gjetjeve, fëmijët me aftësi më të zhvilluara në përditësimin e informacionit, frenimin e impulseve dhe fleksibilitetin kognitiv lexojnë më shpejt dhe më saktë. Këto funksione të trurit shpjegojnë rreth 23% të ndryshueshmërisë në performancën e leximit, edhe kur merren parasysh faktorë si mosha, gjinia apo inteligjenca joverbale.

Studimi tregon gjithashtu se mosha ndikon në lexim përmes funksioneve ekzekutive, duke theksuar rolin e zhvillimit kognitiv. Ndërkohë, statusi socio-ekonomik dhe arsimimi i nënës rezultuan faktorë që ndikojnë ndjeshëm në këtë proces, fëmijët nga mjedise më të thjeshta përfitojnë më shumë nga rritja e moshës, duke treguar rëndësinë e mbështetjes familjare.

Autorët rekomandojnë që mësuesit të përdorin leximin me zë të lartë, leximin e përsëritur dhe vlerësimin e hershëm të funksioneve ekzekutive që në fazat parashkollore, për të identifikuar fëmijët me rrezik për vështirësi në lexim. Autorët poashtu theksojnë se këto gjetje ndërlidhen ngusht me strategjitë e reja për përmirësimin e leximit në përgjithësi e në veçanti në performancën e fëmijëve tanë në testin PISA.

Ky hulumtim vlerësohet si një kontribut i parë shkencor ndërkombëtar mbi zhvillimin e leximit në gjuhën shqipe, duke vendosur shqipen në qendër të diskutimeve akademike për gjuhët me ortografi transparente si finlandishtja apo italishtja.

Artikullin e plotë mund ta lexoni këtu: Reading Psychology – Taylor & Francis Online

Continue Reading

Lajmet

Dy persona kapen me mbi 2 kg kokainë dhe mbi 13 mijë euro, sulmohet policia

Published

on

Një shtetas i Kosovës dhe një me shtetësi të huaj janë arrestuar gjatë një kontrolli rutinor në Prishtinë, pasi tek të dyshuarit u gjetën mbi 2 kilogram kokainë dhe mbi 13 mijë euro para të gatshme.

Policia ka njoftuar se i dyshuari ka rezistuar dhe ka sulmuar policët.

“Policia e Kosovës, më saktë Njësia për Reagim të Shpejtë- Prishtinë me datën 21.10.2025 gjatë një pike të rregullt kontrolli në Prishtinë ka ndaluar një automjet me targa të huaja me drejtues të dyshuarin mashkull kosovar dhe pasagjerin mashkull shtetas i huaj. Njësia e lartcekur policore gjatë zbatimit të autorizimeve të saj, pasi ka kërkuar realizimin e një kontrolli rutinor, i dyshuar mashkull shtetas i huaj ka tentuar të largohet nga vendi i ngjarjes, mirëpo si rezultat i reagimit profesional policor i njëjti është ndaluar nga njësia policore. I dyshuari gjatë tërë kohës ka rezistuar në mënyrë agresive duke i sulmuar zyrtarët policorë dhe tek i njëjti gjatë arrestimit janë gjetur dy paketime të mbështjella të mbushura me pluhur ngjyrë të bardhë të dyshuar si substancë narkotike e llojit kokainë pesha e përgjithshme e së cilës arrin rreth 2270.6 gramë (2 kilogramë e 270.6 gramë)” , njofton policia.

Gjithashtu, Policia ka njoftuar se përveç substancës së dyshuar narkotike pas kontrollit tek të dyshuarit në vendngjarje janë gjetur edhe: para të gatshme 12550 euro, para të gatshme 1000 euro, një telefon mobil.

“Përveç substancës së dyshuar narkotike pas kontrollit tek të dyshuarit në vendngjarje janë gjetur edhe: para të gatshme 12550 euro, para të gatshme 1000 euro, një telefon mobil. Lidhur me rastin në vendngjarje ka dalë edhe Drejtoria për Hetimin e Trafikimit me Narkotikë si dhe është njoftuar edhe prokurori kompetent, me urdhër të të cilit është kryer kontroll edhe tek shtëpia e të dyshuarit shtetas kosovar mirëpo nuk është gjetur diçka e  dyshuar. Të dyshuarit pas intervistimit me urdhër të prokurorit janë dërguar në mbajtje për 48 orë”, thuhet në njoftim.

Continue Reading

Lajmet

Ia vodhi babait mbi 24 mijë euro, arrestohet 34-vjeçari në Shtime

Published

on

Një person është arrestuar të martën për vjedhjen e 24 mijë e 800 eurove në banesën e babait të tij, në rrugën “14 Dhjetori” në Shtime, gjatë periudhës kohore nga 22 gushti deri më 18 tetor të këtij viti.

Sipas njoftimit të Policisë, arrestimi u bë pasi ankuesi, një shtetas i Kosovës që jeton dhe punon jashtë vendit, më 19 tetor kishte vërejtur mungesën e parave.

Gjatë ekzaminimit të vendngjarjes, policia nuk ka konstatuar shenja thyerjeje apo dëmtime që do të tregonin hyrje me forcë në banesë.

“Si rezultat i hetimeve intensive, më 21.10.2025, policia ka identifikuar dhe arrestuar të dyshuarin B.N. (34 vjeç) – djalin e ankuesit, i cili është intervistuar në prani të avokatit mbrojtës dhe ka pranuar kryerjen e veprës penale”, thuhet në njoftim.

Me urdhër të prokurorit të shtetit, i dyshuari është dërguar në ndalim policor për 48 orë. Hetimet lidhur me rastin janë duke vazhduar./S.K/EO/PK/

Continue Reading

Lajmet

Rekord i ri, 43 gola në një natë në Champions League

Published

on

Gjithsej, 43 gola janë shënuar në 9 ndeshjet e para të javës së tretë në Champions League, ku aktualisht shihet një dominim i frikshëm nga ekipet e mëdha.

14 skuadra zbritën në fushë në orën 21:00, pas dy ndeshjeve të pasdites, ku takimi që spikati më shumë ishte Arsenal-Atletico Madrid.

Pjesa e parë u mbyll pa gola, por në të dytën “Topçinjtë” dominuan frikshëm, duke shënuar plot 4 herë, me ekipin e Simeones që ishte i pafuqishëm për t’u kundërpërgjigjur.

PSG shkaktoi një tërmet, duke marrë fitoren e tretë në po kaq ndeshje, kësaj radhe duke mundur Leverkuesenin në Gjermani me rezultatin e thellë 2-7.

Të dyja ekipet ngelën me 10 lojtarë, ndërsa në listën e golashënuesve i pranishëm ishte edhe Dembele, i cili sapo u kthye nga një dëmtim.

Interi gjithashtu tregoi forcën në Belgjikë, duke mundur 0-4 debutuesit e Royal Union.

Haaland dhe Bernardo Silva i dhanë fitoren 0-2 Manchester Cityt kundër Villarrealit.

Surpriza më e madhe erdhi nga Holanda, ku Napoli u mposht me rezultatin e thellë 6-2 nga PSV-ja.

Në sfidat e tjera, Dortmund mundi 2-4 Copenhagen, ndërsa Newcastle triumfoi 3-0 me Benficën.

Sa i përket sfidave të orës 18:45, Barcelona mundi 6-1 Olympiacosin, ndërsa Kairat Almaty-Pafos u mbyll pa gola./S.K/Tch/

Continue Reading

Të kërkuara