

Shëndet
Zgjimi herët në mëngjes – Si ndikon për shëndetin e trurit?
Qetësia vjen në dy nivele: ajo fizike dhe ajo mendore.
Published
3 years agoon
By
UBT newsQetësia vjen në dy nivele: ajo fizike kur ju zgjoheni me diellin dhe nuk ju shqetëson askush; dhe ajo mendore, paqe dhe qartësi.
Zgjimi herët në mëngjes duket diçka shumë e vështirë, sidomos në rastet kur rehatia që të ofron krevati dhe jastëku nuk kanë të krahasuar me botën përjashtë.
E vërteta është që zgjimi herët në mëngjes kërkon disiplinë dhe vetë kontroll.
Zgjimi në mëngjes të jep shumë kohë dhe të ofron ndjesinë e arritjeve të suksesshme që të presin në 12 orët e ardhshme.
Zgjimi herët, ushqyerje e shëndetshme
Mëngjesi është vakti më i rëndësishëm i ditës që nuk duhet anashkaluar.
Nëse zgjoheni vonë, me siguri nuk do të hani mëngjes dhe organizmi juaj do të ketë një fillim të vështirë.
Mëngjesi është baza e të ushqyerit shëndetshëm në mënyrë afatgjatë dhe të ndihmon në shmangien e ushqimeve të shpejta e të pashëndetshme gjatë ditës.
Ata që zgjohen herët janë më proaktivë
Studimet kanë treguar që njerëzit që zgjohen herët kanë më shumë vetëbesim, janë më të mprehtë dhe të përqendruar por edhe më ndërveprues.
Ora e parë e ditës dhe mënyra se si e shpenzoni atë, është përcaktuese jo vetëm për orët në vijim por edhe për jetën në përgjithësi.
Zgjimi herët pakëson stresin dhe ju ndihmon të keni një sjellje më pozitive. Për më tepër nuk do të keni nevojë të nxitoni sepse koha do t’ju mjaftojë.
Shpërqendrimet në orët e para të mëngjesit janë të pakëta, ndërprerjet po ashtu.
Pas një gjumi të mirë, truri është gati t’i futet punës. Ju jeni më efikasë dhe punoni më mirë. Ata që zgjohen herët marrin vendime të mira, planifikojnë dhe vendosin objektiva.
Zgjimi herët mund të jetë i vështirë në fillim, por kur t’ia merrni dorën, do të vlerësoni energjinë që ky proces sjell.
Më shumë kohë për aktivitet fizik
Aktiviteti fizik herët në mëngjes nuk shkakton përplasje me planet tuaja ose punën gjatë ditës. Është thuajse e pamundur të anulloni një aktivitet fizik të caktuar në mëngjes në krahasim me ato të mbrëmjes që anullohen falë planeve të minutës së fundit.
Stërvitja fizike sjell shumë energji për të përballuar ditën.
Zgjimi herët promovon një gjumë më të mirë. Nëse flini herët dhe zgjoheni herët, ora juaj e brendshme funksionon në bazë të një rutine specifike. Ju do të ndiheni më të qetë dhe pa lodhje.
Arritje më të mëdha
Zgjimi herët nënkupton vendosje objektivash dhe detyra të arrira. Nëse i vendosni vetes një objektiv, ju do të përpiqeni fort që ta arrini atë.
Do të jeni më produktivë dhe më të lumtur me arritjet tuaja.
Të zgjuarit herët do të thotë që ia keni kaluar të gjithëve, jeni më të qetë, më të organizuar dhe më të arrirë në krahasim me të tjerët që vrapojnë për në zyrë.
Kur zgjoheni herët, keni më shumë kohë të planifikoni, mendoni, organizoheni dhe bëni strategji për arritjet e ditës.
Vetë përmbajtje
Zgjimi herët kërkon disiplinë. Kontrollin mbi jetën tuaj e keni ju.
Do të pajiseni me aftësi për menaxhimin e kohës, do të jeni më të organizuar, më të vetë përmbajtur dhe më të qartë në ide dhe vizion.
Qetësia vjen në dy nivele: ajo fizike kur ju zgjoheni me diellin dhe nuk ju shqetëson askush; dhe ajo mendore, qetësi, paqe dhe qartësi.
Qetësia fizike është diçka që e përftoni kur flini vonë, ndërkohë që qetësinë mendore e merrni kur zgjoheni herët.
Qetësia në të dy nivelet ju jep fuqinë e duhur për të përballuar ditën me sukses./AgroWeb.org
Shëndet
Ky ilaç është premtues për humbje në peshë
Published
21 hours agoon
October 21, 2025By
UBT News
Një studim madhor ka treguar rezultate premtuese për sigurinë e një ilaçi për humbje në peshë, i cili është i qasshëm në SHBA.
Në studimin e publikuar në Revistën Mjekësore “New England”, është thënë se personat e rritur që përdoren ilaçin për dobësim “lorcaserin” kishin humbur mesatarisht 4 kg brenda 40 muajsh.
Gjithashtu është thënë se ky ilaç, që funksionon duke ulur ndjenjën e urisë, nuk i vendosë konsumuesit në rrezik më të madh për sëmundje në zemër.
Megjithatë ekspertët kanë theksuar rëndësinë e ndryshimeve afatgjate të jetesës për të arritur humbje të peshës efektive. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Kur kanceri i mëlçisë përhapet në kocka
Published
22 hours agoon
October 21, 2025By
UBT News
Kur kanceri i mëlçisë metastazon në kocka, zakonisht ndodhet në stadin e katërt (IV).
Ky stad shoqërohet me dhimbje të forta kockore, rrezik të lartë për fraktura dhe komplikime si hiperkalcemia (rritje e kalciumit në gjak) dhe kompresioni i palcës kurrizore.
Dhimbja është e vazhdueshme dhe vështirë kontrollohet edhe me ilaçe.
Sipas klinikave si Cleveland Clinic dhe Mayo Clinic, metastazat kockore mund të shkaktojnë lodhje, të përziera, konfuzion, dhe dobësi ose mpirje në gjymtyrë. Kanceri i mëlçisë shpesh zbulohet në faza të vona, sidomos te pacientët me hepatit kronik, cirozë, diabet apo mbipeshë.
Studimet tregojnë se 3% deri në 20% e pacientëve me karcinomë hepatike zhvillojnë metastaza në kocka, kryesisht në shtyllën kurrizore.
Dhimbja është simptoma më e shpeshtë dhe më e rëndë, duke ndikuar drejtpërdrejt në cilësinë e jetës së pacientit.
Trajtimi në këto raste është paliativ, pra synon lehtësimin e dhimbjes dhe përmirësimin e jetës.
Përveç ilaçeve dhe radioterapisë, sot përdoren edhe teknika moderne si ablacioni me radiofrekuencë dhe embolizimi selektiv, që ndihmojnë në kontrollimin e metastazave dhe reduktimin e dhimbjes. /A.Z/UBT News/
Shëndet
A e dini kur është koha më e mirë për ta ngrënë një mollë?
Published
24 hours agoon
October 21, 2025By
UBT News
Mollët janë të pasura me fibra dhe antioksidantë, duke kontribuar në shëndetin e tretjes dhe organizmit në përgjithësi.
Por a ndryshojnë përfitimet e tyre sipas kohës së ngrënies? Ekspertët e ushqyerjes tregojnë se kur efekti i një molle është më i madh.
Mëngjesi: Një fillim i mirë i ditës
Një mollë është një zgjedhje ideale për mëngjes, jep ndjesi ngopjeje dhe është e ulët në kalori. Dr. Jacqueline Vernarelli thekson se mollët kanë një indeks të ulët glicemik dhe përmbajnë acid klorogjenik, i cili ndihmon në stabilizimin e sheqerit në gjak pas vakteve.
“Mollët janë të pasura me fibra, vitamina dhe antioksidantë që mbështesin shëndetin e zemrës, tretjen dhe sistemin imunitar. Ato përmbajnë gjithashtu përbërës anti-inflamatorë si vitamina C dhe kuercetina,” shpjegon Vernarelli. Dietologia Lauren Manaker shton se një mollë mund të stimulojë butësisht tretjen në mëngjes.
Para një vakti: Kontrolli i oreksit
Ngrënia e një molle një ose dy orë para një vakti mund të ndihmojë në kontrollin e peshës trupore. Mollët nxisin ndjesinë e ngopjes dhe mund të ulin marrjen e kalorive gjatë vakteve. Morgan Walker sqaron se fibra e mollës ngadalëson përthithjen e karbohidrateve e ruan nivelet e sheqerit në gjak. Një mollë mesatare përmban 4–5 gramë fibra, konsumi i rregullt lidhet me rrezik më të ulët për sëmundjet e zemrës dhe diabetin tip 2.
Para stërvitjes: Burim natyral energjie
Një mollë mund të jetë snack i mirë para ushtrimeve, dy deri tre orë më parë, ose disa feta menjëherë para stërvitjes. Ashley Koff shpjegon se sheqernat natyralë në mollë japin energji të shpejtë, ndërsa fibra ndihmon në ruajtjen e sheqerit në gjak të qëndrueshëm. Megjithatë, ata që janë të ndjeshëm ndaj fibrave duhet të shmangin ngrënien e një molle menjëherë para ushtrimeve intensive, vëren Manaker.
Me një vakt ose në mbrëmje: Alternativë e shëndetshme ndaj ëmbëlsirave
Mollët mund të shtohen në mëngjes, drekë ose darkë. Dr. Anne VanBeber rekomandon t’i kombinoni me bollgur, të përfshihen në kekë të vegjël ose të shërbehen si pjesë e një darke të lehtë. Për ata që dëshirojnë diçka të ëmbël pas darkës, një mollë është një alternativë e shëndetshme ndaj ëmbëlsirave, mund të kombinohet me gjalpë arrash ose të spërkatet me kanellë për shije dhe ngopje shtesë.
Koha më e mirë për të ngrënë një mollë
“Koha më e mirë është kur ka më shumë gjasa ta hani atë,” thotë Manaker. Disa njerëz e preferojnë në mëngjes, të tjerët para ushtrimeve ose si snack gjatë ditës. Në thelb, mollët janë të shëndetshme dhe të dobishme në çdo moment. /A.Z/UBT News/
Shëndet
E përdorni çdo ditë, por furça e dhëmbëve mund të jetë plot mikrobe
Published
2 days agoon
October 20, 2025By
UBT News
Ekspertët zbulojnë se si një nga mjetet më të përdorura çdo ditë mund të strehojë miliona mikrobe.
Furça e dhëmbëve është një nga sendet më të domosdoshme të higjienës personale, por njëkohësisht edhe një nga më të ndoturat.
Ajo mund të strehojë miliona baktere, kërpudha e viruse, përfshirë ato që lidhen me infeksionet në gojë, gripin, herpesin, madje bakteret e jashtëqitjes, raporton BBC. Një furçë, një “ekosistem i vogël”: fijet që lagen e thahen çdo ditë krijojnë kushte ideale për rritjen e mikrobeve.
“Mikrobet në furçat e dhëmbëve vijnë nga tre burime kryesore – nga goja jonë, nga lëkura dhe nga mjedisi ku mbahet furça,” – shpjegon Marc-Kevin Zinn, mikrobiolog në Universitetin Rhine-Waal në Gjermani.
Madje, edhe furçat e reja mund të jenë të kontaminuara. Një studim në Brazil tregoi se gjysma e 40 furçave të reja të blera në dyqane përmbanin tashmë baktere të ndryshme.
Mikrobet e zakonshme dhe ato të rrezikshme
Shumica e mikrobeve në furçë janë të padëmshme dhe vijnë natyrshëm nga goja, si Streptococcus mitis apo Actinomyces, që ndihmojnë në mbrojtjen kundër kariesit. Sipas Vinicius Pedrazzi, profesor i stomatologjisë në Universitetin e Sao Paulos, në to mund të fshihen edhe baktere më të rrezikshme si Streptococci dhe Staphylococci, që shkaktojnë prishje të dhëmbëve dhe sëmundje të mishrave.
Studiuesit kanë zbuluar baktere të traktit tretës, si Escherichia coli dhe Pseudomonas aeruginosa, dhe kërpudhën Candida, e njohur për shkaktimin e mykut oral.
“Pluhuri” i tualetit – burimi më i papritur i ndotjes
Një nga burimet më të neveritshme të kontaminimit është vetë tualeti. Sa herë që tërhiqet uji, krijohet një re mikroskopike pikash uji dhe fekalesh që mund të përhapet deri në 1.5 metra larg. Këto pika mund të përmbajnë viruse si gripi, COVID-19 që bien mbi furçën nëse ajo mbahet afër tualetit.
Një studim në një universitet amerikan gjeti se 60% e furçave të studentëve që ndanin banjo ishin të ndotura me baktere që gjenden në feces. Erica Hartmann, profesoreshë në Universitetin Northwestern (SHBA), thekson se rreziku real është më i ulët nga sa mendohet.
“Shumica e njerëzve nuk sëmuren nga furça” – shpjegon ajo, duke shtuar se shumë baktere të zorrëve nuk mbijetojnë gjatë në ajër. Viruse si herpesi, mund të qëndrojnë aktive në furçë 48 orë, ndaj nuk duhet ndarë furça me të tjerët e as lejuar që furçat të prekin njëra-tjetrën.
Sa i madh është rreziku?
Sipas Zinn, rreziku është i vogël për shumicën e njerëzve, por më i lartë për ata me imunitet të dobësuar. Disa studime kanë zbuluar se disa baktere në furça mbartin gjene rezistente ndaj antibiotikëve, duke i bërë infeksionet më të vështira për t’u trajtuar.
Furçat antibakteriale, megjithëse të reklamuar si zgjidhje higjienike, nuk kanë treguar efikasitet të madh. Disa madje mund të nxisin zhvillimin e baktereve rezistente.
Ekspertët këshillojnë mënyra më të thjeshta e efektive:
Mbajeni furçën në pozicion vertikal, të thajë në ajër dhe pa mbulesë plastike.
Mos e mbani në kuti të mbyllur, pasi lagështia favorizon mikrobet.
Ndërroni furçën çdo 3 muaj ose pas çdo sëmundjeje.
Si ta pastroni siç duhet furçën?
Shpëlarje me ujë shumë të nxehtë;
Zhytje për 5–10 minuta në ujë antiseptik për gojën;
Përdorim të solucioneve që përmbajnë 0.12% klorheksidinë ose 0.05% cetilpiridinium klorid, që janë më efektivët sipas profesor Pedrazzi.
Shkencëtarët po zhvillojnë koncepte të reja si furça dhe pasta probiotike, të cilat synojnë të nxisin rritjen e “baktereve të mira” në gojë.
P.sh bakteret Streptococcus salivarius dhe Limosilactobacillus reuteri ndihmojnë në luftimin e atyre që shkaktojnë karies dhe inflamacion të mishrave.
“Konceptet si fijet bioaktive ose shtresat probiotike mund të ofrojnë mënyra të reja për të ruajtur ekuilibrin mikrobial – por ende kemi shumë për të mësuar,” – përfundon Zinn. /A.Z/UBT News/

Kevin Federline zbulon telefonatën që i dha fund martesës me Britney Spears

Samsung zbulon zyrtarisht projektin “Moohan”, kufjet e reja Galaxy XR

Numërimi i fletëvotimeve nga votimi me kusht drejt përfundimit

Departamenti i Thesarit i SHBA-së nënshkruan marrëveshjen e stabilizimit ekonomik me Bankën Qendrore të Argjentinës

Ukrainë: Dy të vdekur në Kiev pas sulmit rus në shkallë të gjerë

Prishtina mirëpret edicionin e 25-të të Festivalit Frankofon të Filmit

Kosova ofron të bëhet vendi i parë që pranon azilkërkuesit e refuzuar nga Britania

Rihanna humbi 36 milionë dollarë nga projekti i dështuar me Louis Vuitton

Pesë kinezë hyjnë ilegalisht nga Serbia në Kosovë, arrestohet shoqëruesi i mitur
Të kërkuara
-
Lajmet2 months ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni4 weeks ago
Policia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Rajoni2 months ago
Profesori i UBT-së fiton grant prestigjioz kërkimor në Universitetin Çarls të Pragës