Tarifat më të larta të vendosura nga Shtetet e Bashkuara kanë hyrë në fuqi të enjten për dhjetëra ekonomi, në një përshkallëzim të ri të përpjekjeve të Presidentit Donald Trump për të riformësuar tregtinë globale. Me hyrjen në fuqi të një urdhri ekzekutiv të nënshkruar javën e kaluar, detyrimet doganore amerikane janë rritur ndjeshëm, nga 10%, në një shkallë që tani varion mes 15% dhe 41%.
Ndikimi është i përhapur në produktet nga Bashkimi Evropian, Japonia dhe Koreja e Jugut tashmë të cilat përballen me një tarifë 15%, edhe pse këto vende kanë arritur marrëveshje me Uashingtonin për të shmangur penalitete më të rënda. India, ndërkohë, është goditur me një tarifë 25%, që pritet të dyfishohet brenda tre javësh, ndërsa shtete si Siria, Mianmari dhe Laosi përballen me tarifa drastike prej 40% deri në 41%.
Këto tarifa të reja nuk zbatohen për të gjitha kategoritë e importit. Përjashtime janë bërë për sektorë të ndjeshëm si çeliku, automjetet, produktet farmaceutike dhe çipat, të cilët do të trajtohen me masa të ndara.
Presidenti Trump ka paralajmëruar gjithashtu tarifa 100% mbi gjysmëpërçuesit, megjithëse ka sinjale se gjiganti tajvanez TSMC do të përjashtohet nga kjo masë, për shkak të fabrikave që ka të instaluara në SHBA.
Ekonomistët janë të ndarë në lidhje me efektet e tarifave të reja. Disa parashikojnë një rritje të menjëhershme të çmimeve, ndërsa të tjerë theksojnë se ndikimi afatgjatë në inflacion dhe rritjen ekonomike mund të jetë më i thellë sesa mendohet aktualisht.
Profesori Marc Busch nga Universiteti Georgetown thekson se megjithëse kompanitë fillimisht u përpoqën të absorbojnë koston, ato nuk mund ta bëjnë këtë pafundësisht. Ai paralajmëron se një pjesë e madhe e kostos do t’i kalojë konsumatorëve amerikanë, sidomos tani kur nis sezoni i blerjeve për kthimin në shkollë.
“Inventarët po pakësohen dhe bizneset janë gjithnjë e më pak të gatshme të përballojnë barrën tarifore vetë,” tha Busch për AFP, duke shtuar se “impakti ekonomik i këtyre tarifave nuk është vetëm teknik, por edhe politik.”
Valët e reja të detyrimeve “reciproke” janë pjesë e një strategjie më të gjerë të Trump për të adresuar ato që ai i cilëson si praktika të padrejta tregtare ndaj SHBA-së. Megjithatë, shumë analistë argumentojnë se qasja përmes penaliteteve të rënda mund të rezultojë kundërproduktive, sidomos për bizneset e vogla amerikane, të cilat kanë më pak fleksibilitet për t’u përshtatur me kostot shtesë.