Published
2 years agoon
By
Betim GashiNga të gjithë produktet, fiqtë janë ato që ngjallin më shumë kujtime veçanërisht nga fëmijëria teksa shumë prej nesh kacavirreshin nëpër pemë për të mbledhur fiq.
Por, ajo që nuk dinim e ndoshta shumë prej nesh nuk e dinë akoma, është se fiqtë janë një burim shumë i pasur me fibra dhe plot me vitamina e minerale.
Fiqtë janë të pasur me kalium, kalcium, magnez, hekur si dhe janë një burim shumë i mirë me antioksidantë, me vitamina A, E dhe K që kontribuojnë në shëndet dhe mirëqenie.
Fiqtë luajnë një rol shumë jetësor në organizëm sidomos për të kundërshtuar efektet e kripës, e cila zvogëlon përthithjen e kaliumit dhe rrit tensioni e gjakut.
Fiku klasifikohet kryesisht në bazë të ngjyrës që ka dhe mund të jetë jeshil, i verdhë, vjollcë, i zi dhe i bardhë.
Duke marrë për bazë ngjyrën, përzgjedhja e fikut lehtësohet ndjeshëm. Një fik i pjekur siç duhet arrin të ruajë ngjyrën edhe pasi është këputur.
Fiqtë i gjejmë në përmasa të ndryshme, të vegjël, mesatarë dhe të mëdhenj. Në bazë të përmasës, ndryshon edhe shija dhe aroma e frutit.
Natyra e ngjyros fikun me disa prej nuancave më të bukura si në pjesën e jashtme, ashtu edhe në brendësi të tij. Tuli i fikut shpesh ka ngjyrë të zbehtë, të kuqe ose vjollcë, në varësi të kultivarit.
Tipet dhe llojet e fiqve
Në botë numërohen mbi 700 lloje fiqsh. Jeshilët janë më të përhapurit, dhe më pas vijnë të verdhët. Fiqtë jeshilë janë më të përdorurit në botë për tharje, pjekje, gatime dhe për ngrënie.
Në përgjithësi, fiqtë klasifikohen në katër tipe kryesore: Caprifig, Calimyrna, fiqtë e zakonshëm dhe fiqtë e kultivarit San Pedro.
Pavarësisht ngjyrës, fiqtë i përkasin të paktën njërës prej këtyre kategorive. Fiqtë jeshilë janë të lehtë për t’u rritur.
Kjo pasi falë ngjyrës, fruti përshtatet shumë me pemën dhe rrjedhimisht gjasat janë më të pakëta që fiku të bjerë pre e zogjve apo kafshëve.
Fiqtë e zinj nga ana tjetër ia kalojnë varieteteve të tjera me ngjyrë të kuqe, kafe ose vjollcë.
Fiqtë e zinj karakterizohen nga përmbajtja më e lartë e sheqerit natyral dhe ëmbëlsia që dhurojnë është e pashoqe.
Ata përmbajnë madje edhe më shumë zink që është një kontribues kryesor në prodhimin e testosteronit, një nga hormonet mashkullore më të rëndësishme.
Në aspekt vlerash, duhet të dini që si fiqtë jeshilë ashtu edhe ata të zinj ofrojnë të njëjtat përfitime, duke nisur nga shmangia e rrezikut të zhvillimit të radikaleve të lira dhe shfaqjes së diabetit./AgroWeb.org
Shëndeti
Kur nxehen, lirojnë helme! Me këta artikuj bëni kujdes
Published
1 day agoon
November 1, 2024Na ndodh me raste që të gatuajmë shumë dhe na ngelet pak ushqim nga dreka, mirëpo nëse prindërit na kanë mësuar që kurrë të mos hedhim ushqimin, ato racione na mbeten për të nesërmen.
Por, duhet të dini që nuk bën gjithë artikujt t’i ruani në frigorifer e t’i ngrohni më vonë, sepse mund të helmoheni lehtë.
Orizi, i ngrohur mundet lehtë t’ju helmojë!… Për të shmangur të vjellat d diarrenë, orizin e zier ruajeni në frigorifer në enë të mbyllur.
Qepa, selinoja dhe panxhari i kuq, këta artikuj shumë shpesh mund të gjenden në supa dhe çorba. Megjithatë, nëse i ngrohni, mund të ngopen me helme.
Vajrat dhe yndyrat, shumica e vajrave oksidohen shpejt, si: Vaji i lajthive, i arrave, vaji i kokrrave të rrushit dhe i avokados. Nëse i përdorni sërish për zierje apo fërgim, shndërrohen në trans-yndyra të ndryshme. Më së miri do të ishte që asnjë lloj yndyre të mos e përdorni disa herë, por duhet ta hidhni pas përdorimit.
Kërpudhat, proteinat e kërpudhave ndryshojnë strukturën e tyre kur sërish i ngrohim dhe mund të bëhen shumë të rrezikshme. /UBT News/
Mënyra se si ushqehemi është po aq e rëndësishme sa ajo që hamë, rëndësia e përtypjes së duhur shumë shpesh edhe neglizhohet, por ky veprim i thjeshtë ka efekte të thella në shëndetin dhe mirëqenien tonë.
Koha dhe vëmendja që i kushtojmë përtypjes së mirë të çdo kafshimi ndikon në shumë fusha të procesit tonë.
Përmirëson tretjen, përtypja është hapi i parë në procesin e tretjes sepse ushqimi ndahet në grimca, që e bën më të lehtë punën e sistemit tretës. Pështyma, e cila prodhohet në sasi më të mëdha kur përtypet ngadalë, përmban enzima si amilaza dhe lipaza që fillojnë të shpërbëjnë karbohidratet dhe yndyrnat në gojë. Kjo i lejon stomakut dhe zorrëve të thithin lëndët ushqyese në mënyrë më efikase dhe të reduktojnë problemet e tretjes si urthi dhe refluksi.
Ndihmon në kontrollin e peshës, përtypja ngadalë është faktor kyç në kontrollin e peshës, përtypja e çdo kafshimi për 30 sekonda redukton sasinë totale të kalorive. Kur hamë ngadalë, truri ka kohë të përpunojë sinjalin e ngopjes, i cili ndodh 20 minuta pasi fillojmë të hamë. Nëse hamë me qetësi, ka më pak gjasa të tejkalojmë marrjen e nevojshme të kalorive.
Promovon një metabolizëm më efikas, përtypja e duhur ndihmon në ruajtjen e niveleve të qëndrueshme të glukozës në gjak. Përtypja e ngadaltë dhe e duhur lejon që sheqeri në ushqim të çlirohett, duke shmangur rritjen e glukozës që çon në dëshira e luhatje të energjisë. Kjo përkthehet në një metabolizëm më të qëndrueshëm dhe menaxhim më të mirë të energjisë gjatë gjithë ditës. /UBTNews/
Shëndeti
Londra regjistron rastin e parë të lisë së majmunit
Published
1 day agoon
November 1, 2024By
UBTnewsAgjencia e Sigurisë Shëndetësore në Mbretërinë e Bashkuar (UKHSA) ka konfirmuar rastin e parë variantit të virusit mpox, në Londër.
Bëhet e ditur se personi i prekur nga Lija e majmunit kishte qenë me pushime në Afrikë, ndërsa tani ai po trajtohet në Spitalin Royal Free.
Fillimisht, ai kishte pasur simptoma të ngjashme me gripin dhe më pas skuqje lëkure e cila i ishte përkeqësuar ditëve në vijim.
Më pak se 10 kontakte të drejtpërdrejta po gjurmohen pas regjistrimit të rastit.
Por, profesoresha Susan Hopkins, këshilltare kryesore mjekësore në UKHSA, tha se “rreziku për popullatën e Mbretërisë së Bashkuar mbetet i ulët”.
“Është falë mbikëqyrjes sonë që ne kemi mundur ta zbulojmë këtë virus”, tha Hopkins.
Ndryshe, kjo është hera e parë që Clade 1b zbulohet në Mbretërinë e Bashkuar.
Siç raportohet, të paktën 1000 vdekje nga virusi janë regjistruar në të gjithë Afrikën, gjë që bëri që Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) të shpallte përhapjen në rritje të sëmundjes një emergjencë shëndetësore globale për herë të dytë në dy vjet.
Njerëzit duan të flenë me qentë e tyre dhe është e sigurt të thuhet se ndjenja është e ndërsjellë.
E konsideruar si pjesë e familjes, kimia mes qenve e njerëzve është e pamohueshme, kjo është arsyeja pse 56 për qind e pronarëve të qenve raportojnë se flenë pranë qenve të tyre. Përqafimi me shokun me katër këmbë është mirë, por nuk është pa probleme, duke përfshirë ndërprerjet e gjumit, le të eksplorojmë avantazhet dhe disavantazhet e gjumit me qenin.
Kafshët shtëpiake përfitojnë njerëzit e tyre në shumë mënyra:
Mund të ulë cilësinë e gjumit, të kesh një qen në shtrat ndikon në gjumin tënd. Ka faktorë tjerë që kontribuojnë, si numri i njerëzve dhe kafshëve shtëpiake, madhësia e kafshëve shtëpiake dhe madhësia e shtratit. Gjithçka duhet të sinkronizohet.
Një studim zbuloi se njerëzit flenë mirë me qenin por më pak kur qeni është në shtrat. Një zgjidhje e mirë mund të jetë mbajtja e një shtrati qeni pranë tuajit.
Studime të tjera zbuluan se kur krahasoheshin me macet dhe njerëzit e tjerë, qentë në shtrat perceptoheshin si më pak pengues për gjumin, nëse zgjoheni të freskët dhe nuk jeni të lodhur , qeni juaj është ndoshta një shok i mirë për të fjetur.
Ofron rehati dhe siguri, një sondazh i vitit 2018 me gratë e rritura tregoi se një qen në shtrat lidhet me rehati dhe siguri më shumë sesa të flejë me një person tjetër ose një mace. Është një gjë e mirë, veçanërisht nëse jeni të vetmuar ose të ndarë nga qeni juaj shumicën e ditës.
Rrit shëndetin mendor, kafshët shtëpiake ndihmojnë në lehtësimin e stresit dhe ankthit. Ato nxisin lidhje emocionale, që ndikojnë në disponimin dhe shëndetin e përgjithshëm mendor.
Një studim i vitit 2012 tregoi se ndërveprimet njeri-kafshë mund të përfitojnë faktorë të lidhur me stresin, si:
rrahjet e zemrës
presionin e gjakut
Ka prova të kufizuara duke treguar se mund të ndihmojnë:
zvogëlojnë faktorët e lidhur me stresin si epinefrina dhe norepinefrina
agresivitet më i ulët
rrisin ndjeshmërinë
përmirësoni besueshmërinë dhe besimin tek të tjerët.
Një studim i 2016-ës sugjeron që për njerëzit me probleme afatgjata të shëndetit mendor, kafshët shtëpiake konsiderohen si burimi kryesor i mbështetjes. Fjetja pranë mikut tuaj të ngushtë mund të ndihmojë në përforcimin e këtyre përfitimeve. /UBTNews/
UBT zyrtarizon projektin Erasmus + Jean Monnet – Një hap i rëndësishëm drejt integrimit evropian të Kosovës
Komiteti i Medias së UEFA-s mblidhet në Tiranë, Presidenti Duka: Ndihemi të nderuar
Gjermania do t’i mbyllë 3 konsullata iraniane, pas ekzekutimit të shtetasit gjermano-iranian
Në zgjedhjet presidenciale të SHBA-së të vitit 2024, ndryshimet klimatike duket se kanë humbur vëmendjen që patën katër vite më parë
Rritja e turizmit bullgar, mbahet konferenca për lidhjen ndërkombëtare
“Miqtë e Amerikës” kërkojnë nga Osmani e Sveçla dekorimin e Edward Anderson
Kur nxehen, lirojnë helme! Me këta artikuj bëni kujdes
Të bllokuar në makina: Pse përmbytjet e Valencias rezultuan kaq vdekjeprurëse
Feronikeli 74 ankohet për dëmtim nga gjyqtarët në 6 ndeshje të Superligës
Të kërkuara
-
Lajmet3 months ago
Mbyllet olimpiada e Parisit 2024- Kurora e sportit i përket Amerikës
-
Lajmet2 months ago
Zgjedh Menaxhment, Biznes dhe Ekonomi në UBT – Ferizaj dhe bëhuni liderët e së ardhmes
-
Lajmet2 months ago
Kurti: Përdhunimi është mjeti që përdori Serbia në Kosovë në mënyrë që të lë pasoja të përhershme në familje
-
Kulturë1 month ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman