

Shëndeti
Zbulohet antibiotiku që mund të ndalojë edhe bakteret më rezistente ndaj ilaçeve
Published
1 month agoon
By
UBT NewsShkencëtarët kanë një punë të madhe para tyre. Kanë kaluar 30 vjet që kur një klasë e re antibiotikësh ka dalë në treg, por kjo mund të ndryshojë së shpejti.
Hulumtuesit nga Universiteti McMaster në Hamilton kanë bërë një përparim që mund të ndihmojë në luftën kundër baktereve rezistente ndaj ilaçeve.
I udhëhequr nga shkencëtari Gary Wright, ekipi zbuloi një molekulë të re të fuqishme të quajtur lariocidin.
Lariocidina ka demonstruar aftësinë për të luftuar disa nga bakteret më të forta dhe më rezistente që njihen deri më sot nga shkenca. Zbulimet revolucionare të ekipit u botuan në revistën Nature.
Rritja e numrit të baktereve që mund t’i rezistojnë ilaçeve ekzistuese, fenomen i njohur si rezistencë antimikrobike është bërë një kërcënim i madh për shëndetin global. Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, AMR është një nga sfidat më të mëdha që përballet shëndeti publik në nivel botëror.
Nevoja për ilaçe të reja antimikrobike nuk ka qenë kurrë më urgjente, dhe lariocidina ofron shpresë të re për të ardhmen.
“Ilaçet tona të vjetra po bëhen më pak efektive, ndërsa bakteret bëhen më rezistente ndaj tyre. Rreth 4.5 milionë njerëz vdesin çdo vit nga infeksione rezistente ndaj antibiotikëve, dhe situata vetëm sa përkeqësohet”, tha Gary Wright, profesor në Departamentin e Biokimisë dhe Shkencave Biomjekësore në Universitetin McMaster dhe studiues në Institutin Michael G. DeGroote për Kërkimin e Sëmundjeve Infektive.
Wright dhe ekipi i tij zbuluan se kjo molekulë e re, një peptid lasso, është premtuese se sulmon bakteret në një mënyrë ndryshe nga antibiotikët tjerë. Lariocidina lidhet drejtpërdrejt me mekanizmin e sintezës së proteinave të baktereve, duke ndërhyrë në mënyrë të re dhe penguar aftësinë e tyre për t’u rritur dhe për të mbijetuar.
Ku dhe si u zbulua antibiotiku i ri?
Lariocidina prodhohet nga një lloj bakterie Paenibacillus, të cilën studiuesit e izoluan nga një mostër toke e mbledhur në një oborr në Hamilton. Ekipi lejoi që bakteret e tokës të rriteshin në laborator për rreth një vit – një metodë që ndihmoi në zbulimin edhe të specieve me rritje të ngadaltë, që zakonisht anashkalohen.
Një nga këto baktere, Paenibacillus, prodhoi një substancë të re me efekt të fortë kundër baktereve të tjera, përfshirë ato që janë rezistente ndaj antibiotikëve. “Kur kuptuam se si kjo molekulë e re vret baktere të tjera, kjo ishte një pikë kthese,” tha Manoj Jangra, bashkëpunëtor në laboratorin e Wright.
Çfarë bën lariocidina dhe si funksionon?
Përveç mënyrës unike të veprimit e efektivitetit kundër baktereve rezistente ndaj ilaçeve, studiuesit janë optimistë sepse lariocidina vepron në shumë mekanizma biologjikë realë. Ajo nuk është toksike për qelizat njerëzore, nuk ndikohet nga mekanizmat ekzistues të rezistencës ndaj antibiotikëve dhe ka funksionuar mirë në një model shtazor të infeksionit.
Wright dhe ekipi i tij tani janë të përqendruar në gjetjen e mënyrave për të modifikuar molekulën dhe për ta prodhuar në sasi të mjaftueshme për të mundësuar zhvillimin klinik.
“Tani fillon puna e vërtetë e vështirë. Ne po punojmë për ta ‘çmontuar’ këtë molekulë dhe për ta rimontuar në mënyrë që të jetë një kandidat më i mirë për t’u kthyer në ilaç”, tha Wright, duke theksuar se, për shkak se kjo molekulë prodhohet natyrshëm nga bakteret, do të kërkojë shumë kohë dhe burime për t’u zhvilluar për përdorim klinik.
Shëndeti
Mjaltë me Kanellë – Si të bëni vetë antibiotikun natyral?
Published
10 hours agoon
July 24, 2025By
UBT News
Mjalti me kanellën janë ndër produktet më të kombinuara të kuzhinës, të cilat së bashku janë shumë efikase kundër disa problemesh shëndetësore.
Mjalti është i fuqishëm kundër inflamacionit dhe alergjive, është i pasur me antioksidantë dhe vlerësohet si antibiotik natyral.
Ai përmirëson kujtesën, qelizat e trurit, mbron fytin dhe ndihmon në trajtimin e të djegurave dhe lëndimeve të lëkurës.
Mjalti është aleati i sistemit imunitar dhe rrit nivelet e insulinës, gjë që përshpejton çlirimin e serotoninës.
Ky hormon transformohet në melatoninë, e cila ndihmon për gjumë të qetë, kanella është një nga erëzat më mirëbërëse. Ajo është e pasur me antioksidantë që shmangin sëmundjet dhe pakëson rrezikun e sëmundjeve të zemrës, tensionit të lartë të gjakut.
Kanella ndihmon edhe në uljen e nivelit të kolesterolit dhe triglicerideve, lufton mykun dhe bakteret dhe shmang infeksionet.
Kombinimi i kanellës dhe mjaltit ofron përfitime për organizmin. Të dyja përmirësojnë tretjen, luftojnë fryrjet në stomak, plogështinë, dhimbjet e kyçeve, rënien e flokëve, infeksionet e lëkurës, aknet, të ftohurën dhe prishjen e dhëmbëve.
Mjalti me kanellën ndihmojnë në uljen e kolesterolit, rënien në peshë, si dhe përmirësojnë shëndetin e zemrës.
Çaj me Mjaltë dhe kanellë për shëndet të mirë
Kanellën me mjaltin mund t’i kombinoni e të formoni një pastë të ngrënshme e të shijshme, në enë të vogël përzieni një lugë çaji me kanellë, lugë gjelle me mjaltë dhe shtoni një lugë gjelle me vaj ulliri ekstra të virgjër.
Këtë pastë mund ta kombinoni me lëngje të ndryshme frutash dhe perimesh, ta përdorni për të lyer bukën e të tjera, ose mund të konsumoni një lugë në mëngjes ose në mbrëmje. Një tjetër mënyrë është të zgjidhni çajin e preferuar dhe pasuroni duke shtuar një lugë çaji me kanellë dhe dy lugë çaji me mjaltë.
Gjysmën e filxhanit pijeni në mëngjes dhe pjesën e mbetur në mbrëmje.
Shëndeti
A është i sigurt të pihet uji që ka qëndruar gjatë natës?
Published
14 hours agoon
July 24, 2025By
UBT News
Të gjithëve na ka ndodhur të pimë ujë të mbetur nga nata e kaluar mbi komodinën e natës, në banak, apo në makinë por për sa kohë mund të qëndrojë uji pa u konsumuar dhe a është i sigurt për t’u pirë kur bëhet “i vjetruar”?
Kemi qenë të gjithë në atë situatë: gojë e thatë pas një gjumi dhe kërkojmë gotën me ujë që kemi lënë mbi komodinë natën më parë. Por sa gjatë mund të qëndrojë uji pa u prishur?
Ndoshta nuk do të sëmureni nga uji i natës së kaluar, por çka ndodh me ujin që ka qëndruar mbi tavolinë për një javë? (përpara se të pini gotën tjetër me ujë të vjetër, lexoni më tej.
Çfarë thonë ekspertët, sa kohë mund të qëndrojë uji pa u konsumuar?
Përgjigjja varet nga vendi ku ka qëndruar dhe nëse ka qenë i mbuluar. Uji është i sigurt për t’u pirë për një deri në dy ditë, për sa kohë nuk ka qenë i pambuluar apo i kontaminuar. Pas rreth 12 orësh, gjendja e tij përkeqësohet. Pas këtij momenti, uji merr shije të vjetër ose përthithë aroma të çuditshme apo baktere, në varësi të vendit ku ka qëndruar. Jo, ndoshta nuk është i dëmshëm, por mund të vëreni ndryshim në shije.
Çfarë ndodh kur uji qëndron jashtë?
Uji ndryshon e reagon me ambientin. Sipas Agjencisë për Mbrojtjen e Mjedisit, uji i vjetër ka shije “të çuditshme” i mungon cilësia freskuese, pasi ekspozohet ndaj ajrit, humb oksigjenin e thith CO₂, duke ndryshuar pH-në dhe freskinë e tij. Edhe pse nuk është i rrezikshëm, mund të jetë i pakëndshëm për shijen.
Nëse gota ka qenë e pambuluar apo dikush ka pirë prej saj, situata bëhet më e rrezikshme. Edhe një enë e mbyllur, si shishe apo kanace e pastër, mund të paraqesë probleme, sepse lëkura është e mbuluar me djersë, pluhur, qeliza të lëkurës dhe madje edhe sekrecione nga hunda, ndërsa pështyma përmban baktere. Pasi fusim gojën në shishe, të gjitha këto mund të “kthehen mbrapsht” në ujin e mbetur, duke shkaktuar ndotje.
Bakteret mund të fillojnë të shumohen pas vetëm disa orësh në një situatë të tillë. Sipas Qendrës për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC), mikroorganizmat zhvillohen në mjedise me ndotje, siç është uji ku ka pasur pështymë nga një gllënjkë.
Shëndeti
Frutat që mbrojnë trurin dhe zemrën gjatë ditëve të nxehta
Published
15 hours agoon
July 24, 2025By
UBT News
Ndërkohë që nxehtësia e verës shkakton dehidrim, ka fruta sezonale që përmbajnë ujë e elektrolite, veti këto që mbrojnë zemrën dhe trurin.
Sipas ekspertëve, shalqiri e pjepri janë frutat që përmbajnë më së shumti ujë, elektrolite, vitamina e antioksidantë, raporton The New York Post.
Pjeshkat, përmbajnë 89 për qind ujë, bashkë me nektarinat e kumbullat janë të mira sa i përket hidratimit, sipas U.S. Department of Agriculture (USDA). Ato kanë antioksidantë të ngjashëm me shalqirin e pjeprin, që janë të mbushur më përfitime shëndetësore ndërkohë që kanë shumë pak kalori. Frutat që hidratojnë trupin ndërkohë që përmbajnë edhe elektrolite ndihmojnë trupin që t’i rifitojë lëngjet e humbura nga djersa që shkaktohet nga i nxehti veror.
“Pjeshkat përmbajnë fibra, vitaminë c e kalium. Këto vlera ndihmojnë tretjen, shëndetin e zemrës dhe imunitetin”, ka thënë dietologia Vandana Seth.
Një pjeshkë e mesme përmban 285 miligramë kalium, mineral esencial që luan rol të rëndësishëm në funksionin e nervave te gratë, sipas National Institute of Health. Amerikanët konsumojnë pak kalium, gjë që rrit rrezikun për sëmundje kardiovaskulare, sipas Centers of Disease Control and Preventation. Për shkak të sasisë së madhe të antioksidantëve që përmbajnë, pjeshkat konsiderohen të jenë fruta shumë të mira kundër sëmundjeve të zemrës.
Ato përmbajnë edhe flavonide, që ndihmojnë në uljen e rrezikut për sëmundjet kardiovaskulare dhe ndihmojnë aftësitë njohëse dhe kujtesën. Kanë dhe karoten, që ndihmon kundër inflamacionit dhe shëndetit të lëkurës. Antiokisidantët kanë fuqi të mbrojnë organizmin kundër qelizave kancerogjene.
“Pjeshkat kanë dy grupe pigmentesh që nuk mund të shihen nëpër të tjera fruta apo perime”, ka thënë për New York Times, Mary Ann Lila, profesoreshë në Universitetin e Carolines.
Pjeshkat që konsumohen me lëkurë sigurojnë 4 për qind të vlerës së rekomanduar ditore për vitaminë A dhe 13 për qind të vlerës së rekomanduar ditore për vitaminë C, si dhe fibra që përmirësojnë tretjen dhe rregullojnë shëndetin e zorrëve. Pjeshka përmban 13 gramë sheqer natyral, i cili kur kombinohet me proteinë dhe yndyrë të shëndetshme, është mjaft i mirë për persona që duan t’u ikin gjërave të ëmbla.
“Ky kombinim po ashtu ndihmon organizmin që të ngadalësojë absorbimin e sheqerit dhe të stabilizojë nivelin e sheqerit në gjak”, ka thënë Seth.
Shëndeti
Shenjat që tregojnë se keni problem me mëlçi
Published
15 hours agoon
July 24, 2025By
UBT News
Ju kruhet lëkura
Nëse lëkura juaj është e kruar dhe nuk mund ta kuptoni pse, atëherë merrni parasysh mundësinë e një mëlçie toksike. Sigurisht, shumë gjendje të tjera shëndetësore mund të shkaktojnë lëkurë kruajtësen. Prandaj, mjeku juaj duhet të hetojë plotësisht shkakun.
Aromë e keqe e gojës
Nëse keni frymë të keqe kronike, të palidhur me dietë dhe rezistent ndaj përpjekjeve të higjienës orale, duhet të caktoni menjëherë një termin tek mjeku.
Kapakë të zi poshtë syve
Problemet me mëlçinë toksike çojnë në mbajtjen e lëngjeve në trup, si dhe në krijimin e toksinave dhe mangësitë e molekulave dhe proteinave thelbësore. Të gjitha këto procese së bashku mund të çojnë në hollimin e enëve të gjakut nën sy, duke i bërë qarqet e errëta nën sy shumë më të dukshme.
Djersitje e tepërt
Ka shumë shkaqe të djersitjes së tepërt. Suruditërisht, një mëlçi toksike është një prej tyre. Shkaku nuk është plotësisht i qartë, por mund të jetë një përpjekje e trupit për të shpëlarë toksinat përmes djersës.
Lodhje
Lodhja është simptoma e parë më e zakonshme e mosfunksionimit hepatik. Lodhja është shkaktuar nga kaq shumë kushte të tjera që rrallëherë identifikohet si simptomë e një problemi hepatik, derisa të shfaqen simptoma të tjera.
Ënjtje
Një nga shumë funksione jetësore të mëlçisë është prodhimi i faktorëve të mpiksjes. Kur shfaqet mosfunksionimi hepatik, këta faktorë të koagulimit kanë tendencë të mos shpërndahen në sasi të mjaftueshme, gjë që çon në mpiksjen e vonuar të gjakut.
Urinë e errët
Shkaku më i zakonshëm i urinës së errët është dehidratimi, dhe përgjigja e duhur për të vëzhguar urinën tuaj është e errët është të arrini për pak ujë.

Vazhdojnë regjistrimet në Inxhinieri të Ndërtimit dhe Infrastrukturë, vetëm edhe pak vende të lira!

Laura e Argjendtë – UBT dhe Kosova përfaqësohet denjësisht në lojërat universitare botërore në Gjermani

Ylli i Juventusit nuk paraqitet në stërvitje, irritohen drejtuesit e klubit

Lamborghini prezanton veturën e re për gara

Mjaltë me Kanellë – Si të bëni vetë antibiotikun natyral?

Arsenali finalizon goditjen e bujshme

Sllovenia i bën thirrje Izraelit të sigurojë qasje të pakufizuar të ndihmës humanitare në Gaza

Probleme ligjore për Cardi B, paditet për hedhjen e mikrofonit

Gjakovë: 63 shoferë kapen nën ndikimin e alkoolit
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore