Lajmet

Ymeri: Kuota gjinore duhet të ngritet në 50 për qind

Published

on

Drejtori ekzekutiv i Institutit për politika sociale “Musine Kokalari”, Visar Ymeri thotë se është detyrë urgjente e legjislaturës së ardhshme të Kuvendit ta ngritë kuotën gjinore, që të kenë 50 përqind gra në lista zgjedhore.

Ymeri në një intervistë për Ekonomia Online tha se kuota gjinore ka paraqitur efektet pozitive, prandaj partitë politike nuk duhet ta shohin 30 përqindëshin si maksimumi i përfshirjes së grave në listat e kandidatëve për deputetë.

“Një qartësim ky konflikti mes ligjeve që e kemi do me thënë, njërën anë Ligji për zgjedhje i cili e vendos pragun ose kuotën minimale të 30 për qind për cilëndo gjini, dhe pastaj e kemi Ligjin për barazi gjinore që e shpërfaq një lloj synimi që duhet ta kemi për 50 për qind, dmth në përbërje të cilësdo gjini. Mendoj që ky është një konflikt ligjor që është dashur dhe duhet të zgjidhet dhe mendoj që është detyrë urgjente e Kuvendit që po vjen që ta marr parasysh të gjithë dhe në kuadër të saj, pastaj ta ngritë kuotën gjinore prej 30 për qind si minimum, në 50 për qind jo vetëm si synim por edhe si obligim. Natyrisht që partitë politike në Kosovë, shpërfaqin gjendjen e përgjithshme që e kemi në shoqëri që vazhdon me qenë shoqëri patriarkale veçanërisht në përfaqësimin publik apo jetës publike, mënyrën sesi ë trajtojmë gruan. Megjithatë, partitë e kanë obligim ta shtyjnë këtë tavanin e emancipimit një hap e tutje, në këtë drejtim është për keqardhje që edhe në këto zgjedhje partitë politike nuk kanë lëvizur shumë nga 30 përqind që e kanë si obligim ligjor, në përjashtim të Vetëvendosjes, e cila e ka ngritur përfaqësimin e grave në listë në 37%, pra ka më shumë gra sesa që ka qenë minimumi. Sidoqoftë kjo nuk është e kënaqshme pasi këto zgjedhje po ndodhin në 21 vjetorin e çlirimit nga Serbia dhe 13 vjet pas shpalljes së pavarësisë pra kemi pasur një historik goxha të bujshëm të jetës institucionale dhe në kuadër të kësaj e kemi parë që kuota fillestare prej 30 përqind ka sjellë rezultat të jashtëzakonshëm, nëse i shohim zgjedhjet e kaluara dhe zgjedhjet e para në Kosovë, ne e kemi parë që në secilin proces zgjedhor numri i grave të cilat i kanë fituar votat e mjaftueshme pa qenë të varura nga kuota ka shkuar duke u rritur, dhe kjo tregon që në një farë mënyrë kuota të na hap mendjen sado pak dhe pastaj performanca e gruas në politikë ia ka rezervuar asaj dhe garantuar vendin në Kuvendin e Republikës së Kosovës, paragjykimi fillestar është thyer në mënyrën më të mirë të mundshme dhe në këtë drejtim konsiderojë që duke pasur parasysh këtë sukses të kuotës ne duhet ta ngritëm në 50 për qind”, tha tutje ai.

Më tej, Ymeri tha se është diskriminim i jashtëzakonshëm për gratë që përfaqësimi në sferën politike nuk është i barabartë për dy gjinitë. Ai thotë se Kuvendi si dhoma e përfaqësimit të qytetarëve duhet të jetë i përfaqësuar me përqindje të njëjtë të burrave dhe grave.

“Kuota ka qenë obligim i cili ka intervenuar drejtpërdrejt në këtë mentalitet patriarkal, mirëpo mendoj që pas kuotës kanë filluar njerëzit ta shohin se gruaja qenka më e mirë se burrat në politikë. Në këtë drejtim e shoh që tash është detyrë e partive politike, e institucioneve ta çojnë në hap me tutje, politike në qoftë se nuk është emancipim atëherë nuk ia vlen të diskutohet. Në këtë drejtim konsideroj veçanërisht që Kuvendi si dhoma e përfaqësimit të qytetarëve, duhet të ishte 50 me 50 meqenëse ne në popullatë jemi 50 me 50, prandaj mendoj që ka diskriminim të jashtëzakonshëm, duke pas që për shkak të cenimit të drejtave dhe barazisë gjinore që e kemi në vendin tonë, siç është edhe në vendin tonë për sa i përket krijimit të një hapësire të re në skenën në jetën publike, veçanërisht në jetën publike, duhet të kemi ndërhyrje edhe më intensive në mënyrë që aq sa është e mundur ta korrigjojmë padrejtësinë dhe barazinë historike të cilën në jetojmë edhe sot”, u shpreh ai për EO.

Papërgjegjësia ka bërë që kjo çështje të lihet anash, thotë Ymeri duke shtuar se nëse vazhdohet me këtë ritëm kjo situatë do të mbetet e njëjtë.

“Unë nuk mendoj që është pa qëllim, dhe nuk po them që qëllimi është që të thuhet se gratë nuk janë për politikë, po unë po mendoj që këtu kemi një papërgjegjësi të burrave në politikë e të organeve udhëheqëse, se si këtë çështjen e barazisë gjinore dhe të përfaqësimit gjinor në përgjithësi, përherë e spostojnë si një çështje të parëndësishme, pra përherë e lënë për më vonë dhe mendoj që kjo ka ndodhë historikisht këtu në politik bërje në Kosovë, e rreziku është që po nuk intervenuam institucionalisht te ligjërisht atëherë kjo do të vazhdojë kështu përgjithmonë, prandaj në këtë drejtim konsideroj që ne duhet të kemi mekanizma të qartë institucional veçanërisht ligjor, që e garantojnë barazinë në këtë rast rritjen e kuotës që të vijmë në një shoqëri ku kuota më nuk do te jenë të nevojshme”, deklaroi ai.

Megjithatë, fakt i mirë sipas Ymerit është se shumica e grave të zgjedhura në Kuvend, kanë arritur të sigurojnë pozitën e deputetes me anë të votave dhe jo përmes kuotës gjinore.

Ndërsa, sa i përket listës zgjedhor, ai thotë se në çdo palë zgjedhje ka qenë situatë e njëjtë.

“Rritja ka qenë te numri i grave që kanë fituar mandatin e deputetes pa pas nevojë për kuotë, pra nëse për shembull ne zgjedhjet e para ku është përdorur kuota qind për qind numri i grave që kanë hyrë në Kuvend për shkak të kuotës, kjo përqindje ka shkuar duke u reduktuar deri në zgjedhjet e fundit ku ka qenë diku gati 40 për qind që kanë hyrë në Kuvend pa ndihmën e kuotës, ndërkohë që në lista zgjedhore përherë e kemi pasur këtë situatë, prapë po them me përjashtim të Vetëvendosjes që e ka rrit për pak numrin e grave në lista”, u shpreh në fund ai.

Bota

Fermerët francezë vazhdojnë protestat kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë

Published

on

Fermerët në Francë kanë vazhduar protestat e tyre të forta, duke hyrë në ditën e katërt të mobilizimit kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë midis Bashkimit Evropian dhe vendet e Mercosur (Argjentina, Brazili, Paraguaji dhe Uruguaji). Këto protesta janë shtrirë në disa qytete të Francës, ndërsa fermerët kërkojnë më shumë mbështetje dhe mbrojtje për industrinë e bujqësisë franceze, duke thënë se marrëveshja do të dëmtojë ndjeshëm të ardhurat e tyre dhe do të krijojë konkurrencë të padrejtë.

Në një akt demonstrativ, dhjetra fermerë, të organizuar nga sindikata Koordinimi Rurale du Lot-et-Garonne, montuan një kortezh me traktorë dhe bllokuan hyrjen në portin e madh të Bordos në Bassens (Gironde), një pikë kyçe për importin e drithërave. Protestuesit hodhën goma për të bllokuar rrugët që çojnë në portin, duke kërkuar që Ministri i Bujqësisë të nënshkruajë një dokument që garanton barazi të rregullave për të gjithë prodhuesit, duke i detyruar eksportuesit e vendeve të Mercosur të përmbushin standardet e BE-së për produktet bujqësore.

Një protestues nga sindikata Koordinimi Rurale shprehu shqetësimin se “na e imponojnë këtë produkt apo atë produkt dhe i ndalojnë produktet tjera, por këto produkte janë të ndaluara në vendin tonë, ndërsa në vendin e tyre janë të lejuara. Më pas këto produkte të parregulluara i blejmë nga jashtë”. Kjo është një akuza e fortë që synon të nënvizojë mangësitë e marrëveshjes për sa i përket standardeve të sigurisë dhe cilësisë së produkteve që mund të importohen pa tarifa doganore.

Sindikatat, duke përfshirë edhe Koordinimin Rurale, që është një grup bujqësor me lidhje me të djathtën ekstreme, kanë paralajmëruar një “revoltë bujqësore”, me bllokada të mallrave ushqimore që do të vazhdojnë në qytete të tjera, si në Auch dhe Agen në jugperëndim të Francës. Ata po ashtu janë të angazhuar në një fushatë të gjerë për të kundërshtuar importin e mishit të viçit, shpendëve dhe sheqerit nga vendet e Mercosur, të cilat, sipas tyre, krijojnë konkurrencë të pandershme për fermerët francezë dhe evropianë.

Përkrahësit e marrëveshjes BE-Mercosur argumentojnë se kjo marrëveshje do të përmirësojë lidhjet ekonomike midis Evropës dhe Amerikës së Jugut, duke hequr tarifat për eksportet evropiane, sidomos për makineritë, kimikatet dhe automjetet. Ata besojnë se kjo do të rrisë mundësitë e tregtisë për bizneset evropiane dhe do të kontribuojë në rritjen ekonomike të rajonit.

Megjithatë, shumë sindikata të fermerëve dhe organizata bujqësore e shohin këtë marrëveshje si një kërcënim për sektorin e bujqësisë, duke konsideruar se ajo nuk merr parasysh kostot e larta të prodhimit në Evropë dhe kushtet më të ulëta të prodhimit në disa shtete të Amerikës së Jugut. Ata e cilësojnë marrëveshjen si të paekuilibruar, pasi nuk ofron mbrojtje të mjaftueshme për prodhuesit evropianë dhe mund të çojë në një rënie të çmimeve dhe cilësisë së produkteve bujqësore franceze.

Në përgjigje të protestave, Ministrja e Bujqësisë e Francës, Annie Genevard, ka kundërshtuar publikisht marrëveshjen e tregtisë së lirë, duke përmendur rreziqet e shpyllëzimit dhe shqetësimet shëndetësore të lidhura me mishin e trajtuar me hormone, si dhe me praktikat e tjera që janë të ndaluara në Bashkimin Evropian. Po ashtu, Presidenti Emmanuel Macron ka shprehur shqetësimin e tij për mundësinë që prodhuesit e Amerikës së Jugut të mos përmbushin standardet e larta mjedisore dhe shëndetësore të BE-së.

Fermerët francezë dhe sindikatat që i përfaqësojnë shpresojnë që protestat e tyre të krijojnë një presion të mjaftueshëm mbi qeverinë dhe zyrtarët e BE-së për të rinegociuar ose për të bllokuar marrëveshjen, duke kërkuar mbështetje më të madhe për sektorin bujqësor të Francës dhe të gjithë Evropës./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Bota

Itali, mjekët në grevë, shkak buxheti i ulët i parashikuar për vitin 2025

Published

on

Në Itali, punonjësit e shëndetësisë kanë nisur një grevë njëditore në të gjithë vendin, duke protestuar kundër buxhetit të ulët të parashikuar për sektorin e shëndetësisë për vitin 2025. Sindikatat e mjekëve dhe stafit shëndetësor kanë deklaruar se shkalla e pjesëmarrjes në grevë është rreth 85 për qind, duke theksuar shqetësimet e tyre për financimin e pamjaftueshëm të këtij sektori kaq të rëndësishëm.

Një nga arsyet kryesore të grevës është buxheti i shëndetësisë për vitin 2025, i cili parashikon më pak të ardhura për këtë sektor, duke vënë në dyshim mundësitë e ofrimit të shërbimeve të nevojshme për popullatën. Mjekët dhe infermierët janë të shqetësuar për pamjaftueshmërinë e burimeve dhe për pasojat që mund të ketë kjo situatë mbi shërbimin shëndetësor në të gjithë vendin.

Përveç shqetësimeve për buxhetin, punonjësit e shëndetësisë kanë protestuar gjithashtu për sigurinë e pamjaftueshme gjatë punës në spitale. Ata kanë denoncuar kushtet e punës dhe mungesën e mbrojtjes adekuate, duke i bërë thirrje qeverisë që të ofrojë kushte më të sigurta për punonjësit shëndetësor, të cilët janë vazhdimisht të ekspozuar ndaj stresit dhe rreziqeve të tjera.

Mjekët kanë shprehur shqetësime për pasojat e mundshme të buxhetit të ulët, duke parashikuar se mund të shtyhen mbi 15,000 operacione jo urgjente dhe 100,000 kontrolle mjekësore. Ky është një shqetësim serioz për pacientët që presin trajtim dhe për gjithë sistemin shëndetësor, që mund të përballet me vonesa të mëdha dhe ngarkesa të mëtejshme në shërbimet e tij.

Gjatë protestës, mjekët dhe punonjësit e tjerë të shëndetësisë mbajtën pankarta me mbishkrimin “Respekt”, duke kërkuar që të tregohen më shumë vlerësim dhe respekt ndaj personelit shëndetësor, të cilët luajnë një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e shëndetit publik, veçanërisht gjatë periudhave të krizave shëndetësore si pandemia e COVID-19.

Ndërkohë, kryeministrja italiane Giorgia Meloni ka reaguar ndaj kritikave të sektorit shëndetësor dhe opozitës, duke mbrojtur pozicionin e qeverisë lidhur me buxhetin e vitit 2025. Ajo ka theksuar se qeveria e saj ka ndarë “sasi të paprecedentë burimesh” për shërbimet shëndetësore kombëtare, duke u angazhuar për përmirësimin e kushteve të punës dhe mbështetje për sistemin shëndetësor.

Në këtë kuadër, përplasja midis sindikatave të sektorit shëndetësor dhe qeverisë duket se do të vazhdojë, pasi mjekët kërkojnë financim të mjaftueshëm për të garantuar shërbime të sigurta dhe cilësore për të gjithë qytetarët italianë./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Sekuestrohen artefaktet e vjedhura nga një varrezë etruske në Itali

Published

on

Autoritetet italiane kanë njoftuar sekuestrimin e një sërë artefaktesh të gërmuara ilegalisht nga një varrezë etruske në rajonin e Umbrias, ndërkohë që po hetohen dy persona të dyshuar për vjedhjen dhe tentativën për t’i shitur ato në tregun e zi. Sipas njoftimeve të policisë, artefaktet që përfshijnë urnat, sarkofagët dhe sende të tjera të çmuara, vlerësohen në rreth tetë milionë euro.

Vjedhja e këtyre objekteve historike ka ndodhur në një varrezë etruske që u zbulua nga një fermer në vitin 2015, i cili gjeti një numër sendesh antike. Disa nga artefaktet që janë sekuestruar në operacionin e fundit janë identifikuar si të njëjtat që u shfaqën më parë në tregun ilegal, duke sugjeruar se këto sende mund të ishin pjesë e një rrjeti të madh të trafikimit të objekteve historike.

Për të zbardhur këtë çështje, policia italiane ka përdorur teknologjinë moderne, duke përdorur dronë për të fotografuar vendndodhjen e gërmimit dhe duke realizuar përgjime telefonike për të lokalizuar dy personat e dyshuar. Gjatë hetimit, janë gjetur dy sarkofagë të princeshave etruske, disa urnat mortore, kontejnerë parfumi dhe një krehër të gjitha këto sende që tregojnë nivelin e lartë të kulturës dhe artit të etrusqve.

Qytetërimi etrusk ka ekzistuar për disa shekuj, duke mbuluar një periudhë të rëndësishme historike që shtrihet nga rreth vitit 900 para Krishtit deri në vitin 27 para Erës Sonë. Ky qytetërim ka pasur një ndikim të madh në kulturën e lashtë të Italisë, kryesisht në rajonet e Toskanës, Umbrias dhe Lacios, të cilat ishin vendet e banuara nga etrusqit. Artefaktet e zbuluara në këtë rast përfaqësojnë jo vetëm një thesar të pasur arkeologjik, por dhe një dëshmi të rëndësishme të trashëgimisë kulturore të këtij qytetërimi të lashtë.

Hetimet janë ende në vazhdim dhe autoritetet janë të angazhuara për të zbuluar të gjithë rrjetin e individëve të përfshirë në këtë trafikim të artefakteve të çmuara./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Karlo Akutis, “patron shenjti i internetit”, do të bëhet shenjtor në prill të 2025

Published

on

Karlo Akutis, i njohur si “patron shenjti i internetit” dhe “influenceri i Perëndisë”, do të shpallet shenjtor nga Kisha Katolike në prill të vitit 2025, duke u bërë kështu i pari milenial që do të arrijë këtë nder të lartë.

Acutis, një djalë i lindur në Londër dhe i njohur për aftësitë e tij online, ndërroi jetë në vitin 2006 në moshën 15-vjeçare nga leukimia, pas një periudhe të gjatë sëmundjeje. Gjatë jetës së tij, ai kishte krijuar një ndikim të jashtëzakonshëm në internet, duke regjistruar mrekulli dhe duke menaxhuar faqe web për organizata katolike. Përmes aktivitetit të tij në rrjetet sociale dhe internet, Akutis bëri të mundur që besimi katolik të lidhej më shumë me brezin e ri në këtë epokë digjitale.

Pas vdekjes së tij, trupi i Akutis u transferua në Assisi, Itali, ku tani ndodhet i ekspozuar në një shenjë, së bashku me relikte të tjera që lidhen me jetën e tij. Historia e jetës së tij, mes dhimbjes dhe besimit të palëkundur, ka shërbyer si një burim frymëzimi për shumë të rinj.

Për shpalljen e tij si shenjtor, Kisha Katolike kërkon verifikimin e dy mrekullive të lidhura me ndërmjetësimin e kandidatit. Mrekullia e parë për Akutis u njoh në vitin 2020, kur një fëmijë brazilian, i cili vuante nga një sëmundje kongjenitale, u shërua në mënyrë të jashtëzakonshme pas lutjeve të bëra për nder të tij. E dyta, një mrekulli e verifikuar këtë vit, përfshin shërimin e një studenti universitar në Firence, i cili u rikuperua nga një gjakderdhje e rëndë në tru.

Acutis është parë si një shenjë shprese për Kishën Katolike, e cila po përpiqet të lidhet më afër brezave të rinj në një kohë ku teknologjia dhe digitalizimi kanë bërë një ndryshim të madh në mënyrën se si besohet dhe praktikohet feja. Papa Françesku, një admirues i flaktë i Akutis, do ta shpallë atë shenjtor në një ceremoni solemne që do të mbahet në Vatikan më 26 prill 2025.

Historia e Karlo Akutis, përmes mirësisë dhe besimit të tij të pandashëm, përfaqëson një udhërrëfyes të fuqishëm për një epokë moderne, ku besimi dhe teknologjia mund të bashkohen në një mënyrë të mrekullueshme dhe transformative./Euronews/

Continue Reading

Të kërkuara