Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka thënë se Qeveria e Kosovës nuk pranon që anëtarësimi në Këshill të Evropës të kushtëzohet me themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe.

Në mbledhjen e Qeverisë së Kosovës, Kurti theksoi se kërkesa e cila po shtyhet si kushtëzim për anëtarësim të Kosovës në Këshillin e Evropës, sipas tij jo vetëm që nuk është parimore dhe vlerore, por ajo tashmë është refuzuar tri herë nga vetë instancat e KiE-së.

Kurti e quan absurde kërkesën e Francës dhe të Gjermanisë që drafstatuti i Bashkimit Evropian për Asociacionin të dërgohet për vlerësim në Gjykatën Kushtetuese, si kusht për anëtarësim në KiE.

Ndër të tjera, kryeministri Kurti tha se Kosova ka ofruar që ky dokument të bëhet pjesë e pakos së marrëveshjes bazike të Brukselit dhe pjesë e aneksit të zbatimit Ohrit, porse potencoi se është refuzuar nga Serbia. Ai tha se nuk pritej që pengesë për anëtarësimin e Kosovës në KiE të bëheshin shtete demokratike të cilat kanë qenë dhe vazhdojnë të jetë përkrahëse të shtetit tonë për zhvillim e demokratizim.

“Nëse me datë 26 tetor 2023 do të pranohej e nënshkruhej paketa e marrëveshjes në Bruksel, atëherë ai draft statut do të mund të dërgohej në Gjykatën Kushtetuese të Kosovës. Drafstatuti i emisarit Lajçak dhe emisarëve të tjerë dështoi të zyrtarizohej pasi u refuzua. Si i tillë është një jodokument, është nonpaper. Qeveria e Kosovës nuk mund të dërgojë dokumente të cilat nuk i ka pranuar, e nuk janë zyrtare në Gjykatë Kushtetuese. Kjo kërkesë ka qenë dhe mbetet absurde. Përkundër kësaj, tri herë përgjatë procesit u tentua që të futet kjo kërkesë si parakusht për anëtarësim…Kërkesa e cila po shtyhet si kushtëzim për anëtarësim të Kosovës në Këshillin e Evropës jo vetëm që nuk është parimore dhe vlerore por ajo tashmë është refuzuar tri herë nga vetë instancat e Këshillit të Evropës…Pengesat për anëtarësim në këtë organizatë i mendonim nga shtete të cilat deri më tani nuk e kanë njohur republikën e Kosovës. Por, assesi dhe asnjëherë nuk e mendonim që pengesë do të bëheshin shtete demokratike të cilat kanë qenë dhe vazhdojnë të jenë përkrahëse të Kosovës për zhvillime demokratizim”, tha Kurti.

Kurti potencoi se kushtet e vendosura nuk kanë të bëjnë aspak me standardet anëtarësimit në këtë organizatë.

“Në këto javët e fundit u përballëm me një kushtëzim i cili nuk ka të bëjë aspak me standardet e anëtarësimit në këtë organizatë (Këshillin e Evropës). Pas kushtit që të zbatohet një aktgjykim i Gjykatës Kushtetuese, kusht ky që hyn në shtyllën e sundimit të ligjit në kuadër të Këshillit të Evropës, ne dëgjuam se ka kryeqytete që tash po kushtëzojnë finalizimin e procesit të anëtarësimit me dërgimin e një dokumenti në Gjykatën Kushtetuese të Kosovës. Ky dokument i sjell tek ne nga përfaqësuesi special i bashkimit evropian për dialog, Mirslav Lajçak së bashku me këshilltarët diplomatik të shteteve të QUIN-tit, nuk u pranua me 26 tetor të vitit të kaluar. Kosova ka ofruar që e ai dokument të bëhet pjesë e pakos së marrëveshjes bazike të Brukselit dhe pjesë e aneksit të zbatimit Ohrit e cila është pjesë integrale e tij dhe të nënshkruhet për tu bërë ligjërisht i obligueshëm dhe zbatueshëm. Por, u pat refuzua nga Serbia”, potencoi Kurti.

Ndër të tjera, Kurti tha se Kosova do anëtarësim meritor, sepse konsideron se e meriton anëtarësimin.

Ndërkaq, Gjermania dhe Franca të hënën kanë thënë se procedimi i drafstatutit të Asociacionit të komunave me shumicë serbe për interpretim në Gjykatën Kushtetuese do të ishte sinjal i mjaftueshëm për ta siguruar mbështetjen në vendimmarrjen finale të Këshillit të Evropës këtë muaj.

Derisa shteti më i fuqishëm brenda KiE-së, Britania e Madhe, i ka ofruar Kosovës mbështetje pa kushte shtesë për anëtarësim në këtë organizatë.

Mbledhja e radhës e ministrave të Jashtëm të KiE-së do të bëhet me 16-17 maj ku edhe do të vendoset përfundimisht nëse Kosova do të bëhet anëtare e Këshillit të Evropës.

Organizata “Shqiptaria” reagon duke shprehur shqetësimin dhe kundërshtimin e thellë ndaj mënyrës se si po zhvillohet procesi i regjistrimit të popullsisë dhe ekonomive familjare në Kosovë.

“Raportimet tona dhe dëshmitë e qytetarëve tregojnë për një praktikë të papranueshme ku punëtorët e regjistrimit pa konsultuar pjesëmarrësit në regjistrim, po ndërhyjnë në mënyrë të paligjshme duke i regjistruar pjesëmarrësit në regjistrim në mënyrë arbitrare pa i pyetur për preferencat e tyre”, thuhet në reagim.

Më tej në deklaratën e Organizatës Shqiptaria thuhet se: Ne kemi vërejtur se në rubrikën “tjetër Specifiko”, pjesëmarrësit nuk po u jepet mundësia për të zgjedhur dhe deklaruar sipas preferencave të tyre, kjo është shkelje e të drejtave themelore të njeriut dhe rrezikojnë integritetin e procesin te regjistrimit të popullsisë.

Organizata “Shqiptaria” thekson se ky veprim arbitrar i regjistruesve po i shkel në mënyrë flagrante të drejtat dhe liritë themelore të pjesëmarrësve në regjistrim.

“Kërkojmë nga qeveria, Agjencia e Statistikave të Kosovës dhe organet ligj-zbatuese të ndërmarrin masa të menjëhershme për të ndaluar praktikat e paligjshme të regjistruesve që po kryejnë këtë veprim kur tash kanë mbet edhe 8 ditë nga ky proces i rëndësishëm për vendin. Në sjellim fakte të mjaftueshme nga ankesat që na u janë drejtuar neve nga qytetar të shumtë, po ashtu kemi edhe fakt tjetër edhe nga anëtar tonë të cilët me e-mail janë drejtuar ASK për këto vërejtje dhe nuk ka marr përgjigje”, thuhet në reagimin e organizatës Shqiptaria.

Kryetari i Komisionit Shtetëror të Zgjedhjeve në Maqedoninë e Veriut, Aleksandar Dashtevski njoftoi se deri në ora 09:00 në zgjedhjet presidenciale, nga të dhënat e gjithsej 1009 vendvotimeve, jehona e votuesve është 4,17 për qind, respektivisht kanë votuar 22 mijë e 797 qytetarë, përcjell TV21. Dalja më e madhe në zgjedhjet presidenciale është në Probishtim, ndërsa më e vogla në Bogovinë.

“Në krahasim me raundin e dytë të zgjedhjeve presidenciale të vitit 2019, kemi ulje të daljes në 1.99 në këto zgjedhje”, shtoi Dashtovski.

Kompania që zhvilloi punimet në kulmin e komunës ka histori të mashtrimit në prokurim publik, thuhet në analizën “Rënia e kulmit të objektit të Komunës së Prishtinës – alarm për luftimin e korrupsionit në prokurim publik” të realizuar nga Demokraci Plus.

Demokraci Plus vlerëson se rasti i rrëzimit të kulmit të Prishtinës shpërfaq pasojat që shkaktohen nga mungesa e sanksionimit të kompanive që shkelin Ligjin e Prokurimit Publik.

Ardit Dragusha nga Demokraci Plus tha se kjo analizë ka për qëllim të shpalosë raste të caktuara të mashtrimeve në prokurim publik, të cilat nuk janë sanksionuar nga organet përgjegjëse.

“Me datën 18 janar 2024, si pasojë e erërave të forta, ra kulmi i Prishtinës duke shkaktuar dëmtime materiale dhe lëndime në njerëz. Kjo ngjarje shpërfaqi pasojat që shkaktohen nga mungesa e sanksionimit të kompanive të cilat në vazhdimësi shkelin Ligjin e Prokurimit Publik (LPP). Komuna e Prishtinës, në janar të vitit 2023 ndau 700 mijë euro për renovimin e kulmit të objektit të ri të komunës. Me kontratë u shpërblye kompania NBT-ING Sh.P.K., e cila ofertoi me 386 mijë euro, apo rreth 300 mijë euro më pak se vlera e parashikuar e kontratës. Kompania që u shpall fituese e këtij tenderi dhe zhvilloi punimet në kulmin e objektit të komunës, ka një histori të mashtrimit në prokurim publik”, deklaroi ai.

Ai theksoi se pronari i kësaj kompanie në dy raste të ndryshme është dënuar me vendim të gjykatës për falsifikim dhe mashtrim në prokurim publik.

“Në rastin e parë kompania NBT-ING Sh.P.K., në vitin 2018 kishte falsifikuar dokumente në tenderin për ndërtimin e rrugës Mushtisht-Vërbeshticë-Shtërpc, në vlerë të parashikuar të kontratës 1 milion euro të iniciuar nga kompania e Suharekës. Gjykata Themelore në Prizren kishte shpallur fajtor pronarin e kompanisë, për veprën penale falsifikim i dokumenteve dhe i shqiptoi gjobë në vlerë prej 900 euro. Rasti i dytë Kompania NTB-ING Sh.P.K., vazhdoi të fitojë kontrata publike, dhe në rastin e dytë është në vitin 2020 në tenderin ‘Renovimi i objektit të Prokurorisë Speciale’, në vlerë rreth 1 milion euro. Edhe për këtë tender pronari i kompanisë u dënua me vendim të gjykatës për shkak të keqpërdorimit dhe mashtrimit në prokurim publik, duke u gjobitur në vlerë prej dy mijë euro. Pavarësisht dy rasteve të dënimit nga ana e gjykatës, kjo kompani vazhdojë të fitojë tender publik dhe deri te rasti i komunës së Prishtinës, ku ra kulmi”, shtoi ai.

Më tej, ai theksoi se Komuna e Suharekës dhe Këshilli Prokurorial nuk kishin bërë kërkesë në organin shqyrtues të prokurimit publik për diskualifikimin e kompanisë përkatëse. Egzona Kozhani nga Demokraci Plus tha se dënime të tilla nuk janë në proporcion me nivelin e rrezikut.

“Këto dallime në mes të vendimeve të gjykatave dhe shkeljeve po shpërfaqin një mos përputhje në vendimmarrje prej organeve kompetente. Gjithashtu po inkurajojnë operatorët ekonomik që të vazhdojnë me kryerjen e këtyre vendimeve. Andaj, në këtë linjë Demokraci Plus rekomandon që kurdo që ka raste kur dërgohen dokumente të falsifikuara, autoritetet kontraktuese të përdorin listën e zezë dhe të diskualifikojnë operatorët ekonomik. Gjithashtu, gjykata gjatë marrjes së vendimit të kenë parasysh rrezikun e shkaktuar nga shkelja dhe të shqiptojnë dënime në proporcion me rrezikun e shkaktuar”, tha ajo.