Lajmet
Vullkani La Palma: Lava dhe hiri që shkatërroi ishullin, do të përdoret për ta rindërtuar atë
Ditët e fundit rreth 2,000 nga banorët e evakuuar janë lejuar të kthehen në shtëpi.
Published
3 years agoon
By
UBT newsDitët e fundit shumë banorë që ishin të evakuuar nga La Palma, janë kthyer në shtëpi, përcjell UBT News.
Për tre muaj ata ishin subjekt i “tekave” të një vullkani të zhurmshëm. Tani banorët e ishullit të vogël spanjoll po luftojnë me një dilemë tjetër: çfarë të bëjnë me gjithë lavën dhe hirin që vullkani la pas?
Vullkani ishte aktiv për 85 ditë, ku ‘lumenjët’ e lavës shkatërruan më shumë se 1000 shtëpi, autostrada dhe dëmtuan pothuajse plotësisht bujqësinë, e cila është fusha që mbanë ekonominë e ishullit.
Shpërthimi i vullkanit u shpall i përfunduar në ditën e Krishtlindjes, duke i lënë banorët të përballen me detyrën e lodhshme, atë të rindërtimit.“Zona duket sikur ata kanë ngritur Murin e Berlinit, por e bërë nga llavë e zezë”, tha Javier Moreno, një nga 80,000 banorët e La Palmas.
Ditët e fundit rreth 2,000 nga 7,000 banorët e evakuuar janë lejuar të kthehen në shtëpi.
Lava dhe hiri dolën edhe përtej ishullit. Lava që derdhej në oqean gjatë shpërthimeve krijoi dy gadishuj të rinj, me përmasa 44 dhe pesë hektarë, ndërsa pamjet nënujore shfaqën jetën detare të mbushur me hi.
Ndërsa studiuesit dhe zyrtarët përpiqen të kuptojnë se çfarë mund të bëhet me materialet e nxjerra nga vullkani, ata i janë drejtuar historisë. Në ishullin e afërt të Lanzarote, një shpërthim gjashtëvjeçar në vitin 1730 la pjesë të ishullit të mbuluara me materiale vullkanike. “Grimcat ishin poroze dhe të afta të mbanin ujin në dhe… ata e shfrytëzuan atë për të mbjellë vreshta”, tha gjeologia Galindo.
Ajo dhe ekipi i saj tani po studiojnë vetitë e hirit për të parë nëse ai mund të përdoret në një mënyrë të ngjashme, ndërsa një ekip tjetër studiuesish po hetojnë nëse toka e pasur me minerale mund të përdoret si pleh.
Zyrtarët rajonalë, ndërkohë, po eksplorojnë mundësinë e përdorimit të hirit për të ndërtuar shtëpi, rrugë dhe ura në të gjithë ishullin.
“Nuk është një ide origjinale, ne po përdorim teknikat që përdorën romakët”, tha Javier Juvera, inxhinier në departamentin e punëve publike në Ishujt Kanarie. “Romakët punuan me hirin që doli nga [Mali] Vezuv, duke e përdorur për të ndërtuar bazilikat dhe ndërtesat e tyre”.
Ekipi i tij tani po punon për të përcaktuar nëse hiri i shpërndarë nëpër ishull është i ngjashëm me hirin vullkanik të përdorur nga romakët. Nëse po, ata do të mund të krijojnë një material ndërtimi të qëndrueshëm që do të luajë rol në rindërtimin e ishullit, ku zyrtarët rajonalë kanë vlerësuar humbjen e ndërtesave dhe infrastrukturës në më shumë se 900 milionë dollarë.
Megjithatë, do të kalojnë muaj para se të ketë përgjigje përfundimtare se çfarë mund të bëhet saktësisht me lëndët e nxjerra nga vullkani.
“Sasia e materialeve është kaq e madhe – ka imazhe të shtëpive që praktikisht janë ‘varrosur’ në hi”, tha Juvera. “Por nëse nuk gjejmë një vlerë për të, ajo do të jetë humbje”./UBTNews/
Lajmet
Konsumatorët në të gjithë Ballkanin bojkotojnë supermarketet në shenjë proteste kundër rritjes së çmimeve
Published
16 hours agoon
January 31, 2025By
UBT NEWSKonsumatorët në Ballkan po bojkotojnë supermarketet për të protestuar kundër rritjes së çmimeve ushqimore dhe përkeqësimit të krizës së kostos së jetesës. Bojkoti ka filluar në Kroaci, ku grupi i të drejtave të konsumatorëve “Halo, inspektore” ka udhëhequr një protestë të premten e kaluar. Ky bojkot, që përfshin zinxhirët e supermarketeve Eurospin, Lidl dhe DM, është shtrirë më pas edhe në vende të tjera të Ballkanit Perëndimor, si Bosnja dhe Hercegovina, Mali i Zi dhe Serbia.
Në Kroaci, grupi ka shpërndarë fotografi të supermarketeve bosh dhe ka bërë thirrje për një bojkot njëjavor të blerjeve, duke kërkuar që kroatët të shmangin shpenzimet, përfshirë ato që nuk kanë lidhje me ushqimin. Lëvizja ka pasur një ndikim të dukshëm, pasi transaksionet në zinxhirët e supermarketeve ranë me 44% të premten e kaluar, me një rënie totale prej 53% në shitje.
Kryeministri i Malit të Zi, Milojko Spajiq, ka mbështetur lëvizjen, duke thënë se si qytetar, ai e mbështet protestën. Për këtë lëvizje, qeveria kroate ka reaguar duke shtuar 40 produkte të tjera në listën e artikujve me çmime të kufizuara, duke përfshirë djathra, kafe dhe produkte të tjera të domosdoshme. Inflacioni në Kroaci ka arritur 4.5% në dhjetor, që është niveli më i lartë në eurozonë.
Në përgjigje të bojkotit, disa supermarkete kanë vendosur të ulën çmimet. Kaufland ka njoftuar se do të ulë çmimet për mbi 1,000 produkte nga 5 shkurti, ndërsa Konzum ka deklaruar se do të injektojë 1 milion euro për uljen dhe ngrirjen e çmimeve për 250 produkte vendase që nuk janë të kufizuara nga qeveria.
Kjo lëvizje ka ndezur një diskutim të gjerë në Ballkanin Perëndimor mbi mënyrat më të mira për të mbrojtur konsumatorët dhe për të luftuar kundër rritjes së çmimeve, duke nxitur kërkesa për veprime të mëtejshme nga qeveritë dhe institucionet për të adresuar krizën e kostos së jetesës./UBTNews/
Bota
Bethoven, Da Vinçi dhe Kyri’ në kartëmonedhat e reja euro
Published
16 hours agoon
January 31, 2025By
UBT NEWSBanka Qendrore Evropiane (BQE) ka zbuluar një përzgjedhje paraprake të dizajneve për kartëmonedhat e reja të euros që pritet të lëshohen në të ardhmen, duke përfshirë figura të njohura të historisë dhe kulturës evropiane, si Ludvig van Beethoven, Mari Kyri dhe Leonardo da Vinci.
Sipas presidentes së BQE-së, Christine Lagarde, këto kartëmonedha do të reflektojnë identitetin e përbashkët evropian dhe diversitetin që e bën Evropën të fortë. “Kultura evropiane feston hapësirat e përbashkëta kulturore që kanë formësuar identitetin evropian gjatë shekujve dhe ‘personalitetet ikonike evropiane'”, tha Lagarde gjatë një njoftimi nga selia e BQE-së në Frankfurt.
Dizajni i kartëmonedhave përfshin figura të njohura si laureatja e çmimit Nobel, Mari Kyri, kompozitori gjerman Ludvig van Beethoven dhe artisti italian Leonardo da Vinci, duke nderuar kështu trashëgiminë kulturore të kontinentit. Në anën e pasme të kartëmonedhave, mund të shfaqen elemente që lidhen me kulturën dhe arsimin, si një bibliotekë ose universitet.
Një tjetër grup dizajnesh do të përqendrohet te “Lumenjtë dhe zogjtë”, duke simbolizuar qëndrueshmërinë dhe diversitetin e ekosistemeve natyrore të Evropës. Ky dizajn mund të përfshijë imazhe të institucioneve evropiane, si Parlamenti Evropian ose Komisioni Evropian, si një mënyrë për të theksuar angazhimin e Evropës për ruajtjen e mjedisit dhe pasurimin e trashëgimisë kulturore.
“Ne jemi të emocionuar të prezantojmë këto motive që pasqyrojnë angazhimin tonë ndaj Evropës dhe festojnë trashëgiminë e saj kulturore dhe natyrore”, tha Lagarde, duke theksuar rëndësinë e këtyre kartëmonedhave si një simbol të unitetit dhe identitetit evropian./UBTNews/
Bota
Inflacioni francez mbetet i qëndrueshëm, BQE ul normat e interesit
Published
16 hours agoon
January 31, 2025By
UBT NEWSInflacioni në Francë është rritur me një ritëm të qëndrueshëm në fillim të vitit, duke qëndruar në 1.8% në janar, i njëjti nivel si në dhjetor. Kjo shifër mbetet nën objektivin 2% të Bankës Qendrore Evropiane (BQE), duke ofruar mundësinë që BQE të ulë normat e interesit në muajt në vijim për të stimuluar më tej rritjen ekonomike.
Këto të dhëna janë publikuar vetëm një ditë pas vendimit të BQE-së për të ulur normën bazë të interesit me 25 pikë bazë, një masë që synon lehtësimin e kushteve të financimit dhe nxitjen e aktivitetit ekonomik në eurozonë.
Presidentja e BQE-së, Christine Lagarde, komentoi këtë ulje të normës, duke theksuar se inflacioni po ngadalësohet në përputhje me pritshmëritë, por paralajmëroi se ekonomia evropiane ende përballet me disa sfida, përfshirë besimin e dobët të konsumatorëve dhe pasigurinë që shkaktojnë tarifat e mundshme nga administrata amerikane. Ajo shtoi se, megjithë ngadalësimin e inflacionit, rritja ekonomike mbetet e ngadaltë.
Indeksi i çmimeve të konsumit (CPI) i Francës u rrit me 1.4% në janar krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, pas një rritjeje prej 1.3% në dhjetor. Në baza mujore, CPI ra me 0.1%, kryesisht për shkak të uljes së çmimeve të veshjeve dimërore, këpucëve dhe transportit. Nga ana tjetër, çmimet e energjisë, ushqimeve, duhanit dhe produkteve të sigurimit kanë pasur rritje.
Edhe pse të dhënat e inflacionit janë relativisht të qëndrueshme, qeveria franceze po përballet me një krizë buxhetore. Për të adresuar deficitin e lartë, kryeministri François Bayrou ka propozuar një projekt-ligj të ri për financat publike. Megjithatë, ai përballet me sfida politike, pasi Asambleja Kombëtare do të zhvillojë një votë mosbesimi ndaj tij javën e ardhshme.
Tregjet dhe analistët do të kenë sytë te Gjermania, e cila pritet të publikojë të dhënat e saj të inflacionit më vonë këtë javë, që mund të ofrojnë një pamje më të gjerë të situatës ekonomike në eurozonë./UBTNews/
Lajmet
Pas SHBA-së edhe Zvicra ndërpret ndihmën ekonomike për Shqipërinë
Published
16 hours agoon
January 31, 2025By
UBTnewsQeveria zvicerane ka vendosur të përfundojë programet e saj të ndihmës zhvillimore për Shqipërinë, Bangladeshin dhe Zambian deri në fund të vitit 2028, pas shkurtimit të fondeve nga Parlamenti zviceran.
Ky vendim është pjesë e një uljeje të përgjithshme të buxhetit të bashkëpunimit ndërkombëtar, e cila prek edhe vendet e tjera përfituese të ndihmës zvicerane.
Sipas një deklarate zyrtare, Parlamenti zviceran ka shkurtuar 110 milionë franga zvicerane (121 milionë dollarë) nga buxheti i bashkëpunimit ndërkombëtar për vitin 2025 dhe 321 milionë franga për periudhën 2026-2028. Si pasojë, Agjencia Zvicerane për Zhvillim dhe Bashkëpunim (SDC) do të ndërpresë programet dypalëshe të zhvillimit në këto vende.
Megjithatë, pavarësisht këtyre masave, ndihma humanitare dhe mbështetja për Ukrainën nuk do të preken, duke reflektuar prioritetet strategjike të politikës së jashtme zvicerane.
Vendimi i Zvicrës vjen vetëm një ditë pas njoftimit të Ambasadës Amerikane në Tiranë, e cila informoi institucionet shqiptare për pezullimin e fondeve të mbështetjes nga SHBA.
Ky veprim është rezultat i urdhrit ekzekutiv të Presidentit Donald Trump, i cili urdhëroi rishikimin e të gjitha programeve të ndihmës së huaj dhe pezullimin e tyre deri në përshtatjen me prioritetet e reja të politikës së jashtme të administratës së tij.
Sekretari i Shtetit Marco Rubio konfirmoi zbatimin e këtij urdhri ekzekutiv, duke theksuar se “asnjë ndihmë ndërkombëtare e SHBA-së nuk do të shpërndahet nëse nuk është plotësisht në përputhje me politikën e jashtme të Presidentit të Shteteve të Bashkuara”.
WhatsApp thotë se dhjetëra përdorues ishin cak i softuerit izraelit të spiunimit
Konsumatorët në të gjithë Ballkanin bojkotojnë supermarketet në shenjë proteste kundër rritjes së çmimeve
Spanja, e fundit në listën e NATO-s për shpenzimet e mbrojtjes
Bethoven, Da Vinçi dhe Kyri’ në kartëmonedhat e reja euro
Inflacioni francez mbetet i qëndrueshëm, BQE ul normat e interesit
Pas SHBA-së edhe Zvicra ndërpret ndihmën ekonomike për Shqipërinë
Spanja renditet e fundit në listën e NATO-s për shpenzimet e mbrojtjes
Studentët protestues serbë vazhdojnë marshin drejt Novi Sadit
Dënimi i Dodajt, mbrojtja e Ademajt mirëpret pranimin e fajësisë
Të kërkuara
-
Bota3 months ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Lajmet3 months ago
Rektori Hajrizi: Çdo sukses i joni është një sukses për Kosovën!
-
Magazinë2 months ago
Ky mendohet se është djali 20 vjeçar i Parashqevi Simaku, Luke Nohfe
-
Bota5 days ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë