Lajmet

“Vrasja e gazetares Darya Dugina është rikthim në Rusinë e viteve të ’90-ta”

Kremlini tashmë ka fajësuar Ukrainën për sulmin, ndërsa Ukraina ka mohuar çdo përfshirje.

Published

on

Analizë nga Nathan Hodge, CNN

Vdekja e gazetares Darya Dugina, vajzës së Aleaxander Dugin, ideologut ultranacionalist dhe njeriut të afërt të presidentit rus, Vladimir Putin, është në shikim të parë një rikthim në Rusinë e viteve 1990, kur gangsterët mbuluan llogaritë me vrasje me porosi dhe bomba në makina.

Dugin është krijesë e së njëjtës dekadë. Ai doli nga politika e skajshme, më së shumti si anëtar themelues i Partisë Kombëtare Bolshevike, provokatorë politikë që ndërthurën simbolizmin komunist dhe fashist me një dozë të madhe ndjenjash antiperëndimore. Tani ka qëndrime të ndryshme për marrëdhëniet e tij me presidentin rus, Vladimir Putin, megjithëse mësimet e ultranacionalistit ishin në përputhje me ekspansionizmin e Putinit dhe Dugin është një përkrahës i ashpër i luftës së Rusisë në Ukrainë. Por Rusia e sotme është larg nga gangsterizmi i viteve 1990. Ngritja e Putinit në natën e Vitit të Ri në 1999, solli një kontratë të re sociale: Rusia do t’i jepte fund paligjshmërisë së saj kriminale dhe në këmbim, rusët pranuan një formë të sundimit autoritar.

Pavarësisht se kush qëndron pas vrasjes apo edhe nëse Dugina apo babai i saj ishte objektivi i sulmit, ky mund të shënojë një ndryshim në modelin e vrasjeve politike moderne ruse.

Dekada të tëra vdekjesh të dyshimta

Gjatë dy dekadave të sundimit të Putinit, shumica e kundërshtarëve të tij politikë u përballën me fund të dhunshëm. Një rast i tillë ishte edhe vrasja e gazetares hulumtuese Anna Politkovskaya. Ajo u qëllua për vdekje në shkallët e ndërtesës së saj – në datëlindjen e Putinit. Arrestimet dhe dënimet pasuan, por kolegët e saj ende këmbëngulin se përgjegjësit për vrasjen e saj nuk u sollën kurrë para drejtësisë.

Pastaj helmimi i Alexander Litvinenko, një ish-agjent i Shërbimit Federal të Sigurisë (FSB), i cili ishte gjithashtu një kritik i shquar i Putinit. Litvinenko vdiq në vitin 2006 pasi çaji i tij u dozua me polonium-2016 shumë radioaktiv. Në një deklaratë në shtratin e vdekjes, Litvinenko fajësoi Putinin; Gjykatën Evropiane të të Drejtave të Njeriut, dhe sipas një hetim britanik thuhej se agjentët rusë administruan helmin fatal.

Shoqëria ruse u trondit në vitin 2015 nga vrasja e politikanit Boris Nemtsov. Figura politike, një kritik i hapur i përfshirjes së Putinit në luftë në rajonin e Donbasit të Ukrainës, u qëllua për vdekje para Kremlinit.

Lista vazhdon. Alexey Navalny, i cili në shumë aspekte trashëgoi mantelin e liderit të opozitës nga Nemtsov, u dënua me nëntë vjet burg. Ai i mbijetoi helmimit me agjentin nervor Novichok, diçka që ai fajëson shërbimet e sigurisë ruse.

Shpërthimi i makinës bombë që vrau Duginën ngjan me vrasjet e errëta të një vargu liderësh separatistë pro-rusë në rajonin e Donbasit në vitet që çuan në pushtimin e plotë të Ukrainës nga Rusia në fillim të këtij viti.

Në shumë prej këtyre rasteve, të tilla si bomba në kafene që vrau liderin separatist të Donetsk-ut, Alexander Zakharchenko, zyrtarët rusë fajësuan për atentat spiunët ose diversantët ukrainas. Megjithatë, shumë vëzhgues dyshuan se këto vrasje u kryen nga shërbimet ruse të sigurisë për të hequr qafe liderët problematikë separatistë, të cilët vështirë se mund të kontrolloheshin. Një shpjegim tjetër i mundshëm mund të jetë se atentatet në fakt rrjedhin prej mosmarrëveshjejeve mes bizneseve, dhe kjo është mënyra klasike se si zgjidhen ato përmes gangsterëve.

Edhe pse ne nuk e dimë se kush qëndron pas këtij sulmi, ajo që është e sigurt është se qeveria ruse do të gjejë një mënyrë për ta përfituar nga sulmi. Kremlini tashmë ka fajësuar Ukrainën për sulmin, madje FSB akuzoi shërbimet speciale ukrainase për përfshirje. Nga ana tjetër, Ukraina ka mohuar çdo përfshirje në vrasjen e Dugina-s, duke i quajtur pretendimet e FSB-së trillime./UBTNews/

Lajmet

​Përkujtohen dëshmorët dhe martirët në Prishtinë

Published

on

By

Ditët e 17, 18, 19, 20 dhe 21 prillit 1999, për shumë familje dhe qytetarë të trevave të Llapit e Gollakut që kishin marrë rrugën e shpëtimit përmes fshatrave Koliq, Grashticë, Makoc e Llukar, u shndërruan në ditë tmerri e krimi të paparë.

Ushtria policia dhe paramilitarët serbë në pritën që u kishin bërë, vranë dhe masakruan më se 124 qytetarë, në mesin e tyre fëmijë, vajza, djem, gra e pleq.

Me rastin e Ditës së Dëshmorëve të Komunës së Prishtinës, Kryeqyteti në bashkëpunim me degët në Prishtinë të OVL, SHFD dhe SHIL të UÇK-së, organizon aktivitetet përkujtimore: homazhe në kompleksin e varrezave të dëshmorëve në Velani, nderime pranë shtatores së heroit Zahir Pajaziti, aksion për dhurim gjaku në sheshin “Zahir Pajaziti”, homazhe në kompleksin e varrezave të dëshmorëve dhe martirëve në Makovc.

Tubimi qendror-tradicional “Epopeja e UÇK-së” mbahet në Marec nga ora 13:00, ndërsa nga ora 17:00 mbahet ceremonia për ndarjen e 71 mirënjohjeve për familjet e dëshmorëve dhe heronjve të Komunës së Prishtinës.

Continue Reading

Lajmet

​Dita Evropiane e të Drejtave të Pacientit

Published

on

By

18 prilli njihet si Dita evropiane për të Drejtat e Pacientit, ku në këtë ditë synohet të sensibilizohen pacientët, institucionet shëndetësore dhe ligjvënëse, që të formulohet dhe miratohet Karta e Pacientit.

Dita Evropiane e të Drejtave të Pacientëve 2025 do të fokusohet në një sërë temash kritike që lidhen me shkëmbimin e të dhënave shëndetësore, përfitimet dhe sfidat e tij.

Krijimi i Hapësirës Evropiane të të Dhënave Shëndetësore (EHDS) po formëson të ardhmen e menaxhimit elektronik të të dhënave shëndetësore në BE.

EHDS është krijuar për të lehtësuar ndarjen e të dhënave shëndetësore, veçanërisht për kërkimin shkencor, duke siguruar që të dhënat të përdoren në mënyrë etike dhe efektive në të gjitha shtetet anëtare. Ky kuadër i ri ka potencialin për të transformuar peizazhin e qeverisjes së të dhënave shëndetësore në Evropë.

Të dhënat shëndetësore mblidhen nga organizata të ndryshme për qëllime specifike.

Spitalet, për shembull, analizojnë të dhënat e pacientëve për të përmirësuar cilësinë, kohën dhe sigurinë e shërbimeve të tyre. Megjithatë, këto të dhëna gjithashtu mund të grumbullohen në nivel popullsie për të mirën e parandalimit të sëmundjeve dhe ofrimit të kujdesit shëndetësor në rajone dhe vende.

Duke i bërë të dhënat shëndetësore më të qasshme dhe tërheqëse, ne mund të përmirësojmë rezultatet e kujdesit shëndetësor, të promovojmë mësimin dhe të nxisim bashkëpunimin ndërkufitar.

Përfitimet e ndarjes dhe kthimit të të dhënave shëndetësore te pacientët, shembulli i provave klinike:

– Shkëmbimi i të dhënave shëndetësore mund t’i bëjë sistemet e kujdesit shëndetësor më të përgjegjshëm, efikas dhe të qëndrueshëm. Pacientët kanë kërkuar prej kohësh vlerë në këmbim të përdorimit të të dhënave të tyre.

– Dhënia e pjesëmarrësve të dhëna nga provat klinike individuale, për shembull, jo vetëm që u siguron atyre informacion të vlefshëm për kujdesin shëndetësor ose menaxhimin e sëmundjeve, por gjithashtu i fuqizon ata duke i bërë pjesë të procesit të vendimmarrjes. Kjo ripërcakton marrëdhëniet midis pacientëve, kërkimit dhe industrisë.

Në mënyrë që shkëmbimi i të dhënave shëndetësore të jetë i suksesshëm, individët duhet të ndihen të sigurt se privatësia e tyre respektohet.

Ekuilibri midis nevojës për të garantuar privatësinë e të dhënave dhe imperativit për të përdorur të dhënat shëndetësore për kërkime mjekësore dhe përmirësimin e sistemit duhet të hulumtohet dhe diskutohet midis palëve të interesuara.

Si shembull kombëtar, në Itali, Cittadinanzattiva ka punuar në një dekalog për të rishikuar, për sa i përket llogaridhënies, rregullat që rregullojnë pëlqimin e qytetarëve/pacientëve, i cili është thelbësor për përpunimin dhe ndarjen e të dhënave dhe bashkëpunimin midis studiuesve.

Continue Reading

Lajmet

26 vjet nga beteja e Shkëmbit të Gradinës

Published

on

By

Sot mbushen 26 vjet nga beteja e zhvilluar te Shkëmbi i Gradinës, për të mos lejuar depërtimin e forcave armike në rrafshnaltën e Berishës, ku ndodhej SHP i UÇK-së, Spitali Ushtarak, Qeveria e Përkohshme e Kosovës, Agjencia e Lajmeve KosovaPress, Radio Kosova e Lirë dhe rreth 100 mijë banorë nëpër grykat e maleve.

Në këtë betejë, pikërisht më 18 prill 1999, ranë heroikisht Islam Kastrati nga Kishnareka, Halim Bajraktari nga Drenasi, Mentor Morina nga Bushati, Ramadan Bytyqi nga Gjergjica dhe Mentor Gashi nga Llapushniku.

Luftimet e prillit 1999 në këtë anë kanë qenë vendimtare jo vetëm për rrjedhat e luftës çlirimtare, por mbi të gjitha kanë qenë vendimtare për të shpëtuar jetën e njerëzve që kanë qenë në këto gryka.

Po ashtu, luftëtarët që e bënë betejën e prillit 1999 kanë qenë muri i gjallë që nuk e ka lejuar ushtrinë dhe policinë serbe të depërtojë te popullata.

Continue Reading

Lajmet

Ambasadori britanik: Kosovës i duhet urgjentisht një kuvend dhe qeveri funksionale

Published

on

By

Ambasadori i Britanisë së Madhe në Kosovë, Jonathan Hargreaves, ka theksuar nevojën urgjente për krijimin e institucioneve funksionale pas zgjedhjeve të fundit parlamentare.

“Më shumë se dy muaj që prej kur populli i Kosovës votoi në zgjedhje, Kosova urgjentisht ka nevojë për një kuvend dhe qeveri funksionale. Populli ka të drejtë të presë që liderët e tyre politikë të punojnë së bashku në interes kombëtar”, ka shkruar Hargreaves në platformën X.

Ndërkohë, sot ka vazhduar seanca konstituive e Kuvendit të Kosovës, e cila ishte ndërprerë të hënën. Kryesuesi i saj, Avni Dehari, ftoi në konsultime përfaqësuesit e partive politike, mirëpo pas takimit ai deklaroi se nuk është arritur konsensus për vazhdimin e punimeve.

Si rezultat, Dehari njoftoi se seanca konstituive do të vazhdojë më 19 prill, në orën 12:00.

Continue Reading

Të kërkuara