Nuk janë vetëm karbohidratet ato që kanë rëndësi. Yndyrnat e ngopura dhe natriumi mund të luajnë një rol të madh në menaxhimin e diabetit.

Një nga pyetjet më të shpeshta që bëjnë personat me diabet është: “Çfarë mund të ha?”

Përgjigjja fokusohet te karbohidratet, pasi ndikojnë në sheqerin në gjak. Por, sipas dietologëve, yndyrat e ngopura dhe natriumi (kripa) gjithashtu kanë ndikim të rëndësishëm, sidomos në ndjeshmërinë ndaj insulinës dhe shëndetin e zemrës.

Yndyrat e ngopura dhe rezistenca ndaj insulinës

Gjenden tek ushqimet me bazë shtazore si gjalpi, mishi i kuq, djathi dhe qumështi i plotë, por edhe në disa vajra bimore si ai i kokosit. Edhe pse jo të gjitha janë të dëmshme, konsumi lidhet me rritjen e rrezikut për sëmundje të zemrës, problem që është tashmë i zakonshëm tek personat me diabet.

“Yndyra nuk e rrit direkt sheqerin në gjak si karbohidratet, ndikon në tretje, ndjeshmëri ndaj insulinës e shëndet metabolik”, ka thënë Kathy Levin.

Pra, nëse trupi bëhet më rezistent ndaj insulinës, sheqeri qëndron më gjatë në gjak, duke vështirësuar menaxhimin e diabetit.

Ajo rekomandon që yndyrat e ngopura të përbëjnë jo më shumë se 10% të kalorive ditore, që do të thotë rreth 16 gramë në ditë për dikë që konsumon 1500 kalori. Zgjidhni në vend të tyre yndyra të pangopura, si ato që gjenden në: avokado, arra dhe fara, vaj ulliri, si dhe peshku, si salmoni (me omega3)

Roli i natriumit në diabet

Edhe pse natriumi nuk ndikon drejtpërdrejt në rritjen e sheqerit në gjak, mund të shkaktojë tension të lartë, që është faktor rreziku për diabetin e tipit 2 dhe ndërlikimet. Personat me diabet duhet të kufizojnë konsumimin e kripës në më pak se 2,300mg në ditë.

Ushqimet me shumë natrium si ato të përpunuara, të shpejtat dhe ushqimet e skuqura, janë të pasura me yndyra të ngopura dhe karbohidrate të rafinuara, gjë që rrit inflamacionin dhe e vështirëson kontrollin e sheqerit.

“Zgjedhja e ushqimeve më natyrale dhe me më pak kripë ndihmon në stabilizimin e sheqerit dhe zvogëlon inflamacionin”, ka thënë Levin.

Strategji të tjera për menaxhimin e sheqerit në gjak:

Lëvizni trupin

Aktiviteti fizik rrit ndjeshmërinë ndaj insulinës e ul sheqerin në gjak deri në 24 orë pas stërvitjes. Gjeni një aktivitet që ju pëlqen dhe filloni me hapa të vegjël.

Menaxhoni stresin

Stresi rrit sheqerin në gjak. Praktika të thjeshta si frymëmarrja e thellë, shëtitjet e shkurtra ju ndihmojnë në qetësim e balancim të sheqerit.

Konsultohuni me specialistë

Bashkëpunimi me dietologë ose edukatorë të diabetit ndihmon të krijoni një plan të personalizuar, sipas nevojave tuaja specifike.

Hani më shumë fibra

Fibrat ndihmojnë në ngadalësimin e përthithjes së sheqerit dhe përmirësojnë ndjeshmërinë ndaj insulinës. Synoni 25–38 gramë fibra në ditë. Burime të mira përfshijnë, perimet, frutat, drithërat e plota, fasulet, thjerrëzat dhe qiqrat, arrat dhe farat

Levin ka sugjeruar të konsumoni 30 ushqime bimore të ndryshme në javë për të ushqyer mirë mikrobiomën e zorrëve dhe për të mbështetur metabolizmin.

Këtë erëz e quajmë karafil , por është ndryshe nga karafili që kultivojmë në saksi. Emri shkencor është Eugenia Caryphyllata dhe e ka origjinën nga Indonezia. Sot kultivohen në gjithë zonën tropikale.

Kokrrat e karafilit përmbajnë flavonoide, e përbërje të dobishme mes të cilave eugenol, substancë me fuqi analgjezike e kësaj erëze.

Në Mesjetë quhej një ilaç për gjithë të këqijat.

Benefitet e karafilit

Edhe nëse nuk besoni në mrekulli, benefitet shëndetësore të kokrrave të karafilit janë konfirmuar edhe nga shkenca moderne.

Anti-inflamator – Kokrrat e karafilit lehtësojnë inflamacionin në gojë, mishrat e dhëmbëve, afte, herpes, stomatit dhe dhimbjet e fytit. Në këto raste duhen mbajtur në gojë si karamele, duhen përdorur si çaj ose si gargarë me disa pika vaj.

Tretës – Të marra në formën e çajit, kokrrat e karafilit njihen për vetitë tretëse. Ndihmojnë në punën e stomakut dhe largojnë gazrat e tepërta inestinale.

Kundra erës së keqe së gojës – Nëse keni një takim të rëndësishëm përtypni një karafil. Është shumë efikas edhe në rastet kur keni ngrënë hudhër.

Antioksidant – Një tjetër benefit është se kokrrat e karafilit janë 80 herë më antioksidante se një mollë. Kështu që konsumi i këtyre kokrrave ndihmon në luftën kundra plakjes së qelizave.

Dhimbje dhëmbësh –  Vaji esencial i karafilit është një ilaç i shkëlqyer natyral për të trajtuar dhimbjen e dhëmbëve. Mjafton të vendosni një kokërr karafil pranë vendit ku keni dhimbje dhe të prisni disa minuta, shkruan living.al.

Dhimbje koke – Përtypja e disa kokrrave karafila ose çaji është mënyrë e shkëlqyer për të lehtësuar dhimbjen e kokës e për të parandaluar lodhjen mendore.

Afrodiziak – Kokrrat e karafilit janë konfirmuar për fuqitë e tyre afrodiziake. Gjithashtu i japin fuqi afrodiziake çdo pjate me të cilën shërbehen.

Antimikrobik – Çaji i kësaj erëze përdoret për të luftuar mykun e lëkurës, shpesh së bashku me trumzën dhe korianderin.

Për të konservuar ushqimin – Kokrrat e karafilit pengojnë procesin e oksidimit të lipideve duke bërë që ushqimet të ruhen më gjatë.

Të vjella – Kokrrat e karafilit përdoren edhe kundër të vjellave, problemeve në tretje dhe shqetësimeve intestinale.

Si përgatitet çaji i karafilit?

Përbërësit:

3-4 kokrra karafil

1 gotë ujë

Përgatitja:

Mbushni një çajnik me ujë. Shtoni kokrrat e karafilit e vendoseni të ziejë. Mbuloni me kapak e fikni zjarrin. E lëmë për 10 minuta derisa çaji të jetë i vakët.

Një raport nga Shkolla e Shëndetit Publik në Harvard ka ngritur shqetësime lidhur me konsumin e pijeve me përmbajtje të lartë sheqeri – si pijet e gazuara, lëngjet industriale të frutave dhe pijet energjike.

Personat që konsumojnë këto produkte shpesh, shfaqin më shumë simptoma të depresionit dhe ankthit, veçanërisht adoleshentët dhe të rinjtë deri 30 vjeç.

Sheqeri i tepërt ndikon në balancën e neurotransmetuesve në tru dhe në nivelet e energjisë, duke shkaktuar luhatje të humorit dhe probleme emocionale. Specialistët rekomandojnë zëvendësimin e këtyre pijeve me ujë, çajra bimorë apo smoothie natyralë, si mënyrë për të ruajtur jo vetëm formën fizike, por edhe mirëqenien mendore.

Studiuesit po ashtu paralajmërojnë se konsumimi i sheqerit në nivele të larta mund të krijojë cikël varësie ku sa më shumë të konsumoni, aq më shumë trupi dhe truri kërkojnë.

Kjo çon në luhatje të shpeshta të nivelit të sheqerit në gjak, çka ndikon negativisht në stabilitetin emocional.

Shumë vende diskutojnë vendosjen e taksave shtesë për pijet me sheqer, për të frenuar konsumin dhe rritur ndërgjegjësimin për pasojat që ato sjellin.

Siç duket, shëndeti mendor nuk varet vetëm nga mendimet, por edhe nga ajo që vendosim në gotë.