Shëndeti

Verifikim faktesh: Sa e dëmshme është një gotë verë në ditë?

“Nature”: Edhe pirja mesatare e alkoolit mund të dëmtojë trurin.

Published

on

Edhe pse ne e dimë se pirja e tepërt është e dëmshme për shëndetin tonë, shkenca që mbështet pirjen e moderuar të pijeve alkoolike ende ka nevojë për fakte. 

Fusha e kërkimit shkencor për alkoolin duket paksa e çorientuar për momentin, të paktën sa u përket njoftimeve në publik.  

Një studim i publikuar në revistën shkencore „Nature” në mars duket se ofron disa nga provat më bindëse, se edhe pirja mesatare e alkoolit mund të dëmtojë trurin. 

Pas ekzaminimit të skanimeve të trurit nga më shumë se 36,000 njerëz të moshës së mesme dhe të moshuar nga Biobank në Mbretërinë e Bashkuar, studiuesit zbuluan se 50-vjeçarët që pinin mesatarisht një gotë verë 175 mililitra (6 oz) ose gjysmë litër kanoçe birre në ditë gjatë vitit të kaluar kishte tru që dukej 1.5 vjet më i vjetër se ai i personave të tjerë që pinin gjysmën e kësaj sasie ose nuk pinin fare. 

Plakja e trurit u rrit me konsumimin e alkoolit, shkruajnë studiuesit. Studimi është një nga më të mëdhenjtë që trajton ndikimin shëndetësor të pijes së moderuar në tru deri më sot. Studiuesit përkufizuan “pirjen e moderuar” si deri në 14 pije në javë dhe “të lehta” si më shumë se një pije në javë, por më pak se shtatë. Por shumë pyetje mbeten të hapura. 

Symbolbild Jugendliche Alkohol

Studimi i trurit 

Megjithëse rezultatet e studimit të trurit duken të drejtpërdrejta në shikim të parë, hulumtimi pak më thellë zbulon se sa shumë ne ende nuk dimë. 

Patricia Molina, e cila drejton Qendrën e Ekselencës për Abuzimin me Alkoolin dhe Drogën në Universitetin Shtetëror të Luizianës, tha se mbeti e paqartë se cilat ishin efektet e tkurrjes së trurit prej dy vitesh, që shkaktoi simptomat e plakjes në njohje dhe sjellje. 

Disa prova tregojnë një lidhje midis humbjes së vëllimit të trurit dhe dëmtimit të aftësisë së njohjes, tha ajo. Por ajo gjithashtu nuk është në dijeni të ndonjë studimi që tregon përfundimisht një lidhje të drejtpërdrejtë midis përqindjeve specifike të vëllimit të zvogëluar të trurit dhe manifestimeve klinike që janë të dukshme për njerëzit ose mjekët e tyre.  

Molina tha se forma e studimit e bëri gjithashtu të vështirë përgjigjen e pyetjeve se si krahasohen rezultatet e tij me tkurrjen e shkaktuar nga aktivitete dhe sëmundje të tjera që dihet se shkaktojnë një ulje të materies së trurit, si mungesa e aftësisë fizike ose sëmundja e Huntingtonit.  “Një meta-analizë do të ishte mënyra më e afërt për të arritur tek përgjigja,” tha Molina. Me fjalë të tjera, dikujt do t’i duhej të shikonte të gjithë literaturën dhe t’i analizonte rezultatet në një mënyrë që të lejonte të bëhen krahasime të tilla. 

Një arsye tjetër pse krahasime të tilla janë të vështira për t’u gjurmuar, tha Molina, është se aktivitete ose sëmundje të ndryshme shkaktojnë tkurrje të ndryshme në vende të ndryshme. Qëndrimi gjatë gjithë ditës dhe ngrënia vetëm e ushqimeve të përpunuara, për shembull, mund të shkaktojë tkurrje në një zonë të trurit të ndryshme nga sëmundja e Huntingtonit. 

Pastaj është dilema pulë-vezë. A mund të ndodhë që njerëzit të prirur për të pirë alkool rregullisht thjesht kanë tru më të vogël në përgjithësi sesa ata që zgjedhin të abstenojnë?  “Kjo është një mundësi e veçantë,” tha Molina. “E vetmja mënyrë për t’iu përgjigjur kësaj pyetjeje është duke mbledhur imazhe të trurit nga jeta e hershme.” 

Studiuesit po kërkojnë ta adresojnë këtë pyetje përmes studimit të zhvillimit njohës të trurit të adoleshentëve, tha Molina. Ky studim gjurmon ndryshimet në vëllimet e trurit me kalimin e kohës ndërsa mbledh të dhëna për përdorimin e alkoolit dhe drogës. 

Corona, Pandemie l Alkohholkonsum

Por a nuk është vera e kuqe e mirë për ju? 

Dëshmia se pirja e tepërt është e dëmshme për trupin dhe trurin është përfundimtare. Por kur bëhet fjalë për pirjen e moderuar, gjërat bëhen pak më të ndërlikuara. Një numër studimesh të publikuara gjatë dekadave të fundit, duke përfshirë një të paraqitur vetëm një ditë para studimit të trurit, duket se pretendojnë se pirja e moderuar e alkoolit mund të jetë e mirë për ju. 

Duke analizuar të dhënat e marra gjithashtu përmes Biobank në Mbretërinë e Bashkuar nga rreth 312,000 konsumues aktualë, studiuesit zbuluan se konsumimi i alkoolit ekuivalent prej rreth 150ml verë me vakte në ditë për gratë dhe 300ml për burrat lidhej me një rrezik më të ulët të zhvillimit të diabetit të tipit 2. 

Jeanette Tetrault, një profesoreshë e mjekësisë në Yale, e specializuar në varësinë ndaj alkoolit, tha se ishte e rëndësishme të lexohej përtej titujve. 

Në fund të fundit, tha ajo, studimi thjesht ka gjetur se, nëse pini alkool me ushqim, keni më pak gjasa të zhvilloni diabetin e tipit 2 sesa nëse pini alkool pa ushqim.  

Kritikët e studimeve të tilla thonë gjithashtu se ato shpesh nuk marrin parasysh faktorë të rëndësishëm socio-ekonomikë dhe se reklamimi i përfitimeve të verës së kuqe është në thelb i njëanshëm. Kjo për shkak se njerëzit me status më të lartë socio-ekonomik, të cilët shpesh janë tashmë më të shëndetshëm, në fillim, kanë më shumë gjasa të raportojnë se pinë një gotë verë të kuqe në ditë sesa ata që nuk janë. 

Symbolbild I Flaschenbier statt Oktoberfest

Bëni kujdes 

Një hetim i New York Times i vitit 2018 zbuloi se studiuesit e përfshirë në një studim 10-vjeçar në shkallë të gjerë që kërkonin të gjurmonin ndikimin e konsumit të moderuar të alkoolit në shëndet u lobuan shumë nga industria e alkoolit. 

100 milionë dollarët e përdorura për financimin e studimit të Institutit Kombëtar të Shëndetit (NIH) u kërkuan kryesisht nga aktorët kryesorë në industrinë e alkoolit, mes tyre Anheuser-Busch InBev. Autori kryesor i tij, një profesor i mjekësisë në Harvard, siguroi drejtuesit e alkoolit në email dhe telefonata konferencash se rezultatet do të ishin në favor të tyre. 

Kur hetuesit e NIH vunë re praktika të dyshimta, studimi u ndërpre. Megjithëse asgjë nuk përfundoi duke u publikuar, situata të sjell në vëmendje për t’u kujdesur ndaj rezultateve që duken shumë të mira për të qenë të vërteta. 

Pra, sa kujdes duhet të bëj? 

Një studim i madh i vitit 2018 u përpoq të zgjidhte debatin e pirjes së moderuar të alkoolit: Asnjë nivel i konsumit të alkoolit nuk përmirëson shëndetin, tha ai. 

Duke përdorur të dhëna nga 195 vende për një periudhë 26-vjeçare, studimi ofroi vlerësimin më të plotë të barrës globale të alkoolit deri më sot. Por disa shkencëtarë kanë vënë në dukje të meta në hartimin e studimit. Për shembull, se në vend që të gjurmonin rezultatet e tyre në numra, autorët gjurmuan rezultatet duke përdorur gjuhën relative. Kur ata ofruan shifra të vështira, niveli i dëmtimit dukej i negociueshëm në rastin më të mirë. 

Rreziku i zhvillimit të një problemi shëndetësor të lidhur me alkoolin ishte 0.5% më i lartë tek njerëzit që pinin një pije në ditë krahasuar me ata që nuk pinin. Në aspektin numerik, studimi zbuloi se 914 në 100,000 njerëz midis moshës 15 dhe 95 vjeç do të zhvillonin një sëmundje brenda një viti nëse nuk do të pinin. Ky numër u rrit me vetëm katër persona, 918 në 100,000, nëse do të pinin. 

Duke pasur parasysh atë që ne dimë sot për konsumimin e alkoolit, Tetrault tha se ajo nuk po u thoshte pacientëve të saj që të abstenonin totalisht. Ajo tha se mund të përdorë studimin e trurit me pacientë që tashmë kanë kushte themelore që ndikojnë në njohjen e tyre ose funksionin e trurit të tyre si një mjet tjetër për këshillim. 

“Por unë nuk do t’i përdorja domosdoshmërisht këto të dhëna për t’u përpjekur të ndryshoj sjelljet tek pacientët që nuk kanë me të vërtetë pasoja shëndetësore dhe të dinë se cilat janë rreziqet e tyre të mundshme,” tha ajo. “Unë nuk po u them të gjithë pacientëve të mi që duhet të abstenojnë.” DW

Continue Reading

Shëndeti

Ushtrime të shpejta për lehtësimin e dhimbjeve të këmbëve!

Published

on

Dhimbja në këmbë ose kyçin e këmbës është një ndër ndjenjat më të sikletshme, por të pasurit këmbë të forta ndihmon në zbutjen e dhimbjes dhe në përmirësimin e shëndetit dhe fleksibilitetit të këmbëve.

Ekzistojnë disa ushtrime të cilat ju ndihmojnë të forconi muskujt e këmbëve e që ofrojnë shumë stabilitet.

Ushtrime për fleksibilitet dhe lëvizshmëri, tërhiqni gishtin e madh, ushtrimi ka tre faza, është krijuar për të lehtësuar dhimbjen e gishtave të këmbëve nga veshja e këpucëve të ngushta.

Për të bërë këtë ushtrim:

Uluni drejt në një karrige, me këmbët në tokë, vendoseni këmbën e majtë mbi kofshën e djathtë e duke përdorur duart, shtrini gishtin e madh lart, poshtë dhe anash. Mbani gishtin në çdo pozicion për 5 sekonda, përsëriteni këtë 10 herë para se të kaloni në këmbën tjetër.

Ushtrim për rritjen e forcës së këmbëve, mbledhja e gishtërinjve.

Për të bërë këtë ushtrim:

Uluni drejt në karrige, me këmbët të mbështetura në tokë, vendosni peshqirin në dysheme dhe sipër tij një nga këmbët, kapni me gishtërinj peshqirin dhe ta tërhiqeni drejt vetes, përsëriteni këtë ushtrim pesë herë para se të vazhdoni me këmbën tjetër.

Ushtrim për largimin e dhimbjes, rrotulloni me shputë një top tenisi, rrotullimi i topit të tenisi nën këmbë ndihmon në lehtësimin e shqetësimeve me harkun e shputës së këmbës.

Për të bërë këtë ushtrim:

Uluni drejt në një karrige, me këmbët të mbështetura në dysheme, vendosni një top tenisi në dysheme pranë këmbëve, vendoseni njërën këmbë mbi top dhe lëvizeni para mbrapa, duke e shtypur e ushtruar pak forcë. Topi duhet të masazhojë pjesën e poshtme të këmbës.

Vazhdoni për 2 minuta dhe më pas përsëriteni edhe me këmbën tjetër, një shishe me ujë të ngrirë është alternativë qetësuese nëse nuk keni top të përshtatshëm.

Këshilla për shëndetin dhe sigurinë e këmbëve:

Krijoni një rutinë nxemje përpara se të ushtroheni;

Vishni këpucë të rehatshme për aktivitetet dhe sportet e përditshme;

Zëvendësoni këpucët e konsumuara sa më shpesh të jetë e mundur;

Ndërtoni ngadalë forcën dhe fleksibilitetin për këmbët dhe kyçet;

Shmangni sipërfaqet e pabarabarta, veçanërisht kur vraponi. Mundohuni të mos vraponi shumë shpesh në pjertësi të mëdha;

Dëgjoni trupin. Mos e teproni me aktivitetet;

Parandaloni çdo dëmtim duke pushuar dhe duke kërkuar trajtimin e duhur. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Ushqimi në dimër: Çfarë ndodh me oreksin tonë?

Published

on

Gjatë muajve të dimrit, shpesh ndiejmë një dëshirë të shtuar për të konsumuar ushqim me bollëk. Kjo ndjesi mund të ndikojë nga temperatura e ftohtë, e cila na bën të kërkojmë ushqime ngrohëse, apo nga koha e kaluar më shumë në shtëpi, e cila na ofron mundësi për të gatuar dhe për të shijuar vakte më të bollshme.

Por, a është e nevojshme vërtet të hamë më shumë gjatë kësaj stine? Më poshtë do t’ju paraqesim disa arsye se pse ndodhin këto ndryshime në zakonet tona ushqimore gjatë dimrit.

Oreksi “hapet” me të ftohtin, nuk është tamam i ftohti, por moti që na detyron të kalojmë më shumë orë në ambiente të mbyllura e kërkojmë ëmbëlsira e rrisin energjinë e na ngrenë humorin. Zakonisht ajo që kërkojmë janë ushqimet dhe ëmbëlsirat jo të shëndetshme, të cilat shtojnë kalori.

Ne konsumojmë më shumë kalori për t’u ngrohur, për shkak se temperatura e trupit bie në dimër, duhet të konsumojmë numër të madh kalorish që na rrisin pak temperaturën. Ushqimi komod është më i miri në dimër, në këtë kategori bëjnë pjesë edhe supat të cilat na ngrohin vërtet, bishtajore dhe ushqime të tjera më të shëndetshme dhe më pak kalori.

Trupi dëshiron të mbajë një temperaturë prej 37 gradë, për shkak të temperaturës më të ulët përdorim më shumë energji duke u përpjekur të ruajmë temperaturën e lartë. Kur hamë më shumë, e përballojmë të ftohtin në mënyrë më efektive. Sipas nutricionistëve, kjo nuk është saktësisht e vërtetë.

Për të mbajtur ngrohtë, veshim më shumë rroba dhe ndezim ngrohjen brenda, kështu që trupi arrin lehtësisht temperaturën që duam. Për shkak të të ftohtit, shiut e borës, reduktojmë aktivitetin fizik, për rrjedhojë nuk e “shkapërdojmë” energji diku tjetër. Sipas këtyre pretendimeve, nuk kemi nevojë të hamë shumë.

Moti i ftohtë na ul disponimin, ndaj kërkojmë ushqime që e ngrenë atë. Këto janë shpesh solucione jo të shëndetshme, të pasura me sheqer, ekspertët argumentojnë se mund t’i zëvendësojmë këto ushqime me më të shëndetshme që përmirësojnë disponimin në planin afatgjatë .

Sipas psikiatrisë ushqyese, ushqimet që na bëjnë të ndihemi mirë nuk janë ato që mendojmë. Nuk janë ëmbëlsirat, alkooli dhe ushqimi i shpejtë, por perimet me gjethe dhe yndyrnat omega-3, është e kuptueshme që indulgjencat e vogla lejohen e kështu funksionojnë shumë më pozitivisht në trupin dhe psikologjinë tonë./UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Gabimet që po ju rrisin sheqerin në gjak – Koha për t’i shmangur!

Published

on

Rritjet e papritura të nivelit të sheqerit në gjak mund të ndodhin më lehtë sesa e imagjinojmë dhe shpesh shkaktohen nga zakonet tona të përditshme, të cilat ndoshta i kryejmë pa e kuptuar rrezikun. Çdo herë që sheqeri në gjak rritet menjëherë pas një kohe, mund të përballemi me një rënie të energjisë, një ndjenjë të vazhdueshme urie dhe madje të rrezikojmë zhvillimin e rezistencës ndaj insulinës dhe probleme të tjera serioze metabolike.

Por, cilat janë shkaqet që ngritet niveli?

Mungesa e gjumit, mund të rrisë sheqerin në gjak, duke ndërhyrë në aftësinë e trupit për të rregulluar në mënyrë efektive glukozën. Mungesa e gjumit zvogëlon ndjeshmërinë ndaj insulinës, gjë që e bën më të vështirë për qelizat t’i përgjigjen insulinës, duke rezultuar në nivele më të larta të sheqerit në gjak.

Anashkalimi i vakteve, kur kalojmë një vakt, nivelet e sheqerit në gjak mund të ulen e trupi lëshon glukozën e ruajtur për të kompensuar mungesën. Kjo shkakton lirimin e hormoneve të stresit, si kortizoli, i cili mund të çojë në një rritje të sheqerit në gjak.

Aktiviteti fizik i pamjaftueshëm, kur nuk jemi aktiv, glukoza qëndron më gjatë në gjak, gjë që rrit nivelin e sheqerit. Ushtrimi i rregullt rrit ndjeshmërinë ndaj insulinës, duke i lejuar qelizat t’i përgjigjen insulinës në mënyrë më efektive, shkruan Index.hr.

Konsumimi i ushqimeve me indeks të lartë glicemik, ushqimet me indeks të lartë glicemik e rrisin shpejt sheqerin në gjak se shpërbëhen shpejt në glukozë. Buka e bardhë, ushqimet me sheqer dhe drithërat e përpunuara, janë të ulëta në fibra dhe proteina, të cilat normalisht ngadalësojnë procesin e tretjes. /UBT News/

 

Continue Reading

Shëndeti

Cilat janë pasojat e ngrënies së tepërt të mishit të pulës?

Published

on

Mishi i pulës është një nga burimet më të zakonshme dhe të njohura të proteinave në botë. Përdorimi i tij shtrihet përtej kufijve kulturorë dhe gjeografikë, duke e bërë atë një përbërës thelbësor në shumë kuzhina dhe tradita të ndryshme. Një nga arsyelet kryesore për popullaritetin e tij është versatiliteti: mishi i pulës mund të gatuhet në shumë mënyra, si pjekur, zier, skuqur, ose si përbërës në gjellë të ndryshme.

Duke qenë e njohur në të gjithë botën për përmbajtje të proteinave, pulat kanë gamë të gjerë të përfitimeve shëndetësore.

Mishi i pulës ka shumë proteina dhe është i pasur me vitamina dhe minerale; Proteinat e pulës ndihmojnë gjithashtu në ndjenjën e ngopjes, duke kontribuar në kontrollin e oreksit. Mishi i pulës përmban një sërë vitaminash dhe mineralesh, duke përfshirë vitaminat B (si B6 dhe niacinë), të cilat janë të rëndësishme për metabolizmin dhe shëndetin e lëkurës. Po ashtu, është i pasur me minerale si fosfori dhe seleni, të cilat ndihmojnë në mbështetje të shëndetit kardiovaskular dhe sistemit imunitar.

Ndihmon në humbjen e peshës; Duke qenë se mishi i pulës ka përmbajtje të ulët yndyrash dhe kalori, ai është një zgjedhje e shkëlqyer për ata që dëshirojnë të humbin peshë. Proteinat e tij ndihmojnë në ruajtjen e masës muskulore gjatë dietave, duke promovuar një metabolizëm të shëndetshëm.

Kontrollon presionin e gjakut; Përbërësit e natyrshëm në mishi i pulës, sidomos kur konsumohet në mënyrë të moderuar dhe të gatuar shëndetshëm, ndihmojnë në ruajtjen e niveleve të shëndetshme të presionit të gjakut. Pula organike, e cila është rritur pa hormone dhe kimikate të dëmshme, është veçanërisht e preferuar.

Ka veti anti-kancer; Disa studime sugjerojnë se konsumi i mishit të pulës, veçanërisht atij organik, mund të ketë veti anti-kancer duke ndihmuar në forcimin e sistemit imunitar. Ushqimi i pasur me proteina dhe antioksidantë ndihmon trupin të luftojë inflamacionin dhe të mbështesë shëndetin afatgjatë.

Redukton kolesterolin; Mishi i pulës, sidomos kur konsumon pa lëkurë, ka nivele të ulëta të yndyrave të ngopura. Kjo ndihmon në uljen e niveleve të kolesterolit të keq (LDL) në trup, duke kontribuar në një shëndet më të mirë kardiovaskular.

Lufton gripin: Mishi i pulës, veçanërisht në formën e supave, është i njohur për efektet e tij pozitive gjatë sëmundjeve të frymëmarrjes, si gripi. Ajo ndihmon në lehtësimin e simptomave dhe forcimin e sistemit imunitar, duke e bërë të preferuar gjatë sezonit të ftohjeve dhe gripit.

Mishi i pulës rrit nivelet e kolesterolit “të keq”, në të njëjtën mënyrë si i kuqi. Kjo mund të ketë ndikim të drejtpërdrejtë në zhvillimin e sëmundjeve të zemrës.

Mishi i gjoksit të pulës është i kontaminuar me baktere

Ju mund të jeni duke konsumuar mish pule të kontaminuar me baktere. Sipas analizave të studimi të kryer më 2014, rezultoi se bakteret që u gjetën në pjesën e gjoksit të pulës ishin shqetësuese dhe rrezikonin të shkaktonin sëmundje në organizëm.

Mund të çojë në shtim të peshës

Shumë gatime me mish pule, janë të larta në yndyrna të ngopura dhe çojnë në shtim të peshës. Duhet të theksohet se ngrënia e mishit të pulës nuk është e keqe për ju. Ky mish është një burim i mirë proteinash, por sigurohuni të kufizoni yndyrën që mund të konsumoni me të. Gjithashtu kombinimi i mishit pulës me ushqime të pasura me fibra, si drithërat integrale dhe perimet, është i mirë për shëndetin tuaj.

Mishi i pulës shkakton sëmundje në organizëm

Gjatë një studimi, analizuan pulën, gjelin e detit dhe mishin e derrit, të blerë në ushqimore. Ekipi gjeti prani të bakterit E.coli te pjesëmarrësit, e cila u zbulua që shaktoi infeksion urinar e mendojnë se shkak është antibiotiku që u jepen pulave. Prandaj, mundohuni të shmangni konsumin e pulave të rritura me antibiotikë./UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara