

Lifestyle
Vera iku shpejt! Si ta përballoni depresionin e vjeshtës?
Published
3 weeks agoon
By
UBT NewsNëse do të flisnim për disa probleme të përbashkëta që na shqetësojnë në këtë stinë, padyshim që do të ishin: zymtësia, melankolia, dhimbja e kokës etj. Këto simptoma cilësohen ndryshe edhe simptomat e “depresionit të vjeshtës”.
Artikulli më poshtë ju sugjeron disa këshilla për ta kapërcyer atë…
Ndryshimi i stinës
Ditët sa vijnë dhe po bëhen më të shkurtra, shiu u kthye përsëri. Pas diellit dhe të nxehtit erdhi vjeshta, e cila të gjithëve u merr humorin e mirë dhe i bën të zymtë. Ekspozimi më i paktë në diell influencon negativisht në humor. Është llogaritur se rreth 15% e popullsisë vuan nga ndryshimi i sezonit, duke përjetuar një rritje të humorit të keq, dhimbje koke, nervozizëm… pra një “depresion vjeshte”. Nuk është supozim në realitet, se zvogëlimi i intensitetit të dritës ul nivelet e serotoninës në organizëm e ju bën të lodhur, të humbur, madje dhe depresivë.
Simptomat
Depresioni i vjeshtës manifestohet me hipersoninë (gjumë i tepruar që vazhdon për një muaj), uljen e humorit, me rritjen e oreksit, që për pasojë çon në shtim në peshë, humbjen e kënaqësisë, frenim psikomotor, përqendrim të dobët, ndjenjë faji, madje edhe me mendime për vdekjen.
Por si mund të luftohet ky depresion?
Ushqim i shëndetshëm
Duhet mbajtur një regjim i shëndetshëm, pa i “besuar” duhanit, kafeinës dhe pijeve alkoolike për t’ju mbajtur në formë apo humor të mirë. Preferoni ushqime energjike dhe të gjalla. Shijoni produktet e stinës, jo vetëm ju ndihmon të qëndroni në formë, por ju “integron” me periudhën që po jetojmë. Rrushi, dardha, hurmat e agrumet janë ilaçi më i mirë. Edhe perimet ju dhurojnë humorin e mirë, falë përmbajtjes së hekurit, beta-karotenit, luteinës dhe mos harroni bishtajoret. Një supë e mirë me perime jo vetëm furnizon organizmin, por me ngjyrat dhe ngrohtësinë e saj, ju përmirëson ndjesitë e jashtme dhe largon mendimet e trishtuara.
Qëndroni ulur sa më pak të mundeni
Duhet të mos qëndroni ulur shumë, se do të dekurajoheni nga koha e keqe. Edhe pse koha është ashtu duhet të dilni, apo të merreni me diçka, ndërsa qëndroni në shtëpi. Lëvizni gjithmonë.
Jetojeni fundjavën
E shtuna dhe e diela duhet të jetohet sa më shumë. Organizoni fundjavat jashtë, me miqtë ose vetëm, duke vizituar qytete artesh, vende interesante etj. Por një mënyrë e mirë për fundjavat janë edhe qendrat e mirëqenies, të estetikës. Fjala më me vend është të qëndroni aktiv.
Bëni fitnes
Aktiviteti fizik është një nga metodat natyrale më efikase për të luftuar atë që anglezët e quajnë “gjendje e dëshpëruar”. Shumë simulant është ambienti i palestrës, i pëlqyeshëm, i frekuentuar nga shumë persona, me të cilët mund të shkëmbehet ndonjë fjalë, ndërsa koha kalon shumë shpejt. Kështu që lëvizja është një antidot i fuqishëm.
Qeshni
Qeshni edhe kur nuk ju qeshet. Kujtoni situata qesharake, momente të bukura kur ishit të lumtur. Mund të lexoni revista a katalogë për të vendosur se ku do të shkoni me pushime verën e ardhshme. Ndizni qirinj, pini një gotë verë, lexoni një libër, apo shihni një film teksa qëndroni të mbuluar me një batanije të ngrohtë.
Lifestyle
Pse nuk duhet ta përdorni limonin për çdo pastrim?
Published
1 day agoon
September 24, 2025By
UBT News
Lëngu i limonit shpesh konsiderohet një pastrues natyral: heq yndyrën, freskon dhe lë aromë të këndshme.
Ekspertët paralajmërojnë se acidi mund të shkaktojë dëme serioze në disa materiale dhe riparimi kushton shumë më tepër sesa mendoni.
Ja sipërfaqet që nuk duhet t’i pastroni kurrë me limon dhe çfarë mund të përdorni në vend:
Guri natyral (mermeri, graniti)
Acidi gërryen kalciumin, duke lënë njolla të matta dhe dëmtime të përhershme.
Zgjidhje: pastrues pH-neutral ose detergjent i butë i holluar me ujë të ngrohtë.
Ekranet e elektronikës
Kombinimi i lagështisë dhe acidit dëmton shtresën mbrojtëse.
Zgjidhje: leckë mikrofibër e thatë ose pastrues i rekomanduar nga prodhuesi.
Sipërfaqet e lyer me bojë
Përbërësi limonen mund ta zbehë ose ta heqë bojën.
✅ Zgjidhje: sapun i butë me ujë të ngrohtë, ose për njolla – sodë buke me pak ujë.
Pajisjet prej çeliku inox
Acidi shkakton njolla dhe korrozion nëse nuk shpëlahen menjëherë.
Zgjidhje: ujë me sapun të butë dhe leckë mikrofibër, ose pastrues special për inoks.
Sipërfaqet prej bronzi dhe bakri
Limoni heq patinën, por më vonë shkakton njolla të errëta.
Zgjidhje: preparate speciale ose pastë nga sodë buke dhe ujë.
Dyshemetë prej druri (parketi)
Limoni dëmton shtresën mbrojtëse dhe mund të shkaktojë fryrje ose ndryshim ngjyre.
Zgjidhje: pastrues i posaçëm për dru dhe leckë mikrofibër.
Enët prej alumini
Reagimi i acidit me aluminin krijon njolla dhe gropëza.
Zgjidhje: detergjent i butë me ujë të ngrohtë; për njolla të forta, sodë buke.
Pëlhura me ngjyra
Limoni vepron si zbardhues dhe mund të çngjyrosë materialin.
Zgjidhje: pastrues i butë për pëlhura ose sapun i holluar.
Karroceria e makinës
Acidi dëmton shtresën mbrojtëse të llakut dhe nxit oksidimin.
Zgjidhje: shampo pH-balancuar për makina.
Edhe pse është natyral, nuk do të thotë se është gjithmonë i sigurt. Zgjidhni produktin e duhur për materialin që po pastroni – për të shmangur dëmtimet e përhershme dhe shpenzimet e panevojshme. /A.Z/UBT News/
Lifestyle
STOP: Metoda që të rikthen balancën mes jetës dhe punës
Published
3 days agoon
September 22, 2025By
UBT News
Shpesh, mendimet për punën nuk ndalen as kur e fik kompjuterin.
Mendja vazhdon të rrotullohet rreth detyrave, afateve apo bisedave të ditës, aq sa nuk arrin të shijosh plotësisht momentet që të përkasin ty: një darkë me miqtë, një mbrëmje relaksuese në shtëpi apo pushimet që i ke pritur gjithë vitin.
Nëse ndihesh sikur nuk arrin dot të shkëputesh nga puna, sado që përpiqesh, nuk je vetëm. Shumë njerëz e kanë të vështirë të ndajnë jetën profesionale nga ajo personale, si dhe të “mbyllin” vërtet ditën.
Këtu hyn në lojë një teknikë praktike dhe shumë e thjeshtë: Metoda STOP – një mënyrë që premton të të ndihmojë të kalosh nga “modaliteti i punës” në atë të jetës së përditshme në më pak se pesë minuta.
Çfarë është metoda STOP?
E rekomanduar nga eksperti i karrierës Dan Bruce, kjo metodë përbëhet nga katër hapa të lehtë, që kanë si qëllim të rivendosin ekuilibrin mes punës dhe jetës personale. Ajo të ndihmon të mbyllësh me vetëdije ditën dhe t’i japësh vetes hapësirën që meriton.
Ja çfarë përfaqëson fjala STOP:
S – Stop & Mbyll (Ritual mbylljeje)
T – Trego fitoret (Ndaj sukseset e ditës)
O – Organizohu mendërisht (Shkarko trurin)
P – Përqendrohu në të tashmen (Kalo në “tani”)
Si zbatohet kjo metodë në praktikë?
S – Mbyll me vetëdije (Stop & Mbyll)
Ashtu si trupi ka nevojë për një rutinë para gjumit, edhe mendja ka nevojë për një “sinjal” që puna ka mbaruar. Ky hap mund të duket simbolik, por është thelbësor.
Shembuj të ritualeve të mbylljes:
Mbyll të gjitha skedat në kompjuter dhe shëno detyrat për nesër.
Rregullo hapësirën e punës.
Çaktivizo njoftimet nga aplikacionet e punës (Slack, Teams, emaili).
Thuaj me zë të lartë: “Puna për sot mbaroi.”
Kjo ndihmon trurin të kuptojë se ka ardhur momenti për të kaluar në një gjendje më të qetë.
T – Trego fitoret (Ndaj sukseset)
Shumë njerëz e mbyllin ditën duke u përqendruar tek ajo që nuk arritën të bëjnë. Ky zakon ul vetëbesimin dhe shton ankthin. Ndaj, përpiqu të fokusohesh në ato që ke bërë mirë:
Shkruaj 2-3 gjëra që shkuan mirë sot.
Kujto një koment pozitiv që ke marrë.
Mbaj një listë apo dosje me reagime që të motivojnë.
Edhe fitoret e vogla kanë rëndësi. Kështu, dita mbyllet me një ndjenjë arritjeje, jo me faj apo presion.
O – Organizohu mendërisht (Shkarko trurin)
Vetëm se kompjuteri u fik, nuk do të thotë që edhe mendja ndaloi. Shpesh, vazhdon të mendosh për punën, çka krijon lodhje të padukshme.
Zgjidhja? Nxirr ato mendime jashtë kokës:
Shkruaj çdo gjë që të rrotullohet në mendje.
Regjistro një mesazh zanor për veten si “memo për nesër”.
Krijo një listë detyrash për të mos i mbajtur mend.
Ky veprim ndihmon për të liruar trurin nga tensioni dhe për t’i dhënë fund “rrjedhës së mendimeve”.
P – Përqendrohu në të tashmen (Kalo në ‘tani’)
Mos u fokusoni vetëm tek çfarë lini pas, por edhe tek ku po shkoni. Ky hap ju ndihmon të zhvendoseni në mënyrë të vetëdijshme nga puna tek jeta personale.
Disa mënyra për t’u kthyer në të tashmen:
Bëni një shëtitje pa telefon.
Bëni disa frymëmarrje të thella dhe të vetëdijshme.
Dëgjoni muzikë, lexoni një revistë ose gatuani diçka që ju pëlqen.
Kaloni kohë me të dashurit tuaj, pa shpërqendrim nga puna.
Sa më shumë të përfshiheni në aktivitetet jashtë punës, aq më lehtë do të shkëputeni mendërisht.
Lifestyle
Ja gabimi që ju dëmton rëndë flokët
Published
1 week agoon
September 17, 2025By
UBT News
Larja, tharja, krehja, stilimi, etj. Ka kaq shumë faza që flokët kalojnë çdo ditë, dhe mënyra si i trajtojmë mund të ketë ndikim të madh, për mirë apo për keq. Disa prej zakoneve që ndjekim pa u menduar shumë, mund të jenë duke i dëmtuar flokët më shumë sesa mendojmë.
Disa gabime janë tashmë të njohura (si përdorimi i piastrës çdo ditë), por ka edhe disa zakone të tjera më të fshehura, që shumë nga ne i praktikojmë pa e kuptuar dëmin që u shkaktojnë flokëve.
Më poshtë po rendisim 5 zakone që mund të jenë më të dëmshme seç duken dhe ja pse duhet t’i ndryshoni sa më parë.
Skalpi prodhon edhe më shumë yndyrë për të kompensuar humbjen dhe përfundoni me flokë që yndyrosen më shpejt. Nëse i lani flokët çdo ditë, përpiquni të kaloni në çdo dy ditë, duke i dhënë kohë natyrës të bëjë punën e saj.
Mënyra si aplikoni balsamin
Nëse flokët janë shumë të lagur, uji i tepërt e hollon produktin dhe pengon përthithjen e përbërësve aktivë. Pra, para se të vendosni balsam, sigurohuni që flokët të jenë të lagur, por jo duke pikuar.
I thani flokët me peshqir të zakonshëm
Flokët janë veçanërisht të brishtë kur janë të lagur, dhe fërkimi i tyre me peshqir pas larjes mund të çojë në këputje dhe maja të ndara. Zgjidhja? Përdorni një peshqir mikrofibër. Thjesht mbështillini flokët lehtësisht dhe lejoni që uji të thithet.
I krihni flokët menjëherë pasi i lani
Krehja e flokëve të lagur është një nga zakonet më të zakonshme, por gjithashtu më të dëmshme. Kur janë të lagur, flokët janë më elastikë dhe më të prirur për t’u këputur. Përdorni një krehër me dhëmbë të rrallë ose një krehër të posaçëm për flokë të lagur dhe filloni gjithmonë nga poshtë, duke u ngjitur gradualisht lart.
Përdorni tharësen në temperaturë të lartë
Tharja e shpejtë me nxehtësi të lartë është praktike kur jeni me nxitim, por dëmton strukturën, shkakton majat dyshe dhe i bën flokët më të thatë e më të elektrizuara. Stilistët përdorin shpejtësinë/temperaturën e mesme dhe e marrin kohën për këtë proces. /A.Z. UBT News/
Lifestyle
Fenomeni më i ri në tregun e punës që po dëmton punëdhënësit dhe punonjësit
Published
1 week agoon
September 15, 2025By
UBT News
Në vend që të kërkojnë mundësi të reja, shumë punonjës – sidomos të Gjeneratës Z – po qëndrojnë në të njëjtin vend pune, edhe pse pa rritje page apo avancim.
Kjo sjellje, e quajtur “job hugging”, nuk vjen nga përkushtimi, por nga frika dhe pasiguria në treg.
Çfarë e shkakton këtë prirje?
Ekonomia e paqëndrueshme, mungesa e vendeve të reja pune dhe kërcënimi nga inteligjenca artificiale.
Frika nga papunësia, që e bën sigurinë në punë të duket si luks.
Pasiguria që pengon marrjen e hapave të rinj në karrierë.
Shenjat e “job hugging”:
Rritje e stresit në ekip;
Fokus vetëm në detyra të sigurta, jo në sfida të reja;
Angazhim i shtirur për të mos humbur vendin;
Mungesë zhvillimi personal, por qëndrueshmëri nga frika.
Çka duhet të bëjnë punëdhënësit?
Të ofrojnë komunikim të hapur, trajnime, dhe mundësi rritjeje;
Të mbështesin punën hibride dhe të tregojnë empati;
Të lidhin rolet individuale me qëllimet e kompanisë;
Po vetë punonjësit?
Të planifikojnë karrierën afatgjatë;
Të zhvillojnë aftësi të reja;
Të kërkojnë mundësi brenda kompanisë aktuale;
Të krijojnë një plan për zhvillim profesional.
Konkluzioni:
“Job hugging” nuk është zgjidhje afatgjatë. Si punonjësit, ashtu edhe punëdhënësit, duhet ta shfrytëzojnë këtë kohë për të ndërtuar një të ardhme më të qëndrueshme, me më shumë mundësi dhe më pak frikë.
Përgatiti: A.Z. /UBT News/

UBT prezanton modelin e parë Digital Twin të Kampusit Smart City në aktivitetin përmbyllës të projektit Evropian IoT-ECO në Sofia

Sllovenia ia ndalon hyrjen kryeministrit izraelit, Benjamin Netanyahu

Rubio shtron darkën “Transatlantike” në New York, të pranishëm edhe ministrat e Shqipërisë e RMV-së

Në UBT diplomon ushtaraku i FSK-së, Major Vilson Musaj

Paraqiten në gjykatë shtatë të arrestuarit në operacionin “Qielli i thyer”

Ambasada gjermane njofton për takimin Kurti-Rohde

Arrestohet një 24-vjeçar, dyshohet për keqpërdorim me kartela bankare

Osmani takon kryeministrin e Bangladeshit

Këshilli i Ministrave shkarkon Erion Veliajn
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Kërkime3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26