Aktualitet

Vapa në Evropën Juglindore mes më të rëndave ndër dekada

Published

on

Temperaturat janë ngritur deri në mbi 40 gradë celsius në disa pjesë të Greqisë dhe nëpër pjesën më të madhe të rajonit. Ekspertët e motit në Athinë kanë thënë se presin që vala e të nxehtit të zgjasë deri javën e ardhshme, duke gjeneruar kushtet më të rënda atmosferike të regjistruara në vend që prej mesit të viteve ’80.

Një valë e vapës së padurueshme ka mbërthyer të enjten Evropën Juglindore, duke i intensifikuar zjarret dhe duke i detyruar qytetarët që të vërshojnë brigjet detare, shatërvanët publikë dhe lokalet me kondicioner ajri për të gjetur freskim.

Temperaturat janë ngritur deri në mbi 40 gradë celsius në disa pjesë të Greqisë dhe nëpër pjesën më të madhe të rajonit. Ekspertët e motit në Athinë kanë thënë se presin që vala e të nxehtit të zgjasë deri javën e ardhshme, duke gjeneruar kushtet më të rënda atmosferike të regjistruara në vend që prej mesit të viteve ’80.

Të paktën tre persona kanë vdekur në jug të Turqisë dhe me dhjetëra të tjerë janë hospitalizuar teksa vapa ekstreme verore dhe erërat e fuqishme kanë shkaktuar dy vatra të ndara zjarresh nëpër pyje.

Zjarret në Greqi rrezikojnë shtëpitë për të tretën ditë radhazi, teksa flakët raportohet se të enjten kanë mbërthyer edhe periferinë e qytetit perëndimor të Patras.

“Vala e vazhdueshme e vapës është një fenomen i rrezikshëm i motit, meqë do të zgjasë të paktën deri në javën e ardhshme me lëvizje të pakta temperaturash midis niveleve maksimale dhe minimale”, ka thënë Theodoris Kolydas, drejtor i Shërbimit Kombëtar grek të Meteorologjisë.

Autoritetet në Serbi, Bullgari, Bosnjë-Hercegovinë dhe në vendet e tjera të prekura kanë këshilluar qytetarët që ta shmangin ekspozimin e drejtpërdrejtë karshi rrezeve të diellit gjatë mesditës. Në Maqedoninë e Veriut gratë shtatzëna dhe personat mbi 60 vjeç janë liruar nga puna deri në fund të javës, derisa kompanitë e ndërtimit janë urdhëruar që t’i ndalin punimet nga ora 11:00 deri në 17:00.

Ekspertët e klimës argumentojnë se moti ekstrem, si ai i fundit që ka nxitur përmbytje vdekjeprurëse në Gjermani dhe vala e vapës në Kanada e në perëndim të Shteteve të Bashkuara, pritet që të bëhen më të shpeshta, teksa ngritja e temperaturave globale krijon jostabilitet më të madh.

“Nëse mendojmë më globalisht, atëherë kemi pasur disa ngjarje shumë, shumë të rënda të motit së fundi, si temperaturat deri në 49.6 gradë celsius që janë regjistruar në Kanada”, ka thënë Mike Kendon, ekspert i lartë i klimës në Zyrën për Meteorologji në SHBA. “Kur shihni observime sikurse kjo, ato në shpien përtej asaj që kemi përjetuar e parë më herët. Një ngjarje sikurse kjo është thjesht e pamundur që të shpjegohet pa ndikimin e njeriut në sistemin klimatik”.

Sipas Organizatës Botërore Meteorologjike të OKB-së, 2020-a ishte një prej viteve më të nxehta të regjistruara globalisht. Ishte njëherësh edhe viti më i nxehtë i evidentuar për Evropën./koha

Rajoni

Rektori Hajrizi, pritet zyrtarisht nga Kryetari i Komunës së Braga-s në Portugali

Published

on

Profesor Edmond Hajrizi, në Portugali, u prit zyrtarisht nga Kryetari i Komunës së Braga, zt. Ricardo Rio. Kjo vizitë shënon një hap të rëndësishëm në përpjekjet e UBT-së për ndërkombëtarizim dhe inkurajimin e bashkëpunimeve në nivele evropiane.

Braga, si një nga qytetet më të rëndësishme dhe më të vjetra në Portugali, ofron një potencial të madh për zhvillim, ku UBT mund të angazhohet drejtpërdrejt në projekte inovative për mobilitetin e së ardhmes.

Gjatë qëndrimit në Braga, Rektori Hajrizi pritet të nënshkruajë një marrëveshje bashkëpunimi me Universitetin Rajonal Minho, me theks të veçantë në akreditimet e përbashkëta në fushën e mjeksisë. Gjithashtu, programi i vizitës do të përfshijë takime në Politeknikun Braga, InvestBraga, si dhe me drejtuesit e Asociacionit të Ndërmarrësisë Minho, duke forcuar kështu lidhjet dhe mundësitë e bashkëpunimit në të gjitha nivelet.

Continue Reading

Rajoni

Profesoresha e UBT-së, Dr. Fatbardha Qehaja Osmani boton studim ndërkombëtar në revisten prestigjioze të Quartile-it 1- Reading Psychology, Taylor & Francis- Routledge

Published

on

Dr. Fatbardha Qehaja Osmani së bashku me hulumtuesen shkencore nga Universiteti Ibn Haldun në Turqi, Elma Berisha, kanë publikuar një studim të ri shkencor në revistën ndërkombëtare Reading Psychology të shtëpisë botuese Taylor & Francis (Q1) duke sjell rezultate të rëndësishme për mënyrën se si fëmijët zhvillojnë aftësinë për lexim të rrjedhshëm. Ky është një nga studimet e rralla që është bërë në fushën kognitive tek popullata shqipfolëse.

Punimi, me titull “The Mediating Role of Executive Functions in Reading Fluency Among 8–10 Year Old Children: Evidence from a Transparent Orthography”, është zhvilluar në Kosovë dhe përfshin 168 nxënës nga shkollat publike dhe private të Prishtinës.

Ky studim eksperimental ofron provat e para empirike për lidhjen ndërmjet moshës, funksioneve ekzekutive dhe rrjedhshmërisë së leximit në një gjuhë me ortografi të qartë si gjuha shqipe.

Sipas gjetjeve, fëmijët me aftësi më të zhvilluara në përditësimin e informacionit, frenimin e impulseve dhe fleksibilitetin kognitiv lexojnë më shpejt dhe më saktë. Këto funksione të trurit shpjegojnë rreth 23% të ndryshueshmërisë në performancën e leximit, edhe kur merren parasysh faktorë si mosha, gjinia apo inteligjenca joverbale.

Studimi tregon gjithashtu se mosha ndikon në lexim përmes funksioneve ekzekutive, duke theksuar rolin e zhvillimit kognitiv. Ndërkohë, statusi socio-ekonomik dhe arsimimi i nënës rezultuan faktorë që ndikojnë ndjeshëm në këtë proces, fëmijët nga mjedise më të thjeshta përfitojnë më shumë nga rritja e moshës, duke treguar rëndësinë e mbështetjes familjare.

Autorët rekomandojnë që mësuesit të përdorin leximin me zë të lartë, leximin e përsëritur dhe vlerësimin e hershëm të funksioneve ekzekutive që në fazat parashkollore, për të identifikuar fëmijët me rrezik për vështirësi në lexim. Autorët poashtu theksojnë se këto gjetje ndërlidhen ngusht me strategjitë e reja për përmirësimin e leximit në përgjithësi e në veçanti në performancën e fëmijëve tanë në testin PISA.

Ky hulumtim vlerësohet si një kontribut i parë shkencor ndërkombëtar mbi zhvillimin e leximit në gjuhën shqipe, duke vendosur shqipen në qendër të diskutimeve akademike për gjuhët me ortografi transparente si finlandishtja apo italishtja.

Artikullin e plotë mund ta lexoni këtu: Reading Psychology – Taylor & Francis Online

Continue Reading

Rajoni

UBT nënshkruan një marrëveshje të rëndësishme me Nova University

Published

on

Edhe një lajm i shkëlqyer nga Lisbona. UBT ka nënshkruar një marrëveshje të rëndësishme me Nova University, respektivisht kampusin më të madh të teknologjisë në Portugali!

Marrëveshja u nënshkrua në hapësirat e UNINOVA e para në renditjen e menaxhimit të fondeve për projektet H2025 të Kërkimit dhe Zhvillimit.

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi dhe Dekani i NOVA School of Science and Technology, Prof. Dr. Jose Julio Alferes dhe në prani të Drejtorit të Depertamentit për Marrëdhënie me Jashtë, Prof. Dr. Ricardo Jardim-Gonçalves, firmosën marrëveshjen e bashkëpunimit që përqendrohet në fusha të rëndësishme si kërkimi shkencor, zhvillimi teknik, trajnimi i avancuar dhe partneritetit për qasje në fondet e BE-së për arsimin e lartë, me theks projektet Smart4Health dhe Digital Health.

Kjo marrëveshje bashkepunimi do të hapë mundësi të reja për studentët tanë dhe do të forcojë edhe më tutje lidhjet tona ndërkombëtare.

Jemi të emocionuar për këtë hap përpara në rrugën drejt ekselencës dhe inovacionit. Rektori Hajrizi uron të gjithë stafin akademik dhe studentët e UBT për këtë arritje.

Continue Reading

Lajmet

UBT dhe ISCTE arrijnë marrëveshje për Programe dhe Diploma të Përbashkëta

Published

on

Në një ceremoni zyrtare, të organizuar në ambientet e ISCTE Studime Ekzekutive, Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, dhe Presidenti i Komitetit Ekzekutiv, Prof. Dr. Jose Crespo de Carvalho, bashkuan energjitë dhe vendosën themelet e një bashkëpunimi afatgjatë.

Ndërkohë që ISCTE-Executive Studies u rangua e para në Portugali për ndikim ndërkombëtar, sipas klasifikimit të Financial Times, ne besojmë se kjo marrëveshje jo vetëm që do të ketë një impakt të rëndësishëm në avancimin e arsimit të lartë dhe zhvillimin profesional të studentëve tanë por, kjo iniciativë, do të kontribuojë dhe krijojë edhe mundësi të reja për studentët për qasje në tregun global.

Continue Reading

Të kërkuara