Bota

​Urdhër arresti – cilat do të jenë pasojat ligjore për Netanyahun dhe Gallant?

Published

on

Gjykata Penale Ndërkombëtare (ICC) ka lëshuar urdhër-arrest për kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu dhe ish-ministrin e Mbrojtjes Yoav Gallant për krime lufte në territoret palestineze, përfshirë Gazën.

Dhoma e Procedurës Paraprake të ICC-së tha se urdhër-arrestet mbulojnë “krimet kundër njerëzimit dhe krimet e luftës të kryera nga të paktën 8 tetori 2023 deri të paktën më 20 maj 2024”.

Duke vepruar kështu, ajo gjithashtu hodhi poshtë njëzëri sfidat e Izraelit ndaj juridiksionit sipas neneve 18 dhe 19 të Statutit të Romës, traktati qeverisës i ICC-së.

Njoftimi i ICC-së ka pasoja të rëndësishme për Netanyahun dhe Gallantin, pasi të 124 vendet nënshkruese të gjykatës tani janë të detyruara t’i arrestojnë dhe t’i dorëzojnë për ndjekje penale nëse shkelin në territorin e tyre.

Këto 124 vende përfshijnë disa nga aleatët perëndimorë më të vendosur të Izraelit, si Britania e Madhe, Kanadaja, Australia, Gjermania, Franca, Belgjika, Italia, Holanda dhe Norvegjia.

Vende të tjera evropiane që do të ishin jashtë kufijve për udhëheqësit izraelitë përfshijnë Spanjën, Zvicrën, Danimarkën, Kroacinë, Republikën Çeke, Finlandën, Hungarinë, Portugalinë dhe Poloninë.

Më shumë nënshkrues kryesorë të ICC përfshijnë Greqinë, Zelandën e Re, Korenë e Jugut, Japoninë, Afrikën e Jugut, Nigerinë, Meksikën, Kenia, Kolumbinë dhe Brazilin.

Një përjashtim i dukshëm do të ishte SHBA, e cila u tërhoq nga Statuti i Romës në 2002, që do të thotë se nuk do të ishte ligjërisht e detyruar të merrte masa kundër Netanyahut dhe Gallantit.

Megjithatë, sipas ICC-së, përderisa palët jo-shtetërore nuk kanë asnjë detyrim, ato “inkurajohen” të ndërmarrin veprime për ekzekutimin e urdhrave, pasi vetë gjykata nuk ka asnjë mekanizëm përmbarues.

Një manual i ICC thotë se disa jo-nënshkrues kanë luajtur një rol aktiv në operacionet e mëparshme të dorëzimit.

“Sidoqoftë, kur KS i OKB-së shkakton juridiksionin e Gjykatës mbi një situatë të caktuar, detyra për të bashkëpunuar detyron shtetet anëtare përkatëse të OKB-së, pavarësisht nëse janë apo jo Shtet Palë në Statutin e Romës”, thuhet në dokument.

Studiuesi juridik Gerhard Kemp tha për Anadolu se vendimi i ICC-së për lëshimin e urdhër-arresteve është “i rëndësishëm për disa arsye” dhe ushtron presion mbi ato kombe që kanë mbështetur Izraelin pavarësisht reagimit ndërkombëtar mbi gjenocidin e tij në Gaza.

“Ai rikonfirmon se GJNP ka juridiksion mbi situatën në Palestinë, hodhi poshtë sfidat e juridiksionit të Izraelit, bëri vëzhgime të rëndësishme në lidhje me natyrën e konfliktit (konflikti i armatosur ndërkombëtar dhe zbatueshmëria e së drejtës ndërkombëtare humanitare e kështu me radhë), bëri vëzhgime të rëndësishme për forca e provave,” tha ai.

“Ndoshta më e rëndësishmja, konfirmon parimin e ICC-së se kapaciteti zyrtar nuk është pengesë për ekzekutimin e urdhër-arresteve dhe përfundimisht gjykimin në ICC të zyrtarëve të lartë të qeverisë, në këtë rast duke përfshirë edhe kryeministrin e Izraelit.”

Ashtu si Omar Al-Bashir i Sudanit dhe presidenti rus Vladimir Putin, ky urdhër-arresti për Netanyahu “do të përbëjë sfida të rëndësishme diplomatike dhe politike për anëtarët e ICC-së, veçanërisht shtetet partiake në Perëndim – si Gjermania dhe Britania e Madhe”, vazhdoi ai.

“Sigurisht, shtetet palë në Statutin e Romës kanë detyrimin ligjor … por siç e kemi parë me Bashirin (kur Afrika e Jugut dhe Jordania dhe shtetet e tjera nuk arritën të zbatonin një urdhër pushimi) dhe së fundmi Mongolia (kur nuk arriti të arrestonte Putin), shtetet anëtare shpesh e kanë të vështirë politikisht të përmbushin detyrimet e tyre”, tha Kemp.

“Unë dyshoj se vendet evropiane dhe aleatët e tjerë tradicionalë të Izraelit në Perëndim do të vihen nën presion për të marrë shpejt një pozicion nëse do të ekzekutojnë urdhër-arrestet nëse lind rasti.” 

Bota

Kushtetuesja do të japë vendimin për shkarkimin e presidentit Yoon të premten

Published

on

Gjykata Kushtetuese e Koresë së Jugut ka njoftuar se do të shpallë vendimin e saj mbi çështjen e shkarkimit të presidentit Yoon Suk Yeol të premten, më 5 prill 2025, në orën 11:00. Vendimi do të transmetohet drejtpërdrejt për publikun.

Yoon është pezulluar nga detyra që nga 14 dhjetori 2024, pas shpalljes së tij të një ligji ushtarak më 3 dhjetor, i cili solli kaos politik në vend. Gjykata Kushtetuese do të vendosë nëse do ta mbështesë shkarkimin e tij nga Asambleja Kombëtare ose do ta refuzojë atë, duke e rikthyer në detyrë.

Për të miratuar shkarkimin e Yoon, janë të nevojshme të paktën gjashtë vota pro nga tetë gjyqtarët e gjykatës. Nëse shkarkimi miratohet, vendi do të mbajë zgjedhje presidenciale më 3 qershor 2025. Nëse shkarkimi refuzohet, Yoon do të rikthehet si president.

Gjatë gjyqit, Asambleja Kombëtare e Koresë së Jugut ka argumentuar se Yoon shpalli ligjin ushtarak pa arsye të justifikuar dhe se kjo ka shkelur Kushtetutën, duke përfshirë dështimin e tij për të informuar menjëherë parlamentin dhe për arrestimin e kundërshtarëve politikë.

Ky është një moment kyç për Korenë e Jugut, pasi për herë të parë në historinë e saj pas demokratizimit, një president është nën hetim për shkarkim. Tre presidentë të mëparshëm janë përballur me akuzat për shkarkim nga Asambleja Kombëtare, dhe rastet e tyre kanë pasur pasoja të ndryshme.

Continue Reading

Bota

Kina, Japonia dhe Koreja e Jugut: Fuqitë aziatike, ‘në bllok’ për t’iu përgjigjur tarifave amerikane

Published

on

Kina, Japonia dhe Koreja e Jugut kanë arritur një marrëveshje për të bashkëpunuar dhe për t’iu përgjigjur së bashku tarifave të SHBA-së, pas një dialogu ekonomik të mbajtur mes tyre. Ky dialog, që është i pari i tillë pas pesë vitesh, ka për qëllim të lehtësojë tregtinë rajonale dhe të forcojë bashkëpunimin në zinxhirët e furnizimit dhe kontrollin e eksporteve.

Komentet e medies shtetërore kineze sugjeruan se tre shtetet do të vepronin së bashku ndaj tarifave të administratës Trump, por ky pohim u quajt “disi i ekzagjeruar” nga Koreja e Jugut dhe u hodh poshtë nga Japonia, që tha se nuk ka pasur asnjë diskutim për një përgjigje të përbashkët. Ministri i Tregtisë i Japonisë, Yoji Muto, shpjegoi se ishte thjesht një shkëmbim mendimesh mes ministrave të tregtisë të këtyre shteteve, dhe nuk kishte biseda të thelluara për tarifat e SHBA-së.

Përkundër këtyre mosmarrëveshjeve mbi detajet, të tre vendet ranë dakord të përshpejtojnë bisedimet për një marrëveshje tregtare të lirë që do të mundësojë tregtinë më të lehtë midis tyre, duke përmirësuar bashkëpunimin në fusha të ndryshme ekonomike. Takimi i fundit ka ardhur pas paralajmërimeve të Trump për më shumë tarifa ndaj këtyre vendeve, në një përpjekje për të reformuar marrëdhëniet tregtare të SHBA-së me partnerët ndërkombëtarë./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Zbulohet depozita më e madhe e arit në Kinë

Published

on

Kina ka zbuluar një depozitë të madhe ari në provincën e Liaoning, në verilindje të vendit, e cila përmban rreth 1000 tonë ari, një prej zbulimeve më të mëdha të këtij lloji në botë. Ky zbulim pason një depozitë prej 80 miliardë dollarësh që u gjet vitin e kaluar, duke treguar për avancimin e teknologjisë së kërkimit të mineraleve në Kinë, që po lehtëson gjetjen e këtyre burimeve të pasura.

Ekspertët thonë se këto depozita janë të rëndësishme për Kinën, duke pasur parasysh se ari është një aset i çmuar që mund të ndihmojë vendin të mbajë stabilitetin ekonomik dhe të mbrojë pasurinë e tij nga luhatjet ekonomike globale. Përdorimi i arit gjithashtu përfshin zhvillimin e baterive dhe pajisjeve elektronike, gjë që i jep më shumë rëndësi këtij zbulimi.

Kina është prodhuesi më i madh i arit në botë, me një prodhim prej afro 380 tonësh në vitin 2024, por depozitat e saj të provuara mbeten ende më të vogla se ato të Afrikës së Jugut dhe Australisë. Megjithatë, ky zbulim në Liaoning mund të kontribuoni në forcimin e pozicionit të Kinës si lider në industrinë e minierave.

Disa ekspertë kanë shprehur dyshime për saktësinë e vlerësimeve të depozitës dhe kanë ngritur pyetje në lidhje me cilësinë dhe mundësinë e minierimit të këtyre depozitave. Megjithatë, Kina ka theksuar se këto janë zona të lehta për t’u minuar dhe mund të kenë një shkallë të lartë rikuperimi të arit, duke e bërë të mundur minierimin efikas të saj.

Continue Reading

Bota

Von der Leyen: Bashkimi Evropian i gatshëm të hakmerret ndaj tarifave të SHBA

Published

on

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, ka deklaruar se Bashkimi Evropian është i gatshëm të marrë masa kundër tarifave të SHBA-së, nëse është e nevojshme. Ajo theksoi se “të gjitha instrumentet janë në tryezë për kundërmasa” dhe paralajmëroi se tarifat e reja do të nxisnin inflacionin, gjë që është “pikërisht e kundërta e asaj që duam të arrijmë”.

Në një fjalim para Parlamentit Evropian, von der Leyen tha se Evropa nuk ka nisur këtë konfrontim, duke e konsideruar të gabuar vendosjen e tarifave nga administrata e presidentit amerikan Donald Trump. Ajo theksoi se BE ka tregun më të madh të vetëm në botë dhe se ka fuqinë dhe forcën për t’iu përgjigjur tarifave amerikane.

Von der Leyen përmendi se, edhe pse BE nuk dëshiron domosdoshmërisht të marrë kundërmasa, janë të gatshëm të zbatojnë një plan të fortë nëse do të jetë e nevojshme. Ajo gjithashtu u referua kërcënimeve të Trump, i cili ka kërcënuar me tarifa më të larta për Bashkimin Evropian dhe Kanadanë nëse ata bashkëpunojnë për të “shkaktuar dëm ekonomik për Shtetet e Bashkuara”.

BE-ja ka njoftuar se mund të vendosë tarifa ndaj produkteve amerikane, si burboni, dhe ka shtyrë masat e para deri në mes të prillit. Në përgjigje, Trump ka kërcënuar se do të vendosë tarifa 200% për verërat dhe produktet alkoolike nga BE-ja nëse Brukseli vepron në këtë mënyrë./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara