

Lajmet
Ukraina kërkon një gjykatë speciale për të ndjekur penalisht Putinin. A mund të funksionojë?
Nga Virginia Pietromarchi
Published
3 years agoon
By
UBT newsPresidenti ukrainas Volodymyr Zelensky u ka kërkuar Shteteve të Bashkuara të mbështesin krijimin e një gjykate speciale për të gjykuar udhëheqjen ruse për krimin e agresionit për luftë kundër Ukrainës.
“Paqja është e pamundur pa drejtësi dhe drejtësia është e pamundur pa një proces të rregullt ligjor”, tha Zelensky në një video-mesazh të lexuar nga shefi i kabinetit të tij presidencial, në një ngjarje të mbajtur nga Instituti i Paqes i SHBA-së të mërkurën.
Lutja e presidentit erdhi pas një përpjekjeje disamujore të përfaqësuesve ukrainas për të lobuar në vendet evropiane dhe SHBA për formimin e një gjykate speciale – një propozim që ka ngritur dyshime mbi ligjshmërinë e tij dhe shqetësime për çështjen e drejtësisë selektive, thonë disa nga ekspertët.
Shpesh i quajtur “nëna e të gjitha krimeve”, krimi i agresionit kryhet kur udhëheqja e një vendi përdor forcën ushtarake kundër një shteti tjetër në mënyrë të paligjshme – në këtë rast, i akuzuari do të ishte Presidenti rus Vladimir Putin dhe rrethi i tij i ngushtë.
Gjykata Ndërkombëtare Penale (ICC) nuk mund të ndjekë penalisht Putinin.
Gjykata ndërkombëtare po heton krimet e luftës dhe krimet kundër njerëzimit të kryera në Ukrainë, të cilat është e vështirë të lidhen drejtpërdrejt me urdhrat e Kremlinit.
Shtytja për një gjykatë speciale mori vrull javën e kaluar pasi Shefja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, mbështeti propozimin. Menjëherë pas kësaj, Franca u bë vendi i parë evropian që deklaroi publikisht mbështetjen e saj. Shtetet baltike dhe Holanda thuhet se janë gjithashtu në bord, ndërsa SHBA, Gjermania dhe Mbretëria e Bashkuar kanë pasur rezervat e tyre.
Von der Leyen tha se gjykata speciale mund të formohej vetëm me mbështetjen e Kombeve të Bashkuara. Meqenëse Rusia ka të drejtën e vetos në Këshillin e Sigurimit të OKB-së për shkak të statusit të saj si një anëtare e përhershme, një votim mund të ketë vetëm një goditje në asamblenë e përgjithshme të OKB-së. Kremlini e kundërshtoi me forcë propozimin, duke thënë se ai nuk do të kishte legjitimitet.
Komisioni propozoi dy opsione. Një gjykatë ndërkombëtare e pavarur e bazuar në një traktat shumëpalësh ose një “gjykatë hibride” e integruar në një sistem kombëtar drejtësie me gjyqtarë ndërkombëtarë. Në të dyja rastet, bekimi i OKB-së “do të ishte thelbësor”, thuhej në një dokument të Komisionit të botuar më 30 nëntor.
Gjykata do të synonte një numër të vogël të pandehurish, përfshirë udhëheqjen politike ruse dhe udhëheqësit e lartë ushtarakë, të cilët me gjasë do të kishin shmangur përballjen me drejtësinë në ICC, tha Philippe Sands, profesor i së drejtës ndërkombëtare në University College London, i cili ishte i pari që propozoi krijimi i gjykatës speciale.
Pasi shprehu idenë për një gjykatë në një opinion në Financial Times, Sands tha se mori një breshëri thirrjesh të papritura nga ekspertë dhe udhëheqës, përfshirë nga ish-kryeministri britanik Gordon Brown.
Ndërsa shanset për të parë Putinin dhe zyrtarë të tjerë të lartë rusë të paraqiten në një gjykatë ndërkombëtare janë aktualisht të largëta, Sands beson se kjo mund të bindë ata në rrethin e brendshëm të Putinit të thyejnë gradat.
“Për mua, ideja e një gjykate speciale është një mjet për një qëllim, jo një qëllim në vetvete”, tha ai.
Kundërshtarët e gjykatës speciale thonë se ajo do të largonte fondet nga ICC dhe do të minonte punën e saj, përcjell UBT News.
Kryeprokurori i GJNP-së, Karim Khan, u tërhoq kundër idesë së një tribunali, duke thënë se ndërsa GJNP nuk mund të ndiqte penalisht Putinin, zyrtarët e tij të lartë mund të gjykoheshin.
Rezoluta e OKB-së në mes të nëntorit, e cila i bëri thirrje Rusisë t’i paguante dëmshpërblimet e luftës Ukrainës, kaloi me 94 vota pro, 14 kundër dhe 74 abstenime. Në të kundërt, 35 vende abstenuan nga votimi për rezolutën e OKB-së që dënon aneksimin rus të katër territoreve të Ukrainës.
“Një numër kaq i madh abstenimesh tregon se vendet nuk bien domosdoshmërisht dakord që një trajtim i veçantë gjyqësor duhet t’i jepet Ukrainës”, tha Mbengue, i cili është gjithashtu president i Shoqërisë Afrikane të së Drejtës Ndërkombëtare, për Al Jazeera.
Këmbëngulja për krijimin e një gjykate kundër Moskës ndeshi gjithashtu dyshimin nga ata që pyesin se përse e njëjta masë nuk u zbatua për të trajtuar krimet e tjera të supozuara ndërkombëtare, përfshirë pushtimin e Irakut nga SHBA-të dhe Mbretëria e Bashkuar.
Perspektiva e miratimit të një rezolute të OKB-së me një shumicë të dobët do të dërgonte gjithashtu një mesazh negativ për mbështetjen e bashkësisë ndërkombëtare për Ukrainën.
Për këtë arsye, vendimi i BE-së për të miratuar publikisht gjykatën u prit me një shkallë acarimi midis disa vendeve anëtare të OKB-së, veçanërisht midis vendeve të G7, të cilët ishin të shqetësuar se një votim në asamblenë e përgjithshme do të krijonte “një polarizim të tepruar midis Jugut dhe Veriut”, tha një burim diplomatik me njohuri për këtë çështje.
Ekzistojnë gjithashtu shqetësime mbi precedentin që gjykata do të krijonte. Poashtu, ekzistojnë pyetje mbi bazën ligjore të opsioneve të përshkruara nga BE-ja dhe efektin aktual që gjykata do të kishte. Nuk është ende e qartë se si gjykata do ta trajtojë çështjen e imunitetit të kreut të shtetit.
Për më tepër, “organi nuk do të kishte mbështetjen e këshillit të sigurisë, që do të thotë se nuk do të kishte asnjë kërkesë ligjore nga vendet e tjera për të bashkëpunuar”, tha Anthony Dworkin, bashkëpunëtor i lartë i politikës në KE.
Si rezultat, një hetim në gjykatë do të ishte “diçka stresuese për të [Putinin], por jo diçka që ai do të kishte shumë frikë”, shtoi ai./UBTNews/
Lajmet
A është kosi i kulluar më i shëndetshëm se kosi i zakonshëm?
Published
12 hours agoon
September 9, 2025By
UBT News
Kosi i trashë apo kosi i kulluar është bërë një nga ushqimet më të dashura të dietës mesdhetare. Që nga viti 2017, prodhimi i kosit të kulluar në New York e ka tejkaluar atë në Greqi (pasi njihet si kos grek).
Ky kos i trashë e kremoz përftohet duke i hequr hirrën (lëngun) kosit, gjë që e bën më të koncentruar dhe më të pasur me lëndë ushqyese.
The New York Times ka folur me ekspertët e ushqyerjes që tregojnë disa arsye pse kosi i kulluar është kaq i shëndetshëm.
I pasur me proteina
Pasi i hiqet hirra, kosi i trashë ka përqendrim të madh proteinash. Një kuti prej 150 gramësh kos të kulluar pa yndyrë përmban 15.4 gramë proteina, më shumë se dyfish krahasuar me kosin e zakonshëm. Kjo është më shumë se një e katërta e nevojës ditore për një të rritur që peshon 72 kilogramë.
“Proteinat e kosit të kulluar janë të plota, që do të thotë se përmbajnë nëntë aminoacidet esenciale që trupi nuk mund t’i prodhojë vetë”, tha Ethan Balk, profesor në Universitetin e New Yorkut.
Sipas Angie Hasemann Bayliss, drejtoreshë në UVA Health, ani pse shumica e njerëzve marrin mjaftueshëm proteina, është më mirë që ato të vijnë nga ushqime të pasura me lëndë ushqyese si kosi i kulluar, sesa nga suplementet.
I mirë për zorrët
Kosi i trashë, si çdo lloj kosi, përmban probiotikë, bakteret “e mira” që ndihmojnë ekuilibrin e mikrobiomës së zorrëve.
“Probiotikët ndihmojnë në ruajtjen e shëndetit të sistemit tretës e kanë rol në parandalimin e disa llojeve të kancerit”, ka theksuar dietologia Elaine Siu nga City of Hope Cancer Center.
Edhe gastroenterologu Andrew T. Chan nga Harvard Medical School ka gjetur se ata që konsumonin kos të paktën dy herë në javë kishin 20 për qind më pak gjasa të zhvillonin një lloj kanceri të zorrës së trashë, krahasuar me ata që hanin më rrallë.
Edhe pse studimi nuk provon drejtpërdrejt se kosi ul rrezikun, Chan thotë se “gjetjet përforcojnë idenë se ushqimet e fermentuara si kosi mund të ndihmojnë në mbrojtjen nga kanceri”.
Burim i vitaminës B12
Një porcion 150 gramë kos të trashë pa yndyrë ofron pak më shumë se 1 mikrogram vitaminë B12, gati gjysmën e sasisë që një i rritur ka nevojë. “Vitamina B12 është thelbësore për krijimin e qelizave të kuqe të gjakut, për energjinë dhe funksionimin e sistemit nervor”, tha shpjeguar Bayliss.
Si ta konsumoni më mirë kosin e kulluar?
Ekspertët këshillojnë që të zgjidhni kos të trashë sa më natyral dhe me pak përbërës. Versionet e aromatizuara shpesh përmbajnë shumë sheqer të shtuar apo aditivë. Për më tepër, është mirë ta kombinoni me fibra, pasi probiotikët ushqehen me to.
“Mund të shtoni fruta si manaferra, mango apo pjeshkë, ose fara dhe arra”, ka sugjeruar Elaine Siu.
Kosi në fjalë mund të përdoret edhe në ushqime të kripura, si salcat e sallatat.
Për shembull:
-si bazë për salcë me tranguj dhe nenexhik apo majdanoz (ngjashëm me tarator),
-për marinimin e salmonit apo mishit të pulës,
-si përbërës në sallata me perime të freskëta.
Lajmet
Maqedonci në paradën kroate për 30 vjetorin e operacionit “Stuhia”: Kosova dhe Kroacia kontribojnë për paqe në rajon
Published
14 hours agoon
September 9, 2025By
UBTnews
Ministri në detyrë i Mbrojtjes, Ejup Maqedonci, ka marrë pjesë në paradën e ushtrisë kroate, në rastin e shënimit 30 vjetorit të operacionit “Stuhia”.
Ky operacion i ushtrisë kroate ishe vendimtar në çlirimin e Kroacisë.
Maqedonci tha se në këtë operacion morën pjesë edhe shumë shqiptarë – duke kontribuar në çlirimin e Kroacisë.
Tutje, ka thënë se sot – dy shtetet, Kosova dhe Kroacia kontribojnë për paqe në rajon.
“Në paradën e ushtrisë kroate, për të shënuar 30 vjetorin e Operacionit “Stuhia” (“Oluja”), vendimtar për çlirimin e Kroacisë. I ftuar nga Zëvendëskryeministri dhe Ministri i Mbrojtjes i Republikës së Kroacisë, z. Ivan Anušić, me nderime e ndoqa këtë parakalim të Forcave të Armatosura të Republikës së Kroacisë, më i madhi i tillë i ushtrisë kroate që nga pavarësimi i Kroacisë më 25 qershor 1991. Operacioni “Stuhia” (Operacija Oluja), ishte një operacion i ushtrisë kroate (HV) i zhvilluar nga 4 deri më 7 gusht të vitit 1995, kundër trupave të kuazi-shtetit të vetëshpallur, Republikës Serbe të Krajinës. I pasuar me luftime deri më 14 gusht, Operacioni “Stuhia” ishte vendimtar në Luftën Kroate për Pavarësi (1991 – 1995)”, ka thënë ai.
“Shumë shqiptarë ishin pjesë e këtij operacioni dhe luftuan krah për krah me ushtarët kroatë, duke i kontribuar çlirimit të popullit kroat dhe pavarësimit të Kroacisë nga Jugosllavia e dominuar nga Serbia. Luftërat në Jugosllavi gjatë dekadës së fundit të shekullit XX, e kanë përafruar popullin shqiptar me popullin kroat, përballë politikave hegjemoniste dhe kriminale të Serbisë. Kosova dhe Kroacia janë dy shtete aleate që angazhohen për paqe në rajon, sepse shqiptarët dhe kroatët janë dy popuj miq, që besojnë te demokracia dhe fqinjësia e mirë. Ne nuk e harrojmë të kaluarën, andaj do të angazhohemi së bashku që ajo të mos përsëritet”, ka thënë Maqedonci./D.B/EO
Lajmet
Transportonte marihuanë drejt Kosovës, kërkohet paraburgim për shtetasin e Shqipërisë
Published
14 hours agoon
September 9, 2025By
UBTnews
Prokuroria Themelore në Gjakovë ka njoftuar se ka paraqitur kërkesë në Gjykatën Themelore në Gjakovë për caktimin e masës së paraburgimit prej 30 ditësh ndaj të dyshuarit me inicialet G.B., shtetas i Republikës së Shqipërisë, nën dyshimin për veprën penale të shitblerjes së paautorizuar të narkotikëve të Kodit Penal të Republikës së Kosovës.
Sipas njoftimit të Prokurorisë, më 08.09.2025, rreth orës 17:55, në fshatin Ponoshec, Komuna e Gjakovës, gjatë një kontrolli rutinë të realizuar nga patrulla e policisë kufitare e SPMK–Ponoshec, është ndalur një veturë me targa të huaja, e cila drejtohej nga i dyshuari G.B., i cili kishte hyrë në Kosovë nga Shqipëria.
Gjatë komunikimit me të dyshuarin, policia ka ndier një aromë të dyshimtë për substanca narkotike.
Pas pyetjes nëse posedonte ndonjë send të jashtëligjshëm, i dyshuari kishte mohuar, por me asistimin e njësisë K9 dhe gjatë kontrollit të detajuar të automjetit, janë zbuluar dy qese me narkotik të dyshuar të llojit marihuanë, të fshehura në bagazh, me peshë prej 1 kg e 048 gram, një qese e vogël me peshë 1.77 gram, e fshehur nën plastikën e fshesave të automjetit, si dhe automjeti, 246 euro dhe 5,000 lekë shqiptare janë sekuestruar nga autoritetet policore si prova materiale.
Prokuroria ka bërë të ditur se ekziston dyshimi i bazuar se i pandehuri ka kryer veprën penale të blerjes, posedimit, shpërndarjes dhe shitjes së paautorizuar të narkotikëve dhe për këtë arsye ka kërkuar që ndaj tij të caktohet masa e paraburgimit për shkak të rrezikut të ikjes dhe mundësisë së përsëritjes së veprës penale.
I dyshuari ndodhet aktualisht në ndalim 48-orësh, me vendim të Prokurorit të Shtetit, dhe do të dalë para gjykatës për shqyrtimin e kërkesës për paraburgim./D.B/KP
Lajmet
Arrestohet një person i dënuar për posedim të paautorizuar të armëve dhe narkotikëve
Published
15 hours agoon
September 9, 2025By
UBTnews
Policia e Kosovës në Prishtinë ka arrestuar një person të dënuar me 1 vit burgim i cili ishte në kërkim. Bëhet fjalë për një 38 vjeçar – shtetas i Kosovës, me inicialet J.XH.
Personi i kërkuar ishte i dënuar me 1 vit burgim për veprën penale “Blerje, posedim dhe shitje e paautorizuar e narkotikëve dhe mbajtje ose posedim i paautorizuar i armëve”.
I njëjti pas arrestimit nga ana e policisë është dërguar në vuajtje të dënimit./D.B/KP

A është kosi i kulluar më i shëndetshëm se kosi i zakonshëm?

Revolucion në teknologji, telefoni më i hollë i lakuar deri më sot

Dasma e Selena Gomez, zbulohet lista e të ftuarve

Eminem i kërkoi ndjesë publike të ëmës për këngën e dikurshme fyese – nuk e interpreton më

Maqedonci në paradën kroate për 30 vjetorin e operacionit “Stuhia”: Kosova dhe Kroacia kontribojnë për paqe në rajon

Transportonte marihuanë drejt Kosovës, kërkohet paraburgim për shtetasin e Shqipërisë

Arrestohet një person i dënuar për posedim të paautorizuar të armëve dhe narkotikëve

Njoftim për prindërit nga Lugina e Preshevës, Maqedonia e Veriut, Shqipëria dhe vendet tjera të banuara me shqiptarë

Bayrou niset t’ia dorëzojë dorëheqjen Macronit
Të kërkuara
-
Aktualitet2 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26