Bota

Trump dhe Harris për Rusinë, ja çfarë qëndrimi kanë dy kandidatët ndaj Putin

Published

on

Zgjedhjet e së martës kanë një peshë të madhe për Kremlinin dhe pavarësisht përgjigjes ironike dhe disi ngacmuese të Putinit, ajo duket se përmblodhi pikëpamjen e Rusisë se zgjedhjet nuk ofrojnë alternativa të mira.

Analistët thonë se asnjëri kandidat nuk ka dhënë sinjale të forta për përmirësimin e marrëdhënieve, që kanë arritur pikën më të ulët që nga Lufta e Ftohtë.

Nënpresidentja Harris ka mbajtur një qëndrim të ashpër kundër Rusisë, ndërsa ish-Presidenti Trump njihet për admirimin që ka për Putinin.

Megjithatë, në takimin e shtatorit, zoti Putin u ankua se kur zoti Trump ishte në detyrë, Shtetet e Bashkuara vendosën “më shumë kufizime dhe sanksione kundër Rusisë, se çdo president tjetër para tij”.

Timothy Colton nga Akademia e Harvardit për Studimin e Çështjeve Ndërkombëtare tha se udhëheqja e Kremlinit është “në përgjithësi e bindur se asgjë e mirë nuk do të rezultojë nga zgjedhjet në këndvështrimin e Rusisë”.

Por ai shtoi se në përgjithësi,  Trump “është ndoshta preferenca e tyre; ai është një figurë më e njohur”.

Nënpresidentja Harris ka gjasa të vazhdojë mbështetjen masive ushtarake dhe ekonomike të administratës së Presidentit Biden për Ukrainën, ndërsa agresioni i Rusisë po shkon drejt vitit të tretë.

Ish-Presidenti Trump është mburrur se raportet e tij me Putinin dhe respekti nga presidenti ukrainas Volodymyr Zelenski janë aq të forta sa ai mund të negociojë një marrëveshje për t’i dhënë fund luftës “për 24 orë”.

Ai nuk pranon të ofrojë detaje mbi strategjinë e tij, por komentet e fundit që kritikojnë sanksionet kundër Rusisë sugjerojnë se ai mund t’i heqë ato në këmbim të arritjes së një zgjidhjeje për konfliktin.

Gjatë debatit presidencial, zoti Trump dy herë refuzoi të përgjigjej drejtpërdrejt nëse ai dëshironte që Ukraina të fitonte luftën, ndërsa Harris vlerësoi mbështetjen perëndimore për Kievin dhe kërkoi që ajo të vazhdojë.

Kandidati republikan për nënpresident, senatori JD Vance, ka përmendur propozimin për çmilitarizim nga Ukraina të territoreve të pushtuara nga Rusia dhe arritjen e një marrëveshje për t’i dhënë status neutral të përhershëm këtyre rajoneve.

Trump mund të ketë në mendje një zgjidhje të tillë. Kievi nuk do ta pranonte këtë, por Trump ka treguar pak simpati për Ukrainën, duke thënë se Zelenski “nuk duhej të lejonte fillimin e luftës”.

Nënpresidentja Harris nuk ka ofruar detaje se si do të ndryshonte qëndrimi i saj nga ai i Presidentit Biden.

Shtetet e Bashkuara i kanë ofruar Ukrainës më shumë se 59.5 miliardë dollarë ndihma ushtarake dhe ekonomike që nga fillimi i sulmit në shkallë të gjerë të Rusisë në 2022.

Ajo ka thënë më parë se do të ishte marrëzi të rrezikonim aleancat globale, që Shtetet e Bashkuara i kanë krijuar dhe dënoi “brutalitetin” e Putinit.

Një fitore e zonjës Harris “ka të ngjarë të ofrojë një vazhdimësi të mbështetjes së Shteteve të Bashkuara për sa kohë që do të sigurohej mbështetja e Kongresit”, thotë një raport i Grupit Ndërkombëtar të Krizave.

Në raport gjithashtu thuhet se ajo do të mund të kërkonte përfundimin e luftimeve në mënyrë më aktive sesa Presidenti Biden.

Rritja e kundërshtimeve në Kongres ndaj shpenzimeve të mëdha për ndihmën ndaj Ukrainës mund të frenojë ose të ndryshojë strategjinë e saj.

Putini ka përmendur në mënyrë të përsëritur kërcënimin bërthamor në përpjekje për të frenuar mbështetjen e Perëndimit për Ukrainën.

Traktati “New START”, marrëveshja e fundit ende në fuqi për kontrollin e armëve bërthamore mes Moskës dhe Uashingtonit, do të skadojë në vitin 2026, një vit pas ardhjes në pushtet të administratës së re amerikane.

Presidenti Biden e rinovoi traktatin pak kohë pas marrjes së detyrës dhe zonja Harris, nëse i fiton zgjedhjet, pritet të bëjë të njëjtën gjë.

Traktati “New START” kufizon numrin e platformave për lëshimin e raketave bërthamore ndërkontinentale.

Ndonëse nuk u tërhoq nga traktati, Rusia e pezulloi zbatimin e tij në vitin 2023 dhe Shtetet e Bashkuara u kundërpërgjigjën me masa, duke përfshirë ndërprerjen e ndarjes së informacionit mbi vendndodhjen dhe statusin e raketave.

Ish-Presidenti Trump, megjithëse ka paralajmëruar për kërcënimin e “ngrohjes bërthamore”, kur ishte në detyrë ndërmori hapa për të çmontuar regjimin e kontrollit të armëve, duke përfshirë tërheqjen nga Traktati “INF” për armët bërthamore me rreze të mesme veprimi, i cili ndalonte dislokimin e raketat bërthamore dhe konvencionale me bazë tokësore, me rreze veprimi prej 500-5,500 kilometrash.

Gjatë mandatit të tij si president, zoti Trump bëri thirrje për një traktat të ri bërthamor, që do të përfshinte Rusinë dhe Kinën.

Bota

Evropa pret me ankth rezultatin e zgjedhjeve në SHBA

Published

on

Aleatët evropianë të Shteteve të Bashkuara po përgatiten për një të ardhme të pasigurt, pavarësisht se kush do të fitojë zgjedhjet presidenciale në SHBA. Kjo situatë vjen në kontekstin e një ndjenje të rritjes së distancës nga politika amerikane, që ndjehet veçanërisht pas sulmit të Rusisë ndaj Ukrainës.

Zgjedhjet vijnë në një moment kritik, pas një periudhe ku Uashingtoni ka ofruar mbështetje të madhe për Ukrainën. Megjithatë, nëse Donald Trump kthehet në Shtëpinë e Bardhë, është e mundur që ndihma për Ukrainën dhe angazhimi ndaj NATO-s të vihen në pikëpyetje. Kjo është një shqetësim i madh për evropianët, të cilët e shohin luftën në Ukrainë si një sfidë ekzistenciale.

Në rastin e një fitorjeje të Kamala Harris, vazhdimësia e politikës aktuale do të ishte më e mundshme, megjithatë, shqetësimi për lodhjen e publikut amerikan me luftën në Ukrainë është i pranishëm. Evropa ndjen se mbështetja amerikane mund të zbehet, përveç se po përballet me shqetësime të tjera, si rritja e ngadaltë ekonomike.

Ministri i Mbrojtjes i Gjermanisë, Boris Pistorius, theksoi se Shtetet e Bashkuara mund të fokusohen më shumë në rajonin e Indo-Paqësorit, duke lënë Evropën në një pozicion të paqartë. Ian Lesser, ekspert për marrëdhëniet ndërkombëtare, shprehu shqetësimin se çdo administratë amerikane e ardhshme do të përballet me prioritete të ndryshme, duke rritur rrezikun e përçarjes në politikën transatlantike, veçanërisht nëse Trump kthehet në Shtëpinë e Bardhë.

Shpenzimet e pamjaftueshme në mbrojtje kanë qenë një shqetësim për SHBA-në, dhe Trump, gjatë mandatit të tij të mëparshëm, kërcënoi të braktiste vendet që nuk përmbushnin detyrimet e tyre financiare. Kjo ka krijuar tensione, sidomos me vendet kufitare me Rusinë, si Estonia dhe Polonia.

Edhe nëse Harris fiton, diskutimet mbi strategjitë pas luftës në Ukrainë do të jenë të pranishme. Presidenti Biden ka theksuar rëndësinë e vazhdimit të mbështetjes për Ukrainën, duke nënvizuar se demokracia dhe aleancat janë thelbësore për sigurinë globale.

Ndërkohë, presidenti gjerman Frank-Walter Steinmeier shpreson që amerikanët do të kuptojnë rëndësinë e partneritetit me evropianët. Pavarësisht se kush fiton zgjedhjet, vitet e ardhshme premtojnë të jenë të trazuara, duke lënë Evropën përballë një Amerikë potencialisht më të polarizuar dhe kaotike.

Continue Reading

Bota

Musk: Wikipedia është në ‘kolaps’

Published

on

Pronari i X dhe Tesla, Elon Musk, ka shpallur se Wikipedia është në “kolaps”, duke u përgjigjur ndaj akuzave që enciklopedia online lejon artikuj që e cilësojnë kandidatin republikan për president, Donald Trump, si “fashist”. Komentet e Musk vijnë pas publikimit të një artikulli nga shkrimtarja Ashley Rindsberg në Pirate Wires, i titulluar “Redaktorët e Wikipedia zyrtarisht e konsiderojnë Trumpin fashist”.

Musk, i cili ka shprehur mbështetje të plotë për ish-presidentin para zgjedhjeve të nëntorit, theksoi përmbajtjen e disa artikujve në Wikipedia, duke përfshirë “Trumpizmin”, “Pikëpamjet racore të Donald Trump” dhe “Donald Trump dhe fashizmi”. Artikulli “Donald Trump dhe fashizmi” u botua në të njëjtën ditë kur The Guardian publikoi një ese të gjatë mbi këtë temë, duke sugjeruar se ka një përputhje të konsiderueshme mes të dyja.

Faqja e Wikipedia-s “Donald Trump dhe fashizmi” përmban krahasime mes sulmit të 6 janarit në Capitol Hill nga mbështetësit e Trumpit dhe Beer Hall Putsch, një grusht shteti të dështuar nga Adolf Hitler në vitin 1923. Rindsberg thekson se përmbajtja e artikujve ka tendenca për të portretizuar ideologjinë e Trumpit si autoritare dhe nacional-populiste, bazuar në burime që gjithashtu përshkruajnë të kundërtën.

Musk, në një postim në X, e quajti Wikipedia-n si një platformë që “kontrollohet nga aktivistët e majtë” dhe u bëri thirrje njerëzve që të ndalin dhuratat për këtë shërbim. Kritikat e tij vijnë pas një raporti nga Instituti Manhattan, i cili zbuloi se artikujt në gjuhën angleze shpesh lidhin liderët e krahut të djathtë me fjalë negative si “zemërim” dhe “neveri”. Këto tendenca, sipas studiuesve, po ndikojnë në përgjigjet e modeleve të gjuhës së inteligjencës artificiale./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Steinmeier kërkon falje për mizoritë naziste

Published

on

Presidenti gjerman, Frank-Walter Steinmeier, mori pjesë sot në një ngjarje përkujtimore në fshatin Kandanos të Hania-s, duke shënuar viktimat e mizorive naziste të kryera nga trupat gjermane gjatë Luftës së Dytë Botërore. Në këtë ceremoni, ai shprehu një kërkesë të sinqertë për falje për krimet e rënda të bëra nga Wehrmachti.

Në një fjalim emocionues, Steinmeier tha: “Brutaliteti, egërsia dhe përbuzja për jetën njerëzore e treguar nga pushtuesit gjermanë edhe sot më merr frymën.” Ai foli në greqisht, një gjest që nënvizoi përkushtimin e tij për të njohur dhe respektuar dhimbjen e popullit grek.

“Unë do të doja të kërkoja faljen tuaj sot në emër të Gjermanisë,” theksoi ai. Ai u drejtua për veçanti ndaj të mbijetuarve dhe pasardhësve, duke kërkuar falje për krimet e tmerrshme të kryera në këtë rajon. “Kërkoj falje për faktin që gjatë shumë dekadave vendi im nuk i ndëshkoi këto krime. Që pas luftës, ai heshti,” shtoi ai.

Steinmeier pranoi se vuajtjet e shkaktuara nuk mund të zhbëhen dhe se nuk ka kompensim të mjaftueshëm për krimet e kryera. “Por, ne duhet ta mbajmë të gjallë kujtimin për të siguruar që ajo që ka ndodhur dikur të mos ndodhë më. Pa kujtim, nuk ka të ardhme,” theksoi ai.

Ai theksoi rëndësinë e ruajtjes së kujtimit për këto mizori, duke përmendur se tmerri i plotë i këtyre ngjarjeve nuk mund të përshkruhet as nga fotografitë më të mira. “Është thelbësore që njerëzimi të mos përjetojë më kurrë momente të tilla,” u shpreh ai.

Në përfundim, Steinmeier falënderoi banorët e Kandanos për bujarinë e tyre në pritjen e tij, duke pranuar se ishte e vështirë për një president gjerman të vizitonte këtë fshat, një nga të parët e shkatërruar nga ushtarët gjermanë.

Më herët gjatë vizitës, ai vendosi një kurorë në nder të të rënëve dhe bisedoi me të mbijetuarit e mizorive, të cilët ngritën sërish çështjen e dëmshpërblimeve, duke kërkuar drejtësi për krimet naziste në fshat. Kjo ngjarje shënon një hap të rëndësishëm në procesin e përballjes me të kaluarën dhe ndihmon në ruajtjen e kujtimit të atyre që vuajtën./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Suedia heq taksën për qeset plastike

Published

on

Suedia ka vendosur të heqë taksën prej 0,25 centësh për qeset plastike, e cila ka kontribuar në një ulje të ndjeshme të përdorimit të këtyre qeseve gjatë katër viteve të fundit. Taksën e cila hyri në fuqi në maj të vitit 2020, do ta eliminojë në fund të kësaj jave, pavarësisht paralajmërimeve se ky hap mund të sjellë rritjen e konsumit të qeseve plastike në nivele të mëparshme.

Sipas të dhënave të raportuara nga The Guardian, përdorimi i qeseve plastike në Suedi ka pësuar një rënie drastike. Para futjes së taksës, në vitin 2019, çdo qytetar suedez konsumonte mesatarisht 74 qese plastike në vit. Në vitin 2023, ky numër kishte rënë në vetëm 17 qese për person, duke treguar një ndryshim të dukshëm në sjelljen e konsumatorëve.

Ky ligj u prezantua si një përgjigje ndaj direktivës së Bashkimit Evropian të vitit 2015, e cila kërkonte nga shtetet anëtare që të reduktonin përdorimin e qeseve plastike për të mbrojtur mjedisin. Heqja e taksës ka ngritur shqetësime në radhët e ambientalistëve dhe agjencive të qeverisë suedeze, duke përfshirë Agjencinë për Mbrojtjen e Mjedisit. Zëdhënësja e kësaj agjencie, Asa Stenmarck, ka shprehur kritika ndaj këtij vendimi, duke theksuar se taksa ishte ende e nevojshme për të siguruar që sjelljet e reja të konsumatorëve të konsolidoheshin dhe të vazhdonin në të ardhmen.

Në kontekstin global, Suedia ka qenë një nga liderët në reduktimin e përdorimit të plastikës, por heqja e kësaj takse mund të sfidojë përpjekjet për të ruajtur një mjedis të pastër dhe për të promovuar praktikat e qëndrueshme. Sidoqoftë, autoritetet suedeze tani përballen me detyrimin për të gjetur mënyra të tjera për të inkurajuar qytetarët të vazhdojnë të përdorin alternativa më ekologjike ndaj qeseve plastike./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara