Aktualitet

Tregu i gazit pëson ulje pasi Rusia ofron të stabilizojë çmimet e energjisë

Tregjet e gazit pësuan luhatje të theksuar të mërkurën.

Published

on

Kontratat e gazit me Britaninë e Madhe për dërgesat në muajin nëntor u rritën me thuajse 40% përpara se të uleshin sërish pas komenteve të presidentit rus, Vladimir Putin.

Tregjet e gazit pësuan luhatje të theksuar të mërkurën pasi presidenti i Rusisë Vladimir Putin u shpreh se shteti i tij ishte i gatshëm të stabilizonte çmimet gjithnjë në rritje të energjisë nëpër botë që kërcënojnë të ulin aktivitetin industrial dhe të rrisin në mënyrë të theksuar inflacionin.

Çmimet e gazit natyror në Britaninë e Madhe dhe Evropë pësuan rritje në fillim të ditës duke arritur thuajse në një çmim 10fish më të lartë se ai në fillim të vitit. Por çmimet ranë menjëherë gjatë orëve në vazhdim kur Putin tregoi se kompania monopol e eksportit të gazit e mbështetur nga shteti rus, Gazprom-i, mund të rrisë furnizimin me gaz në Evropë për të shmangur një krizë shkatërrimtare energjie.

Le të mendojmë për mundësinë e rritjes së ofertës në treg, vetëm se duhet të jemi shumë të kujdesur. Duhet të ulemi me Gazprom-in dhe ta diskutojmë”,  tha Putin.

“Kjo çmenduri spekulative nuk na bën fare mirë.”

Tregtarët e gazit shprehen se një prej arsyeve të rritjes së çmimeve është se Rusia kufizon furnizimin me gaz në Evropë në nivelin e kontratave afatgjata, duke çuar kështu në rënie të depozitave të gazit të Gazprom-it në kontinent në një nivel shumë të ulët.

Putin tha se këtë vit Gazprom-i po tejkalonte detyrimet kontraktuale për furnizim me gaz nëpërmjet Ukrainës.

Deklaratat e tij dukej se synonin të adresonin kritikat nga ana e Evropës se Rusia po frenon furnizimin ndërkohë që pret miratimin për gazsjellësin e ri të debatueshme Nord Stream 2, i cili shmang Ukrainën për të çuar gazin në Gjermani. Ky projekt shkoi shumë pranë realizimit të mërkurën pas një mendimi juridik në BE.

Kontratat e gazit në Britaninë e Madhe për dërgesat në Nëntor u rritën me thuajse 40% pasi tregu arriti deri në 4 sterlina për njësi termike në fillim të ditës, ndërkohë që në fillim të vitit ishte nën 50 peni.

Megjithatë, pas ndërhyrjes së Putinit, çmimi ra me 9%, duke shkuar në 2.71 sterlina.

Industria e gazit u trondit nga luhatjet në çmim. Tom Marzec-Manser nga ICIS, një kompani konsulence, tha se ajo ishte “dita më e paqëndrueshme dhe e paparashikueshme që kanë për të përjetuar shumë prej personave në industri”.

Çmimet e gazit natyror në Britaninë e Madhe pësuan rënie të theksuar të mërkurën.

Jennifer Granholm, sekretare energjie në SHBA u shpreh për Financial Times se SHBA-të po shikojnë “me kujdes” rolin e Rusisë në krizën e gazit në Evropë dhe po përpiqen të gjejnë mënyra për të ndihmuar, përfshirë vlerësimin nëse Gazprom-i po manipulon tregun. “Nuk do të shikosh energjinë të kthyer në armë,” u shpreh ajo.

Ukraina dhe shtete të tjera të Evropës lindore kanë akuzuar Rusinë se po përpiqet të kthejw burimet e gazit “në armë”.

Ministri Polak i klimës Adam Guibourgé-Czetwertyński i bëri thirrje Komisionit Evropian të hetoi çfarë i quajti si “shenja të qarta të manipulimit të tregut” nga Gazprom-i. Duke folur në një takim të ministrave të BE-së të mërkurën, ministri u shpreh: “Duhet të jemi të prerë para kërcimit Rus.

Zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov u shpreh se “Rusia nuk ka asnjë rol në çfarë po ndodh me tregun e gazit.”

Angela Merkel u duk se i ofroi mbështetje Moskës, duke thënë se “ky nuk është rasti” që Rusia nuk ka bërë furnizime sipas porosive. “Rusia mundet të dërgojë gaz vetëm në bazë të detyrimeve kontraktuale”, tha kancelaria Gjermane. “Prandaj duhet të pyesim: u porosit mjaftueshëm gaz, apo mos ndoshta çmimi i lartë në këtë çast është arsyeja e porositjes së ulët?”

Çmimet rekord të gazit natyral janë një prej simptomave të luftës globale për të siguruar furnizime me karburant pasi kërkesa u rrit në mënyrë të theksuar nga thellësitë e pandemisë. Çmimi i qymyrit, i cili përdoret për të prodhuar elektricitet dhe për ngrohje, ka tejkaluar po ashtu pikun e të gjithë kohërave të vendosur më 2008.

“Një krizë energji po shpaloset para nesh ndërkohë që dimri në hemisferën veriore nuk ka filluar ende”, tha Stephen Brennoock i PVM-së, një kompani investimi energjetik në Londër.

Prodhimi i brendshëm i gazit në Evropë ka rënë në mënyrë të menjëhershme, ndërsa kërkesa në Azi është rritur pasi shtetet janë duke kërkuar vazhdimisht për alternativa për qymyrin i cili shkakton shumë ndotje, duke çuar në këtë mënyrë në një luftë ofertash për ngarkesa me gaz natyral të lëngshëm.

Rritja e çmimeve të energjisë është duke rritur shqetësimet për inflacionin i cili ka ulur çmimin e bondeve të qeverive, sidomos në Britaninë e Madhe.

Britania e Madhe duket më e prekur nga çmimet rekord të gazit në krahasim me shtete të tjera Evropiane pasi ka kapacitete ruajtje të kufizuara, duke e lënë të varur në prodhimin e brendshëm, thuajse në kohë reale dhe në importe nëpërmjet gazsjellësve dhe anijeve.

Shumica prej shtëpive në Britaninë e Madhe ngrohen me gaz natyror dhe shteti ka fikur shumicën e stacioneve të energjisë që punojnë me qymyr, ndërsa ka shtuar stacione energjie të rinovueshme si fermat e erës.

Në ditë të qeta kur prodhimi i energjisë me anë të erës është i ulët, gazi mund të përbëjë më shumë se 50% të prodhimit të gjithë elektricitetit.

Evropa është po ashtu duke vuajtur nga çmimet shumë të larta të energjisë elektrike si rezultat i rritjes së kostove të energjisë. BE-ja u shpreh të mërkurën se do të rishikonte tregun energjetik rajonal dhe do të konsideronte ndryshime në rregullore.

Kompania franceze e materialeve ndërtimore Saint-Gobain ditën e mërkurë vuri në dukje ndikimin tek korporatat duke thënë se pritet që kostoja e energjisë dhe materialeve bruto të shkaktonin inflacion diku te €1.5 miliard në 2021, duke u rritur nga përllogaritja e kaluar që ka qenë diku te  €1.5 miliard në 2021-shin.TCH

Continue Reading

Bota

Të paktën dhjetë të vrarë nga sulmet izraelite në Gazë

Published

on

By

Agjencia për mbrojtje civile në Gazë tha se sulmet ajrore izraelite kanë vrarë të paktën dhjetë persona më 5 qershor, teksa ushtria izraelite po vazhdon ofensivën në territorin palestinez.

Zëdhënësi i kësaj agjencie, Mahmud Bassal, tha për AFP-në se sulmet vdekjeprurëse shënjestruan një zonë ku po strehohen personat e zhvendosur në Han Junis, disa shtëpi në Qytetin e Gazës dhe në Deir el-Balah.

Ushtria izraelite ende nuk ka komentuar për këto raportime.

Izraeli ka intensifikuar ofensivën e tij, duke thënë se synon të mposhtë Hamasin – grupin palestinez të shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – i cili sulmoi Izraelin më 7 tetor 2023, sulm që nxiti luftën në Gazë.

Sulmi i paprecedent i Hamasit la të vrarë afër 1.200 persona, shumica civilë, dhe grupi palestinez rrëmbeu edhe afër 250 të tjerë.

Ndërkaq, sipas Ministrisë së Shëndetësisë në Gazën e udhëhequr nga Hamasi, të paktën 4.335 persona janë vrarë që kur Izraeli rinisi ofensivën më 18 mars. Numri i përgjithshëm i viktimave që nga nisja e luftës, sipas kësaj ministrie, ka arritur në 54.607. Kjo ministri thotë se shumica e viktimave ishin civilë./REL/

Continue Reading

Bota

Trump vendos ndalesë udhëtimi për qytetarët nga 12 shtete

Published

on

By

Presidenti amerikan, Donald Trump, ka nënshkruar një vendim që ua ndalon hyrjen në Shtetet e Bashkuara të qytetarëve nga 12 shtete, përfshirë nga Afganistani dhe Irani.

Një ndalesë të tillë udhëtimi, Trump e kishte ndërmarrë edhe gjatë mandatit të parë presidencial.

Presidenti amerikan tha se ndalesa e udhëtimit është e nevojshme për të mbrojtur amerikanët nga sulmet terroriste, sikurse sulmi që ndodhi më 1 qershor në Kolorado. Autoritetet kanë thënë se një grup personash që protestonin në mbështetje të pengjeve izraelite që mbahen nga Hamasi – grupi palestinez i shpallur organizatë terroriste nga SHBA-ja dhe Bashkimi Evropian – u sulmuan nga një shtetas egjiptian.

Sulmi i fundit terrorist në Kolorado ka vënë në pah rreziqet ekstreme që i kanosen vendit tonë nga hyrja e shtetasve të huaj që nuk kanë kaluar nëpër kontrolle siç duhet, si dhe nga ata që vijnë këtu si vizitorë të përkohshëm dhe qëndrojnë më gjatë sesa lejohet me vizat që posedojnë. Ne nuk i duam ata”, tha Trump përmes një video-mesazhi.

Sipas policisë, i dyshuari për sulmin në Kolorado, Mohammed Sabry Soliman, hodhi mjete plasëse dhe spërkati grupin me benzinë të ndezur. Pesëmbëdhjetë persona u plagosën. Zyrtarët e sigurisë kombëtare të SHBA-së thanë se Soliman gjendej në SHBA në mënyrë të paligjshme, pasi ai kishte tejkaluar afatin e qëndrimit të vizës së tij turistike.

Trump e krahasoi ndalesën e re të udhëtimit me “kufizimet e ashpra të udhëtimit” që ai vendosi ndaj një numri shtetesh, kryesisht myslimane më 2017, pak pasi nisi mandatin e parë presidencial. Ai tha se ai vendim ishte një nga politikat më të suksesshme të mandatit të tij të parë dhe ishte pjesë e rëndësishme e parandalimit të sulmeve të mëdha terroriste nga jashtë në SHBA, duke përmendur sulmet terroriste që kanë ndodhur në Evropë në vitet e fundit.

Nuk do të lejojmë që ajo që ndodhi në Evropë të ndodhë në Amerikë”, tha Trump. “Ne nuk mund të kemi një migrim të hapur nga asnjë vend prej nga nuk mund të bëjmë një verifikim të sigurt dhe të besueshëm”.

Përveç Afganistanit dhe Iranit, shtetet që përfshihen në ndalesën e re janë: Burma, Çadi, Republika e Kongos, Guinea Ekuatoriale, Eritrea, Haiti, Libia, Somalia, Sudani dhe Jemeni. Ndalesa e udhëtimit do të hyjë në fuqi më 9 qershor.

Edhe pse kufizimi nuk prek udhëtarët nga Egjipti, Trump tha se “në dritë të ngjarjeve të fundit”, ai ka urdhëruar sekretarin e Shtetit që ta informojë lidhur me rishikimin e praktikave dhe procedurave të Egjiptit “për të konfirmuar nëse kapacitetet e tyre aktuale të kontrollit dhe verifikimit janë të mjaftueshme”.

Përveç ndalimit të udhëtimit do të ketë edhe kufizime shtesë për vizitorët nga Burundi, Kuba, Laosi, Sierra Leone, Togo, Turkmenistani dhe Venezuela, thuhet në vendimin e nënshkruar nga presidenti Trump.

Trump tha se mbetet “i përkushtuar për t’u angazhuar me shtetet që janë të gatshëm të bashkëpunojnë në përmirësimin e këmbimit të informacioneve dhe për procedurat për menaxhimin e identitetit, si dhe për të adresuar rreziqet që lidhen me terrorizmin dhe sigurinë publike”.

Ndalesa e udhëtimit, e vendosur gjatë mandatit të parë të Trumpit, ua ndalonte shtetasve nga shtatë shtete, kryesisht myslimane – Irak, Siri, Iran, Sudan, Libi, Somali dhe Jemen – që të udhëtonin në SHBA. Ai vendim kishte shkaktuar kaos dhe paqartësi në aeroportet e këtyre shteteve dhe në aeroportet amerikane, pasi udhëtarëve ose iu ndalua hipja në avion për në SHBA ose ata u ndaluan sapo arritën në tokën amerikane.

Udhëtarët e prekur nga vendimi përfshinin studentë dhe staf akademik, si dhe biznesmenë, turistë dhe persona që vizitonin miqtë dhe të afërmit e tyre.

Trump e mbrojti vendimin duke u thirrur në çështje të sigurisë kombëtare dhe duke argumentuar se vendimi nuk bazohej në paragjykime kundër myslimanëve. Vendimi i rishikua gjatë betejave ligjore, teksa një version i vendimit u mbështet nga Gjykata Supreme më 2018.

Ndalesa e re e udhëtimit vjen pas një vendimi ekzekutiv të lëshuar nga Trumpi në janar, i cili kërkonte nga Departamenti i Shtetit, nga ai i Sigurisë Kombëtare si dhe nga drejtori i Inteligjencës Kombëtare, që të përgatisnin një raport mbi “qëndrimet armiqësore” ndaj SHBA-së. Urdhri ekzekutiv kërkonte edhe një vlerësim nëse hyrja e qytetarëve nga disa vende përbënte rrezik për sigurinë kombëtare./REL/

Continue Reading

Bota

KE-ja i jep dritën jeshile Bullgarisë për euron

Published

on

By

KE-ja, e cila u mblodh më 4 qershor për të marrë një vendim lidhur me këtë çështje, tha se Bullgaria i përmbush katër kriteret nominale të konvergjencës që përdoren për të vlerësuar nëse një vend është i gatshëm të adoptojë euron.

Euroja është një simbol i prekshëm i forcës dhe unitetit evropian”, tha presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen.

Banka Qendrore Evropiane pritet po ashtu që të publikojë mendimin e saj më 4 qershor, dhe zyrtarët bullgarë kanë thënë se presin një vlerësim pozitiv edhe nga ky institucion.

Këshilli i Bashkimit Evropian do të marrë vendimin përfundimtar për pranimin e Bullgarisë në eurozonë, duke u bazuar në opinionet e KE-së dhe Bankës Qendrore Evropiane, si dhe në diskutimet me Eurogrupin dhe Këshillin Evropian.

Edhe pse pranimi i euros ishte një nga kushtet për anëtarësimin në BE, dështimet legjislative – përfshirë reformat për luftimin e pastrimit të parave, shqetësimet për inflacionin dhe bllokadat politike (Bullgaria ka mbajtur shtatë procese zgjedhore në katër vjetët e fundit) – e kanë bërë këtë rrugëtim të vështirë për Sofjen.

Një vendim në favor të adoptimit të euros është hapi i dytë i madh i Bullgarisë brenda një viti në rrugën e shtetit drejt integrimit në BE.

Në janar, Sofja u bë anëtare me të drejta të plota e zonës Shengen dhe kufijtë e Bullgarisë me Greqinë dhe Rumaninë tani janë plotësisht të hapur.

Continue Reading

Bota

Britania: Po punojmë me SHBA-në për marrëveshjen tregtare

Published

on

By

Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar ka deklaruar se po punon “me ritëm të shpejtë” për të zbatuar marrëveshjen tregtare me SHBA-në, pas vendimit të Presidentit Donald Trump për të dyfishuar tarifat e çelikut dhe aluminit në 50%.

Megjithatë, Mbretëria e Bashkuar është përjashtuar përkohësisht nga rritja e tarifave, ndërsa një taksë mbetet në 25%.

Eksportuesit britanikë mund të përballen me një normë më të lartë tarifash nëse marrëveshja për heqjen e tarifave të çelikut dhe aluminit midis Britanisë dhe SHBA-së nuk hyn në fuqi. Kancelarja Rachel Reeves e ka mirëpritur përjashtimin e përkohshëm nga tarifat më të larta, ndërsa përfaqësuesit e industrisë kanë theksuar se bizneset britanike përballen me pasiguri të madhe për të ardhmen.

Pjesa më e madhe e çelikut global, i cili ishte destinuar fillimisht për SHBA-në, mund të devijohet në tregun e Mbretërisë së Bashkuar për shkak të tarifave të larta që do të ndikojnë në eksportet amerikane. Ky fenomen është tashmë duke ndodhur, dhe prodhuesit e çelikut në Britani kërkojnë veprime nga qeveria për të kufizuar importet e çelikut, të cilat po ulën çmimet dhe po dëmtojnë bizneset e tyre lokale.

Gareth Stace, drejtor ekzekutiv i UK Steel, tha se “importet po vërshojnë tregun e Mbretërisë së Bashkuar, duke ulur çmimet e çelikut dhe duke marrë pjesë të tregut”. Ai shtoi se është e rëndësishme që Britania të ruajë stabilitetin e tregut të brendshëm, ndërsa lufton për të stabilizuar eksportet e saj drejt SHBA-së.

Continue Reading

Të kërkuara