Teknologji

Trazira në Iran: Çfarë po ndodh me internetin?

Instagrami dhe Whatsappi janë kufizuar.

Published

3 years ago

October 2, 2022

Betim Gashi

Aktivistët në Iran janë të shqetësuar rreth ndërprerjes së internetit dhe banorët spo arrijnë të kyçen në rrjete sociale.

Zemërimi u përhap gjerësisht edhe në rrjete sociale pas një jave protestash pas vdekjes së një gruaje kurde në paraburgim.

Grupi i monitorimit të internetit, NetBlocks tha se Instagrami dhe WhatsAppi – dy nga mjetet kryesore të komunikimit që lejohen në Iran – janë kufizuar. WhatsApp tha se është duke punuar për t’ua mundësuar iranianëve qasjen në internet.

Dy aplikacionet në pronësi të gjigantit Meta kanë miliona përdorues iranianë dhe po bëhen gjithnjë e më të njohura pasi autoritetet bllokuan platformat tjera vitet e fundit, përfshirë Facebookun dhe Twitterin. Edhe Telegrami, YouTube dhe TikTok janë mbyllur.

Ndërprerjet e fundit në internet erdhën pas protestave mbarëkombëtare pas vdekjes së Aminit në paraburgim, pasi u arrestua nga policia e moralit për “mosrespektimin e rregullave të hixhabit”.

NetBlocks raportoi se interneti u rilidh pjesërisht mbrëmjen e të enjtes së kaluar, por të premten sërish u ndërpre madje në shkallë vendi.

“Iranianët janë duke u shkëputur nga aplikacionet dhe shërbimet në internet”, shkroi në Twitter shefi i Instagramit, Adam Mosseri, duke shtuar se shpreson se këto shërbime do të kthehen shpejt.

Por të tjerë akuzuan gjigantin Meta si bashkëpunëtor në shkëputjen e përdoruesve. Meta ka një ekip mbikëqyrës që e flasin persishten dhe që heqin përmbajtjet që janë në kundërshtim me rregullat e tyre.

Pra çfarë po ndodh në të vërtetë?

Ndërprerjet e internetit vijnë kryesisht nga operatori më i madh i telefonisë celulare iranian që është jashtë linje. Kompania e Komunikimeve Mobile të Iranit ka më shumë se 60 milionë klientë. Ministria iraniane e komunikimeve tha se ndërprerja erdhi për shkaqe sigurie.

Por Isik Mater nga NetBlocks tha për BBC: “Interneti është një nga mjetet më të mëdha që autoritetet iraniane kanë në duart e tyre kur shpërthejnë trazirat në rrugë”.

Ajo thotë se për shkak që nuk ka asnjë rrjet transmetimi privat në Iran, interneti është “i vetmi vend” ku protestuesit mund të ngrenë zërin e tyre.

Presidenti iranian, Ebrahim Raisi ka thënë se protestat lejohen në vend, por “trazirat” nuk do të tolerohen./UBTNews/

Up Next

Netflix me studio të videolojërave

Don't Miss

Katër fruta të mbushura me kalium që mund të mbrojnë kyçet

Teknologji

Shtyrje tjetër për Google në Korenë e Jugut, ende pa leje për eksportin e të dhënave të hartës

Published

15 minutes ago

November 11, 2025

UBT News

Ministria e Tokës, Infrastrukturës dhe Transportit e Koresë së Jugut njoftoi të martën se ka shtyrë sërish vendimin për kërkesën e Google për leje eksportimi të të dhënave të hartave, duke theksuar se do të marrë një vendim përfundimtar vetëm pasi kompania të dorëzojë dokumentacion shtesë.

Sipas deklaratës zyrtare, Instituti Kombëtar i Informacionit Gjeografik do t’i japë Google një afat prej 60 ditësh pune, deri më 5 shkurt 2026, për të paraqitur materialet e kërkuara, raporton Telegrafi.

Koreja e Jugut kishte refuzuar kërkesat e ngjashme nga Google në 2007, duke përmendur shqetësime të lidhura me sigurinë kombëtare.

Në shtator, Google deklaroi se ishte e gatshme të plotësonte kërkesat e autoriteteve koreane për mbrojtjen e informacionit, duke siguruar që koordinatat e zonave brenda territorit të vendit të mos jenë të qasshme për përdoruesit, si brenda ashtu edhe jashtë Koresë së Jugut.

Kompania kishte pranuar gjithashtu të turbullonte imazhet e objekteve të ndjeshme për sigurinë.

Ministria koreane sqaroi se Google ende nuk ka dorëzuar një version të përditësuar të kërkesës që pasqyron këto ndryshime, duke theksuar se mospërputhjet midis deklaratave publike të kompanisë dhe dokumenteve të dorëzuara po e vështirësojnë procesin e shqyrtimit.

Google kërkon miratim për të eksportuar të dhëna hartash me shkallë 1:5,000 — ekuivalente me 50 metra për centimetër — të njëjta me ato që përdorin platformat vendase si Kakao Corp (035720.KS) dhe Naver (035420.KS).

Aktualisht, kompania operon me të dhëna në shkallë 1:25,000, që i konsideron të pamjaftueshme për navigim të saktë. /A.Z/UBT News/

Teknologji

Apple po përgatit harta satelitore për iPhone dhe Apple Watch

Published

4 hours ago

November 11, 2025

UBT News

Apple po punon për zgjerimin e veçorive të saj satelitore për përdoruesit e iPhone dhe Apple Watch, megjithatë disa prej tyre janë ende larg zbatimit.

Sipas raportit të fundit të Mark Gurman nga Bloomberg, Cupertino ka një listë të gjatë përmirësimesh për lidhjen satelitore, por do të mbështeten në rrjetin e Globalstar, i cili do të duhet të kryejë përmirësime kyçe në vitet e ardhshme për të përmbushur kërkesat e Apple.

Përditësimi më i madh pritet të jetë veçoria e hartave satelitore, e cila do t’u lejojë përdoruesve të iPhone dhe Apple Watch të përdorin Apple Maps dhe të lundrojnë në zona pa mbulim celulare.

Apple po ndërton një ndërfaqe programimi aplikacionesh për aplikacionet e palëve të treta, që mundëson integrimin e lidhjes satelitore brenda aplikacioneve të tyre.

Kompania synon të bëjë procesin më të efektshëm duke eliminuar nevojën për të drejtuar pajisjet drejt qiellit për t’u lidhur me satelitët.

iPhone-t e ardhshëm do të jenë në gjendje të lidhen me satelitët brenda xhepave të përdoruesve. Një shtytje për serinë iPhone 18 vitin e ardhshëm do jetë mbështetja për Rrjetet Jo-Tokësore 5G, që u lejon operatorëve të përdorin satelitët për një mbulim më të gjerë të rrjetit.

Apple po përgatitet të sjellë përmirësime në mesazhe, duke mundësuar dërgimin dhe marrjen e fotografive përmes lidhjes satelitore.

Kompania filloi përparimin drejt lidhjes satelitore me serinë iPhone 14, por raporti i ri tregon se disa drejtues nga Cupertino janë të pasigurt për një avancim më të gjerë drejt rrjetëzimit satelitor, një fushë që tradicionalisht kontrollohet nga operatorët. /A.Z/UBT News/

Teknologji

Google zëvendëson Assistant me Gemini në Google TV Streamer

Published

8 hours ago

November 11, 2025

UBT News

Google njoftoi se ka nisur zyrtarisht lansimin e Gemini në Google TV Streamer, duke e zëvendësuar Google Assistant.

Sipas gjigantit të teknologjisë, ky ndryshim do t’u mundësojë përdoruesve të komunikojnë më natyrshëm me televizorin e tyre përmes zërit, duke kërkuar përmbajtje ose informacione në mënyrë më të avancuar.

P.sh, tani mund të bëni pyetje si: “Më pëlqejnë dramat, por gruas sime i pëlqejnë komeditë. Çfarë filmi mund të shohim së bashku?”

Përdoruesit mund të kërkojnë përmbajtje specifike si: “Çfarë ndodhi në fund të Outlander sezonin e kaluar?” ose “Cila është drama e re spitalore për të cilën po flasin të gjithë?”

Google thekson se Gemini për TV nuk kufizohet vetëm në argëtim. Përdoruesit mund t’i kërkojnë ndihmë për tema të ndryshme, njësoj si në telefonat e tyre.

Për shembull, mund të thoni: “Shpjego pse shpërthejnë vullkanet për fëmijën tim të klasës së tretë.”

Gemini mund të ndihmojë në mësime, si receta gatimi a projekte DIY, duke i udhëhequr përdoruesit me video përkatëse në YouTube.

Për të përdorur Gemini, shtypni butonin e mikrofonit në telekomandën e Google TV Streamer. Përditësimi do të shpërndahet gjatë javëve të ardhshme dhe do të jetë i disponueshëm për përdoruesit mbi 18 vjeç.

Ky hap vjen pas njoftimit të shtatorit, kur Google prezantoi Gemini në disa modele televizorësh TCL, dhe paralajmëroi mbërritjen e tij në Hisense U7, U8, UX 2025 si dhe TCL QM7K, QM8K dhe X11K 2025.

Gemini është i disponueshëm edhe në pajisjen Walmart Onn 4K Pro. Ky zhvillim është pjesë e strategjisë afatgjatë të Google për të zëvendësuar Google Assistant me Gemini në të gjitha platformat dhe pajisjet e saj. /A.Z/UBT News/

Teknologji

Danimarka pritet të vendosë moshën minimale për përdorimin e mediave sociale

Published

10 hours ago

November 11, 2025

UBT News

Qeveria daneze ka arritur një marrëveshje me partitë e tjera të parlamentit për të vendosur kufirin minimal të moshës për përdorimin e mediave sociale në 15 vjeç.

Megjithatë, prindërit do të kenë mundësinë që t’u lejojnë fëmijëve të tyre të regjistrohen në këto platforma që nga mosha 13 vjeç.

Ministria daneze e Çështjeve Digjitale tha se ky legjislacion synon të mbrojë fëmijët dhe të rinjtë në botën digjitale, duke u dhënë më shumë kohë për pushim, lojëra dhe zhvillim përpara se të krijojnë profile në rrjetet sociale, të cilat mund të mbartin rreziqe të caktuara.

Ende pa detaje për platformat e përfshira

Marrëveshja politike nuk specifikon se kur dhe si do të zbatohet ligji, dhe as se cilat platforma preken. Thuhet vetëm se kufizimet do të vlejnë për platformat më të mëdha ku përdoruesit krijojnë profile publike dhe që lidhen dukshëm me rreziqe për fëmijët dhe të rinjtë.

“Fëmijët dhe të rinjtë përballen me çrregullime gjumi, humbasin aftësinë për t’u çlodhur dhe për t’u përqendruar, dhe ndihen gjithnjë e më të presionuar nga marrëdhëniet digjitale, ku të rriturit nuk janë gjithmonë të pranishëm,” njofton ministria.

Danimarka, pararojë në BE

Danimarka synon të jetë një nga vendet e para të BE-së që vendos kufizime për përdorimin e mediave sociale nga të rinjtë. Qeveria daneze gjithashtu do që kjo temë të hapet për diskutim në nivel të Bashkimit Evropian, siç njoftuan gjatë presidencës së tyre në Këshillin e BE-së.

Si shembull shërben Australia, ku të rinjtë lejohen të përdorin TikTok, Snapchat, YouTube, Facebook ose Instagram vetëm nga mosha 16 vjeç e lart. /A.Z/UBT News/