

Kulturë
Thëniet më të bukura të Daniel Goleman
“Inteligjenca Emocionale” (1995) ishte në listën e librave më të shitur të “New York Times”.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiDaniel Goleman është një autor dhe gazetar shkencor. Për 12 vjet, ai shkroi për “New York Times”, duke raportuar mbi trurin dhe shkencat e sjelljes.
“Inteligjenca Emocionale” (1995) ishte në listën e librave më të shitur të “New York Times” për një vit e gjysmë, një bestseller në shumë vende dhe është në botim në mbarë botën në 40 gjuhë.
Për kënaqësinë e lexuesve tanë ne kemi sjellë një koleksion të thënieve më të bukura të Goleman:
Stresi i bën njerëzit budallenj.
Aq sa mund të jetë brilante strategjia jote, po aq është e nevojshme të takohesh me njerëzit e duhur për ta zbatuar atë.
Në një kuptim shumë real, ne kemi dy mendje, një që mendon dhe një që ndjen.
Çdokush mund të zemërohet – kjo është e lehtë. Por të jesh i zemëruar me personin e duhur, në masën e duhur, në kohën e duhur, për qëllimin e duhur dhe në mënyrën e duhur — kjo nuk është e lehtë.
Vetëkontrolli emocional – shtyrja e kënaqësisë dhe mbytja e impulsivitetit – qëndron në themel të arritjeve të çdo lloji.
Emocionet jashtë kontrollit mund t’i bëjnë njerëzit e zgjuar budallenj.
Udhëheqja nuk është dominim, por arti i bindjes së njerëzve që të punojnë drejt një qëllimi të përbashkët.
Jeta është një komedi për ata që mendojnë dhe një tragjedi për ata që ndjejnë.
Ndoshta nuk ka aftësi psikologjike më themelore sesa t’i rezistosh impulsit.
Benjamin Franklin e shprehu mirë: “Zemërimi nuk është kurrë pa arsye, por rrallëherë arsyeja është e mirë.”
Kur sytë e një gruaje shohin një mashkull i duket tërheqës, truri i tij sekreton dopaminën kimike që shkakton kënaqësi – por jo kur ajo shikon diku tjetër.
Vetë-ndërgjegjësimi emocional është pjesa ndërtuese e inteligjencës tjetër themelore emocionale: aftësia për të larguar një humor të keq.
Ndjenjat kanë aftësi vetë-justifikuese, me një set perceptimesh dhe “provash” të gjitha të tyret.
Kur jemi në kontrollin e dëshirimit ose të tërbimit,, është sistemi limbik ai që na ka nën kontrollin e tij.
Për mirë ose për keq, inteligjenca mund të dështojë kur emocionet janë të lëkundura.
Frika, në evolucion, ka një rëndësi të veçantë: ndoshta më shumë se çdo emocion tjetër është vendimtare për mbijetesën.
Ne transmetojmë dhe marrim gjendje shpirtërore nga njëri-tjetri në atë që përbën një ekonomi nëntokësore të psikikës në të cilën disa takime janë toksike, disa ushqyese.
Nëse ka një ilaç, mendoj se duhet të qëndrojë në mënyrën se si i përgatisim të rinjtë tanë për jetën.
Drejtimi i vëmendjes drejt vendit ku duhet të shkojë është një detyrë parësore e lidershipit.
Vetëdija ndihmon veçanërisht ata prej nesh, për të cilët çdo pengesë, lëndim apo zhgënjim krijon kaskada të pafundme përshtypjesh.
Kur shpresojmë të jemi një Ju, të qenit i trajtuar si Ai, sikur nuk kemi rëndësi, mbart një thumb veçanërisht të ashpër.
Siç na kujton Erasmus, mendimtari i madh i Rilindjes, “Shpresa më e mirë e një kombi qëndron në edukimin e duhur të rinisë së tij”.
Edhe pse ata janë të shpejtë për të poshtëruar të tjerët, narcisistët jo të shëndetshëm e shohin veten në terma absolutisht pozitive.
Arti i bukur i marrëdhënieve – kërkon pjekurinë e dy aftësive të tjera emocionale, vetë-menaxhimit dhe ndjeshmërisë.
Neokorteksi lejon hollësinë dhe kompleksitetin e jetës emocionale, siç është aftësia për të pasur ndjenja për ndjenjat tona.
Njohja e emocioneve të dikujt. Vetëndërgjegjësimi – njohja e një ndjenje ashtu siç ndodh – është themeli i inteligjencës emocionale.
Është me zemër që njeriu sheh saktë; ajo që është thelbësore është e padukshme për syrin.
Në të vërtetë, e qeshura mund të jetë distanca më e shkurtër midis dy trurëve, një përhapje infektive e pandalshme që ndërton një lidhje të menjëhershme sociale.
Forma më e fuqishme e dëgjimit jombrojtës, sigurisht, është ndjeshmëria: në fakt dëgjimi i ndjenjave prapa asaj që thuhet.
Aftësia për të monitoruar ndjenjat nga momenti në moment është thelbësore për depërtimin psikologjik dhe vetëkuptimin.
Aftësia emocionale është një “mbi-aftësi”, që përcakton se sa mirë mund të përdorim çfarëdo aftësie tjetër që kemi, duke përfshirë intelektin e papërpunuar.
Ëndrrat janë mite private; mitet janë ëndrra kolektive.
Përvoja, veçanërisht në fëmijëri, skalit trurin.
Kjo ngjason me pyetjen e famshme të Frojdit, “Çfarë dëshiron gruaja?” Siç përgjigjet Epstein, “Ajo dëshiron një partner që kujdeset për atë që ajo dëshiron.”
…inteligjenca emocionale përbën 80 për qind të suksesit në karrierë.
Në llogaritjet e zemrës, është raporti i emocioneve pozitive me ato negative që përcakton ndjenjën e mirëqenies.
You may like
Kulturë
Dhimitër Anagnosti dhe magjia e filmit shqiptar hapin ciklin kulturor në Kosovë
Published
14 hours agoon
September 17, 2025By
UBT News
Ambasada e Shqipërisë në Kosovë, në bashkëpunim me Arkivin Qendror Shtetëror të Filmit dhe Kino Armata, sjell në Prishtinë ciklin kulturor “Netët e Filmit Shqiptar”, një iniciativë që synon të promovojë trashëgiminë dhe kinematografinë shqiptare për publikun kosovar.
Ceremonia e hapjes do të zhvillohet më 17 shtator 2025, në orën 19:00, në Kino Armata, ku shikuesit do të kenë mundësinë të shohin një nga filmat më të dashur të kinemasë shqiptare, klasikën artistike “Përrallë nga e Kaluara”, e regjisorit të njohur Dhimitër Anagnosti.
Ky film përfaqëson një pikë kulmore të kinemasë, duke kombinuar humorin, satirën dhe mesazhet shoqërore në një mënyrë të veçantë.
“Përrallë nga e Kaluara” sjell historinë e Marigosë, një vajzë 20-vjeçare e dashuruar me Trimin, por e detyruar të martohet me Gjinon, një 14-vjeçar nga një familje e pasur.
Filmi është i bazuar në poemën satirike “14 vjeç dhëndër” të Andon Zako Çajupit dhe përmes situatave komike dhe dramatike, trajton kontrastet e ndryshme sociale dhe sfidat e dashurisë dhe detyrimeve familjare.
Ky realizim kinematografik ka mbetur një nga komeditë më të njohura dhe më të dashura të ekranit shqiptar, duke u shndërruar në një pjesë të rëndësishme të historisë së filmit shqiptar. Shfaqja në Kino Armata ofron jo vetëm një mundësi për t’u rikthyer tek klasikët e kinemasë, por edhe për të kuptuar më mirë evoluimin e artit filmik shqiptar dhe ndikimin e tij në kulturën kombëtare.
Cikli “Netët e Filmit Shqiptar” do të vazhdojë me shfaqje të tjera të filmave klasikë dhe bashkëkohorë shqiptarë, duke krijuar një platformë të rëndësishme për dialog kulturor dhe promovimin e trashëgimisë artistike midis Shqipërisë dhe Kosovës.
Përgatiti: A.Z. /UBT News/
Lifestyle
Studim: Mendimet negative lidhen me rënien e aftësive njohëse te të moshuarit
Published
15 hours agoon
September 17, 2025By
UBT News
Një këshillë që vjen nga të moshuarit – “mendoni pozitivisht” – tani mbështetet edhe nga shkenca. Një studim i ri i publikuar nga Times of India tregon se mendimet e vazhdueshme negative mund të dëmtojnë seriozisht shëndetin mendor dhe aftësitë njohëse te të rriturit më të moshuar.
Studiuesit në Wuhan të Kinës analizuan 424 persona mbi 60 vjeç dhe zbuluan një lidhje të fortë mes mendimeve të përsëritura negative dhe performancës më të dobët në testet e kujtesës, vëmendjes dhe arsyetimit. Vlerësimet u kryen me pyetësorin RNT dhe metodën Montreal Assessment Scale, duke treguar se ata që kishin më shumë mendime negative, shfaqnin funksione njohëse dukshëm më të dobëta.
Ky rezultat mbeti i pandryshuar edhe kur u morën parasysh faktorë si mosha, arsimi, të ardhurat apo sëmundjet kronike.
Sipas studiuesve, grupmosha 60–79 ishte më e prekura, tek të moshuarit mbi 80 vjeç ose tek ata me arsim të ulët, ndikimi ishte më i dobët.
Ky nuk është studimi i vetëm që arrin në këtë përfundim, kërkime të ngjashme në Universitetin e Kalifornisë dhe në Universitetin e Barcelonës kanë dalë me rezultate të njëjta. Shkencëtarët shpjegojnë se mendimet negative shkaktojnë stres afatgjatë, rritje të kortizolit, inflamacion dhe tension të lartë gjaku – faktorë që, me kalimin e kohës, dëmtojnë trurin.
Përveç kësaj, ndryshimet biologjike, edukimi dhe mosha përforcojnë efektet negative.
Ekspertët theksojnë rëndësinë e masave parandaluese: kontrolle të rregullta shëndetësore, terapi për menaxhimin e stresit, gjumë të mirë, aktivitet fizik, përfshirje në shoqëri dhe ushqim të shëndetshëm. Po aq e rëndësishme është nxitja e mendimeve pozitive.
Studimi kinez ka kufizime: mungesë të pjesëmarrësve nga kultura të ndryshme e vështirësi në raportimin e saktë të mendimeve negative.
Studiuesit sugjerojnë se duhen të dhëna afatgjata për të kuptuar më qartë si mendimet ndikojnë në funksionin njohës me kalimin e viteve.
Magazinë
The Rolling Stones gati për albumin e ri, mund të rikthehen me turne europian
Published
2 days agoon
September 15, 2025By
UBT News
Legjenda britanike e rock-ut, The Rolling Stones, është “pothuajse gati” për të publikuar albumin e tyre të ri, sipas Marlon Richards, djalit të Keith Richards.
Pas suksesit të albumit Hackney Diamonds më 2023, albumi i 24-të i studios dhe i pari me këngë të reja që nga A Bigger Bang në 2005 – grupi duket se nuk ka ndërmend të ndalet. Albumi, që përfshinte edhe regjistrimet e fundit të bateristit Charlie Watts, i cili vdiq në 2021, u ngjit menjëherë në krye të top-listave britanike dhe fitoi Grammy për albumin më të mirë rock.
Në një intervistë për Record Collector, Marlon Richards tregoi se anëtarët e mbetur të grupit po punojnë intensivisht në studio në Londër.
“Janë aty çdo ditë, deri natën vonë. Mendoj se janë pothuajse gati. Grammy i fundit i ka motivuar shumë,” tha ai.
Ai shtoi se zërat për një turne po rriten: “Duket se po planifikojnë një turne në Europë”. Kjo vjen pas anulimit të mundshëm të turneut të këtij viti për shkak të problemeve me datat dhe vendet e koncerteve, ku ishin diskutuar qytete si Parisi, Londra, Barcelona dhe Roma.
Mick Jagger, 82 vjeç, Keith Richards, 81 vjeç, dhe Ronnie Wood, 78 vjeç, vazhdojnë të sfidojnë kohën dhe, nëse gjithçka shkon sipas planeve, viti 2026 mund të sjellë rikthimin madhështor të grupit në skenat europiane.
Pyetja mbetet: a do të arrijnë fansat këtë herë të marrin atë që duan?
Përgatiti: A.Z. /UBT News/
Kulturë
Shqipëri/Sezoni i ri i Teatrit Kombëtar hapet me komedinë ‘Kërkohet një tenor’”
Published
2 days agoon
September 15, 2025By
UBT News
Teatri Kombëtar hap sezonin e ri me komedinë “Kërkohet një tenor”, nën regjinë e Armand Borës.
Kjo komedi është shkruar nga dramaturgu amerikan Ken Ludwig, autor i dhjetëra veprave, mes të cilave spikat edhe muzikali i suksesshëm Crazy for You, me muzikë nga Gershwin.
“Kërkohet një tenor” cilësohet si një nga krijimet më të arrira dhe argëtuese të Ludwig.
Ajo u shfaq për herë të parë në Londër në vitin 1986 dhe më pas qëndroi në Broadway për 14 muaj me radhë.
Për publikun tiranas, shfaqja do të ngjitet në skenë më 18, 19, 20 dhe 21 shtator, në sallën Centrali 400 pranë ArTurbinës.
Ngjarja vendoset në vitet ’30, brenda një dhome ndenjeje. Vetë titulli është një lojë fjalësh: në anglisht, Lend me a tenner (“Më jep një dhjetëshe”) shndërrohet në Lend me a tenor, duke i dhënë komedisë një kuptim të dyfishtë.

Bayern-Chelsea, rikthehet klasikja e Ligës së Kampionëve

UBT hap thirrjen për abstrakte në Konferencën Ndërkombëtare të Stomatologjisë

Goditje e rëndë për Real Madridin, ylli i ekipit mungon dy muaj

Galliani mohon rikthimin te Milani

Cardi B në pritje të fëmijës së katërt

Aksident trafiku në autostradën “Ibrahim Rugova”, përfshihen disa automjete

20 vjet pas krijimit, YouTube shihet si lider i ri që e zëvendëson televizionin

UEFA kryen vizitë inspektuese në Shqipëri për Euro U21

DiCaprio i jep lamtumirën Redford-it: “Humbëm një legjendë të madhe”
Të kërkuara
-
Aktualitet3 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26