Lajmet
Tërmeti tregon pse lufta duhet të përfundojë në Siri
Lufta civile dhjetëvjeçare ka ndarë Sirinë veriperëndimore si dhe ka zhvendosur miliona dhe vrarë qindra mijëra njerëz.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiNga Seth J.Frantzman
Tërmeti i fuqishëm dhe pasgoditjet kanë shkaktuar shkatërrime masive dhe humbje jetësh në të gjithë Turqinë jugore dhe Sirinë veriperëndimore. Megjithëse Turqia ka përvojë të gjatë me tërmete dhe po mobilizohen nga e gjithë bota për ta ndihmuar atë të rimëkëmbet, sirianët po luftojnë për të marrë mbështetje mjekësore dhe ndihmën që u nevojitet. Lufta civile dhjetëvjeçare ka ndarë Sirinë veriperëndimore si dhe ka zhvendosur miliona dhe vrarë qindra mijëra njerëz.
Kjo u jep liderëve një mundësi për të rivlerësuar konfliktin sirian dhe për të mbështetur përpjekjet drejt pajtimit dhe hapjes së kufijve dhe vijave të frontit.
Është e rëndësishme të kuptohen sfidat me të cilat përballet Siria veriperëndimore në mënyrë që të kuptojmë situatën që tani veçse është përkeqësuar si pasojë e tërmetit. Në fillim të luftës civile, kjo zonë u nda midis forcave të regjimit sirian, rebelëve sirianë dhe grupeve kurde. Me kalimin e kohës, grupet ekstremiste, në mesin e tyre xhihadistët dhe luftëtarët e Al Kaedës dhe ISIS-it, depërtuan në rajon. Rusia ndërhyri në Siri në vitin 2015 dhe së bashku me Iranin, ndihmoi regjimin e Bashar al-Asad të rimarrë Aleppon, një qytet i madh i prekur nga tërmeti.
Midis viteve 2016 dhe 2018, Turqia ndërhyri gjithashtu në Sirinë veriperëndimore, duke marrë nën kontroll disa zona ku ndodheshin rebelët sirianë. Luftimet midis Turqisë dhe Njësive të Mbrojtjes së popullit kurd shkaktuan përçarje të mëtejshme. Sot, kjo zonë dikur e larmishme, plot me vende të lashta arkeologjike dhe grupe të shumta etnike dhe fetare, është thellësisht e ndarë. Mbështetja humanitare për njerëzit në zonën e kontrolluar nga Turqia rrjedh përmes një kalimi kufitar dhe mbërrin në zonat e Idlib dhe Afrin. Në anën tjetër të frontit, ndihma duhet të vijë nga Damasku në Sirinë jugore. Shtetet e Bashkuara, të cilat dikur kishin një rol të kufizuar në veri të kësaj zone, u larguan nga Kobani dhe Manbij në vitin 2019.
Konflikti sirian nuk është aq shkatërrues sa ishte dikur. Në përgjithësi, vendi është ndarë midis zonave që kontrollon regjimi sirian, zonave ku kontrollon Turqia dhe zonave në lindje ku SHBA ka ndikim. Fatkeqësitë natyrore, megjithatë, kaluan linjat politike në harta dhe përshkuan milicitë e ndryshme dhe fraksionet e armatosura në terren. Fatkeqësisht, një tipar i luftës siriane është se fuqitë e mëdha të përfshira nuk kanë investuar në rindërtim apo infrastrukturë. Ky nuk është faji i vetëm i Rusisë dhe Iranit, të cilët mbështesin regjimin sirian; Turqia dhe SHBA gjithashtu nuk kanë investuar.
Pa dashur ta gjejmë fajtorin për atë që ka ndodhur, tani duhet t’i shtyjmë vendet që të rindërtojnë dhe të ofrojnë ndihmë humanitare.
Si mund të çojë tërmeti në pajtim? Së pari, vendet duhet të premtojnë një moratorium ndaj ofensivave ushtarake. Turqia, për shembull, ka kërcënuar operacione të reja në Siri, por mund të shfrytëzojë këtë mundësi për ta lënë mënjanë këtë. Rusia, forcat e së cilës janë të lidhura me luftimet në Ukrainë, mund të luajë një rol më të dobishëm në inkurajimin e hapjes së më shumë pikave kufitare për ndihmë. Uashingtoni mund të bëjë edhe më shumë.
Që nga fillimi i luftës kundër ISIS-it, koalicioni i udhëhequr nga SHBA-ja e ka parë luftën kryesisht përmes një lente taktike të “nga, me dhe përmes” – duke punuar përmes Forcave Demokratike siriane, të cilat luftuan ISIS-in. Ky është një mision ushtarak, i drejtuar kryesisht nga Komanda Qendrore e SHBA-së, me një gjurmë shumë të vogël në tokë. Misioni nuk ka rezultuar në një grup të plotë të ekspertizës amerikane që do të përdoret në Siri për të ndihmuar civilët, për të rindërtuar shkollat dhe për të mundësuar ndihmën mjekësore. Kjo nuk do të thotë që SHBA-ja duhet të mbajë mbi supe barrën e një misioni të madh në Siri, por mund të bëjë më shumë për të lehtësuar qasjen dhe për të inkurajuar donacionet ndërkombëtare në Siri – dhe për të siguruar që fondet të rrjedhin në të gjitha rajonet dhe grupet.
Në të kaluarën, mbështetja për sirianët shpesh u është dhënë mbështetësve të regjimit sirian, milicive të mbështetura nga Irani ose grupeve të mbështetura nga Turqia. Rajonet dhe pakicat e tjera, si kurdët, shpesh ishin të uritur nga mbështetja humanitare. Ne i dimë rezultatet: Qytetet janë në rrënim; njerëzit jetojnë në kampe të shkatërruara; fëmijëve iu mohohet shkollimi; mungon kujdesi mjekësor. Në disa raste, milicitë madje ndërprenë energjinë elektrike dhe ujin për të dëmtuar kundërshtarët e tyre.
Tashmë është koha që komuniteti ndërkombëtar të apelojë për Sirinë që shkon përtej ofrimit të ndihmës vetëm Damaskut ose Ankarasë. Duhet të bëhet e qartë se të gjithë duhet të përfitojnë dhe lufta duhet të përfundojë në mënyrë që njerëzit të fillojnë të rindërtojnë jetën e tyre. Situata është shumë komplekse, megjithatë injorimi i saj do të rrisë edhe më shumë vuajtjen e njerëzve./UBTNews/
lajme
Ramadan Nishori ndan rrëfimin e tij para studentëve të UBT-së në një takim të mbështetur nga Ambasada e Mbretërisë së Bashkuar
Published
13 hours agoon
November 19, 2025By
Driton Iseni
Në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, Qendra Kosovare për Rehabilitimin e Mbijetuarve të Torturës (QKRMT) në bashkëpunim me UBT, organizoi një takim të veçantë me studentë, i cili u fokusua në prezantimin e librit me rëndësi të madhe dokumentuese “Zëra të Padegjura – rrëfimet e burrave mbi tejkalimin e dhunës seksuale në luftë”.

Gjatë këtij aktiviteti, studentët u njohën nga afër me rrëfimin e Ramadan Nishorit, i cili njihet si i mbijetuari i parë burrë që ka folur publikisht për përvojën e tij dhe që ka ndarë historinë personale në librin “Përtej Dhimbjes, Drejt Guximit”. Ai tregoi rrugëtimin e tij nga plagët e së kaluarës drejt forcës, shërimit dhe shpresës, duke sjellë një perspektivë të rëndësishme mbi stigmat që shpesh e shoqërojnë këtë temë.
Diskutimi u përqendrua në rëndësinë e dokumentimit të përvojave të të mbijetuarve, si një mënyrë e domosdoshme për të ruajtur kujtesën historike, për të ndriçuar të vërtetën dhe për t’i dhënë zë atyre që për dekada janë mbajtur në heshtje. Studentët patën mundësinë të kuptojnë më thellë dimensionet emocionale, sociale dhe njerëzore të këtyre rrëfimeve.
Aktiviteti u mbështet nga Ambasada e Mbretërisë së Bashkuar, duke dëshmuar rëndësinë ndërkombëtare të përpjekjeve për adresimin e traumave të luftës dhe mbështetjen e të mbijetuarve.



Rajoni
Art, media dhe kujtesa historike: Vizita e studentëve të UBT-së në Reporting House
Published
13 hours agoon
November 19, 2025By
Driton Iseni
Studentët e programit Art dhe Media Digjitale të UBT-së u mirëpritën në Reporting House, të shoqëruar nga profesori dhe njëkohësisht kuratori i kësaj ekspozite, Gazmend Ejupi. Ky aktivitet pati për qëllim t’u ofrojë studentëve një përvojë të thellë praktike dhe njohuri të drejtpërdrejta mbi mënyrën se si artit bashkëkohor mund t’i shërbejë gazetarisë dhe dokumentimit historik.

Gjatë vizitës, studentët patën mundësinë të eksploronin ekspozitat dhe të njiheshin me rrëfimin e historisë së Kosovës gjatë viteve 1989–1999, i paraqitur nëpërmjet instalacioneve artistike, videove dokumentare dhe formateve vizuale kreative.
Pika kryesore e diskutimit ishte roli i artit si mjet për reflektim shoqëror dhe dokumentim historik, duke u fokusuar në mënyrën se si ekspozitat dhe instalacionet bashkëkohore mund të bëjnë historinë më të prekshme dhe të kuptueshme për publikun e sotëm.
Studentët shprehën interes dhe kuriozitet të veçantë për procesin krijues pas secilit projekt dhe diskutuan për sfidat që paraqet përcjellja e historive të ndërlikuara përmes artit dhe mediave digjitale.
Vizita theksoi gjithashtu rëndësinë e bashkëpunimit ndërmjet artistëve dhe gazetarëve, dhe mënyrën se si kjo bashkëpunim mund të sjellë perspektiva të reja për edukimin dhe ndërgjegjësimin publik.



Sport
FBK emëron Bujar Locin përzgjedhës të Kosovës ndaj Shqipërisë
Published
13 hours agoon
November 19, 2025By
UBT News
Federata e Basketbollit e Kosovës njofton se Bujar Loci do të drejtojë Përfaqësuesen e Kosovës në konkurrencën e meshkujve në ndeshjen ndaj Shqipërisë në FIBA EuroBasket 2029 Pre-Qualifiers.
Bujar Loci ka qenë basketbollist i KB Pejës, ku fitoi tri herë titullin, tri herë Kupën dhe një herë Superkupën si basketbollist.
Karrierën e vazhdoi si trajner po ashtu te KB Peja, duke qenë kryetrajner e më pas edhe ndihmëstrajner. Loci me sukses ka drejtuar edhe Sigal Prishtinën e Rahovecin, kurse ka qenë trajner edhe te KBF Penza.
Për shumë vjet është ndihmëstrajner te Përfaqësuesja e Kosovës, kurse nga edicioni i kaluar është trajner në Grapeland (Rahoveci 029), duke e udhëhequr nga Liga e Parë në ProCredit Superliga, ku është trajneri i vetëm vendor në elitë.
Ndër të tjerash, Bujar Loci, ka qenë përzgjedhës i Kosovës në vitin 2005, duke udhëhequr Dardanët në turneun në Aleksandri, në lojën ndaj Egjiptit dhe Rumanisë.
Debutimi i tij do të jetë më 30 nëntor 2025, në ndeshjen e parë parakualifikuese Shqipëria vs Kosova, ora 18:00./S.K/KP/
Lajmet
Real Madrid paralajmëron gjigantët evropian për Vinicius Jr
Published
14 hours agoon
November 19, 2025By
UBT News
E ardhmja e Vinicius Junior te Real Madridi po bëhet gjithnjë e më e paqartë, sepse kontrata e brazilianit skadon në vitin 2027 dhe rinovimi i tij nuk është zgjidhur ende, duke hapur derën për interesim të madh nga klubet e tjera.
Sipas DefensaCentral, Real Madridi ka bërë të ditur se nuk do të pranojë asnjë ofertë nën 100 milionë euro për sulmuesin dhe kjo shifër tashmë u është komunikuar agjentëve që pyesin çdo ditë për situatën e lojtarit.
Vetë lojtari ka treguar publikisht se dëshiron të vazhdojë te Real Madridi, por me ardhjen e trajnerit Xabi Alonso roli i tij ka ndryshuar.
Ai nuk është më titullar i padiskutueshëm, për shkak të sistemit më të ngurtë dhe rotacioneve që po përdor trajneri. Ky ndryshim ka krijuar pasiguri te lojtari dhe ka vënë në pikëpyetje të ardhmen e tij në klub.
Presidenti i Real Madridit, Florentino Pérez, është i vendosur të mos humbasë kontrollin mbi situatën: ose rinovim, ose shitje por asnjë largim me ulje çmimi.
Muajt e ardhshëm do të jenë vendimtarë dhe nëse Vinicius ndihet i rëndësishëm në projektin e Xabi Alonsos, rinovimi mund të bëhet realitet.
Për momentin, një gjë është e sigurt se Real Madridi nuk pranon oferta nën 100 milionë euro për yllin brazilian./S.K/KP/Al Jazeera/
Ramadan Nishori ndan rrëfimin e tij para studentëve të UBT-së në një takim të mbështetur nga Ambasada e Mbretërisë së Bashkuar
Art, media dhe kujtesa historike: Vizita e studentëve të UBT-së në Reporting House
FBK emëron Bujar Locin përzgjedhës të Kosovës ndaj Shqipërisë
Real Madrid paralajmëron gjigantët evropian për Vinicius Jr
Të respektohen afatet kushtetuese, Zemaj ka një apel për presidenten Osmani
Dështimi i formimit të qeverisë, Krasniqi ka këtë kërkesë për Vjosa Osmanin
UEFA ka aprovuar rikthimin e Barcelonës në Camp Nou
AUV ndalon importin e shpezëve dhe nënprodukteve nga zonat administrative të Gjermanisë
Ismaili: Vota e PDK-së do të jetë kundër
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet4 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
