

Lajmet
Tërmeti tregon pse lufta duhet të përfundojë në Siri
Lufta civile dhjetëvjeçare ka ndarë Sirinë veriperëndimore si dhe ka zhvendosur miliona dhe vrarë qindra mijëra njerëz.
Published
2 years agoon
By
Betim GashiNga Seth J.Frantzman
Tërmeti i fuqishëm dhe pasgoditjet kanë shkaktuar shkatërrime masive dhe humbje jetësh në të gjithë Turqinë jugore dhe Sirinë veriperëndimore. Megjithëse Turqia ka përvojë të gjatë me tërmete dhe po mobilizohen nga e gjithë bota për ta ndihmuar atë të rimëkëmbet, sirianët po luftojnë për të marrë mbështetje mjekësore dhe ndihmën që u nevojitet. Lufta civile dhjetëvjeçare ka ndarë Sirinë veriperëndimore si dhe ka zhvendosur miliona dhe vrarë qindra mijëra njerëz.
Kjo u jep liderëve një mundësi për të rivlerësuar konfliktin sirian dhe për të mbështetur përpjekjet drejt pajtimit dhe hapjes së kufijve dhe vijave të frontit.
Është e rëndësishme të kuptohen sfidat me të cilat përballet Siria veriperëndimore në mënyrë që të kuptojmë situatën që tani veçse është përkeqësuar si pasojë e tërmetit. Në fillim të luftës civile, kjo zonë u nda midis forcave të regjimit sirian, rebelëve sirianë dhe grupeve kurde. Me kalimin e kohës, grupet ekstremiste, në mesin e tyre xhihadistët dhe luftëtarët e Al Kaedës dhe ISIS-it, depërtuan në rajon. Rusia ndërhyri në Siri në vitin 2015 dhe së bashku me Iranin, ndihmoi regjimin e Bashar al-Asad të rimarrë Aleppon, një qytet i madh i prekur nga tërmeti.
Midis viteve 2016 dhe 2018, Turqia ndërhyri gjithashtu në Sirinë veriperëndimore, duke marrë nën kontroll disa zona ku ndodheshin rebelët sirianë. Luftimet midis Turqisë dhe Njësive të Mbrojtjes së popullit kurd shkaktuan përçarje të mëtejshme. Sot, kjo zonë dikur e larmishme, plot me vende të lashta arkeologjike dhe grupe të shumta etnike dhe fetare, është thellësisht e ndarë. Mbështetja humanitare për njerëzit në zonën e kontrolluar nga Turqia rrjedh përmes një kalimi kufitar dhe mbërrin në zonat e Idlib dhe Afrin. Në anën tjetër të frontit, ndihma duhet të vijë nga Damasku në Sirinë jugore. Shtetet e Bashkuara, të cilat dikur kishin një rol të kufizuar në veri të kësaj zone, u larguan nga Kobani dhe Manbij në vitin 2019.
Konflikti sirian nuk është aq shkatërrues sa ishte dikur. Në përgjithësi, vendi është ndarë midis zonave që kontrollon regjimi sirian, zonave ku kontrollon Turqia dhe zonave në lindje ku SHBA ka ndikim. Fatkeqësitë natyrore, megjithatë, kaluan linjat politike në harta dhe përshkuan milicitë e ndryshme dhe fraksionet e armatosura në terren. Fatkeqësisht, një tipar i luftës siriane është se fuqitë e mëdha të përfshira nuk kanë investuar në rindërtim apo infrastrukturë. Ky nuk është faji i vetëm i Rusisë dhe Iranit, të cilët mbështesin regjimin sirian; Turqia dhe SHBA gjithashtu nuk kanë investuar.
Pa dashur ta gjejmë fajtorin për atë që ka ndodhur, tani duhet t’i shtyjmë vendet që të rindërtojnë dhe të ofrojnë ndihmë humanitare.
Si mund të çojë tërmeti në pajtim? Së pari, vendet duhet të premtojnë një moratorium ndaj ofensivave ushtarake. Turqia, për shembull, ka kërcënuar operacione të reja në Siri, por mund të shfrytëzojë këtë mundësi për ta lënë mënjanë këtë. Rusia, forcat e së cilës janë të lidhura me luftimet në Ukrainë, mund të luajë një rol më të dobishëm në inkurajimin e hapjes së më shumë pikave kufitare për ndihmë. Uashingtoni mund të bëjë edhe më shumë.
Që nga fillimi i luftës kundër ISIS-it, koalicioni i udhëhequr nga SHBA-ja e ka parë luftën kryesisht përmes një lente taktike të “nga, me dhe përmes” – duke punuar përmes Forcave Demokratike siriane, të cilat luftuan ISIS-in. Ky është një mision ushtarak, i drejtuar kryesisht nga Komanda Qendrore e SHBA-së, me një gjurmë shumë të vogël në tokë. Misioni nuk ka rezultuar në një grup të plotë të ekspertizës amerikane që do të përdoret në Siri për të ndihmuar civilët, për të rindërtuar shkollat dhe për të mundësuar ndihmën mjekësore. Kjo nuk do të thotë që SHBA-ja duhet të mbajë mbi supe barrën e një misioni të madh në Siri, por mund të bëjë më shumë për të lehtësuar qasjen dhe për të inkurajuar donacionet ndërkombëtare në Siri – dhe për të siguruar që fondet të rrjedhin në të gjitha rajonet dhe grupet.
Në të kaluarën, mbështetja për sirianët shpesh u është dhënë mbështetësve të regjimit sirian, milicive të mbështetura nga Irani ose grupeve të mbështetura nga Turqia. Rajonet dhe pakicat e tjera, si kurdët, shpesh ishin të uritur nga mbështetja humanitare. Ne i dimë rezultatet: Qytetet janë në rrënim; njerëzit jetojnë në kampe të shkatërruara; fëmijëve iu mohohet shkollimi; mungon kujdesi mjekësor. Në disa raste, milicitë madje ndërprenë energjinë elektrike dhe ujin për të dëmtuar kundërshtarët e tyre.
Tashmë është koha që komuniteti ndërkombëtar të apelojë për Sirinë që shkon përtej ofrimit të ndihmës vetëm Damaskut ose Ankarasë. Duhet të bëhet e qartë se të gjithë duhet të përfitojnë dhe lufta duhet të përfundojë në mënyrë që njerëzit të fillojnë të rindërtojnë jetën e tyre. Situata është shumë komplekse, megjithatë injorimi i saj do të rrisë edhe më shumë vuajtjen e njerëzve./UBTNews/
Lajmet
Nagavci: Vendimi i Kushtetuese konfirmon se konstituimi është përgjegjësi e subjekteve fituese
Published
15 hours agoon
June 27, 2025By
UBTNews
Ministrja në detyrë e Arsimit, Arbërie Nagavci, ka deklaruar se vendimi i Gjykatës Kushtetuese e konfirmon qartë se përgjegjësia për konstituimin e Kuvendit të Kosovës bie mbi subjektet fituese të zgjedhjeve, veçanërisht mbi tre partitë më të mëdha që duhet të kenë përfaqësuesit e tyre në Kryesi.
“Besoj ajo që është e qartë është se VV-ja është munduar që ta trajtojë vendimin e Gjykatës Kushtetuese në aspektin juridik. Vendimi e dëshmon edhe një herë atë që e kemi thënë – që konstituimi i Kuvendit është përgjegjësi e subjekteve fituese të zgjedhjeve, e veçmas tri subjekteve më të mëdha, të cilat do të kenë përfaqësuesit e tyre në Kryesi të Kuvendit,” tha Nagavci.
Ajo tha se nuk ka asnjë indikacion nga vendimi i Kushtetueses që votimi i fshehtë është në kundërshtim me Kushtetutën, duke lënë të kuptohet se ai do të përdoret sërish në përpjekjen për konstituim.
“Gjykata Kushtetuese askund nuk e ka cekur që votimi i fshehtë është kundërkushtetues. Besoj që edhe sot do të vazhdohet me të njëjtin votim,” u shpreh ajo.
Lajmet
Zemaj: Askush s’mund të udhëheqë me diktat, deputetët i përgjigjen vetëm qytetarëve dhe Kushtetutës
Published
15 hours agoon
June 27, 2025By
UBTNews
Deputeti i Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK), Armend Zemaj, ka deklaruar se zgjidhja e vetme për tejkalimin e krizës institucionale është respektimi i Kushtetutës dhe i vullnetit të qytetarëve, duke theksuar se Kosova është një sistem parlamentar dhe jo autokratik.
Ai ka thënë se kjo është kërkesa e vetme e LDK-së në takimin e thirrur nga Kurti.
“Kërkesa e vetme është mbrojtja e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë, edhe vullnetit të qytetarëve të Kosovës. Ne jemi sistem parlamentar, askush nuk mund të udhëheqë me autokraci ose diktat, sidomos mbi deputetët që nuk i nënshtrohen asnjë lloj detyrimi dhe i përgjigjen vetëm qytetarëve, votuesve dhe subjekteve të tyre politike,” ka thënë Zemaj.
Lajmet
Kurti: Serbia mund të shfrytëzojë elemente destruktive për të nxitur incidente në Gazimestan
Published
16 hours agoon
June 27, 2025By
UBTnews
Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, ka thënë të premten se Serbia mund të përdorë “elemente destruktive” për të nxitur incidente gjatë festës serbe Vidovdan të shtunën në Gazimestan, rreth 10 kilometra nga kryeqyteti Prishtinë.
Duke folur në një mbledhje të Qeverisë në detyrë, Kurti tha se Serbia do të përpiqet ta zhvendosë vëmendjen nga protesta antiqeveritare që pritet të zhvillohet të shtunën në Beograd, duke nxitur incidente në Kosovë.
Serbët nga Kosova, Serbia dhe rajoni tradicionalisht e shënojnë Vidovdanin më 28 qershor në Gazimestan, një monument historik pranë Prishtinës.
Kurti tha se – sipas vlerësimeve të institucioneve të sigurisë dhe inteligjencës – ka përpjekje që tubimi në Gazimestan të jetë “sa më masiv, prandaj janë organizuar grupe serbësh nga Serbia, Mali i Zi dhe Bosnjë e Hercegovina që të vijnë në Kosovë nesër”.
“Grupet e tilla kanë qenë tradicionalisht provokuese, duke bartur simbole nacionaliste serbe e ruse që janë në kundërshtim me Kushtetutën e Kosovës dhe janë gjithashtu kundër vlerave demokratike dhe evropiane”, tha Kurti.
Ai tha se festa e Vidovdanit, “megjithëse me karakter fetar, fatkeqësisht vazhdimisht është përcjell me retorikë politike, nxitëse e kërcënuese për sigurinë publike nga ana e Serbisë”.
Javë më parë, Gjykata Themelore në Prishtinë e shfuqizoi vendimin e Komunës së Graçanicës për shfaqjen e flamurit të Serbisë për nder të Vidovdanit më 2024.
Në arsyetimin e gjykatës thuhet se komuna ka tejkaluar kompetencat e saj dhe ka vepruar në kundërshtim me ligjet e Kosovës, pasi ka miratuar një vendim për shfaqjen e flamurit të Serbisë më 28 qershor – ditë që nuk është e përcaktuar si festë zyrtare në Kosovë.
Kurti tha se tubimet për Vidovdan duhet të mbahen në përputhje me ligjin, “jo të shndërrohen në mjet për instrumentalizim politik nga autoritetet në Beograd”.
Tubimi zakonisht sigurohet nga Policia e Kosovës, ndërsa gjatë viteve të fundit nuk është lejuar të futen flamuj të Serbisë apo simbole të tjera kombëtare, përveç atyre kishtare, pasi përkujtimi organizohet edhe nga Kisha Ortodokse Serbe në nderim të betejës së vitit 1389 kundër ushtrisë osmane.
Javën e kaluar, ministri në detyrë për Komunitete dhe Kthim i Kosovës, Nenad Rashiq, bëri thirrje për respektimin e të drejtave të komunitetit serb sa i përket përdorimit të simbolit të tyre.
Ai tha se përdorimi flamurit serb nga serbët “nuk përbën kërcënim ndaj identitetit të askujt, por është dëshmi e përkushtimit të Kosovës si një shoqëri demokratike e bazuar në respektimin e të drejtave të njeriut dhe të pakicave”.
Lista Serbe, partia më e madhe e serbëve në Kosovë që ka mbështetjen e Beogradit, e akuzoi Kurtin se gjatë seancave në Kuvendin e Kosovës shfaq flamurin kombëtar të Shqipërisë.
Në një deklaratë, ajo kërkoi nga gjykata që të përdorë “të njëjtat standarde dhe të zbatojë të njëjtin arsyetim edhe në rastet që lidhen me flamurin shqiptar”.
Vitin e kaluar, festimet e Vidovdanit në Gazimestan kaluan pa ndonjë incident.
Por, në vitet paraprake ka pasur edhe arrestime për nxitje të urrejtjes fetare dhe kombëtare, ndërsa më 2023, Vidovdani nuk u festua në Gazimestan – vendin ku festohet tradicionalisht – për shkak të përkeqësimit të situatës së sigurisë në veri të Kosovës.
Gazimestani në Kosovë njihet edhe për fjalimin e ish-presidentit të Serbisë, Sllobodan Millosheviq, i cili, më 28 qershor 1989, nuk i përjashtoi “betejat e armatosura”.
Ai fjalim i Millosheviqit u pa nga shumë njerëz si paralajmërim i luftërave që pasuan në vitet ‘90 në ish-Jugosllavi.
Në të njëjtën ditë në vitin 2001, Millosheviq u ekstradua në Tribunalin e Hagës, i cili e akuzoi atë për krime lufte. Ai vdiq në paraburgim në vitin 2006, para gjykimit përfundimtar./REL
Lajmet
Bajrami: LDK do të marrë pjesë në takimin e nesërm
Published
16 hours agoon
June 27, 2025By
UBTnews
Deputetja e Lidhjes Demokratike e Kosovës (LDK), Hykmete Bajrami deklaroi se do të jenë prezentë në takimin e nesërm të ftuar nga kryetari i Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti. Megjithatë, ajo tha se nuk kanë pritje nga ky takim, meqë theksoi se është më shumë për “show mediatik”.
Pas ndërprerjes së seancës, ku paraprakisht u mbajt një takim konsultativ me kryesuesin e seancës konstituive, Avni Deharin, Bajrami tha se do të shkojnë në takimin me Kurtin për të treguar se janë për konstituim të institucioneve.
“Nuk është që kemi shumë pritje duke marrë parasysh komplet të kaluarën historike të LVV-së dhe krejt sjelljet e tyre konferencën për media nuk është që mund të presim diçka nga ky takim. Është më shumë për show mediatik. Megjithatë për të treguar që jemi për konstituim të institucioneve do të jemi prezent”, u shpreh ajo.
Deputetja e LDK-së tha se LVV po bën interpretim ndryshe të aktgjykimit të Gjykatës Kushtetuese.
“Kemi parë edhe prononcimet e ndryshme nga eksponentë të Lëvizjes Vetëvendosje të cilët e kanë në plan ta vazhdojnë këtë ngërç duke e bërë një interpretim ndryshe nga krejt Kosova të aktgjykimit të Gjykatës Kushtetuese. Se sa zotëri Kurti është i gatshëm për bashkëpunim, unë po besoj që patët mundësi ta shihni vetëm para dy minutave, kur ishte këtu në sallën plenare dhe nuk ishte në gjendje që të vie në takim konsultativ me të gjithë liderët e partive politike parlamentare. Aktgjykimi është jashtëzakonisht i qartë kur është fjala tek mënyra e votimit sepse i referohet kreut të katërt të rregullores së kuvendit, pikërisht nenit 8 ku ka një agjendë të paracaktuar të seancës konstituive dhe aktgjykimi pikërisht i referohet nenit 8 të rregullores së Kuvendit të Kosovës”, deklaroi ajo.
Ajo tha se kryetari i Kuvendit duhet të votohet me marrëveshje politike dhe nuk kanë votë për asnjë kandidat të LVV-së.

Irani konfirmon vrasjen e një shkencëtari tjetër bërthamor në sulmet ajrore izraelite

Gjykata refuzon të shtyjë gjykimin kundër Netanyahut

Nagavci: Vendimi i Kushtetuese konfirmon se konstituimi është përgjegjësi e subjekteve fituese

Zemaj: Askush s’mund të udhëheqë me diktat, deputetët i përgjigjen vetëm qytetarëve dhe Kushtetutës

Kurti: Serbia mund të shfrytëzojë elemente destruktive për të nxitur incidente në Gazimestan

Bajrami: LDK do të marrë pjesë në takimin e nesërm

Izraeli kryen sulme ajrore në zonat pyjore dhe malore në Libanin jugor

Limaj konfirmon pjesëmarrjen në takimin me Kurtin, rithekson nevojën e arritjes së një marrëveshje politike

VV insiston në votim të fshehtë: Deputetët opozitarë shkelën Kushtetutën për tridhjetë seanca me radhë
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet3 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore