Teknologji

Tërmetet në Turqi dhe Siri: Si ka ndihmuar Twitter në gjetjen e të mbijetuarve të bllokuar nën rrënoja?

“Ju lutemi dërgoni ndihmë, ne jemi gjallë, ja ku është adresa jonë”, kanë shkruar disa të mbijetuar.

Published

on

Qindra mijëra mesazhe për ndihmë vërshuan në platformat e rrjeteve sociale si pasojë e tërmetit që ndodhi mëngjesin e të hënës së javës së kaluar që tronditi Turqinë dhe Sirinë.

“Ju lutemi dërgoni ndihmë, ne jemi gjallë, ja ku është adresa jonë”, kanë shkruar disa të mbijetuar, si dhe mesazhe të tjera u postuan në emër të atyre që janë ende nën rrënoja.

Sipas të dhënave online të platformës Statista, 16.1 milionë njerëz përdorën Twitterin në Turqi që nga janari i vitit 2022. Turqia është vendi i shtatë më i madh me numrin e përdoruesve aktiv në këtë platformë.

Në periudhën kur tërmeti i dytë i fuqishëm goditi të njëjtën zonë në orët e para të pasdites, qindra zhvillues turq, kodues dhe vullnetarë në internet ishin organizuar tashmë në Discord për të ngritur projekte me burim të hapur duke përdorur të dhëna nga platformat e mediave sociale si Twitter dhe Instagram.

“Menaxhimi i fatkeqësive nuk duhet të jetë kaq i varur nga sektori privat, por mangësitë në menaxhimin e krizave i kanë detyruar njerëzit ta bëjnë këtë”, tha Sedat Kapanoğlu, një nga koduesit më të njohur të Turqisë dhe një mbështetës i Açık Yazılım Ağı (Rrjeti i Open Software), grup i cili tani numëron mbi 21 mijë vullnetarë.

Një nga projektet të cilës vullnetarët e teknologjisë iu bashkuan është Afetharita.com, fjalë për fjalë “harta e fatkeqësive”, e cila përdor inteligjencën artificiale për të vizualizuar kërkesat për ndihmë që u publikuan në rrjetet sociale.

“Nuk e dimë sa jetë u shpëtuan”

Përderisa disa dërguan ankesa në rrjetet sociale për reagimin e ngadaltë të agjencisë së shpëtimit të qeverisë, afetharita.com ndau të dhënat e saj me OJQ-të në mënyrë që ato të mund të ofronin ndihmë në vendet e duhura.

“Këto të dhëna mund të ndahen edhe me institucionet shtetërore nëse ata kërkojnë”, thotë Kılıç.

Por ai është i vetëdijshëm se vetëm një hartë nuk mund të shpëtojë jetë.

“Ne nuk e dimë se sa jetë u shpëtuan me këtë hartë, por ajo çfarë mund të bëjë është t’u tregojë informacionin e vendndodhjes ekipeve të shpëtimit”, tha ai për Euronews Next.

“Prandaj, ne nuk mendojmë se është e drejtë të thuhet se kemi shpëtuar X numër njerëzish. Qëllimi ynë, ashtu si gjithë të tjerët, është të përpiqemi t’i ndihmojmë njerëzit që kanë nevojë për ndihmë atje sa të mundemi”, deklaroi ai tutje.

Vendimi i qeverisë turke për të bllokuar përkohësisht Twitterin të mërkurën për shkak të “shqetësimeve të dezinformimit” s’u prit mirë nga përdoruesit e platformës./UBTNews/

Teknologji

Meta mbyll Messenger për desktop në Windows dhe Mac

Published

on

Meta ka njoftuar se aplikacioni i Messenger për desktop në Windows dhe Mac do të mbyllet.

Që nga 15 dhjetori, përdoruesit do të duhet të përdorin direkt Facebook për të vazhduar bisedat nga kompjuteri i tyre.

Gjatë procesit të mbylljes, përdoruesit do të marrin një njoftim brenda aplikacionit dhe do të kenë 60 ditë për të përdorur Messenger përpara se të mbyllet përgjithmonë.

Meta rekomandon që përdoruesit të ruajnë historikun e bisedave para se aplikacioni të zhduket, përndryshe të dhënat mund të humbasin përgjithmonë.

Ndërkohë, aplikacioni Messenger për desktop nuk është më i disponueshëm në Apple App Store. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Teknologji

WhatsApp vendos kuotë mujore për mesazhe

Published

on

WhatsApp po teston një shtojcë të re për mesazhet që kufizon numrin e mesazheve pa përgjigje që një llogari mund t’i dërgojë një marrësi.

Ky kufizim synon kryesisht dërguesit që dërgojnë shumë mesazhe dhe llogaritë mashtruese.

Mesazhet e individëve dhe bizneseve do të llogariten në këtë limit, përfshirë mesazhet e shumta të palexuara që u dërgohen përdoruesve. Nëse marrësi përgjigjet, mesazhet hiqen nga kuota mujore. WhatsApp gjithashtu do të paralajmërojë llogaritë që afrohen pranë këtij kufiri.

Kompania thekson se përdoruesit mesatarë ndoshta nuk do ta arrijnë këtë limit, duke e bërë këtë një mënyrë për të parandaluar që individët t’u dërgojnë mesazhe atyre që nuk përgjigjen.

Aktualisht, testimi është i fokusuar tek bizneset dhe llogaritë mashtruese, por në javët e ardhshme do të shtrihet në disa vende.

Meta ka ndërmarrë më parë hapa për të zvogëluar mesazhet mashtruese. Vitin e kaluar mundësoi anulimin e abonimit nga mesazhet promocionale, ndërsa në gusht të këtij viti njoftoi që përdoruesit do të informohen kur dikush jashtë listës së kontakteve i shton në një grup.

Deri në gjysmën e parë të vitit 2025, WhatsApp ka ndaluar mbi 6.8 milionë llogari të lidhura me qendrat e mashtrimit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Teknologji

Rrjeti global në kaos! Pse mijëra aplikacione u ndërprenë pas rënies së Amazon Web Services?

Published

on

AMAZON Web Services (AWS), gjigandi i njohur si shtylla kurrizore e internetit, ka pësuar një ndërprerje të madhe që preku mijëra biznese dhe miliona përdorues në mbarë botën.

Situata u përshkrua nga drejtuesi i kompanisë rivale Cloudflare, i cili pranoi se ishte i lehtësuar që problemi nuk kishte të bënte me ta, shkruan BBC. Platformat e goditura ishin: Snapchat dhe Reddit, banka si Lloyds dhe Halifax, dhe lojëra popullore Roblox dhe Fortnite.

AWS ofron infrastrukturën bazë për rreth një të tretën e internetit global, duke ofruar ruajtje të dhënash, menaxhim bazash të të dhënave dhe fuqi llogaritëse. Kjo u mundëson kompanive të shmangin koston e kompleksitetin e mirëmbajtjes së serverëve, ndërkohë që AWS kujdeset për nevojat teknologjike të tyre.

Problemi kishte të bënte me një çështje të zakonshme: një gabim në Sistemin e Emrave të Domaineve. Ekspertët e teknologjisë e përmendin shprehjen “Është gjithmonë DNS!”, duke nënkuptuar se ky është një nga burimet më të zakonshme të prishjeve në internet.

DNS funksionon si një hartë e internetit, kur një përdorues klikon një aplikacion ose faqe, sistemi i tij dërgon një kërkesë për lidhje.

Në këtë rast, AWS e “humbi” atë hartë: platformat si Snapchat dhe Canva ishin funksionale, por trafiku nuk dinte ku të drejtohej.

Ndërprerje të tilla ndodhin për shumë arsye, nga mirëmbajtja e planifikuar dhe dështimet e serverëve, deri te gabimet njerëzore apo konfigurimet e gabuara. Mund të bëhet fjalë edhe për sulme kibernetike, megjithëse në këtë rast nuk ka asnjë provë për një të tillë.

AWS konfirmoi se incidenti ndodhi në qendrën e të dhënave në Virxhinian Veriore, e cila është njëkohësisht më e madhja dhe më e vjetra.

Kjo ngjarje është shembull i qartë i rrezikut të varësisë nga një ofrues i vetëm i shërbimeve cloud. AWS është thelbësore për funksionimin e miliona bizneseve, dhe alternativa të vërteta janë shumë të pakta.

Në treg, konkurrentët kryesorë janë Microsoft Azure dhe Google Cloud Platform, ndërsa IBM, Alibaba Cloud dhe platforma evropiane Stackit (e lansuar nga kompania mëmë e supermarketit Lidl) mbeten lojtarë më të vegjël.

Për shkak të pozitës dominuese të gjigantëve amerikanë, shtrohet pyetja nëse Evropa dhe Mbretëria e Bashkuar duhet të zhvillojnë infrastrukturën e tyre cloud për të reduktuar varësinë nga SHBA, ndonëse ekspertët mendojnë se për këtë tashmë mund të jetë vonë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Teknologji

Ndërprerje e madhe globale prek Google, Snapchat, Canva e dhjetëra platforma tjera

Published

on

Disa nga aplikacionet e faqet më të mëdha në botë, përfshirë Amazon, Google, Snapchat, Roblox, dhe Canva u goditën nga një ndërprerje teknologjike të hënën në mëngjes, duke shkaktuar probleme për miliona përdorues anembanë botës.

Sipas faqes së monitorimit Down Detector, problemet nisën rreth orës 09:00 të mëngjesit (CET) dhe u përhapën shpejt në platforma të shumta që mbështeten në Amazon Web Services (AWS) – një nga ofruesit më të mëdhenj të infrastrukturës cloud në botë.

Shkaku i ndërprerjes

AWS, që u ofron kompanive akses në serverë, ruajtje dhe baza të dhënash pa nevojën e ndërtimit të infrastrukturës së tyre fizike, raportoi se deri në orën 12:35 pasdite (CET) problemi ishte “zbutur plotësisht” dhe se shumica e shërbimeve ishin në proces rikuperimi.

Ndërprerja preku një gamë të gjerë faqesh dhe aplikacionesh, nga lojërat online deri te shërbimet qeveritare dhe financiare.

Platformat e prekura

Sipas Down Detector, ndër platformat e goditura ishin: Snapchat, Slack, Signal, Tinder, Ring, Roblox, Clash Royale, Life360, MyFitnessPal, Xero, Canva, Amazon, Amazon Web Services, Amazon Music, Prime Video, Clash of Clans, Fortnite, Wordle, Duolingo, Coinbase, HMRC, Vodafone, PlayStation dhe Pokémon Go.

Po ashtu, ndërprerja ndikoi edhe tek ofruesit francezë të telekomunikacionit SFR dhe Free, si dhe tek autoriteti tatimor britanik HMRC.

Platforma e kriptomonedhave Coinbase siguroi klientët e saj se “të gjitha fondet janë të sigurta”, pavarësisht problemeve të aksesit.

Ndikim global dhe në transportin ajror

Gazeta The New York Times raportoi se ndërprerja preku edhe udhëtimet ajrore në SHBA, me vonesa të gjata në sportelet e regjistrimit në Aeroportin LaGuardia të Nju Jorkut, pasi disa kioska dhe sisteme digjitale dolën jashtë funksionit.

Disa orë pas incidentit, Down Detector vuri re një ulje të ndjeshme të raportimeve për probleme, duke treguar se shumica e shërbimeve ishin rikthyer në normalitet. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara