Shëndeti

Teknologjia mund të parashikojë goditjen në zemër? Çfarë thonë ekspertët?

Testet e sotme ofrojnë disa njohuri për përbërjen e zemrës.

Published

on

Humbja e jetës nga problemet e lidhura me zemrën ndodhin papritur dhe shpesh pa paralajmërim, ndaj ato janë pothuajse të pamundura për t’u parashikuar. Por kjo mund të ndryshojë, falë teknologjisë së imazhit 3D dhe inteligjencës artificiale (AI).

Studiuesit në Universitetin Johns Hopkins po punojnë për të krijuar modele më të sakta dhe të personalizuara të zemrës së një të sëmuri.

“Tani për tani, mund të themi vetëm nëse një pacient është në rrezik apo jo për një goditje të papritur në zemër”, thotë Dan Popescu, shkencëtar i këtij kërkimi.

Me teknologjinë e re, studiuesit mund të jenë në gjendje jo vetëm të parashikojnë nëse dikush është në rrezik për një sulm të papritur kardiak, por edhe kur kjo ka më shumë gjasa të ndodhë.

Zemra në 3D

Testet e sotme ofrojnë disa njohuri për përbërjen e zemrës. Ato ofrojnë vetëm një fotografi, duke treguar shëndetin e zemrës vetëm në një moment dhe nuk mund të parashikojnë të ardhmen.

Kjo është arsyeja pse shkencëtarët po shkojnë më tej për të zhvilluar kopje dixhitale 3D të zemrës, të njohura si modele llogaritëse.

Modelet llogaritëse janë kopje të simuluara me kompjuter që kombinojnë matematikën, fizikën dhe shkencat kompjuterike.

Këto modele kanë ekzistuar për një kohë të gjatë dhe përdoren në shumë fusha, duke filluar nga prodhimi në ekonomi.

Në mjekësi, këto modele janë të mbushura me “qeliza” dixhitale.

Ato imitojnë qelizat e gjalla dhe mund të programohen me veti të ndryshme elektrike, në varësi të faktit nëse janë të shëndetshme apo jo.

Duke i shënë këtij imazhi dixhital një stimul elektrik, studiuesit mund të vlerësojnë se si zemra mund të përgjigjet dhe të parashikojnë se çfarë do të ndodhë.

Kjo lloj teknologjie nënkupton se edhe trajtimet do të jenë më të mira dhe më të sakta për sëmundjet e zemrës.

Përdorimi i inteligjencës artificiale për të parashikuar rezultatet shëndetësore

Shkencëtarët thonë se teknologjia e AI mund të analizojë dëmtimet e zemrës në një mënyrë të suksesshme.

Algoritmi mbledh informacion nga modelet llogaritëse 3D të zemrës, të dhënat e testeve të pacientëve si MRI, përkatësia etnike, mosha, stili i jetës dhe informacione të tjera.

Mbledhja e të dhënave mund të prodhojë vlerësime të sakta dhe të qëndrueshme për të parë nëse një pacient është në rrezik për një sulm të papritur karidak.

Edhe pse studimi u krye për pacientët me një lloj të veçantë sëmundjeje e zemre, ekspertët thotë se algoritmi mund të përshtatet për të vlerësuar edhe probleme të tjera.

Kur mund të përdoret edhe në popullatë kjo lloj teknologjie?

Hulumtuesit parashikojnë se imazhi 3D i modeleve të zemrës mund të jetë i disponueshëm në 2 vjet.

Megjithatë kjo lloj teknologjie do të kërkojë më shumë studime dhe miratim, kështu që afati kohor nuk është ende shumë i qartë./AgroWeb

Shëndeti

Studimi: Dieta vegane më efikase se ajo mesdhetare

Published

on

Heqja dorë nga mishi dhe produktet e qumështit rezulton më efekase për rënien në peshë, sipas një studimi të ri të publikuar në revistën shkencore Frontiers in Nutrition.

Studiuesit zbuluan se personat që ndoqën një dietë vegane me pak yndyrë humbën mesatarisht rreth 6 kilogramë në vetëm 16 javë, dukshëm më shumë se ata që ndoqën dietën mesdhetare. Dieta mesdhetare, e njohur për përfitimet afatgjata për shëndetin, përfshin mish të bardhë, vaj ulliri e perime të freskëta.

Por, në këtë krahasim të drejtpërdrejtë, vegjetarianët peshuan më pak.

“Konsumimi i ushqimeve që prodhojnë acid në trup, si mishi, vezët dhe produktet e bulmetit, rrit ngarkesën acidike në organizëm, duke shkaktuar inflamacion që lidhet me shtimin në peshë”, shpjegon autorja kryesore e studimit, doktoresha Hana Kahleova.

Ajo shton se zëvendësimi i produkteve shtazore me ushqime si perimet jeshile, manaferrat e bishtajoret, ndihmon në rënien në peshë e përmirësimin e florës bakteriale të zorrëve. Në studim morën pjesë 62 të rritur mbipeshë, u ndanë në dy grupe; njëri ndoqi një dietë mesdhetare, tjetri dietë vegane me pak yndyrë.

Personat që ndoqën dietën vegane kishin ulje të madhe të ngarkesës acidike në trup, te grupi mesdhetar nuk pati ndonjë ndryshim të dukshëm.

“Dieta alkaline është lidhur me disa përfitime shëndetësore, përfshirë rënien në peshë, ndjeshmërinë e përmirësuar ndaj insulinës dhe uljen e tensionit të gjakut”, thuhet ne raportin e studimit.

Ushqimet më të mira vegane dhe alkaline për humbje në peshë:

Spinaqi

Kale (lloj i sallatës së gjelbër)

Brokoli

Avokado

Manaferrat

Mollët

Bananet

Qiqrat

Thjerrëzat

Kinoa

Patatet e ëmbla

Bajamet

Djathi tofu

Trangujt

Specat e ëmbël

Continue Reading

Shëndeti

Uji, aleati i verës: Sa gota duhet të konsumoni çdo ditë, sipas ekspertëve

Published

on

Vera sjell me vete nxehtësinë, diellin dhe humorin e mirë, por edhe nevojën për të pirë më shumë ujë. Ndërsa temperatura rritet, trupi humbet më shumë lëngje përmes djersës, sidomos nëse jeni aktiv ose kaloni shumë kohë jashtë.

Hidratimi i duhur nuk është vetëm zakon i mirë, por thelbësor për shëndetin. Ai mban temperaturën e trupit të qëndrueshme, parandalon dhimbjet e kokës dhe marramendjen, dhe ju ndihmon të shijoni pushimet në maksimum.

Sa gota ujë duhet të pini në ditë?

Ekspertët rekomandojnë 8 gota ujë në ditë, por kjo sasi ndryshon në varësi të nevojave. Në verë, është mirë 10-12 gota, sidomos nëse ushtroni apo nëse temperatura është shumë e lartë. Një mënyrë e thjeshtë për ta mbajtur mend është të mbani me vete një shishe uji dhe ta mbushni sa herë që zbrazet.

Shenjat që tregojnë se duhet të pini më shumë ujë:

Urinë e errët, që tregon mungesë hidratimi

Goja dhe buzët e thata

Marramendje dhe lodhje të papritura

Dhimbje koke, një problem i zakonshëm veror që zgjidhet me ujë

Si të pini më shumë ujë?

Filloni ditën me një gotë ujë për të zgjuar trupin dhe për të nxitur metabolizmin

Shtoni shije ujit me feta limoni, kastraveci apo nenexhiku për freski dhe shije më të mirë

Konsumoni smoothie dhe lëngje frutash për hidratim shtesë

Përdorni aplikacione për kujtesë që t’ju ndihmojnë të mos harroni të pini ujë, sidomos gjatë pushimeve me miqtë.

Continue Reading

Shëndeti

Çfarë suplemente duhet të merrni gjatë ekspozimit në diell?

Published

on

Suplemente për diell që rekomandohen për shëndetin e lëkurës.

Edhe pse prej kohësh dimë që dielli nuk është mik i lëkurës sonë, e vërteta e hidhur është se të gjithë duam gjatë verës të kemi ngjyrë të artë të lëkurës.

Dimë se celuliti dhe çrregullimet tjera duken më pak kur rrezitemi pak. Për të arritur ngjyrën e dëshiruar, duke shmangur dëmtimet nga dielli, naduhet një rutinë bukurie që përfshin përdorimin adekuat të produkteve me SPF dhe rinovimin e mbrojtjes dhe kujdesin e duhur, në këtë ekuacion futen edhe suplementet, që janë të rëndësishme gjatë sezonit të diellit.

Kur ekspozohemi, trupi ka nevojë për disa lëndë ushqyese, rrezet UV janë stres për lëkurën dhe organizmin në tërësi, për shkak të mundësisë së dehidratimit.

Suplementimi i duhur është i rëndësishëm, përfitimi shtesë është se shumë prej tyre nxisin ngjyrimin më të shpejtë, duke na mundësuar të marrim ngjyrë bronzi në kohë më të shkurtër në diell. Ndihmojnë të shmangim skuqjen, puçrrat dhe djegiet, ngadalësojnë plakjen e shmangin humbjen e lagështisë.

Cilat suplemente duhet të merrni gjatë ekspozimit në diell?

Beta-karoteni – Ky pigment natyral mbron lëkurën nga brenda dhe lehtëson ngjyrimin e njëtrajtshëm dhe më të shpejtë, ndërkohë që redukton ndjeshmërinë e lëkurës ndaj rrezeve UV. Doza e rekomanduar: 15-30 mg në ditë.

Astaksantini – Në antioksidant i fuqishëm, 500 herë më i fuqishëm se vitamina E në efektin antioksidativ. Mbron lëkurën nga skuqjet, djegiet dhe humbja e elasticitetit që shkaktohen nga rrezet UV. Doza e rekomanduar: 4-8 mg në ditë

Vitamina D – Promovon imunitetin, shëndetin e kockave dhe disponimin. Edhe pse trupi e prodhon këtë vitaminë gjatë ekspozimit, duhet pasur parasysh që kremrat me SPF ulin sintezën e saj, prandaj suplementimi mbetet i rëndësishëm. Doza e rekomanduar: 1,000-2,000 IU në ditë (më shumë nëse ka deficit).

Vitaminat C dhe E – Janë antioksidantë të fuqishëm që luftojnë radikalet e lira të shkaktuara nga rrezet UV. Roli i tyre është të mbështesin rigjenerimin e lëkurës dhe të ngadalësojnë procesin e plakjes. Doza: vitamina C: 500-1,000 mg në ditë; vitamina E: 100–200 IU në ditë

Çinku dhe seleni – Minerale që stimulojnë rigjenerimin e lëkurës e kanë veti antiinflamatore. Reduktojnë reaksionet alergjike pas ekspozimit në diell.

Doza e rekomanduar: çinku: 15-30 mg në ditë; seleni: 100-200 µg në ditë.

Acidet yndyrore Omega-3 – Roli i acidit yndyror omega-3 është të ulin inflamacionin e mbrojnë membranat qelizore të lëkurës. Ato rrisin elasticitetin dhe hidratojnë lëkurën, duke e bërë më të qëndrueshme ndaj rrezeve UV. Doza e rekomanduar: 1,000-2,000 mg EPA/DHA në ditë.

Kolagjeni – Suplementimi me kolagjen të hidrolizuar kompenson dëmtimet që rrezet UV shkaktojnë në lëkurë, duke ruajtur fortësinë e nivelin e lagështisë.

Doza e rekomanduar: 5-10 g në ditë (ideal në kombinim me vitaminë C për absorbim më të mirë)

Si të merrni suplementet?

Filloni 2-3 javë para pushimeve, më pas vazhdoni t’i konsumoni gjatë qëndrimit në plazh, por edhe pas kthimit në shtëpi, deri në fillim të vjeshtës.

Suplementet si beta-karoteni, astaksantini, vitamina C, acidet yndyrore omega-3 dhe vitamina D është më mirë t’i merrni në mëngjes, ndërsa çinku, seleni dhe vitamina E në mbrëmje. Kini parasysh se pavarësisht suplementimit, përdorimi i kremrave me SPF është i domosdoshëm, si dhe shmangia e ekspozimit në diell midis orës 11:00 dhe 17:00. Lexoni edhe si të dalloni ndryshimet malinje nga ato beninje në lëkurë.

 

Continue Reading

Shëndeti

Kujdes nga këto ushqime, po ju ‘vjedhin’ energjinë tuaj!

Published

on

A keni menduar pse energjia juaj bie gjatë pasdites? Ndoshta fajtor është mëngjesi i preferuar, mesvakti apo dreka. Kjo ndodh për shkak se disa ushqime vjedhin energjinë, ndërkohë mund të shikoni nëse një nga ushqimet tuaja është në listën e hajdutëve.

Bananet – Ushqimet e pasura me magnez, siç janë bananet apo farat e kungullit, mund t’ju bëjnë të lodhur. Ky mineral vepron në çlodhjen e muskujve, është mirë t’i hani para se të shkoni në shtrat, por gjatë ditës nuk janë të rekomanduara.

Buka e bardhë – Nëse i zgjidhni karbohidratet me një indeks të lartë glikemik në vend të atyre me drithëra integrale duhet ta dini se ato nuk i përmbajnë elementet kryesore që shkaktojnë një ndjenjë të ngopjes dhe fuqisë. Karbohidratet me indeks të lartë glikemik nuk përmbajnë shumë fibra, kështu që shpejt shpërbëhen dhe nuk japin energjinë e nevojshme.

Mishi i kuq – Përmbajtja e lartë e yndyrës në mish të kuq, si bifteku apo hamburgeri, shkaktojnë ndjenjë të përgjumjes. Nevojitet sasi madhe e energjisë për ta tretur mishin. Në vend të mishit të kuq, rekomandohet salmoni.

Qershitë – Studimet kanë treguar se qershitë dhe lëngu i dendur i tyre ndihmon për të fjetur, përmbajnë melatoninë. Qershia rregullon gjumin, prandaj në këtë drejtim është ndihmesë e madhe, nuk janë një ushqim i mirë në mes të ditës.

Ëmbëlsirat – Konsumimi i ëmbëlsirës me përqindje të lartë të sheqerit pas drekës mund t’ju vë në gjumë shpejtë.

Kafeja – Edhe pse kjo mund të duket e pabesueshme, ekspertët pohojnë se pijet e pasura me kafeinë, si kafeja ose çaji, mund të shkaktojnë lodhje. Këto pije sigurojnë energji në shpejtësi, por kur ndikimi i tyre kalon, pason lodhja.

Continue Reading

Të kërkuara