Lajmet

Të zgjohesh në luftë: Disidentët rusë kujtojnë “tmerrin” e pushtimit të Ukrainës

“Ishte si një rrufe në qiell të pastër. Ashtu u ndjeva… 24 shkurti ishte si një rrufe…”

Published

on

Pushtimi masiv dhe i paprovokuar i Ukrainës nga Rusia ishte tronditje e madhe për shumë rusë.

“Sigurisht, më kujtohet”, thotë Ivan Koretnikov, një artist 84-vjeçar nga qyteti Perm, për ditën kur nisi sulmi një vit më parë.

“Ishte si një rrufe në qiell të pastër. Ashtu u ndjeva… 24 shkurti ishte si një rrufe. Deri në minutën e fundit, refuzoja ta besoja”, thotë ai.

Edhe pse shumica dërrmuese e rusëve e ka mbështetur – qoftë në mënyrë pasive, qoftë në mënyrë aktive – luftën në Ukrainë, mijëra të tjerë janë tmerruar nga vendimi i presidentit të tyre, Vladimir Putin, për të pushtuar fqinjin jugor.

“Jam çmendur”

Një grua që ka protestuar kundër luftës në korrik, u ka bërë thirrje edhe bashkëqytetarëve të saj të ngrihen, duke i paralajmëruar se “heshtja e tyre për atë që ndodh në Ukrainë, vret njerëz”.

“Unë, thjesht, jam tronditur”, kujton Polina Mukhacheva, një e sapodiplomuar në shkollën juridike në qytetin e Kirovit, rreth 900 kilometra në verilindje të Moskës.

“Fillimisht kam menduar se do të nënkuptonte paqëndrueshmëri financiare dhe kjo më ka frikësuar më shumë. Por, më pas, e kam kuptuar se kjo është një luftë e vërtetë, se njerëzit po vriten, dhe jam çmendur”, kujton Mukhacheva për portalin Idel.Realities të Radios Evropa e Lirë.

“Ditët e ardhshme i kam kaluar si në mjegull”, thotë ajo.

Ilmira Rakhmutullina, koreografe në kryeqytetin e Bashkortostanit, Ufa, ka rrëfim të ngjashëm.

“Unë dhe motra ime nuk kemi fjetur fare natën e 23-24 shkurtit”, thotë ajo.

“Kemi qenë aq të shqetësuara saqë, thjesht, nuk kemi mundur të flemë. Jemi tronditur dhe tmerruar nga ajo që po ndodhte”, thotë Rakhmutullina.

Në Samara, rreth 450 kilometra në jugperëndim të Ufës, aktivisti Vladimir Avdonin thotë se bota e tij është transformuar.

“Lajmet për luftën më kanë zënë në befasi”, thotë ai.

“Fillimisht jam tronditur. Por, shpejt, kam arritur në përfundimin se duhet të veproj… se të gjithë ne, qytetarët e Rusisë, mbajmë përgjegjësi për atë që është duke ndodhur. Pikërisht atë ditë jam përgatitur të mbaj një protestë individuale”, thotë Avdonin.

Në Rusi, protestat me një person janë teknikisht të ligjshme, megjithëse njerëzit që i bëjnë ato, ndalohen rregullisht, dhe shpesh përballen me akuza të tilla si “mosbindje ndaj oficerit të policisë” ose “rezistencë ndaj arrestimit”.

“Nëse nuk bën asgjë dhe hesht, bëhesh ndihmës i një krimi”, thotë Avdonin.

“Nuk e kam ndërmend të bëhem ndihmës i krimeve të Putinit”, shton ai.

“Diskutimet politike do të na shkatërrojnë familjen”

Pasojat e luftës në Ukrainë janë duke ndarë familje në gjithë Rusinë.

Banorja e Kirovit, Mukhacheva – e cila është arrestuar në prill të vitit të kaluar për vendosjen e një fjongoje jeshile në flokët e saj, në kohën kur disidentët kundër luftës po përdornin ngjyrën e gjelbër si simbol të paqes – thotë se prindërit e saj i kanë kërkuar të mos shprehë kundërshtime ndaj luftës.

“Ata mendojnë se është më mirë të ulen në heshtje dhe, siç thonë, të mos tërheqin vëmendjen. Më së shumti që bëjnë, është të flasin mes vete në kuzhinë”, thotë Mukhacheva.

“Nëna ime është pak a shumë neutrale, por babai im është për luftën, ndërsa unë dhe gjyshja jemi kundër”, thotë ajo.

“Askush nuk mund t’ia ndryshojë mendjen askujt. Mamaja është e shqetësuar seriozisht se diskutimet politike do të na shkatërrojnë familjen, ndaj përpiqet të heshtë dhe t’i shmangë konfliktet”, shton Mukhacheva.

Disidenti kundër luftës, Iskander Gabrakhmanov, nga kryeqyteti i Tatarstanit, Kazan, rrëfen një përvojë të ngjashme.

“Nëna ime… as nuk e dënon dhe as nuk e mbështet atë që është duke ndodhur”, thotë ai.

“Por, babai im do që ta rikthejë Bashkimin Sovjetik. Ky është vendi ku ai është rritur, ku ka kaluar rininë e tij dhe, kështu, mendon se është koha e duhur. Unë e kuptoj mendimin e tij, por në thelb nuk jam dakord”, thotë Gabrakhmanov.

“Një kalimtar ka thirrur policinë”

Yelena Baibekova ka qenë mësuese e matematikës në qytetin jugor të Astrakhanit, kur Rusia ka nisur pushtimin e Ukrainës.

Ajo ka pasur telashe me ligjin kur ka dëgjuar lajmin, pasi ka mbajtur një protestë individuale kundër luftës në një shesh qendror të qytetit, më 22 shkurt.

“Unë kam qëndruar pranë një qendre tregtare me një tabelë që lexonte: Putin = Luftë = Krizë = Degradim = Armiqësi ndërkombëtare”, kujton Baibekova.

“Një kalimtar është zemëruar dhe ka thirrur policinë, kështu që jam zhvendosur në një rrugë tjetër”, thotë ajo.

Policia është shfaqur në shtëpinë e saj dy ditë më vonë dhe e ka arrestuar, sepse një fqinj ka raportuar një peshqir me ngjyrat e flamurit të Ukrainës, të varur në ballkonin e saj.

“Seanca ime gjyqësore ka zgjatur tre minuta”, kujton Baibekova, duke shtuar se është dënuar me pesë ditë burgim.

“Më pas, më kanë hedhur në një qeli me disa alkoolistë që kanë pirë duhan vazhdimisht”, thotë ajo.

Kur është liruar, drejtori i shkollës i ka shqiptuar masë disiplinore për mungesë në punë, ndërsa në prill është pushuar nga puna.

“Kur kam qenë në paraburgim, disa mësues më kanë shkruar për të më mbështetur plotësisht, por nuk kanë mundur të veprojnë si unë”, thotë Baibekova. “Kemi qenë vetëm dy nga një grup prej 56 personash”, thotë ajo.

“Heshtja e tyre do të vrasë njerëz”

Në javët e para pas pushtimit, më shumë se 13.000 rusë janë arrestuar për protesta kundër luftës, ka bërë të ditur OVD-Info, organizatë që monitoron represionin në Rusi.

Qeveria ka miratuar shpejt ligje që kriminalizojnë disidencën kundër luftës, në të gjitha format.

Me gjithë valën e re të protestave pasi Putini ka urdhëruar mobilizimin ushtarak në shtator, në Rusi nuk është forcuar ndonjë lëvizje e konsiderueshme publike kundër luftës.

Disidentja kundër luftës në Ufa, Rakhmatullina, ka protestuar katër herë në javët e para pas nisjes së pushtimit.

“Gjëja kryesore është se njerëzit nuk duhet të mësohen me atë që është duke ndodhur në Ukrainë. Ata nuk duhet të mësohen me ndjenjën e pafuqisë”, thotë ajo.

“Nuk mund të mësohen, sepse nëse e bëjnë këtë, heshtja e tyre për atë që është duke ndodhur në Ukrainë, do të vrasë njerëz – vërtet ose në mënyrë metaforike”, thotë Rakhmatullina.

“I pranoj rreziqet”

Lyaisan Sultangareyeva, 25 vjeçe, banore e qytetit të vogël të Bashkortostanit, Tuimazi, është gjobitur vazhdimisht për protestat e saj kundër luftës.

“Kam protestuar sepse nuk kam mundur të hesht. Nuk kam mundur të qëndroj mënjanë dhe të shikoj. Nuk e njoh asnjë person në Tuimazi që ka protestuar hapur kundër luftës”, thotë Sultangareyeva.

“Sigurisht që kam frikë të shkoj në burg. Po bëj gjithçka që mundem për ta shmangur këtë. Por, jam e përgatitur psikikisht për këtë… E di që do ta shkatërrojë jetën time dhe të të afërmve të mi, por mendoj se, ndoshta, nuk ka rrugë tjetër. Unë i pranoj rreziqet”, shton ajo.

Sultangareyeva mbetet në Rusi, ashtu si edhe disidentët e tjerë: Mukhacheva, Avdonin, Koretnikov dhe Gabdrakhmanov.

Mësuesja e shkarkuar e matematikës, Yelena Baibekova, është larguar nga Rusia disa muaj pas nisjes së pushtimit dhe ka aplikuar për azil politik në Gjermani.

Ilmira Rakhmatullina dhe motra e saj janë larguar nga Rusia për në Armeni./REL

Bota

Fermerët francezë vazhdojnë protestat kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë

Published

on

Fermerët në Francë kanë vazhduar protestat e tyre të forta, duke hyrë në ditën e katërt të mobilizimit kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë midis Bashkimit Evropian dhe vendet e Mercosur (Argjentina, Brazili, Paraguaji dhe Uruguaji). Këto protesta janë shtrirë në disa qytete të Francës, ndërsa fermerët kërkojnë më shumë mbështetje dhe mbrojtje për industrinë e bujqësisë franceze, duke thënë se marrëveshja do të dëmtojë ndjeshëm të ardhurat e tyre dhe do të krijojë konkurrencë të padrejtë.

Në një akt demonstrativ, dhjetra fermerë, të organizuar nga sindikata Koordinimi Rurale du Lot-et-Garonne, montuan një kortezh me traktorë dhe bllokuan hyrjen në portin e madh të Bordos në Bassens (Gironde), një pikë kyçe për importin e drithërave. Protestuesit hodhën goma për të bllokuar rrugët që çojnë në portin, duke kërkuar që Ministri i Bujqësisë të nënshkruajë një dokument që garanton barazi të rregullave për të gjithë prodhuesit, duke i detyruar eksportuesit e vendeve të Mercosur të përmbushin standardet e BE-së për produktet bujqësore.

Një protestues nga sindikata Koordinimi Rurale shprehu shqetësimin se “na e imponojnë këtë produkt apo atë produkt dhe i ndalojnë produktet tjera, por këto produkte janë të ndaluara në vendin tonë, ndërsa në vendin e tyre janë të lejuara. Më pas këto produkte të parregulluara i blejmë nga jashtë”. Kjo është një akuza e fortë që synon të nënvizojë mangësitë e marrëveshjes për sa i përket standardeve të sigurisë dhe cilësisë së produkteve që mund të importohen pa tarifa doganore.

Sindikatat, duke përfshirë edhe Koordinimin Rurale, që është një grup bujqësor me lidhje me të djathtën ekstreme, kanë paralajmëruar një “revoltë bujqësore”, me bllokada të mallrave ushqimore që do të vazhdojnë në qytete të tjera, si në Auch dhe Agen në jugperëndim të Francës. Ata po ashtu janë të angazhuar në një fushatë të gjerë për të kundërshtuar importin e mishit të viçit, shpendëve dhe sheqerit nga vendet e Mercosur, të cilat, sipas tyre, krijojnë konkurrencë të pandershme për fermerët francezë dhe evropianë.

Përkrahësit e marrëveshjes BE-Mercosur argumentojnë se kjo marrëveshje do të përmirësojë lidhjet ekonomike midis Evropës dhe Amerikës së Jugut, duke hequr tarifat për eksportet evropiane, sidomos për makineritë, kimikatet dhe automjetet. Ata besojnë se kjo do të rrisë mundësitë e tregtisë për bizneset evropiane dhe do të kontribuojë në rritjen ekonomike të rajonit.

Megjithatë, shumë sindikata të fermerëve dhe organizata bujqësore e shohin këtë marrëveshje si një kërcënim për sektorin e bujqësisë, duke konsideruar se ajo nuk merr parasysh kostot e larta të prodhimit në Evropë dhe kushtet më të ulëta të prodhimit në disa shtete të Amerikës së Jugut. Ata e cilësojnë marrëveshjen si të paekuilibruar, pasi nuk ofron mbrojtje të mjaftueshme për prodhuesit evropianë dhe mund të çojë në një rënie të çmimeve dhe cilësisë së produkteve bujqësore franceze.

Në përgjigje të protestave, Ministrja e Bujqësisë e Francës, Annie Genevard, ka kundërshtuar publikisht marrëveshjen e tregtisë së lirë, duke përmendur rreziqet e shpyllëzimit dhe shqetësimet shëndetësore të lidhura me mishin e trajtuar me hormone, si dhe me praktikat e tjera që janë të ndaluara në Bashkimin Evropian. Po ashtu, Presidenti Emmanuel Macron ka shprehur shqetësimin e tij për mundësinë që prodhuesit e Amerikës së Jugut të mos përmbushin standardet e larta mjedisore dhe shëndetësore të BE-së.

Fermerët francezë dhe sindikatat që i përfaqësojnë shpresojnë që protestat e tyre të krijojnë një presion të mjaftueshëm mbi qeverinë dhe zyrtarët e BE-së për të rinegociuar ose për të bllokuar marrëveshjen, duke kërkuar mbështetje më të madhe për sektorin bujqësor të Francës dhe të gjithë Evropës./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Bota

Itali, mjekët në grevë, shkak buxheti i ulët i parashikuar për vitin 2025

Published

on

Në Itali, punonjësit e shëndetësisë kanë nisur një grevë njëditore në të gjithë vendin, duke protestuar kundër buxhetit të ulët të parashikuar për sektorin e shëndetësisë për vitin 2025. Sindikatat e mjekëve dhe stafit shëndetësor kanë deklaruar se shkalla e pjesëmarrjes në grevë është rreth 85 për qind, duke theksuar shqetësimet e tyre për financimin e pamjaftueshëm të këtij sektori kaq të rëndësishëm.

Një nga arsyet kryesore të grevës është buxheti i shëndetësisë për vitin 2025, i cili parashikon më pak të ardhura për këtë sektor, duke vënë në dyshim mundësitë e ofrimit të shërbimeve të nevojshme për popullatën. Mjekët dhe infermierët janë të shqetësuar për pamjaftueshmërinë e burimeve dhe për pasojat që mund të ketë kjo situatë mbi shërbimin shëndetësor në të gjithë vendin.

Përveç shqetësimeve për buxhetin, punonjësit e shëndetësisë kanë protestuar gjithashtu për sigurinë e pamjaftueshme gjatë punës në spitale. Ata kanë denoncuar kushtet e punës dhe mungesën e mbrojtjes adekuate, duke i bërë thirrje qeverisë që të ofrojë kushte më të sigurta për punonjësit shëndetësor, të cilët janë vazhdimisht të ekspozuar ndaj stresit dhe rreziqeve të tjera.

Mjekët kanë shprehur shqetësime për pasojat e mundshme të buxhetit të ulët, duke parashikuar se mund të shtyhen mbi 15,000 operacione jo urgjente dhe 100,000 kontrolle mjekësore. Ky është një shqetësim serioz për pacientët që presin trajtim dhe për gjithë sistemin shëndetësor, që mund të përballet me vonesa të mëdha dhe ngarkesa të mëtejshme në shërbimet e tij.

Gjatë protestës, mjekët dhe punonjësit e tjerë të shëndetësisë mbajtën pankarta me mbishkrimin “Respekt”, duke kërkuar që të tregohen më shumë vlerësim dhe respekt ndaj personelit shëndetësor, të cilët luajnë një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e shëndetit publik, veçanërisht gjatë periudhave të krizave shëndetësore si pandemia e COVID-19.

Ndërkohë, kryeministrja italiane Giorgia Meloni ka reaguar ndaj kritikave të sektorit shëndetësor dhe opozitës, duke mbrojtur pozicionin e qeverisë lidhur me buxhetin e vitit 2025. Ajo ka theksuar se qeveria e saj ka ndarë “sasi të paprecedentë burimesh” për shërbimet shëndetësore kombëtare, duke u angazhuar për përmirësimin e kushteve të punës dhe mbështetje për sistemin shëndetësor.

Në këtë kuadër, përplasja midis sindikatave të sektorit shëndetësor dhe qeverisë duket se do të vazhdojë, pasi mjekët kërkojnë financim të mjaftueshëm për të garantuar shërbime të sigurta dhe cilësore për të gjithë qytetarët italianë./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Sekuestrohen artefaktet e vjedhura nga një varrezë etruske në Itali

Published

on

Autoritetet italiane kanë njoftuar sekuestrimin e një sërë artefaktesh të gërmuara ilegalisht nga një varrezë etruske në rajonin e Umbrias, ndërkohë që po hetohen dy persona të dyshuar për vjedhjen dhe tentativën për t’i shitur ato në tregun e zi. Sipas njoftimeve të policisë, artefaktet që përfshijnë urnat, sarkofagët dhe sende të tjera të çmuara, vlerësohen në rreth tetë milionë euro.

Vjedhja e këtyre objekteve historike ka ndodhur në një varrezë etruske që u zbulua nga një fermer në vitin 2015, i cili gjeti një numër sendesh antike. Disa nga artefaktet që janë sekuestruar në operacionin e fundit janë identifikuar si të njëjtat që u shfaqën më parë në tregun ilegal, duke sugjeruar se këto sende mund të ishin pjesë e një rrjeti të madh të trafikimit të objekteve historike.

Për të zbardhur këtë çështje, policia italiane ka përdorur teknologjinë moderne, duke përdorur dronë për të fotografuar vendndodhjen e gërmimit dhe duke realizuar përgjime telefonike për të lokalizuar dy personat e dyshuar. Gjatë hetimit, janë gjetur dy sarkofagë të princeshave etruske, disa urnat mortore, kontejnerë parfumi dhe një krehër të gjitha këto sende që tregojnë nivelin e lartë të kulturës dhe artit të etrusqve.

Qytetërimi etrusk ka ekzistuar për disa shekuj, duke mbuluar një periudhë të rëndësishme historike që shtrihet nga rreth vitit 900 para Krishtit deri në vitin 27 para Erës Sonë. Ky qytetërim ka pasur një ndikim të madh në kulturën e lashtë të Italisë, kryesisht në rajonet e Toskanës, Umbrias dhe Lacios, të cilat ishin vendet e banuara nga etrusqit. Artefaktet e zbuluara në këtë rast përfaqësojnë jo vetëm një thesar të pasur arkeologjik, por dhe një dëshmi të rëndësishme të trashëgimisë kulturore të këtij qytetërimi të lashtë.

Hetimet janë ende në vazhdim dhe autoritetet janë të angazhuara për të zbuluar të gjithë rrjetin e individëve të përfshirë në këtë trafikim të artefakteve të çmuara./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Karlo Akutis, “patron shenjti i internetit”, do të bëhet shenjtor në prill të 2025

Published

on

Karlo Akutis, i njohur si “patron shenjti i internetit” dhe “influenceri i Perëndisë”, do të shpallet shenjtor nga Kisha Katolike në prill të vitit 2025, duke u bërë kështu i pari milenial që do të arrijë këtë nder të lartë.

Acutis, një djalë i lindur në Londër dhe i njohur për aftësitë e tij online, ndërroi jetë në vitin 2006 në moshën 15-vjeçare nga leukimia, pas një periudhe të gjatë sëmundjeje. Gjatë jetës së tij, ai kishte krijuar një ndikim të jashtëzakonshëm në internet, duke regjistruar mrekulli dhe duke menaxhuar faqe web për organizata katolike. Përmes aktivitetit të tij në rrjetet sociale dhe internet, Akutis bëri të mundur që besimi katolik të lidhej më shumë me brezin e ri në këtë epokë digjitale.

Pas vdekjes së tij, trupi i Akutis u transferua në Assisi, Itali, ku tani ndodhet i ekspozuar në një shenjë, së bashku me relikte të tjera që lidhen me jetën e tij. Historia e jetës së tij, mes dhimbjes dhe besimit të palëkundur, ka shërbyer si një burim frymëzimi për shumë të rinj.

Për shpalljen e tij si shenjtor, Kisha Katolike kërkon verifikimin e dy mrekullive të lidhura me ndërmjetësimin e kandidatit. Mrekullia e parë për Akutis u njoh në vitin 2020, kur një fëmijë brazilian, i cili vuante nga një sëmundje kongjenitale, u shërua në mënyrë të jashtëzakonshme pas lutjeve të bëra për nder të tij. E dyta, një mrekulli e verifikuar këtë vit, përfshin shërimin e një studenti universitar në Firence, i cili u rikuperua nga një gjakderdhje e rëndë në tru.

Acutis është parë si një shenjë shprese për Kishën Katolike, e cila po përpiqet të lidhet më afër brezave të rinj në një kohë ku teknologjia dhe digitalizimi kanë bërë një ndryshim të madh në mënyrën se si besohet dhe praktikohet feja. Papa Françesku, një admirues i flaktë i Akutis, do ta shpallë atë shenjtor në një ceremoni solemne që do të mbahet në Vatikan më 26 prill 2025.

Historia e Karlo Akutis, përmes mirësisë dhe besimit të tij të pandashëm, përfaqëson një udhërrëfyes të fuqishëm për një epokë moderne, ku besimi dhe teknologjia mund të bashkohen në një mënyrë të mrekullueshme dhe transformative./Euronews/

Continue Reading

Të kërkuara