Lajmet

Të rinjtë rusë gjejnë strehë në Stamboll

Ata e kujtojnë 24 shkurtin e vitit 2022 sikur të ishte dje.

Published

on

Pothuajse një vit më parë, forcat e presidentit rus, Vladimir Putin pushtuan Ukrainën. Veniamin e kujton 24 shkurtin e vitit 2022, sikur të ishte dje.

“Ishte një tronditje e madhe. Gjëja më e keqe që mund të ndodhte kishte ndodhur. Unë isha i paralizuar”, tha ai për DW, duke pirë çaj turk në një qendër tregtare në qendër të Stambollit me mikun e tij Aleksandër.

28-vjeçari Veniamin tha se kurrë nuk e kishte menduar se lufta mund të shpërthente pavarësisht tensioneve politike dhe shtypjes në rritje. Pas atij mëngjesi, kur zgjohej me video nga sulmet me raketa që po shpërndaheshin nëpër grupe të ndryshme në platforma sociale, asgjë nuk ishte e njëjtë.

Ashtu si për shokun e tij të klasës, Aleksandër, edhe një datë tjetër e mëvonshme do ta ndryshonte jetën e tij përgjithmonë: 21 shtator 2022. Kjo ishte dita kur Kremlini shpalli mobilizimin e pjesshëm ushtarak.

Dy të rinjtë studiuan në drejtimin shkenca politike në Shkollën e Lartë Ekonomike të Moskës, një nga universitetet më të mira në Rusi. Ata janë në mesin e rreth 700 mijë njerëzve që janë larguar nga vendi që nga mobilizimi, sipas burimeve të Kremlinit të cituara nga Forbes Rusia.

Para se të vinte në Turqi gjatë muajit tetor, Veniamin punonte në tregun e esports ndërsa Aleksandri punonte në një kompani të madhe energjetike.

“Ose do të vdisja ose do të shkoja në burg”

Veniamin filloi të kursente para menjëherë pas fillimit të luftës, kështu që ai do të kishte mjetet për të lënë vendin nëse do të duhej.

“Nuk mund të ikja menjëherë nga vendi për arsye financiare. Por kur u shpall mobilizimi i pjesshëm, gjërat ndryshuan. Ose do të vdisja ose do të shkoja në burg. Doja të jetoja”, tha ai.

Ditën kur filloi mobilizimi, ai bleu bileta avioni për në Bjellorusi. Duke paketuar vetëm sendet më thelbësore, si një palë këpucë dhe një furçë dhëmbësh, ai u largua nga Moska për në Minsk duke mbajtur vetëm një çantë shpine. Pasi qëndroi në shtëpinë e një shoku për një muaj, ai thirri Aleksandrin për të diskutuar se ku duhet të takoheshin.

“Unë e urrej politikën dhe gjithçka rreth saj. Unë e urrej Putinin”, tha Veniamin.

Të rinjtë thanë për DW se janë kundër luftës që po vazhdon dhe arsyeja pse u larguan nga Rusia është se nuk donin të ishin pjesë e saj.

Sipas të dhënave zyrtare, aktualisht në Turqi janë 149 mijë e 859 shtetas rusë me leje qëndrimi. Rreth 37 mijë prej tyre jetojnë në Stamboll. Si Veniamin ashtu edhe Aleksandri u bashkuan me mijëra rusë në zgjedhjen e metropolit turk si shtëpinë e tyre të re.

As për Aleksandrin s’ishte vendim i lehtë.

“Isha si një zombi, të gjithë ishin në shok”, tha ai, duke folur për ditën e parë të pushtimit rus.

Nuk ishte vetëm gjendja financiare që e mbajti në Moskë deri në shpalljen e mobilizimit, por barra emocionale e largimit nga shtëpia. Ai nuk e dinte se çfarë do të bënte më pas.

“Largimi nga Moska ishte vendimi më i vështirë i jetës sime. Ishte emocionalisht shumë e vështirë. Bleva bileta për në një qytet afër kufirit me Kazakistanin. Kisha pesë ditë përpara nisjes. Po mendoja [për këtë] deri në atë ditë”, deklaroi ai tutje.

Aleksandri vendosi në minutën e fundit dhe u nis për në aeroport. Me të mbërritur, ai hipi në një tren për të kaluar kufirin. Pasi biseduan me Veniamin, të dy vendosën që Turqia të jetë destinacioni i tyre.

Shumica e rusëve që ikën nga Rusia në Turqi pasi Putini nisi pushtimin e Ukrainës janë nën moshën 30-vjeçare, beqarë dhe kanë fare pak para të kursyera.

Themeluesi i Kompanisë së Këshillimit TotamTotut, i cili kërkoj të identifikohej si D., tha se distrikti i gjallë i Kadikoy në anën aziatike të Bosforit është shtëpia e komunitetit më të madh rus të Stambollit. Gjatë gjashtë muajve të fundit, posterat e koncerteve dhe grafite në rusisht janë bërë të zakonshme në rrugët e rrethit.

Pas njoftimit të pjesshëm të mobilizimit ushtarak gjatë muajit shtator, Këshillimi TotamTotut filloi të ndihmojë emigrantët rusë me strehim, aplikime për leje qëndrimi dhe integrim përmes grupeve në Telegram. Ishte kompania e D-së që ndihmoi Veniamin dhe Aleksandrin të zhvendoseshin në Turqi.

D., i cili u largua nga Rusia gjatë muajit mars, është gjithashtu i ri në Stamboll. Deri më tani, TotamTotut ka lidhur më shumë se 300 qytetarë rusë në Stamboll. Kompania madje ka krijuar një rrjet digjital në gjuhën ruse për shërbime të tilla si pastrimi dhe punë të tjera të çuditshme.

Kohët e fundit, disa emigrantë rusë kanë pasur vështirësi në marrjen e lejeve të qëndrimit në Turqi. D. pretendon se autoritetet turke po refuzojnë gjithnjë e më shumë kërkesat ruse për qëndrim.

Aleksandri është një nga ata që u refuzua, por ai nuk është dorëzuar. Nëse nuk mund të qëndrojë ligjërisht, tha ai për DW, ai e ka në plan të shkojë në një vend tjetër. Ndërkohë, Veniamin është ende në pritje të një vendimi për rastin e tij.

“Është thuajse e pamundur të bësh plane afatgjata”

Gjatë muajit shtator, ministri rus i Mbrojtjes, Sergei Shoigu tha se 300 mijë rezervistë do të bashkoheshin në ushtri. Një nga rekrutët ishte i afërmi i Aleksandrit, një 45-vjeçar i cili u dërgua në Ukrainë natën e Vitit të Ri pas vetëm dy muajsh stërvitje.

“Si një burrë i martuar me fëmijë, ai kishte një jetë të qëndrueshme në Rusi. Nuk është e lehtë të largohesh nga vendi në një rast të tillë”, tha Aleksandri.

Në muajin nëntor, gjenerali i ushtrisë amerikane, Mark Milley, kryetar i Shefave të Përbashkët të Shtabit, deklaroi se deri më tani rreth 100 mijë trupa ruse janë vrarë ose plagosur në Ukrainë.

Në fillimet e para, Stambolli dukej si kaos për Aleksandrin dhe Veniamin, por tani gjejnë kënaqësi duke jetuar në qytet. Dy miqtë rusë thonë se kanë mjaftueshëm kursime për të mbijetuar për një vit, por pas kësaj ata nuk e kanë idenë se çfarë do të ndodhë. Edhe pse do të donin të ktheheshin në Rusi, ata thonë se do të ishte e pamundur ta bënin këtë para se të mbaronte lufta.

“Nuk mund të bësh as plane për nesër. Është e pamundur të bësh plane afatgjata”, tha Aleksandri, duke shtuar se i mungon aq shumë shtëpia e tij në Moskë, saqë i kalon ditët duke parë transmetime të drejtpërdrejta në YouTube./UBTNews/

Aktualitet

ShBA-ja i dhuron Kosovës 50 automjete të blinduara për forcimin e kapaciteteve mbrojtëse

Published

on

Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë ka njoftuar se ShBA-ja ka transferuar 50 Automjete të Blinduar të Sigurisë (ASV) për Qeverinë e Kosovës, në kuadër të Programit të Artikujve të Tepërt të Mbrojtjes (Excess Defense Articles Program).

Këto automjete moderne do të përdoren nga Forca e Sigurisë së Kosovës (FSK), ndërsa, sipas njoftimit zyrtar, Kosova do të shfrytëzojë burimet e saj mbrojtëse për t’i sjellë ato në kapacitet të plotë operacional. Ky hap përbën një zhvillim të rëndësishëm në forcimin e aftësive mbrojtëse të FSK-së dhe në rritjen e gatishmërisë për përballjen me sfida të sigurisë.

Ky donacion i ShBA-së shihet si një tjetër dëshmi e partneritetit të ngushtë mes dy vendeve dhe e përkushtimit të përbashkët për të garantuar sigurinë kombëtare të Kosovës dhe forcimin e stabilitetit rajonal.

“Ky është një hap tjetër në përkushtimin tonë të përbashkët për forcimin e kapaciteteve mbrojtëse të FSK-së dhe për forcimin e sigurisë së të dy vendeve tona”, thuhet në njoftimin e Ambasadës Amerikane.

Continue Reading

Aktualitet

UBT përgatit liderët e ardhshëm të fushës paramjekësore

Published

on

UBT ka hapur regjistrimet për programin Master në Shkenca Paramjekësore, i cili synon të përgatisë profesionistë të domosdoshëm për sektorin shëndetësor, të aftë për të kontribuar në diagnostikim, trajtim dhe parandalim të sëmundjeve, duke vepruar në vijën e parë të kujdesit për jetën.

Ky program është ndërtuar mbi një kurrikulë multidisiplinare, të harmonizuar me modelet më të mira evropiane dhe amerikane, që ndërthur mësimin teorik me përgatitjen praktike. Studentët përfitojnë trajnim të avancuar në fushat e kujdesit emergjent, laboratorëve mjekësorë dhe diagnostikës klinike, duke përdorur pajisje bashkëkohore mjekësore dhe laboratorike.

Përgatitje gjithëpërfshirëse dhe praktike

Gjatë studimeve, studentët do të aftësohen në pesë kategori kyçe të fushës së paramedikëve:

  • Parandalimi i vdekjes së njerëzve
  • Rritja e cilësisë së jetës
  • Ndihma në rikuperimin nga sëmundjet apo dëmtimet
  • Menaxhimi i pranimeve dhe ri-pranimeve urgjente
  • Kujdesi për rastet kronike të ndjeshme (astma, diabeti, epilepsia etj.)

Programi përfshin gjithashtu përdorimin e tele-shëndetit dhe kujdesit tele-komunikues, duke u mundësuar studentëve të ofrojnë kujdes efikas dhe inovativ, sidomos për zonat e largëta apo për pacientët me nevoja të veçanta.

Misioni dhe vizioni

Misioni i Masterit në Shkenca Paramjekësore është të kontribuojë në arsimin e lartë përmes:

  • Kurrikulave bashkëkohore, të bazuara në praktikat më të mira ndërkombëtare
  • Hulumtimit shkencor në bashkëpunim me partnerë vendas e ndërkombëtarë

Programi synon të ofrojë një mjedis mësimor mbështetës, ku studentët zhvillojnë aftësitë klinike, kërkimore dhe menaxheriale që kërkohen në tregun e punës.

Përfshirje aktive në kërkim dhe shërbim

Studentët dhe stafi i programit marrin pjesë në:

  • Projekte kërkimore kombëtare dhe ndërkombëtare
  • Simpoziume dhe forume shkencore
  • Konsulencë dhe asistencë teknike për institucione shëndetësore publike e private
  • Hartimin e politikave shëndetësore në bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë

Aftësitë e të diplomuarve

Pas përfundimit të programit, të diplomuarit do të jenë të aftë:

  • Të ofrojnë kujdes shëndetësor holistik në komunitetet urbane, rurale dhe industriale
  • Të marrin vendime komplekse në situata emergjente dhe të udhëheqin ekipe paramjekësore
  • Të zbatojnë standarde të larta ligjore, etike dhe profesionale në praktikë
  • Të përdorin metoda kërkimore për të përmirësuar rezultatet shëndetësore
  • Të integrojnë njohuritë ndërdisiplinore në menaxhimin e shërbimeve shëndetësore

Masteri në Shkenca ParamjekësoreUBT është më shumë sesa një diplomë – është një përgatitje për jetë, duke formuar profesionistë që jo vetëm reagojnë ndaj emergjencave, por punojnë për t’i parandaluar ato, duke i dhënë shoqërisë ekspertë të gatshëm për të mbrojtur dhe përmirësuar jetën.

APLIKO TANI ONLINE!

Continue Reading

Aktualitet

A janë sëmundjet e zemrës trashëgimore dhe si ndikon diabeti? Flet kardiologu Edis Demiri

Published

on

Historia familjare dhe diabeti janë faktorët më të fortë rreziku për sëmundjet kardiovaskulare. Kështu thekson kardiologu invaziv nga United Hospital, Edis Demiri në episodin e podcastit “Shëndeti në rend të parë” në Telegrafi, ku flet si për shkaqet kryesore ashtu edhe për një rast të pazakontë klinik që i shpëtoi jetën një pacienti.

“Faktori më i rëndësishëm është historia familjare për sëmundjet e zemrës”, thotë Demiri, duke shtuar se nëse prindërit ose vëllezërit/motrat kanë pësuar infarkt apo ndërhyrje kardiake në moshë të re, “edhe ai person është i rrezikuar”.

Sipas tij, “diabeti është pothuajse po aq i rëndësishëm sa historia familjare”, ndërsa më pas vijnë faktorë të tjerë si duhani, hipertensioni dhe yndyrnat e larta në gjak.

Mesazhi i mjekut është i qartë: kontrolloni rregullisht shëndetin e zemrës, veçanërisht nëse keni histori familjare apo diabet; ndaloni duhanin, mbani tensionin dhe lipidet nën kontroll dhe kërkoni ndihmë mjekësore urgjentisht në shenja si dhimbje gjoksi, djersitje të ftohta, marramendje ose vështirësi në frymëmarrje.

Për bisedën e plotë me këshilla praktike dhe sqarime të mëtejshme, ndiqni episodin e ri të podcastit “Shëndeti në rend të parë” në Telegrafi.

Continue Reading

Lajmet

Sa ka ndryshuar pas 25 vitesh lokacioni ku u xhirua seriali ikonik “Teletubbies”?

Published

on

Seti i njohur i serialit “Teletubbies” duket i panjohur 24 vjet pas përfundimit të shfaqjes, pasi pronari i tokës ka bërë ndryshim të madh.

Seriali popullor për fëmijë u transmetua fillimisht në BBC Two nga viti 1997 deri në 2001. Gjatë kësaj periudhe, xhirimet për serinë u realizuan në Wimpstone, Warwickshire.

Më shumë se dy dekada më vonë, vendi duket shumë ndryshe që nga hera e fundit kur u xhirua “Teletubbies” atje, shkruan The Sun.

Një video e shpërndarë në Instagram tregoi se deri në vitin 2007 – gjashtë vjet pas përfundimit të shfaqjes – pronari i tokës kishte krijuar një pellg gjigant për të parandaluar hyrjen e të huajve.

Deri më 2025, toka mbetet e zbrazët, edhe pse pronarët menaxhojnë një fermë dhe dyqan me produkte ujore pranë saj. Një fans shkroi: “Trishtim. Ishte shumë e rëndësishme në atë kohë. Mund të kishte qenë një destinacion turistik. Shumë fëmijë, tani të rritur, janë rritur me të”.

Një tjetër komentoi: “Fakti që gjithçka u xhirua në atë copë të vogël toke është e pabesueshme”.

Një i tretë shtoi: “Njerëzit nuk e kuptojnë që ata janë fermerë dhe nuk u intereson paratë që mund të fitonin duke shitur bileta për vizitorët nostalgjikë – ata thjesht duan paqe”.

Një i katërt: “Imagjino dikë që e donte “Teletubbies” të kishte blerë atë tokë, të shkarkonte pellgun dhe të ringjallte të gjithë setin, duke e kthyer në muze?”.

Vitin e kaluar, një nga yjet e shfaqjes u shfaq në emisionin “This Morning” me fëmijën e saj.

Jess Smith, tani 30, është e njohur për rolin si bebi në diell në shfaqjen për fëmijë. Ajo me kolegët Nikki Smedley (Laa-Laa) e John Simmit (Dispy), rikujtuan kohën e tyre në “Teletubbies”. Jess u shoqërua nga vajza, Poppy, që atëherë ishte pesë muajshe, u pyet nëse i tregon miqve për famën e saj gjatë fëmijërisë.

Jess tha: “Nuk ua them unë, por të gjithë që janë me mua e dinë, kështu që të tjerët ua tregojnë gjithkujt. Partneri im Ricky ua thotë të gjithëve, po ashtu familja e tij, edhe familja ime. Të gjithë ua tregojnë të gjithëve, kështu që nuk ka rëndësi ku shkoj, të gjithë e dinë”.

Continue Reading

Të kërkuara