Lajmet

Të punuarit më gjatë se orari rrit gjasat për depresion

“Ne kemi më shumë kontroll mbi atë që punojmë; ne mund të zgjedhim gjërat argëtuese”, thotë Gelenberg.

Published

on

Puna me orar të zgjatur është ndër faktorët alarmues që rrit ndjeshëm rrezikun e një personi për tu futur në depresion. Pavarësisht se sa e doni punën që bëni apo sa stresuese ose jo është ajo.

Të jetuarit në epokën kur gjithçka zhvillohet shumë shpejt dhe termi “burn-out” apo konsumimi nga puna po shndërrohet në normë – të cilën shumica e paguajnë me pasoja në shëndet mendor.

Një studim i cili ka përfshirë mbi 2 mijë punonjës për gjashtë vjet ka nxjerrë në përfundim se punonjësit që punonin mesatarisht të paktën 11 orë në ditë në zyrë kishin afërsisht dy herë e gjysmë shanse më të larta për të zhvilluar depresion sesa kolegët e tyre që kanë mbaruar punën pas shtatë ose tetë orësh.

Lidhja midis ditëve të gjata të punës dhe depresionit vazhdoi edhe pasi studiuesit morën parasysh faktorë të tillë si tendosja e punës, niveli i përkrahjes në vendin e punës, përdorimi i alkoolit, pirja e duhanit dhe sëmundjet kronike fizike.

Punonjësit e rinj ata me një përvojë të konsiduereshme të cilët janë të mbingarkuar duket se janë më të prirur ndaj depresionit sesa njerëzit që tashmë janë kalitur me punën dhe kanë përvojë. Kohëzgjatja e ditës së punës nuk pati një ndikim të dukshëm në shëndetin mendor të punonjësve të nivelit të lartë, me pagë më të lartë, si menaxherët, udhëheqësit e ekipeve.

Kjo ka të ngjarë për shkak të sasisë së kontrollit që njerëzit me pozita udhëheqëse kanë mbi punën e tyre, thotë Alan Gelenberg – kryetar i departamentit të psikiatrisë në Universitetin Shtetëror të Pensilvanisë.

“Ne kemi më shumë kontroll mbi atë që punojmë; ne mund të zgjedhim gjërat argëtuese”, thotë Gelenberg, i cili nuk ishte i përfshirë në studim. “Unë bëj kryesisht atë që dua të bëj dhe kur kaloj një javë më të vështirë, është zgjedhja ime”, ka thënë ai duke iu referuar edhe vetes.

Për ata që janë në pozita më poshtë, studiuesit thonë se orët e gjata në zyrë mund të kontribuojnë në depresion në disa mënyra. Kjo manifestohet duke krijuar konflikte familjare ose në përkeqësim të marrëdhënieve më të tjerët.

Pasiguria në punë dhe shmangia e gjumit gjithashtu ndikojnë në rritjen e rrezikut të depresionit. Hulumtimet e mëparshme kanë treguar se gjumi i dobët është një përbërës kyç në depresionin e lidhur me punën.

Studimet e fundit mbi punën jashtë orarit dhe depresionin kanë raportuar rezultate të ngjashme, por shumica kanë përdorur një standard më pak rigoroz për matjen e depresionit.

Si të qëndroni i lumtur dhe i shëndetshëm?

Pyetja e parë që duhet shtrohet në këtë temë është se “Çfarë ndodh kur punoni vazhdimisht me orar të zgjatur?”.

Përgjigja është se mund të mos keni kohë për të ngrënë mirë, mund të mos ushtroni mjaftueshëm (ose fare) dhe mund të mos flini sa duhet. Shtojini kësaj stresin dhe tensionin shtesë që mund të përjetoni dhe mund të shihni se puna me orë të gjata mund të dëmtojë shëndetin tuaj, si dhe performancën dhe produktivitetin tuaj.

Lajmi i mirë është se ju mund të punoni më shumë orë dhe të mbani një mënyrë jetese të shëndetshme. AkademiPune ju përcjell disa strategji që do të ndihmojnë:

Praktikoni ushtrime

Bëni mjaftueshëm ushtrime – Ushtrimet e rregullta reduktojnë stresin, përmirësojnë shëndetin tuaj dhe nivelet e energjisë, rrisin vetëbesimin dhe imazhin tuaj dhe madje mund të rrisin IQ-në tuaj. Mendoni për stërvitjen si një investim në veten tuaj dhe në karrierën tuaj.

Bëni pushime të rregullta – Largohuni nga tavolina juaj dhe bëni një shëtitje të shkurtër çdo 60 deri në 90 minuta. Kjo do t’ju ndihmojë të relaksoheni. Nëse është praktike, merrni parasysh të bëni një sy gjumë të shkurtër kur ndiheni të lodhur, për shembull, në një karrige të rehatshme ose në makinë. (Kërkimet tregojnë se kjo mund të rrisë performancën në afat të shkurtër dhe mund të ketë një efekt pozitiv në shëndetin tuaj afatgjatë).

Pini shumë ujë – Dehidratimi e bën më të vështirë përqendrimin dhe mund t’ju bëjë të ndiheni fizikisht të lodhur dhe ta papërqendruar. Mbani një shishe me ujë në tavolinën tuaj të punës – si një rikujtim për të pirë ujë. Gjithashtu, shmangni shumë kafeinë. Asnjëherë nuk është ide e mirë ta teproni.

Hani shëndetshëm – Hani vakte të shëndetshme gjatë ditës tuaj të punës dhe mbani me vete bajame ose fruta. Ato mund t’i hani kurdo që ndiheni të uritur. Gjithashtu, shmangni ushqimet e shpejta dhe ushqimet e yndyrshme nëse është e mundur. Ushqimi i pashëndetshëm mund të jetë joshës nëse jeni duke punuar vonë ose duke marrë një klient për darkë, kështu që zhvilloni shprehi që do t’ju ndihmojnë të bëni zgjedhjet e duhura, për aq sa mundeni.

Si ta rritni produktivitetin dhe ta menaxhoni kohën tuaj?

Një nga arsyet kryesore që njerëzit punojnë me orar të zgjatur është sepse mundohen që të kryejnë më shumë punë. Prandaj, është e rëndësishme të siguroheni që të jeni sa më produktiv gjatë gjithë kohës në punë. Në këtë mënyrë, ju do të arrini më shumë dhe do të arrini t’i kryeni të gjitha punët me kohë.

Megjithëse mbajtja e një stili jetese të shëndetshëm do t’ju ndihmojë të jeni më produktivë, ka disa strategji të tjera që mund të përdorni:

Vlerësoni se si e përdorni kohën tuaj – Mbani një regjistër aktivitetesh, më pas analizoni atë për të gjetur se sa kohë shpenzoni në detyra specifike. Kjo do t’ju ndihmojë të minimizoni ose eliminoni aktivitetet me më pak rëndësi dhe tu kushtoni më shumë rëndësi atyre që kanë më shumë vlerë.

Organizohuni – Mënyra se si e organizoni veten luan një rol të rëndësishëm në atë se sa do të arrini gjatë ditës. Do t’ju duhet të investoni disa orë përpara për t’u organizuar, por kjo do të shpërblehet shpejt.

Përmirësoni përqendrimin dhe fokusin tuaj – Aftësia për t’u përqendruar është thelbësore kur jeni duke punuar me orar të zgjatur. Shqetësimet vetëm sa do të rrisin kohën që kaloni në zyrë. Bëni atë që mundeni për të minimizuar shpërqendrimet: mos u fokusoni në rrjete sociale, mbyllni derën e zyrës dhe madje fikni telefonin. Sa më i përqendruar të jeni, aq më shpejt mund të kaloni në punë tjetër – ose të shkoni në shtëpi me kohë. Nëse lexoni shumë si pjesë e punës suaj, përdorni strategji të përshtatshme leximi, në mënyrë që ta përdorni këtë kohë në mënyrë më efikase.

Shmangni shumë detyra – në vend të kësaj, bëni një detyrë ose projekt në një kohë. Përqendrohuni plotësisht në atë që po bëni dhe kurdo që të mundeni përfundoni tërësisht një detyrë para se të kaloni në diçka tjetër./AkademiPune

Lajmet

Përmbyllet protesta kundër Gjykatës Speciale

Published

on

By

Lajm i përditësuar

Me përfundimin e fjalimit të Ali Ahmetit, njërit prej ish-themeluesve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK), është shpallur e përfunduar protesta kundër gjykimit të ish-krerëve të UÇK-së nga ana e Dhomave të Specializuara në Hagë.

Qindra qytetarë nga e gjithë Kosova, por edhe nga treva të tjera shqiptare, u mblodhën në sheshin qendror të Prishtinës për të shprehur kundërshtimin e tyre ndaj, siç u cilësua, “padrejtësive” që po u bëhen ish-pjesëtarëve të UÇK-së.

Motoja e protestës “Kundër padrejtësisë! Në mbrojtje të UÇK-së dhe së vërtetës” u shoqërua me pankarta dhe flamuj kombëtar, të cilët protestuesit i mbanin lart gjatë gjithë tubimit.

Ndërsa disa komuna ofruan transport falas për qytetarët që dëshironin të merrnin pjesë në protestë. Një pjesë e konsiderueshme e tyre kishte arritur në Prishtinë që në orët e hershme të mëngjesit.

Gjatë fjalimeve të mbajtura në shesh, u theksua se qëndrimi i protestuesve nuk është kundër drejtësisë, por kundër, siç u tha, njëanshmërisë dhe selektivitetit të Gjykatës Speciale në adresimin e krimeve të luftës.

Protesta përfundoi në mënyrë paqësore, pa incidente, ndërsa organizatorët paralajmëruan se nuk do të ndalen së kërkuari drejtësi për luftën e UÇK-së dhe do të vazhdojnë angazhimin qytetar për të mbrojtur, sipas tyre, të vërtetën historike.

17:49 – Hetuesja në rastin e gjykimit të Sllobodan Millosheviqit, Neveka Tromp, ka kritikuar zvarritjen e procesit ndaj ish-krerëve të UÇK-së.

Tromp, në protestën kundër Gjykatës Speciale, ka thënë se të akuzuarit mbështetën krijimin e Speciales sepse besonin në drejtësi dhe ndershmëri.

Ata që sot po akuzohen ishin vetë ata që mbështetën krijimin e Dhomave të Specializuara, sepse besonin në drejtësi dhe ndershmëri,” u shpreh Tromp.

Ajo theksoi se ligjet që rregullojnë luftën janë krijuar për të mbrojtur çlirimtarët, e jo për t’i ndëshkuar ata.

Gjykata duhet të veprojë në mënyrë profesionale. Nëse drejtësia zbatohet në mënyrë selektive, ajo rrezikon të kthehet në padrejtësi. Në raste të tilla, gjykimet nuk janë për të zbuluar të vërtetën, por janë gjykime të inskenuara.

Ja ku jemi, pesë vjet më vonë, dhe ata ende ndodhen në paraburgim, pa një gjykim të drejtë. Besimi i tyre në drejtësinë e shpejtë është thyer. Por mos harroni – udhëheqësit që sot po akuzohen, janë ata që mbështetën krijimin e këtyre dhomave. E bënë këtë duke qenë të vetëdijshëm për rrezikun.

Pse? Sepse ata besuan në drejtësinë e kauzës së tyre. Besuan se lufta ishte e drejtë, një luftë e lejuar. Ata luftuan dhe fituan. Shkuan në Hagë sepse besonin në drejtësi dhe ndershmëri – besonin në sundimin e ligjit dhe në aftësinë e gjykatës.

Ata besuan se ligjet që rregullojnë luftën janë krijuar për të mbrojtur çlirimtarët e lirisë, dhe jo për t’i ndëshkuar”, ka thënë ajo.

17:15 – Nën brohoritjet e shumta UÇK në Prishtinë ka nisur protesta gjithëpopullore në mbrojtje të vlerave të luftës çlirimtare dhe ish-krerëve të saj që po mbahen padrejtësisht nga Gjykata Speciale.

Në protestë po marrin pjesë një numër i madh i qytetarëve nga e gjithë Kosova e më gjerë, raporton KosovaPress.

‘Skënderbeu’ nis të mbushet me qytetarë në mbrojtje të vlerave të luftës së UÇK-së

“Kundër padrejtësisë! Në mbrojtje të UÇK-së dhe së vërtetës” është motoja e protestës.

Ish-krerët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Jakup Krasniqi e Rexhep Selimi ndodhen në paraburgim në Hagë prej nëntorit 2020.

Ata ngarkohen për krime lufte, teksa janë deklaruar të pafajshëm për të gjitha pikat e aktakuzës. Gjykimi ndaj tyre nisi më 3 prill 2023.

Continue Reading

Lajmet

​Barduani takon Sorensen, Orav e Barbano në selinë e KFOR-it

Published

on

By

Kreu i KFOR-it gjeneral major Enrico Barduani, priti sot në takim emisarin special të BE-së për dialogun Peter Sorensen, përfaqësuesin special të BE-së për Kosovën, Aivo Orav dhe shefin e EULEX-it Giovanni Pietro Barbano.

Në takim u diskutua mbi zhvillimet më të fundit mbi situatën e sigurisë në Kosovë dhe mbështetjen e vazhdueshme të KFOR-it për dialogun e lehtësuar nga BE-ja midis Kosovë dhe Serbisë, raporton KosovaPress.

Gjenerali Barduani nënvizoi rëndësinë e bashkëpunimit të qëndrueshëm me institucionet evropiane në Kosovë dhe midis partnerëve ndërkombëtarë të angazhuar në stabilitetin rajonal, thuhet në njoftimin e KFOR-it.

Vizita dëshmon angazhimin e përbashkët të NATO-s dhe BE-së për paqe të qëndrueshme, dialog rajonal dhe një mjedis të sigurt për të gjitha komunitetet në Kosovë.

Continue Reading

Lajmet

Lëngu i panxharit ul tensionin e gjakut tek të moshuarit, ja çfarë thotë studimi i ri

Published

on

Lëngu i panxharit njihet për aftësinë e tij për të ulur në mënyrë natyrale tensionin e gjakut, falë përmbajtjes së lartë të nitrateve.

Një studim nga Universiteti i Exeter përforcon përfitimet për të moshuarit. Sipas gjetjeve, efekti pozitiv i këtij lëngu lidhet me ndryshime specifike në mikrobiomën orale të të moshuarve. Studimi, i botuar në Free Radical Biology and Medicine, krahasoi dy grupmosha: 39 të rritur nën moshën 30 vjeç dhe 36 të rritur të moshës 60–70 vjeç.

Pjesëmarrësit konsumuan dy herë në ditë për dy javë një koncentrat lëngu panxhari të pasur me nitrate. Për dy javë të tjera morën suplement placebo pa nitrate, me një periudhë “pastrimi” prej dy javësh ndërmjet tyre.

Rezultatet treguan se konsumi i lëngut të panxharit solli një ulje të ndjeshme të presionit të gjakut vetëm tek grupi i të moshuarve.

Në të dy grupmoshat u vunë re ndryshime në mikrobiomën orale, por modelet ishin të ndryshme. Tek të moshuarit u vu re rënie e baktereve të gjinisë Prevotella dhe një rritje e baktereve të dobishme si Neisseria, të cilat lidhen me shëndet më të mirë oral dhe kardiovaskular.

Profesoresha Dr. Anni Vanhatalo, e cila udhëhoqi studimin, shpjegon: “E dimë që njerëzit e moshuar prodhojnë më pak oksid nitrik me kalimin e moshës dhe kanë tendencë të kenë presion më të lartë të gjakut, faktorë të lidhur me ndërlikime kardiovaskulare si goditja në tru dhe infarkti. Përmirësimi i dietës së tyre me perime të pasura me nitrate mund të jetë shumë i dobishëm në planin afatgjatë.”

Ajo shton, “nëse dikush nuk është i dhënë pas panxharit, mund të zgjedhë burime tjera të pasura me nitrate, si spinaqi, rukola, kopra, selinoja dhe lakra.”

Bashkautori i studimit, Profesor Dr. Andy Jones, thekson: “Hulumtimi tregon se nitratet dietike ndikojnë në mikrobiomën orale në mënyrë që mund të ndihmojë në uljen e inflamacionit dhe tensionit të gjakut tek të moshuarit. Këto gjetje hapin rrugën për studime të ardhshme më të mëdha që do të shqyrtojnë ndikimin e stilit të jetesës dhe gjinisë në reagimin ndaj suplementeve me nitrate.”

Studimi thekson edhe një herë rëndësinë e ushqyerjes si mjet parandalues, sidomos në moshat e vjetra, duke treguar se edhe ndërhyrjet e vogla ditore mund të sjellin përfitime të mëdha për shëndetin.

 

 

Continue Reading

Aktualitet

​Bullgaria dërgon një kontingjent ushtarak në KFOR

Published

on

Një kontingjent prej 97 ushtarakësh u dërgua përmes një ceremoni zyrtare para Bashkisë së Shumenit për të marrë pjesë në misionin KFOR në Kosovë.

Në ceremoni morën pjesë zëvendësshefi i Mbrojtjes gjenerallejtënant Mikhail Popov, admirali i Flotës Galin Manev, zëvendëskomandanti i Komandës së Forcave të Përbashkëta, gjeneral brigade Plamen Yordanov, zëvendëskomandanti i Forcave Tokësore, guvernatorja e rajonit Shumen Katya Ivanova, kryetarja e Këshillit Bashkiak Shumen Asya Asparuhova dhe zëvendëskryetari i Bashkisë Shumen, Nikolay Kolev.

“E di që shumica prej jush keni marrë pjesë në misione. Misionet nuk janë të njëjta. Çdo javë dhe çdo ditë është e ndryshme. Situata në Kosovë është aktualisht e qëndrueshme, por mund të ndryshojë ndjeshëm brenda disa orësh. Prandaj, jini të përgatitur të reagoni në mënyrë adekuate. Ndiqni procedurat standarde të operimit dhe urdhrat e komandantëve tuaj”, theksoi Popov.

“Jam i sigurt se përvoja dhe përgatitja juaj do t’ju lejojnë të performoni në një nivel të lartë. Gjithmonë mbani një mendim në kokën tuaj në Kosovë ju nuk përfaqësoni Batalionin e 29-të të Mekanizuar, ju nuk përfaqësoni Forcat Tokësore. Para aleatëve tanë ju përfaqësoni Ushtrinë Bullgare, dhe para popullsisë lokale dhe autoriteteve lokale, ju jeni përfaqësues të NATO-s”, theksoi Popov.

Kolev i dhuroi kontingjentit një ikonë të Shën Gjergjit Fitimtar dhe iu drejtua ushtarakëve me fjalët: “Kur një ushtar bullgar del përtej kufijve të Bullgarisë, kjo gjithmonë shoqërohet me një mision dhe detyrë të përgjegjshme ndaj atdheut.

“Sot po ju dërgojmë ju, ushtarakët e kompanisë së manovrimit të batalionit të 29-të të mekanizuar, dhe të gjithë besojmë në përgatitjen, profesionalizmin dhe disiplinën tuaj të mirë”, tha ai.

 

Continue Reading

Të kërkuara