Lajmet

Të mërguarit kinezë bëjnë thirrje për bojkot të Lojërave Olimpike Dimërore në Pekin

Kjo për shkak të akuzave që iu bëhen vendit, për të drejtat e njeriut.

Published

on

Pasi u arrestua në moshën 20-vjeçare në Xinjiang të Kinës dhe u arratis përfundimisht në Turqi në vitin 2005, gjithçka që Kuzzat Altay donte ishte të jetonte në paqe në Shtetet e Bashkuara, ku përfundoi në 2008.

Dëshira e tij për një jetë ndryshe në atdheun e tij u ndërpre në vitin 2018 kur mësoi se babai i tij ishte marrë nga autoritetet kineze nga shtëpia e tyre në Urumqi, kryeqyteti i Xinjiang.

“Ai u zhduk për dy vjet. Mendova se ai u vra në kamp”, tha Altay për Al Jazeera pasi babai i tij u arrestua në një nga kampet ku Kombet e Bashkuara thonë se të paktën një milion ujgurë besohet që janë mbajtur kundër vullnetit të tyre nga autoritetet që nga mesi i vitit 2017.

Që atëherë, Altay është bërë një nga aktivistët dhe udhëheqësit ujgurë më të njohur të të drejtave të njeriut në diasporë, duke folur për shtypjen e supozuar të Kinës ndaj pakicës myslimane turqishtfolëse në Xinjiang si president i Shoqatës Amerikane Ujgure në Uashington, DC.

Human Rights Watch e quan trajtimin e Kinës ndaj ujgurëve në Xinjiang një krim kundër njerëzimit, ndërsa Departamenti Amerikan i Shtetit thotë se është kryer “gjenocid”. Kina thotë se kampet janë qendra trajnimi të aftësive dhe të nevojshme për të luftuar “ekstremizmin”.

Javën e kaluar, studiuesi kinez, Alkan Akad tha se ngjarja e Lojërave Olimpike Dimërore “nuk duhet të përdoret si një shpërqendrim nga historia e tmerrshme e të drejtave të njeriut në Kinë”.

Të premten e kaluar, Kina thuhet se ra dakord të lejojë shefen e OKB-së për të drejtat e njeriut, Michelle Bachelet, të udhëtojë në Xinjiang, por vetëm pas përfundimit të Lojërave Olimpike, dhe me kushtin që udhëtimi të jetë “miqësor” dhe të mos inkuadrohet si një hetim. Bachelet ka bërë thirrje për akses të papenguar në zonë që nga viti 2018.

Qeveria kineze ka mbrojtur gjithashtu politikat e saj për COVID-19, duke thënë se qasja e tyre ndihmoi në frenimin e infektimeve masive dhe vdekjeve në vendin e më shumë se një miliardë njerëzve ku u raportuan rastet e para të virusit, respektivisht në Wuhan në fund të vitit 2019.

Megjithatë, sprova është bërë gjithnjë e më personale.

E lindur në Urumqi, avokatja e shkolluar në Harvard, Rayhan Asat, pa “familjen e saj të copëtuar”, pasi vëllai i saj më i vogël, Ekpar, u arrestua dhe më vonë u dënua me më shumë se një dekadë burg, gjoja për “nxitje të urrejtjes etnike dhe diskriminimit etnik”.

Ekpar sapo ishte kthyer në Xinjiang pasi ndoqi një kurs të sponsorizuar nga Departamenti Amerikan i Shtetit në vitin 2016, kur u pranua nga autoritetet. Besohet se në një moment të vitit 2019, ai u vendos në izolim.

Ishte vetëm në vitin 2020 që Asat e bëri publike historinë e saj, pas disa vitesh përpjekje të vështira për të siguruar lirimin e vëllait të saj.

Ajo nuk është kthyer kurrë në Kinë nga frika se mos ndalohet dhe ka vetëm kontakte të kufizuara me prindërit e saj.

“Mungesën e tyre në jetën time e ndjej çdo ditë. Unë kurrë nuk mund të mësohem, ose të pranoj një jetë ku nuk mund të qaj në krahët e dashur të prindërve tim ose t’i drejtohem vëllait tim për këshilla për marrëdhëniet, karrierën ose sfidat e jetës”, tha ajo për Al Jazeera.

“Qeveria kineze mori shumë nga unë, përfshirë marrëdhënien time të dashur me prindërit e mi. Kur një person shkon në burg, e gjithë familja shkon me ta”.

Ndërsa Altay, ujgur në mërgim, thotë se që nga aktivizimi i tij në SHBA, qeveria kineze ka vazhduar t’i shkaktojë më shumë dhimbje familjes së tij, duke e detyruar babain e tij të shfaqet në televizionin kombëtar për t’i kërkuar të ndalojë së kritikuari Pekinin.

Pasi babai i tij u lirua nga paraburgimi, ai ishte ende subjekt i mbikëqyrjes dhe poshtërimit të vazhdueshëm, edhe kur dilte për sende ushqimore.

“Kamera do të lëshojë një alarm dhe ai do të merret në pyetje kudo që të shkojë”, tha Altay.

“Ai doli nga kampi me këmbë të thyer dhe autoritetet kineze nuk e lejuan të shkonte te mjeku për mjekim. Ai ka ende dhimbje”.

Përveç bojkotit diplomatik të Lojërave Olimpike të Pekinit të iniciuar nga SHBA dhe disa vende të tjera, atletët që po marrin pjesë gjithashtu duhet të flasin dhe Komiteti Olimpik Ndërkombëtar (IOC) duhet të sigurojë sigurinë e tyre nga ndëshkimi, tha artisti Badiucao.

“Olimpiada ka të bëjë me festimin e njerëzimit. Gjithçka ka të bëjë me mbrojtjen e të drejtave të njeriut. Pra, është e rëndësishme që sportistët të kuptojnë përgjegjësinë dhe fuqinë e tyre”, tha ai.

Nëse ka një moment në kohë për të vepruar dhe për të nxjerrë në pah abuzimet e të drejtave në Kinë, tani është koha kur vëmendja e botës drejtohet në Pekin për shkak të Lojërave Olimpike, tha Asat, avokatja për të drejtat e njeriut.

“Kur liderët i japin përparësi interesit kombëtar dhe zgjedhin heshtjen përballë padrejtësisë, atëherë ne do të krijojmë një lloj tjetër bote ku pabarazia triumfon mbi barazinë, përjashtimi mbi unitetin, fanatizmi mbi ndjeshmërinë”, tha ajo.

“Shpresoj që liderët ta refuzojnë atë botë dhe të përballen me Kinën”./UBTNews/

Lajmet

Sa ka ndryshuar pas 25 vitesh lokacioni ku u xhirua seriali ikonik “Teletubbies”?

Published

on

Seti i njohur i serialit “Teletubbies” duket i panjohur 24 vjet pas përfundimit të shfaqjes, pasi pronari i tokës ka bërë ndryshim të madh.

Seriali popullor për fëmijë u transmetua fillimisht në BBC Two nga viti 1997 deri në 2001. Gjatë kësaj periudhe, xhirimet për serinë u realizuan në Wimpstone, Warwickshire.

Më shumë se dy dekada më vonë, vendi duket shumë ndryshe që nga hera e fundit kur u xhirua “Teletubbies” atje, shkruan The Sun.

Një video e shpërndarë në Instagram tregoi se deri në vitin 2007 – gjashtë vjet pas përfundimit të shfaqjes – pronari i tokës kishte krijuar një pellg gjigant për të parandaluar hyrjen e të huajve.

Deri më 2025, toka mbetet e zbrazët, edhe pse pronarët menaxhojnë një fermë dhe dyqan me produkte ujore pranë saj. Një fans shkroi: “Trishtim. Ishte shumë e rëndësishme në atë kohë. Mund të kishte qenë një destinacion turistik. Shumë fëmijë, tani të rritur, janë rritur me të”.

Një tjetër komentoi: “Fakti që gjithçka u xhirua në atë copë të vogël toke është e pabesueshme”.

Një i tretë shtoi: “Njerëzit nuk e kuptojnë që ata janë fermerë dhe nuk u intereson paratë që mund të fitonin duke shitur bileta për vizitorët nostalgjikë – ata thjesht duan paqe”.

Një i katërt: “Imagjino dikë që e donte “Teletubbies” të kishte blerë atë tokë, të shkarkonte pellgun dhe të ringjallte të gjithë setin, duke e kthyer në muze?”.

Vitin e kaluar, një nga yjet e shfaqjes u shfaq në emisionin “This Morning” me fëmijën e saj.

Jess Smith, tani 30, është e njohur për rolin si bebi në diell në shfaqjen për fëmijë. Ajo me kolegët Nikki Smedley (Laa-Laa) e John Simmit (Dispy), rikujtuan kohën e tyre në “Teletubbies”. Jess u shoqërua nga vajza, Poppy, që atëherë ishte pesë muajshe, u pyet nëse i tregon miqve për famën e saj gjatë fëmijërisë.

Jess tha: “Nuk ua them unë, por të gjithë që janë me mua e dinë, kështu që të tjerët ua tregojnë gjithkujt. Partneri im Ricky ua thotë të gjithëve, po ashtu familja e tij, edhe familja ime. Të gjithë ua tregojnë të gjithëve, kështu që nuk ka rëndësi ku shkoj, të gjithë e dinë”.

Continue Reading

Bota

​Zelensky dhe Macron bien dakord të takohen pas samitit Trump-Putin

Published

on

By

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky dhe presidenti francez Emmanuel Macron folën sot, sipas Pallatit Élysée.

Të dy udhëheqësit ranë dakord të takohen “në momentin kur do të jetë më i dobishëm dhe efektiv” pas takimit të presidentit të SHBA-së Donald Trump dhe presidentit rus Vladimir Putin, thuhet në deklaratë.

Zelensky u takua këtë javë në Berlin me kancelarin gjerman Friedrich Merz dhe në Londër me kryeministrin britanik Keir Starmer.

Continue Reading

Bota

Trump para se të nisej për në Alaska: Rreziqet janë të larta

Published

on

By

“Rrezik i lartë!!!”: shkroi presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Donald Trump në platformën e tij të mediave sociale, Truth, pak para se të nisej nga Uashingtoni për në Alaska, ku do të takohet me Vladimir Putinin.

Numërimi mbrapsht për takimin historik midis Donald Trump dhe Vladimir Putin po i afrohet fundit. Samiti i mesit të gushtit në Alaska përqendrohet në Ukrainë, por udhëheqësi i Kremlinit dëshiron ta përdorë atë si një mundësi për të rigjallëruar marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara. Axhenda e Rusisë, e cila përfshin bashkëpunimin dhe armët, është shumë më e gjerë se ajo “e zhveshur” amerikane, e cila ka një pikë të vetme në agjendë: fundin e konfliktit në Ukrainë.

Takimi midis Donald Trump dhe Vladimir Putin në Anchorage, në bazën ushtarake Elmendorf-Richardson, do të fillojë në orën 21:30 sipas kohës italiane. Vlerësohet – nëse gjithçka shkon mirë – se i gjithë takimi mund të zgjasë të paktën tre deri në katër orë, shkruan ANSA.

Putini do të shoqërohet nga tre ministra dhe disa zyrtarë besnikë: këshilltari i Kremlinit Yuri Ushakov, këshilltari për investimet e huaja Kirill Dmitriev, ministri i jashtëm Sergei Lavrov, ministri i mbrojtjes Andrei Belousov dhe ministri i financave Anton Siluanov. Delegacioni i Trump do të përfshijë gjithashtu Sekretarin e Shtetit Marco Rubio dhe të Dërguarin Special Steve Witkoff.

Samiti do të hapet me një takim ballë për ballë midis dy udhëheqësve pas dyerve të mbyllura: vetëm në një dhomë përveç përkthyesve, siç ndodhi në Helsinki. Takimi dypalësh do të pasohet nga një drekë pune dhe diskutime midis dy delegacioneve. Ai do të përfundojë me një konferencë për shtyp, e cila pritet të jetë e përbashkët, përveç nëse dialogu ndërlikohet.

Continue Reading

Lajmet

Sunderlandi e zyrtarizon kapitenin e ri Granit Xhaka

Published

on

Ylli kosovar Granit Xhaka i cili u transferua pak javë më parë në ekipin e Sunderlandit, po konsiderohet si një lider i lindur, pasi që përfaqësuesit zviceran iu besua edhe shiriti i kapitenit, duke e pasur parasysh lidershipin e tij dhe përvojën e madhe.

Madje klubi anglez përmes rrjeteve sociale e zyrtarizoi vendimin që mesfushorit me tipare defanzive t’ia besojë shiritin e kapitenit.

“Granit Xhaka, kapiten i ri i Sunderland AFC”, shkroi klubi anglez.

E ish-futbollisti i Baselit, Borussia Monchengladbachut, Arsenalit dhe Bayer Leverkusenit, tha se ndihet krenar që iu besua kjo përgjegjësi dhe privilegj.

“Më bën jashtëzakonisht krenar që jam kapiten i këtij klubi dhe i kësaj skuadre. Shpresoj të tregoj lidershipin tim brenda dhe jashtë fushës, duke ndihmuar shokët e mi të skuadrës në qendrën stërvitore dhe në të gjithë klubin”, u shpreh 32 vjeçari.

Continue Reading

Të kërkuara