Në një zhvillim të papritur, libri komik belg “Spirou dhe Gorgona Blu” është tërhequr nga shitja pas një reagimi të konsiderueshëm në lidhje me përshkrimet raciste dhe seksualizimin e karaktereve femra. Botuesi, Dupuis, shpalli vendimin e tij në mes të një flake kritike, duke pranuar shqetësimin e shkaktuar nga romani grafik, i cili u publikua për herë të parë në shtator 2023 pa ndonjë kontest deri tani.

Dupuis shprehu “keqardhjen e thellë” në një deklaratë publike, duke pranuar se vepra nxori frymëzim nga “një stil përfaqësimi të karikaturizuar nga një epokë tjetër.” Kompania theksoi se ishte bërë më e vetëdijshme për përgjegjësitë morale që lidhen me artin komik, duke deklaruar: “Ne marrim plotësisht përgjegjësinë sot për këtë gabim gjykimi.” Në një veprim të gjerë, ata raportuan se rreth 30,000 kopje do të tërhiqeshin nga dyqanet, duke shënuar një rast të rrallë në peizazhin e komikëve të Belgjikës.

“Spirou dhe Gorgona Blu” fillimisht tërhoqi vëmendjen si një narrativ satirik që trajtonte çështje si ekoterrorizmi dhe mbeturinat konsumiste. Megjithatë, reputacioni i tij ra ndjeshëm kur një video virale në TikTok kritikoi përshkrimin e karaktereve të zeza, duke i krahasuar ato me majmunë, ndërsa karakteret e bardha ishin ilustruar si plotësisht njerëzore. Për më tepër, përshkrimi i grave me figura të ekzagjeruara dhe veshje të pakta u etiketua si “hiper-seksualizuar”, duke provokuar zemërim midis shikuesve dhe duke nxitur një diskutim të gjerë mbi përfaqësimin racor dhe gjinor në komikë.

Artisti pas komikut, Daniel Henrotin, i njohur si Dany, pretendoi se mori frymëzim nga André Franquin, një figurë e njohur në komikët belgë. Në përgjigje të zhurmës, Dany pranoi se kishte bërë gabime dhe shprehu keqardhje nëse puna e tij kishte ofenduar dikë. Ai mbrojti megjithatë se qëllimi i tij kurrë nuk ishte racizmi apo misogjinia, duke e mbrojtur stilin e karikaturës si një aspekt të thelbësor të kulturës së bande dessinée belgë.

Kritikët brenda komunitetit të komikëve kanë kundërshtuar mbrojtjen e Dany-t, duke argumentuar se, ndonëse karikatura është një element themelor i artit komik, ajo nuk duhet të përjetësojë stereotipe të dëmshme.

Isabelle Debekker, drejtoreshë e Qendrës së Komikëve në Bruksel, theksoi rëndësinë e evoluimit të humorit dhe përfaqësimit. Ajo shprehu keqardhje për vazhdimësinë e perspektivave të vjetra, duke theksuar: “Është detyra jonë të jemi pak më inteligjentë, qoftë në humorin tonë, qoftë në mënyrën e përfaqësimit të realitetit.”

Vendimi për të tërhequr “Spirou dhe Gorgona Blu” ka hapur një dialog më të gjerë mbi përfaqësimin e grupeve të margjinalizuara në media dhe përgjegjësinë që krijuesit kanë në navigimin e ndjeshmërive kulturore të audiencës së tyre. Ndërsa Belgjika përballet me pasojat e këtij incidenti, ai shërben si një kujtesë për nevojën e vazhdueshme për reflektim dhe llogaridhënie brenda komunitetit artistik./Guardian/D.E.

Në labirintin magjepsës të kulturës pop, The Simpsons kanë arritur një famë të veçantë për aftësinë e tyre të çuditshme për të parashikuar të ardhmen. Me zgjedhjet presidenciale amerikane në prag dhe tensionet që valojnë si një det i trazuar, një skenë e vjetër nga ky serial i famshëm është rikthyer në vëmendje, duke shfaqur një skenar që disa e shohin si ogur të fitores së Kamala Harris.

Teksa rezultati i zgjedhjeve mbetet një mister, fansat kërkojnë ngushëllim dhe optimizëm në artin që duket se i paraprin jetës. Në një episod të vitit 2000, të titulluar Bart to the Future, Lisa Simpson portretizohet si presidentja e Shteteve të Bashkuara, duke thënë nga Zyra Ovale: “Siç e dini, kemi trashëguar një krizë të thellë buxhetore nga Presidenti Trump.” Atëherë, kjo mund të tingëllonte si një fabul imagjinare, por sot, me hijen e Trump ende të pranishme në politikën amerikane, ëndrra satirike e The Simpsons ka marrë një gravitet të befasishëm.

Në të njëjtin episod, Lisa shfaqet e veshur me një kostum ngjyrë vjollcë, një varg perlash dhe vathë perlash, një imazh i pabesueshëm që solli ngjashmëri të menjëhershme me veshjen e Kamala Harris gjatë inaugurimit të saj si Zëvendëspresidente e parë femër. Fakti që The Simpsons parashikuan zgjedhjen e Trump si president, së bashku me këtë imazh të çuditshëm të parashikimit, ka bërë që ndjekësit të kërcejnë në përfundime të reja dhe të shpresojnë se episodet do të jenë profetike edhe këtë herë.

Në botën reale, ku qetësia mungon ndërsa rezultatet e zgjedhjeve afrojnë, interneti po zien nga teoria: “A mund të jenë The Simpsons orakuj të vërtetë?” Një përdorues i mediave sociale shkroi: “Të gjithë e dimë që The Simpsons kanë këtë aftësi të habitshme për të parashikuar të ardhmen. Në një episod, Lisa bëhet presidente dhe mban një kostum ngjyrë vjollcë me perla, njësoj si Kamala Harris. Rastësi? MENDOJ SE JO.”

Një tjetër komenton: “Nëse The Simpsons kanë parashikuar ndonjëherë të ardhmen, le të jetë ky rasti.” E pra, fati mbetet ende për t’u përcaktuar, por nëse shkrimet satirike të Matt Groening kanë edhe një grimë të vërtetës, mund të presim me padurim çastin kur dërrasa e zezë e famshme të shënojë: “Të jesh i drejtë është fantastike!”

Në fund, me ankthin që rritet dhe parashikimet që mbeten të gjalla, ndoshta do të zbulonim një të vërtetë më të thellë: se janë disa gjëra në qiell dhe tokë që nuk i shpjegon dot as filozofia e Groening./Euronews/D.E.

Në një fitore të shënuar që përforcon fuqinë e artit në kohë të pasigurta globale, artistja e talentuar nga Bangladeshi, Ashfika Rahman, është shpallur fituese e çmimit prestigjioz PinchukArtCentre’s Future Generation Art Prize 2024.

Photographed by Oleksandr Piliugin

Emri i saj u bë i njohur në ceremoninë madhështore të mbajtur në Kiev javën e kaluar, një vit pas vonesës të shkaktuar nga pushtimi rus i Ukrainës. Çmimi, që njihet për ndihmën e artistëve të rinj deri në moshën 35 vjeç nga e gjithë bota, shënon këtë vit edicionin e tij të shtatë.

Ashfika Rahman, 35-vjeçarja nga Dhaka e cila tani jeton në Amsterdam, u nderua me një shumë totale prej 100,000 dollarësh (92,000 euro), duke përfshirë 60,000 dollarë (55,000 euro) si shpërblim monetar dhe 40,000 dollarë (37,000 euro) për të mbështetur praktikën e saj artistike. Veprat e saj triumfuese, të titulluara “Behula and a Thousand Tales”, përbëjnë një univers të pasur artistik që përfshin fotografi, grafika, tekste dhe skulptura. Këto krijime trajtojnë rolin e grave në shoqëri, duke u fokusuar te rrëfime të heshtura nga historia, të cilat Rahman i sjell në jetë me një ndjeshmëri të thellë.

Ashfika Rahman “Courtesy of Future Generation Art Prize”

Juria e vlerësoi punën e saj si “një qëndisje fluturuese mes tokës dhe qiellit”, duke theksuar se ajo ndërthur në mënyrë poetike gjendjen njerëzore me kërkesën për drejtësi gjinore, të lidhura ngushtë me mitologjinë dhe shpirtëroren. Krijimtaria e Rahman, e përzgjedhur nga mbi 12,000 aplikime nga afërsisht 200 vende, mishëron një thirrje universale për një botë më të drejtë dhe më të barabartë.

Në fjalimin e saj, Rahman shprehu domethënien e çmimit në kontekstin e trazirave politike globale: “Ky çmim është veçanërisht i rëndësishëm, duke marrë parasysh klimën e sotme politike. Future Generation Art Prize ofron një platformë unike ku zërat dëgjohen lirshëm, duke na mundësuar të shprehemi dhe të jemi politikisht aktivë. Ky është një vend ku njerëzit nga çdo cep i botës mund të flasin hapur.”

Works by special prize winner Bekhbaatar Enkhtur, Photo by: Ela Bialkowska

Përveç Rahman, çmimi ndau 20,000 dollarë (18,000 euro) për fituesit e Çmimit të Veçantë, të cilët përfshijnë artistë si Tara Abdullah Mohammed Sharif nga Iraku, Bekhbaatar Enkhtur nga Mongolia, Dina Mimi nga Palestina, Hira Nabi nga Pakistani, Ipeh Nur nga Indonezia dhe Zhang Xu Zhan nga Tajvani. Vepra të fuqishme dhe plot vizion të Bekhbaatar Enkhtur shfaqen në ekspozitën në PinchukArtCentre, të cilat demonstrojnë një thirrje të fortë artistike për ndërlidhjen mes natyrës dhe njeriut.

Çmimi Future Generation Art Prize mbetet një platformë e fuqishme për artin ukrainas, duke u shërbyer artistëve të vendit si një dritare drejt botës. Veronika Hapchenko dhe Dana Kavelina, të përzgjedhura këtë vit, dëshmojnë për këtë ndikim të jashtëzakonshëm. Björn Geldhof, Drejtori Artistik i PinchukArtCentre, theksoi rëndësinë e çmimit si një shenjë e hapjes dhe shkëmbimit global: “Duke punuar në kohë jashtëzakonisht sfiduese, ky çmim është gjithashtu një shfaqje e forcës dhe qëndresës… Tregon se, pavarësisht gjithçkaje, Ukraina mbetet një vend i hapur ndaj botës, duke qenë i angazhuar me çështje që shqetësojnë të tjerët.”

Gjatë përgatitjeve për ekspozitën, sfidat nuk munguan, me hapjen që u shty nga gushti për shkak të ndërprerjeve të energjisë në Kiev si pasojë e sulmeve ndaj rrjetit energjetik të Ukrainës.

Juria e çmimit përfshinte figura të spikatura si Cecilia Alemani, Kuratorja e Bienales së 59-të të Venecias; Alicia Knock, Kuratore e Qendrës Pompidou në Paris; dhe kritiku i njohur i artit, Hou Hanru, ish-Drejtor Artistik i MAXXI në Romë.

Fituesit e mëparshëm kanë gëzuar karriera të suksesshme, përfshirë artistin angolez Nastio Mosquito, i cili ka realizuar ekspozita solo në Fondazione Prada Milano dhe MoMa New York; dhe artistën braziliane Cinthia Marcelle, ekspozitat e së cilës janë shfaqur në MoMa PS1.

Ekspozita e Future Generation Art Prize 2024 do të qëndrojë e hapur deri më 19 janar 2025 në PinchukArtCentre, Kiev, Ukrainë./Euronews/D.E

Work of special prize winner Ipeh Nur, Photo by: Ela Bialkowska

Ambasada e Republikës së Shqipërisë në Kosovë organizoi një ligjëratë të hapur me temën “Roli i diplomacisë shqiptare në Konferencën e Rambujesë dhe përgjatë ndërhyrjes së NATO-s në Kosovë”, në kuadër të përkujtimit të 80-vjetorit të çlirimit të Shqipërisë dhe 25-vjetorit të çlirimit të Kosovës.

Në qendër të kësaj ngjarjeje ishte ish-ministri i Punëve të Jashtme të Shqipërisë, Paskal Milo, i cili ndau përvoja dhe reflektime të thella mbi rolin që luajti diplomacia shqiptare në ato momente historike të vendimtare. Ai theksoi se pa mbështetje të fortë nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Britanisë së Madhe, zgjidhja e çështjes së Kosovës do të kishte qenë një sfidë e jashtëzakonshme.

Milo, i cili ishte dëshmitar i drejtpërdrejtë i vendimmarrjes për Kosovën, nënvizoi se rrënjët e shtetit të Kosovës janë të lidhura ngushtë me Konferencën e Rambujesë dhe ndërhyrjen e NATO-s. Ai e përshkroi Konferencën e Rambujesë si një moment dramatik dhe të ndjeshëm, duke theksuar se anëtarët e delegacionit shqiptar luajtën një rol kyç në sigurimin e një përfundimi të suksesshëm për këtë proces të komplikuar.

Përveç Milo, ligjëratën e nderoi me praninë e tij edhe ambasadori i Shqipërisë në Kosovë, Petrit Malaj. Ai e përshkroi këtë ngjarje si një mundësi për të reflektuar mbi sakrificat e brezave të kaluar dhe për të vlerësuar vendimmarrjen e guximshme që ka udhëhequr historinë e dy vendeve.

Ky eveniment nuk ishte vetëm një përkujtim, por gjithashtu një thirrje për të mos harruar rëndësinë e bashkëpunimit dhe solidaritetit në ndërtimin e të ardhmes së përbashkët. Në këtë përvjetor të rëndësishëm, në Prishtinë, u festua jo vetëm çlirimi, por gjithashtu dhe shpresa për një të ardhme më të ndritur për shqiptarët kudo që janë./UBTNews/