Lajmet

Studiuesit amerikanë thonë se vaksinat e Pfizer dhe Moderna sigurojnë mbrojtje nga Covid-19 për disa vjet

Published

on

Sipas një studimi amerikan, vaksinat e ARN-së ofrojnë mbrojtje afatgjatë.

Studiuesit amerikanë kanë gjetur prova se vaksinat e ARN-së aktivizojnë një përgjigje të qëndrueshme imune të trupit.

Sipas një studimi të botuar në revistën “Nature”, vaksinat e ARN-së si ato të BioNTech/Pfizer dhe ajo e Moderna-s mund të mbrojnë nga SARS CoV-2 për disa vjet.

Sipas studimit, një vaksinim përforcues fillimisht nuk është i nevojshëm. Sigurisht, parakushti është që struktura e koronavirusit të mos ndryshojë thelbësisht si rezultat i mutacioneve.

Studimi ekzaminoi vetëm efektet afatgjata të vaksinave mARN, jo ato të vaksinave të tjera të miratuara siç janë vaksinat vektoriale.

Në studim u vëzhguan vetëm vaksinat e ARN-së, jo vaksina të tjera të aprovuara ose ekzistuese siç janë ato të AstraZeneca-s

Efektet afatgjata të qelizave B

Ekipi hulumtues i drejtuar nga udhëheqësi i studimit Ali Ellebedy nga Universiteti i Uashingtonit në St. Louis të shtetit Misuri të SHBA studioi kryesisht të ashtuquajturën “qendra germinale (e mikrobeve)” që formohet në nyjet limfatike pas një infektimi ose vaksinimi.

Të ashtuquajturat limfocite B ose shkurtimisht qelizat B janë këtu vendimtare. Ato bëjnë pjesë në grupin e e rruazave të bardha të gjakut (leukocitet) dhe vetëm ato mund të prodhojnë qeliza plazmatike që sekretojnë antitrupa. Limfocitet B dhe limfocitet T së bashku formojnë të ashtuquajturin “sistem imunitar adaptiv” -që mund të përshtatet me patogjenë të rinj ose të ndryshuar.

Kur qelizat B aktivizohen nga këta patogjenë, antigjene të huaja për trupin, ato mund të zhvillohen në qeliza plazmatike ose qeliza të kujtesës që prodhojnë antitrupa. Dhe sa më gjatë të qëndrojnë në trup këto limfocite B, aq më mirë mund të përballet sistemi imunitar me variantet e virusit.

Qendra germinale është aktive për një kohë jashtëzakonisht të gjatë

“Studimet tona tregojnë se vaksinimi kundër SARS-CoV-2 i njerëzve i bazuar në mARN shkakton një përgjigje të vazhdueshme të qelizave GC-B që mundëson gjenerimin e imunitetit të fortë humoral,” përmbledh studimi. Pjesa e përgjigjes imune që ndërmjetësohet nga përbërësit joqelizorë të lëngjeve të trupit përkufizohet si “përgjigja imune humorale”.

Një studiues me një kostum mbrojtës në një fabrikë vaksinash BioNTech.

Vaksinat e ARN-së janë të ndërlikuara për t’u prodhuar, por shumë efektive në luftën kundër SARS CoV-2. Studimi tregoi se sa i fortë ishte reagimi imunitar: zakonisht qendrat germinale, të mikrobeve janë veçanërisht aktive 14 ditë pas infektimit ose vaksinimit, por më pas aktiviteti zvogëlohet shpejt. Në të 14 pjesëmarrësit në studim, të cilët ishin vaksinuar me një vaksinë mARN, qendra germinale ishte akoma shumë aktive 15 javë pas dozës së parë të vaksinimit dhe numri i qelizave të kujtesës nuk ishte zvogëluar.

Qelizat imune të përhershme kundër Coronas?

Qysh në shkurt, studiuesit treguan në një studim se ata që ishin shëruar, ende mbanin qeliza imune kundër SARS-CoV-2 në palcën e kockave të tyre, tetë muaj pas infektimit.

Këto dhe studime të tjera sugjerojnë që ata që janë shëruar mund të kenë limfocite B të kujtesës që mbeten në trup për një vit. Kur ata që janë shëruar gjithashtu janë vaksinuar, ata madje mund të formojnë qeliza imune të përhershme kundër SARS-CoV-2.

Një efekt i ngjashëm afatgjatë mund të gjendet gjithashtu tek njerëzit që janë vaksinuar me një vaksinë mARN, sipas studiuesve të udhëhequr nga imunologu Ellebedy nga Universiteti i Uashingtonit.

Nëse SARS-CoV-2 nuk ndryshon rrënjësisht në strukturë dhe përbërje me kalimin e kohës për shkak të mutacioneve, do të kishin nevojë për një përforcim në formë të një vaksinimi vetëm njerëzit me një sistem të dobët imunitar, siç janë të moshuarit ose pacientët që duhet të frenojnë sistemin e tyre imunitar me medikamente.

Lajmet

Elita nga Kosova fiton çmimin për mentoren më të mirë në garën botërore të robotikës në Panama

Published

on

Mentorja e ekipit FIRST Kosova, Elita Hajrizi, është vlerësuar me çmimin prestigjioz “Outstanding Mentor Award” në garën botërore të robotikës FIRST Global Challenge, duke u shpallur njëra ndër mentoret më të mira në botë.

Ky çmim i dedikohet mentorëve që kanë dhënë kontribut të jashtëzakonshëm për ekipin e tyre, duke kaluar përtej çdo pritshmërie në përkushtim, udhëheqje dhe frymëzim.

Ky vlerësim përbën një mirënjohje ndërkombëtare për punën e palodhshme dhe pasionin e Elita Hajrizit në zhvillimin e brezit të ri të inovatorëve kosovarë.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Studentët e UBT-së përfundojnë praktikën profesionale në Coca-Cola HBC Kosova

Published

on

Studentët e UBT-së kanë përfunduar me sukses praktikën profesionale në kompaninë prestigjioze Coca-Cola HBC Kosova.

Gjatë kësaj periudhe, studentët kanë pasur mundësinë të punojnë në një ambient profesional, duke përfituar njohuri praktike, përvojë reale në industri dhe aftësi që i përgatisin drejtpërdrejt për tregun e punës. Kjo eksperiencë ka qenë një kombinim i mësimit inovativ të fituar në UBT dhe praktikës dinamike në një kompani lidere globale.

Ky sukses është rezultat i bashkëpunimit strategjik dhe të qëndrueshëm mes UBT-së dhe Coca-Cola HBC Kosova, që synon të forcojë lidhjen mes edukimit dhe tregut të punës. Falë këtij partneriteti, studentët e UBT-së përfitojnë qasje në praktika cilësore, mentorim profesional dhe mundësi punësimi të garantuar.

Continue Reading

Lajmet

Profesori i UBT-së, Blerim Emerllahu bëhet Ambasador Artist i kompanisë prestigjioze “Henri Selmer Paris”

Published

on

Klarinetisti dhe profesori i UBT-së, Blerim Emerllahu ka arritur një nga kulmet më të rëndësishme të karrierës së tij artistike — ai është përzgjedhur Ambasador Artist i kompanisë botërisht të njohur “Henri Selmer Paris”, e cila prej më shumë se një shekulli simbolizon cilësinë dhe ekselencën në prodhimin e instrumenteve frymore.

Ky është një moment historik, pasi për herë të parë një artist nga Kosova dhe shtetet e rajonit përfshihet në rrjetin global të artistëve të “Henri Selmer Paris”, që përfaqësojnë nivelin më të lartë të muzikës botërore.

Në kuadër të këtij bashkëpunimi, aktiviteti dhe zhvillimi artistik i Emerllahut do të menaxhohet drejtpërdrejt nga kompania franceze, duke e renditur atë përkrah emrave të njohur të muzikës klasike dhe xhazit ndërkombëtar.

“Kjo përfaqëson një arritje të madhe jo vetëm për karrierën time personale, por edhe për Kosovën dhe institucionin tonë, pasi është hera e parë që një artist nga rajoni përzgjidhet si ambasador i ‘Henri Selmer Paris’”, u shpreh profesori Emerllahu.

Ai falënderoi UBT-në, drejtuesit dhe kolegët për mbështetjen e vazhdueshme, duke shtuar se kjo arritje është një frymëzim për studentët dhe kontribuon në afirmimin ndërkombëtar të Fakultetit të Muzikës dhe të UBT-së në tërësi.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesorët e UBT-së, Musa Sabedini dhe Ferid Selimi, botojnë artikull shkencor në revistën e indeksuar në SCOPUS

Published

on

Një arritje e rëndësishme akademike është shënuar nga profesorët e Fakultetit të Medias dhe Komunikimit në UBT, Prof. Musa Sabedini dhe Prof. Ferid Selimi, të cilët kanë botuar një artikull shkencor në revistën shkencore multidisiplinare “Architectural Image Studies”, të indeksuar në SCOPUS.

Artikulli mban titullin: “Misinformation and the Use of Emotional Language in Albanian-Language Media in Kosovo: A Comparative Analysis of the March 2004 Riots and the September 2023 Banjska Attack” dhe trajton mënyrën se si mediat në gjuhën shqipe në Kosovë kanë raportuar për tensionet ndëretnike dhe ngjarjet e dhunshme, duke bërë një analizë krahasuese mes ngjarjeve të marsit 2004 dhe sulmit të Banjskës në shtator 2023.

Studimi analizon si aspektin kuantitativ të mbulimit mediatik, ashtu edhe gjuhën emocionale të përdorur në raportim, përmes një analize të përmbajtjes së gazetave qendrore.

“Ky publikim përbën një moment të rëndësishëm profesional dhe personal për mua. Edhe pse e kam kuptuar prej kohësh se kërkimi shkencor kërkon durim, përkushtim dhe ekspertizë të thellë, kjo përvojë më ka dëshmuar se puna e palodhur dhe bashkëpunimi akademik sjellin rezultate të prekshme. Jam jashtëzakonisht i lumtur që puna jonë është vlerësuar dhe çmuar në këtë nivel, dhe besoj se ky është vetëm një hap drejt botimeve të tjera edhe më të fuqishme në fushën e gazetarisë dhe komunikimit”, ka thënë mes tjerash profesor Musa Sabedini.

Rezultatet tregojnë se, ndonëse mediat kanë raportuar gjerësisht për këto ngjarje, janë evidentuar dallime të dukshme në mënyrën e raportimit, në përqindjen e hapësirës kushtuar dhunës ndëretnike, si dhe në përdorimin e termave emocionalë apo nxitës.

Autorët arrijnë në përfundimin se faktorët historikë, kulturorë dhe politikë, si dhe mungesa e koordinimit institucional, ndikojnë në praktikat e gazetarisë, duke theksuar nevojën për gazetari të përgjegjshme në kontekste me ndjeshmëri etnike.

Artikulli është publikuar më 1 nëntor 2025, në Vol. 6, Nr. 3 të revistës, dhe mund të lexohet online në linkun: Artikulli i plotë

Continue Reading

Të kërkuara