Lajmet

Studimi: COVID-19 lë shenja në veshka

Dëmtimi i veshkave për shkak të efekteve të koronavirusit ndodh kur virusi SARS-CoVa-2 infekton veshkat

Published

4 years ago

January 11, 2022

Betim Gashi

Deri më tani, shkencëtarët kanë dokumentuar se virusi që shkakton COVID-19 prek kryesisht mushkëritë, por një studim i ri sugjeron se pasojë e infeksionit mund të jetë dëmtimi i veshkave, i cili në disa pacientë rezulton me pasoja të përhershme.

Dëmtimi i veshkave për shkak të efekteve të koronavirusit ndodh kur virusi SARS-CoVa-2 infekton veshkat, gjë që shkakton dhëmbëza të indeve, siç vërtetohet në një studim të ri nga shkencëtarët nga klinika gjermane RWTH Uniclinik në Aachen dhe ekspertë holandezë nga Universiteti Radboud. Hulumtimet nga shkencëtarët gjermanë dhe holandezë kanë treguar se COVID-19 shkakton dëme të drejtpërdrejta në qelizat brenda veshkave, duke kontribuar në dhëmbëza të indeve ose fibrozë të veshkave. Rezultatet e studimit u publikuan në revistën Cell Stem Cell.

Shkencëtarët pohojnë se një ind i tillë i dëmtuar i veshkave në veshkat e infektuara mund të tregojë dëmtim të mundshëm të organeve në afat të gjatë. Për të studiuar efektin e SARS-CoVa-2 në veshkat, ekspertët gjermanë dhe holandezë përdorën indet e veshkave të 62 pacientëve që ishin në njësinë e kujdesit intensiv për shkak të COVID. U bënë 61 autopsi dhe një biopsi.

Më pas ata krahasuan indet e veshkave të pacientëve me COVID dhe indet e pacientëve të tjerë që ishin në spital për shkak të problemeve të mushkërive që nuk kishin lidhje me COVID-in dhe indet e një grupi njerëzish të shëndetshëm. Ata zbuluan se indet e veshkave të pacientëve me Covid-19 kishin shumë më tepër plagë sesa indet e tjera që ata analizuan. Pasi zbuluan se COVID-19 dëmton veshkat, studiuesit u përpoqën të përcaktojnë se si virusi ka sukses.

Kërkime laboratorike mbi organoidet

Për të hetuar, shkencëtarët kanë rritur mini veshkat në laborator, të quajtur organoidë. Ato zhvillohen nga qelizat burimore dhe përmbajnë shumë qeliza të ndryshme të veshkave, me përjashtim të qelizave imune. Organoidet e veshkave më pas u infektuan me virusin e gjallë SARS-CoV-2 për të përcaktuar efektin e drejtpërdrejtë të virusit në qelizat e veshkave, pavarësisht nga efektet anësore të mundshme të shkaktuara nga qelizat imune ose efektet e tjera sistemike.

Ata zbuluan shenja në organoidet e veshkave dhe sinjale shoqëruese që “kontribuojnë në procesin e krijimit të plagëve”. Gjetjet e tyre tregojnë me vendosmëri se koronavirusi, dhe jo inflamacioni apo ndonjë arsye tjetër sistematike, është përgjegjës për dëmtimin e veshkave të vëzhguara te pacientët me COVID-19, theksuan shkencëtarët. Organoidet nga veshkat e infektuara tregojnë se virusi shkakton drejtpërdrejt dëmtime të qelizave, pavarësisht nga sistemi imunitar, përfunduan ata.

“Me këtë hulumtim, ne zbuluam një pjesë të enigmës që tregon efektet e dëmshme të virusit në trup”, tha një nga shkencëtarët që punoi në studim, Jitske Jansen, në një deklaratë për shtyp. U arrit në përfundimin se plagët që rezultojnë mund të kenë një ndikim afatgjatë në funksionin e veshkave të të mbijetuarve.

Rezultatet e studimit sugjerojnë se gjetjet e fundit të një tjetër studimi të madh të bazuar në të dhënat nga Shtetet e Bashkuara, i cili tregoi funksion të reduktuar të veshkave në më shumë se 90.000 të mbijetuar të COVID-19, mund të jenë për shkak të efekteve të drejtpërdrejta të SARS-CoV2 në veshka. shkakton dhëmbëza.

Katarina Rejmer nga RWTH Uniklinik theksoi se fibroza e veshkave është një pasojë serioze afatgjatë që mund të ndodhë pas çdo dëmtimi të veshkave dhe që lidhet me funksionin e veshkave. “Studimet vijuese afatgjata do të na japin një pasqyrë shtesë mbi patologjitë renale të shkaktuara nga SARS-CoV-2”, tha Reimer.TCH

Lajmet

Bellingham dhe Foden rikthehen në kombëtaren e Anglisë

Published

13 hours ago

November 7, 2025

UBT News

Jude Bellingham dhe Phil Foden janë rikthyer në skuadrën e Anglisë për ndeshjet kualifikuese të Kupës së Botës kundër Serbisë dhe Shqipërisë.

Trajneri Thomas Tuchel ka ftuar për herë të parë mesfushorin e Bournemouthit, Alex Scott, i cili ka bërë paraqitje mbresëlënëse këtë sezon. Nga ana tjetër, Jack Grealish dhe Danny Welbeck nuk janë përfshirë në listë, ndërsa mungojnë edhe Ollie Watkins dhe Myles Lewis-Skelly.

Bellingham, që kishte munguar në grumbullimin e kaluar për shkak dëmtimi, është rikthyer në formë me Real Madridin, duke shënuar tre gola në katër ndeshjet e fundit. Edhe Foden ka shkëlqyer me Manchester Cityn, ku shënoi dy herë në Ligën e Kampionëve kundër Borussia Dortmund.

“Jemi të kënaqur që janë rikthyer. Të dy kanë qenë vendimtarë për klubet e tyre dhe tani mund të ndihmojnë edhe kombëtaren,” tha Tuchel.

Anglia kryeson Grupin K me 18 pikë pas gjashtë ndeshjeve, ndërsa përballet me Serbinë në Wembley të enjten dhe me Shqipërinë në Tiranë të dielën.

Skuadra e Anglisë:

Portierë: Henderson, Pickford, Pope

Mbrojtës: Burn, Guehi, James, Konsa, O’Reilly, Quansah, Spence, Stones

Mesfushorë: Anderson, Bellingham, Henderson, Rice, Rogers, Scott, Wharton

Sulmues: Bowen, Eze, Foden, Gordon, Kane, Rashford, Saka./S.K/KP/

Lajmet

Vdes në moshën 24 vjeçare lojtari i Cowboys, Marshawn Kneeland

Published

14 hours ago

November 7, 2025

UBT News

Sipas autoriteteve ligjore, ka vdekur mbrojtësi i Dallas Cowboys, Marshawn Kneeland në moshën 24 vjeçare. Ekipi lëshoi një deklaratë të enjten duke mos përmendur shkakun e vdekjes.

“Me trishtim të madh, Dallas Cowboys njoftojnë se Marshawn Kneeland ndërroi jetë tragjikisht këtë mëngjes. Marshawn ishte një shok skuadre i dashur dhe anëtar i organizatës sonë. Mendimet dhe lutjet tona në lidhje me Marshawn janë me të dashurën e tij Catalina dhe familjen e tij.”, thuhet në njoftim.

Cowboys kanë vënë në dispozicion burime këshillimi për të gjithë lojtarët, trajnerët dhe stafin.

Lojtarët aktualisht janë në javën e pushimit dhe nuk janë planifikuar të stërviten përsëri deri të hënën.

Policia e DPS-së gjeti automjetin e Kneeland të rrëzuar në Dallas Parkway në drejtim të jugut pranë Warren Parkway. Sipas raportit, Kneeland iku nga vendi i ngjarjes në këmbë dhe oficerët kontrolluan zonën me ndihmën e K-9 dhe njësive të dronëve.

Ndërsa autoritetet po kërkonin Kneeland, një dispeçer u tha oficerëve se njerëzit që e njihnin kishin marrë një mesazh në grup nga Kneeland duke i thënë lamtumirë. Përafërsisht tre orë më vonë, Kneeland u gjet i vdekur./S.K/NFL/

Lajmet

Profesorët e UBT-së përfaqësojnë institucionin në konferencën ndërkombëtare të projektit COWEB në Sarajevë

Published

14 hours ago

November 7, 2025

Driton Iseni

Profesorët Dr. Engelbert Zefaj dhe Dr. Mentor Shaqiri përfaqësuan UBT-në në konferencën punuese ndërkombëtare të projektit COWEB, e cila u mbajt në Sarajevë, në ambientet e International Burch University.

Gjatë konferencës, përfaqësues nga universitete partnere të rajonit prezantuan punimet dhe rezultatet e tyre kërkimore, duke ndarë përvoja mbi zhvillimin e praktikave të reja në mësimin virtual bashkëpunues.

Në këtë kuadër, profesori i UBT-së Dr. Engelbert Zefaj mbajti një prezantim me temën: “Kultura dhe Ndërkulturaliteti në Mësimin Virtual Bashkëpunues (VCL): Ndikimet Pedagogjike dhe Vlerësimi i Studentëve”, ku theksoi rëndësinë e bashkëpunimit ndërkulturor dhe ndikimin pozitiv të tij në përmirësimin e përvojës së të nxënit.

Projekti COWEB ka për qëllim ndërtimin e kapaciteteve në institucionet e arsimit të lartë në Ballkanin Perëndimor për bashkëpunim ndërkombëtar virtual, duke promovuar pedagogji inovative dhe bashkëkrijimin e përmbajtjeve digjitale që forcojnë aftësitë dhe kompetencat e shekullit XXI.

Nëpërmjet pjesëmarrjes aktive në këtë projekt, UBT vazhdon të dëshmojë rolin e tij si një ndër institucionet lidere në avancimin e metodave bashkëkohore të mësimdhënies dhe në nxitjen e bashkëpunimit akademik ndërkombëtar në rajonin e Ballkanit Perëndimor.

Lajmet

Kosova e publikon listën e të ftuarve për ndeshjet vendimtare ndaj Sllovenisë dhe Zvicrës

Published

14 hours ago

November 7, 2025

UBT News

Kombëtarja e Kosovës e ka publikuar listën për dy ndeshjet e muajit nëntor ndaj Sllovenisë dhe Zvicrës.

Kapiteni Amir Rrahmani është rikthyer pasi mungoi në muajin tetor, së bashku me Baton Zabergjën. Ndërkohë, në listën rezervë kanë rënë Florent Hadërgjonaj e Florian Haxha.

Lista e plotë e Kosovës:

Portierë: Arijanet Muric, Amir Saipi, Visar Bekaj, Faton Maloku

Mbrojtësit: Amir Rrahmani, Mërgim Vojvoda, Lumbardh Dellova, Fidan Aliti, Ilir Krasniqi, Albian Hajdari, Kreshnik Hajrizi, Dion Gallapeni, Leard Sadriu

Mesfushorët dhe sulmuesit: Valon Berisha, Elvis Rexhbecaj, Leon Abdullahu, Veldin Hoxha, Lindon Emërllahu, Meriton Korenica, Ermal Krasniqi, Baton Zabërgja, Edon Zhegrova, Milot Rashica, Florent Muslija, Fisnik Asllani, Vedat Muriqi./S.K/EO/