Lajmet

Studimi: Cila është mosha e duhur që fëmijët të kenë telefon?

Përqindja e 12-vjeçarëve që zotërojnë një telefon është rritur me 71 përqind në 2021.

Published

on

Fëmijët tani po pajisen me telefon në mosha të hershme.

Kjo sipas një raporti nga Common Sense Media bazuar në të dhënat nga sondazhet e saj të 2015 dhe 2021 mbi përdorimin e telefonave dhe mediave sociale nga fëmijët. Organizata zbuloi se përqindja e 8-, 9- dhe 10-vjeçarëve me telefona inteligjentë pothuajse u dyfishua në këto vite.

Por shumica e prindërve u japin fëmijëve të tyre një telefon rreth moshës 12 dhe 13 vjeç. Përqindja e 12-vjeçarëve që zotërojnë një telefon është rritur nga 41 përqind në 2015 në 71 përqind në 2021.

A do të thotë kjo se mosha 12-13 vjeç është e duhura që fëmijët të kenë telefon? Disa pediatër thanë se janë agnostikë në këtë pikë.

“Si pediatër, nuk rekomandoj një moshë specifike [pasi] mendoj se shumë varet nga arsyeja e nevojës për telefonin” , thotë Dr. Nusheen Ameenuddin.

Sipas Ameenuddin, nëse arsyeja për sigurimin e fëmijëve me një telefon është siguria, atëherë këshillohet që t’u jepet një me më pak karakteristika apo opsione, aq sa për të komunikuar në raste urgjence, përcjell UBT News.

“Ju gjithashtu mund të çaktivizoni disa veçori të telefonave inteligjentë, kështu që kjo është diçka që unë do t’i inkurajoja prindërit ta shqyrtonin dhe të përfitonin”, tha ajo.

Akademia e Pediatrisë rekomandon “prindërit dhe kujdestarët të zhvillojnë një plan që merr parasysh nevojat shëndetësore, arsimore dhe argëtuese të çdo fëmije individual, si dhe të gjithë familjes”.

Sipas raportit, The Common Sense Census: Media Use by Teens and Tweens, i publikuar në vitin 2021, mosha nga 8 deri në 12-vjeçare shpenzojnë rreth pesë orë e gjysmë në media (në ekran) çdo ditë, ndërsa 13-18-vjeçarët përdorin rreth tetë orë e gjysmë.

Përqindja e 8-, 9- dhe 10-vjeçarëve me telefona pothuajse u dyfishua nga viti 2015 në 2021, thotë Common Sense Media.

Sipas Mike Robb, drejtor i lartë i kërkimit i Common Sense Media, “kur shikojmë efektet e medias dhe teknologjisë, shpeshherë ka të bëjë po aq, nëse jo edhe më shumë, me atë që [fëmijët] po bëjnë me atë kohë”.

“Pra, nëse jeni, për shembull, në mediat sociale dhe jeni të ekspozuar ndaj përmbajtjeve që promovojnë krahasime negative të trupit, ose ngacmime kibernetike ose gjuhë të urrejtjes; mund të ketë ndikime negative në shëndetin tuaj mendor. Anasjelltas, ata fëmijë që përdorin mediat sociale për t’u lidhur me miqtë e tyre dhe për të qenë artistikë dhe kreativë … kanë më shumë gjasa të thonë se mediat sociale po ndikojnë pozitivisht në shëndetin e tyre mendor”, tha ai.

Sipas ekspertëve në Common Sense Media, nuk ka gjasa që përdorimi i medias do të zvogëlohet, prandaj është e domosdoshme të sigurohet një përvojë mediatike me cilësi të lartë dhe të sigurt për fëmijët.

Në fund, mjekët pediatër thonë se pritja deri në moshën 13 vjeçare për t’u dhënë fëmijëve telefon është një rregull i mirë për t’u ndjekur si një udhëzim i përgjithshëm, por duke qenë se “prindërit i njohin më së miri fëmijët e tyre dhe nivelin e tyre të pjekurisë dhe aftësinë për të përdorur telefonin. Kjo ka përparësi ndaj rekomandimeve të përgjithshme”, sipas Ameenuddin./UBTNews/

Lajmet

PDK: Data e zgjedhjeve duhet të garantojë transparencë, jo vështirësi dhe dyshime në proces

Published

on

By

Partia Demokratike e Kosovës vlerëson se caktimi i datës së zgjedhjeve duhet të bëhet duke garantuar integritetin, transparencën dhe besueshmërinë e plotë të procesit zgjedhor.

PDK konsideron se propozimi që zgjedhjet të mbahen në të dielën e fundit të vitit, siç u kërkua në takimin me presidenten e vendit nga partitë që nuk arritën t’i krijojnë institucionet e reja, paraqet sfida serioze që rrezikojnë organizimin efikas të zgjedhjeve dhe pjesëmarrjen e qytetarëve.

Së pari, mbajtja e zgjedhjeve vetëm pak ditë para ndërrimit të motmoteve krijon vështirësi të mëdha për organizimin e tyre nga KQZ-ja, veçanërisht në fazën e numërimit dhe verifikimit të rezultateve. Këto procese i bie të zhvillohen në ditë festive e zyrtarisht ditë pushimi, duke rrezikuar kështu efikasitetin e punës dhe cenuar besimin e qytetarëve.

Së dyti, fundviti karakterizohet nga angazhimi i reduktuar i misioneve ndërkombëtare dhe mungesa e vëzhguesve që tradicionalisht garantojnë transparencë dhe legjitimitet në procesin zgjedhor. Kjo krijon një hendek serioz në monitorimin e zgjedhjeve.

Së treti, zgjedhjet në fundvit rrezikojnë të rezultojnë me pjesëmarrje të ulët, pasi që shumë qytetarë janë të angazhuar me udhëtime dhe aktivitete familjare në prag të festave.

PDK kërkon që vendosja e datës së zgjedhjeve të udhëhiqet nga parimet e neutralitetit institucional, transparencës dhe garantimit të një procesi të drejtë e gjithëpërfshirës. Vetëm përmes një qasjeje të tillë sigurohet mbajtja e zgjedhjeve pa pengesa dhe me besim të plotë nga qytetarët dhe të gjitha subjektet politike./EO

Continue Reading

Lajmet

​Osmani pas shortit të play-off-it: E bindur në suksesin e Kosovës edhe kundër Sllovakisë

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka reaguar menjëherë pas hedhjes së shortit për ‘play-off’-in e Kupës së Botës 2026, ku Kosova ka mësuar kundërshtarin e saj në gjysmëfinale – përfaqësuesen e Sllovakisë.

Në një deklarim për media, Osmani u shpreh optimiste dhe plot besim në ekipin dardan, duke e quajtur këtë fazë një arritje historike për futbollin e vendit.

Më lejoni fillimisht t’i uroj fitoren nga zemra ekipit tonë që, sipas shortit që tani përfundoi, do të luajë së shpejti kundër Sllovakisë. Jemi të gjithë me Kombëtaren e Republikës së Kosovës dhe do t’i mbështesim në çdo sfidë përpara. Deri tani kanë shënuar një arritje historike dhe jam e bindur që kështu do të vazhdojnë edhe tutje”, deklaroi presidentja Osmani.

Kosova do ta zhvillojë ndeshjen e saj gjysmëfinale të ‘play-off’-it në muajin mars 2026, ndërsa në rast të kualifikimit, do të përballet me fituesin e ndeshjes Turqi–Rumani. Presidentja theksoi se ky rrugëtim i ri është një motiv i madh për të gjithë qytetarët dhe sportdashësit e vendit./KP

Continue Reading

Lajmet

​Kosova përballet me Sllovakinë në playoff-in e Botërorit 2026

Published

on

By

Kombëtarja e Kosovës ka mësuar sot kundërshtarin e saj në Play-Off-in e kualifikimeve për Kupën e Botës 2026, duke shënuar një tjetër moment historik në futbollin kosovar.

Pas një cikli mbresëlënës kualifikues, ku Dardanët u renditën të dytët në Grup me 11 pikë – vetëm tre më pak se Zvicra – Kosova siguroi për herë të parë pjesëmarrjen në fazën e Play-Off-it.

Shorti ka vendosur që në ndeshjen gjysmëfinale Kosova të përballet me Sllovakinë, një duel që do të zhvillohet si mysafir.

Takimi gjysmëfinal do të zhvillohet më 26 mars, ndërsa finalja vendimtare për biletën e Botërorit është caktuar për 31 mars 2026./KP

Continue Reading

Lajmet

28 dhjetori – dita kur do të mbahen zgjedhjet

Published

on

By

Më 28 dhjetor do të mbahen zgjedhjet e parakohshme, ka njoftuar presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani.

Ajo tha se kjo datë është më e favorshme edhe për organizimin e zgjedhjeve nga Komisioni Qendror Zgjedhor.

Për shkak se sot kam shpërndarë Kuvendit, automatikisht data 11 janar është përjashtuar si mundësi pasia është jashtë afateve kushtetuese që do të më lejonin ta shfrytëzoja. Sa i përket datës 4 janar jam njofutar që nëse zgjedhjet mbahen në janar sipas ligjit pasi s’kemi buxhet të miratuar atëherë KQZ-së do t’i lejohet një të dymbëdhjetën, pra vetëm 1 milionë euro”, tha ajo./KP

Continue Reading

Të kërkuara