Kuriozitete

Studimi 8-vjeçar: Ne humbim në gjumë një veçori thelbësore të ndërgjegjes

Shkencëtarët po përpiqen ende të kuptojnë se çfarë ndodh saktësisht në atë gjendje të ndërmjetme.

Published

on

Kur ëndërrojmë, brenda trurit tonë ndodh diçka misterioze. Ne përjetojmë diçka të ngjashme me të qenit zgjuar. E megjithatë është shumë ndryshe, dhe shkencëtarët po përpiqen ende të kuptojnë se çfarë ndodh saktësisht në atë gjendje të ndërmjetme.

Së fundmi është zbuluar një e dhënë tjetër. Një studim i ri, ka zbuluar se një veçori thelbësore të ndërgjegjes – aftësinë për të qenë të vetëdijshëm për tingujt, apo për t’i identifikuar ato –ç’aktivizohet fiket jemi në gjumë, dhe kjo mund të na ndihmojë të kuptojmë se si ëndërrontruri ynë.

Realizimi i një harte të aktivitetit të trurit të njerëzve të gjallë, si në gjendje zgjuar ashtu edhe në gjumë, nuk është e lehtë. Shumë pak nga ne, do të donin që elektrodat të implantoheshin në kafkën tonë gjatë aktiviteteve tona të përditshme.

Por në studimin në fjalë, ekipi përfitoi nga kërkimet mjekësore që po kryheshin mbi pacientët me epilepsi. “Ne ishim në gjendje të përdornim një procedurë të veçantë mjekësore, në të cilën në trurin e pacientëve me epilepsi u implantuan elektroda, të cilat monitoruan aktivitetin në pjesë të ndryshme të trurit të tyre për qëllime diagnostikimi dhe trajtimi” – thotë neuro–shkencëtari Juval Nir nga Universiteti i Tel Avivit në Izrael.

Elektrodat u dhanë mundësi studiuesve të shihnin ndryshimet në përgjigjen e korteksitcerebral, kur pacientët ishin në faza të ndryshme të gjumit, krahasuar me kohën kur ishin zgjuar, madje deri tek neuronet individuale. Për qëllimet e studimit, studiuesit luajtën një shumëllojshmëri tingujsh përmes altoparlantëve në shtratin e vullnetarëve.

Të dhënat për mbi 700 neurone (rreth 50 për pacient) u mblodhën gjatë 8 viteve. Ndërsa reagimi i trurit ndaj tingullit mbeti kryesisht i aktivizuar gjumit, pati një rritje të nivelit të valëve alfa-beta, që lidhen me vëmendjen dhe pritshmëritë. Duket se tingujt e ardhur analizohen, por nuk kalojnë në vetëdijen tonë.

Kjo bie ndesh me atë që mendohej më herët:se gjatë gjumit, sinjalet e lidhura me zërin zbehen shumë shpejt në tru. Në fakt, ato qëndrojnë më të forta dhe më të pasura nga sa mendonim, por thjesht ka një ndryshim domethënës në mënyrën se si përpunohen ndërsa ne jemi duke dremitur.

“Forca e reagimit të trurit gjatë gjumit, ishte e ngjashme me përgjigjen e vëzhguar gjatë zgjimit, përveç një veçorie specifike, ku u regjistrua një ndryshim dramatik:niveli i aktivitetit të valëve alfa-beta”– thotë autorja e parë, neuroshkencëtarja Hana Hajat nga Universiteti i Tel Avivit.

Këto valë alfa-beta (10-30 Hz) kontrollohen nga reagimet nga lart në tru. Ky reagim, indihmon mendjet tona të përcaktojnë se cilët tinguj janë të rëndësishëm, dhe që duhet të dëgjohen. Një lloj i ngjashëm zhvendosjeje lart tek modelet e valëve alfa-beta, është vërejtur më parë tek pacientët që janë nën efektet e anestezisë, por nuk është parë tek njerëzit që flenë.

Studiuesit e përshkruajnë atë si një mënyrë për të kuptuar “enigmën magjepsëse”, se si truri i ndërgjegjshëm ndryshon nga ai në gjendje të pandërgjegjshme. Gjithashtu, kjo iu jep shkencëtarëve një metodë sasiore të besueshme, për të matur nëse dikush është vërtetë pa ndjenja apo jo:gjatë operacioneve në spital, tek individët në koma, kur kontrollohen shenjat edemencës, etj./bota.al/

Kuriozitete

Pse nuk mund të buzëqeshim në foton e pasaportës?

Published

on

E dini që nuk ju lejohet të buzëqeshni në foton e pasaportës, por as nuk ju lejohet të buzëqeshni në dokumentet e tjera? Cila është arsyeja e vërtetë? Përgjigjja qëndron tek teknologjia dhe siguria ndërkombëtare.

Arsyeja kryesore për ndalimin e buzëqeshjes është futja e softuerit për njohjen e fytyrës në aeroporte dhe kontrolle tjera kufitare.

Shumë pika kufitare përdorin kompjuterë, në vend të oficerëve të imigracionit, për të skanuar pasaportat dhe për të fotografuar udhëtarët. Edhe pse njerëzit mund ta njohin veten lehtësisht pavarësisht nga shprehjet e fytyrës, makinat kanë nevojë për pak më shumë ndihmë, shkruan Huff Post .

Algoritmet nuk funksionojnë si ne. Për të përputhur një fytyrë 3D me një foto pasaporte 2D, ata duhet të përcaktojnë dhe matin me saktësi tiparet e fytyrës.

Kjo përfshin distancën midis bebëzave, veshëve, hundës dhe gojës, gjerësinë e syve dhe gojës dhe shumë karakteristika të tjera.

Buzëqeshja mund ta bëjë këtë më të vështirë sepse ndryshon përmasat e fytyrës.

Continue Reading

Kuriozitete

Këto katër gjëra trashëgohen vetëm nga nëna

Published

on

Çdo gjë e trashëgojmë nga prindërit, duke filluar nga sjellja e deri tek inteligjenca.Megjithëse gjenetika është diçka komplekse, hulumtimet kanë treguar se disa trajta të caktuara i trashëgojmë vetëm nga nëna. “Kopje e nënës” është një shprehje që mund të ketë kuptime të ndryshme, varësisht nga konteksti.

Në kuptimin biologjik – Përdoret për të përshkruar një fëmijë që i ngjan shumë nënës, në dukje, karakteristika fizike ose personaliteti. Në këtë kuptim, shprehja do të thotë që dikush është i ngjashëm me nënën.

Në kuptimin figurativ – Shprehja përdoret për të përshkruar personin që ka ndjekur shembullin e nënës, si në mënyrën e të vepruarit, sjelljen apo stilet e jetesës. Kjo mund të jetë referencë për ndikimin që një nënë ka në jetën e fëmijës së saj.

Por, një fëmijë i merr disa tipare nga nëna dhe ato janë:

Inteligjenca

Një anketim me mbi 12,000 njerëz mes moshave 14-22 vjet ka zbuluar çfarë faktorë ndikojnë në inteligjencë, status socio-ekonomik dhe edukim. Nëna e ka ndikimin më të madh gjenetik në inteligjencën e fëmijës. Sipas ekspertëve, inteligjenca e nënës dhe fëmijës dallon mesatarisht vetëm 15 pikë.

Shprehitë e gjumit

Studimi i publikuar në revistën “Sleep Medicine” kishte zbuluar se nënat u’a trashëgojnë fëmijëve shprehitë e gjumit dhe se bebet pushojnë më pak dhe flejnë më vonë nëse nënat kanë probleme me gjumë. Shkencëtarët nuk e kanë zbuluar të njëjtën lidhje me baballarët e tyre.

Shpejtësia e plakjes

Gjenet e nënës ndikojnë në shpejtësinë e plakjes. Shkencëtarët kanë zbuluar se një gjen të cilin e trashëgojmë vetëm nga nëna e kontrollon në mënyrë të pjesshme procesin e plakjes.

Menopauza

Edhe mosha në të cilën e kaloni menopauzën duket se trashëgohet nga nëna. Ekipi hulumtues ka zbuluar se nuk luan rol vetëm gjenetika, por edhe stili i jetesës. /UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Qesharake por dhe e sikletshme, ministrja suedeze ka frikë nga ky frut!

Published

on

Ministrja suedeze për Barazinë Gjinore, Paulina Brandberg, ka një problem të çuditshëm. Ajo ka frikë nga bananet, dhe për këtë stafi me të cilin punon, detyrohet t’i heqë ato nga vendet që ajo shkon, përfshirë edhe gjatë vizitave zyrtare.

Në disa email-a të parë nga botimi suedez “Expressen”, stafi i zyrës së ministres Brandberg ka kërkuar që në mënyrë specifike çdo banane të largohet përpara vizitave zyrtare të saj.

“Paulina Brandberg ka një alergji të fortë ndaj bananeve, ndaj do të vlerësohej nëse nuk do të kishte banane në zonat ku ajo do të akomodohet”, thotë një nga email-at e ministrisë drejtuar Agjencisë Gjyqësore Norvegjeze përpara një dreke zyrtare.

Një tjetër email nga ekipi i saj dërguar një këshilli administrativ të qarkut thoshte se “bananet nuk lejohen në ambiente”.

Në një paralajmërim tjetër paraprak, stafi i tha kryetarit të parlamentit suedez, Andreas Norlen, se nuk duhet të ketë “gjurmë bananesh””në hapësirat ku Brandberg do të zhvillojë një takim.

“Është diçka si një lloj alergjie”, konfirmoi Brandberg për “Expressen”, duke shtuar: “Është diçka për të cilën marr ndihmë profesionale”. /UBT News/

 

Continue Reading

Kuriozitete

Këto janë 10 profesionet më të paguara në 2024

Published

on

Nëse jeni student, praktikant ose po mendoni për një ndryshim karriere, ky informacion mund të jetë i dobishëm. Zgjedhja e profesionit tuaj të ardhshëm varet nga disa faktorë, por shpërblimi mbetet një element i rëndësishëm. Në lajmin e mëposhtëm ju kemi listuar profesionet të cilat kanë qenë më të paguarat, të paktën për këtë vit.

Kardiolog – Kardiologët janë specialistë të zemrës dhe sistemit kardiovaskular, një fushë me kërkesë të lartë për shkak të rritjes së problemeve shëndetësore të lidhura me stilin e jetesës. Paga mesatare vjetore për një kardiolog mund të kalojë $400,000 në disa vende.

Kirurg – Veçanërisht ata që specializohen në fusha si neurokirurgjia apo kirurgjia plastike, janë ndër profesionistët më të paguar. Një kirurg me përvojë fiton mbi $350,000 në vit.

Drejtor Ekzekutiv – CEO-të janë përgjegjës për suksesin e një kompanie dhe shpërblehen mirë për rolin e tyre. Paga vjetore për një CEO mund të variojë nga $200,000 deri në miliona, në varësi të madhësisë dhe suksesit të kompanisë.

Inxhinier i Inteligjencës Artificiale (AI) – Me zhvillimin e teknologjisë së AI, kërkesa për inxhinierë të kësaj fushe është rritur ndjeshëm. Paga mesatare kalon $150,000 në vit, dhe në kompani të mëdha si Google apo OpenAI, mund të jetë shumë më e lartë.

Pilot i Avionëve Komercialë – Pilotët, veçanërisht ata që punojnë për linja ajrore ndërkombëtare, janë ndër profesionistët më të paguar në transport. Paga mesatare vjetore është rreth $140,000, me përfitime shtesë si udhëtimet dhe sigurimet.

Avokat i Korporatave – Avokatët që specializohen në ligjin e biznesit dhe fuzionet apo blerjet korporative janë shumë të kërkuar. Paga e tyre mesatare arrin deri në $130,000 në vit, me bonuse të majme.

Menaxher i IT-së dhe Sistemeve të Teknologjisë – Menaxherët e IT-së luajnë rol kritik në funksionimin e organizatave. Ata fitojnë rreth $120,000 në vit, me paga më të larta në industritë e teknologjisë.

Specialist i të Dhënave (Data Scientist) – Të dhënat janë nafta e re, dhe specialistët e të dhënave janë të kërkuar. Një profesionist i kualifikuar në këtë fushë mund të fitojë deri në $130,000 në vit, duke përfituar gjithashtu mundësi karriere globale.

9. Doktor i Anestezisë – Janë ndër profesionistët më të rëndësishëm në një ekip kirurgjik. Paga mesatare është rreth $300,000 në vit, me përfitime shtesë.

Ekspert i Financave dhe Investimeve – Menaxherët e fondeve dhe analistët e financave kanë potencial për paga të larta, veçanërisht në firmat ndërkombëtare. Paga mesatare për këta profesionistë është rreth $150,000 në vit, pa përfshirë bonuset. /UBT News/

 

 

Continue Reading

Të kërkuara