Lajmet

Studim: Skanimet zbulojnë se si COVID-19 mund të ndryshojë trurin

Studimi është publikuar në revistën Nature.

Published

on

Infektimi me COVID-19 mund të shkaktojë ndryshime në tru, sugjeron një studim.

Shkencëtarët gjetën dallime të rëndësishme në skanimet MRI (imazhe me rezonancë magnetike) para dhe pas infeksionit. Edhe pas një infeksioni të lehtë, madhësia e përgjithshme e trurit ishte zvogëluar pak, me më pak lëndë gri në pjesët që lidhen me nuhatjen dhe kujtesën.

Studiuesit nuk e dinë nëse ndryshimet janë të përhershme, por theksuan se truri mund të shërohet.

Studimi është publikuar në revistën Nature. Autori kryesor, profesor Gwenaelle Douaud nga Qendra Wellcome për Neuroimazhe Integrative, në Universitetin e Oksfordit, tha: “Ne po shikonim një infeksion në thelb të butë, kështu që për të parë se ne mund të shihnim vërtet disa ndryshime në trurin e tyre. Dallimi krahasuar me ata që nuk ishin infektuar ishte befasi”.

Shkencëtarët riskanuan:

401 pjesëmarrës mesatarisht 4.5 muaj pas infektimit të tyre, 96% e të cilëve kishin pasur simptoma të lehta të COVID-19

384 pjesëmarrës që nuk kishin pasur COVID-19.

Të gjeturat:

Madhësia e përgjithshme e trurit në pjesëmarrësit e infektuar ishte tkurrur midis 0.2 dhe 2%.

Pati humbje në lëndën gri në zonat e nuhatjes, të lidhura me nuhatjen dhe rajonet e lidhura me kujtesën. Ata që ishin shëruar së fundmi nga COVID-19 e kishin pak më të vështirë të kryenin detyra komplekse mendore. Por studiuesit nuk e dinë nëse ndryshimet janë të kthyeshme apo me të vërtetë kanë rëndësi për shëndetin dhe mirëqenien.

“Duhet të kemi parasysh se truri është vërtetë plastik, me këtë nënkuptojmë se mund të shërohet vetë, kështu që ekziston një shans shumë i mirë që me kalimin e kohës efektet e dëmshme të infeksionit të lehtësohen”, tha Prof Douaud.

Projekti UK Biobank ka ndjekur shëndetin e 500 mijë njerëzve për rreth 15 vjet dhe ka një bazë të dhënash të skanimeve të regjistruara para pandemisë, kështu që ofroi një mundësi unike për të studiuar ndikimet afatgjata shëndetësore të virusit.

Humbja më e madhe e lëndës gri ishte në zonat e nuhatjes, por është e paqartë nëse virusi sulmon drejtpërdrejt këtë rajon apo qelizat thjesht vdesin nga mungesa e përdorimit pasi njerëzit me COVID-19 humbasin shqisën e nuhatjes. Është gjithashtu e paqartë nëse të gjitha variantet e virusit e shkaktojnë këtë dëm.

Skanimet u kryen kur virusi origjinal dhe varianti alfa ishin të përhapur dhe humbja e nuhatjes dhe shijes një simptom parësore por numri i njerëzve të infektuar me variantin më të fundit Omicron që raporton këtë simptomë ka rënë në mënyrë dramatike.

Paula Totaro humbi shqisën e nuhatjes kur u infektua me COVID-19, në mars të vitit 2020.

“Kur ishte zhdukur, ishte si të jetoje në një flluskë ose vakum e shihja me të vërtetë izoluese”, tha ajo për.

Por pasi kontaktoi organizatën bamirëse AbScent, e cila mbështet njerëzit që kanë humbur aftësinë e tyre për të nuhatur dhe shijuar, ajo filloi trajnimin e nuhatjes.

Zonja Totaro tani ka rikuperuar pjesën më të madhe të shqisës së saj të nuhatjes megjithëse ajo ende e ka të vështirë të identifikojë se cilat janë erërat e ndryshme.

“Është një përzierje gëzimi që ndjesia është rikthyer, por ende pak ankth që nuk jam ende aty”, tha ajo.

Shkencëtari kryesor i Biobank në Mbretërinë e Bashkuar, Prof Naomi Allen tha: “Ajo hap të gjitha llojet e pyetjeve që studiues të tjerë mund të ndjekin në lidhje me efektin e infeksionit të koronavirusit në funksionin njohës, në mjegullën e trurit dhe në zona të tjera të trurit dhe për të përqendruar vërtet kërkimin në sa më mirë për ta zbutur atë”.

Prof David Werring, nga Instituti i Neurologjisë i Kolegjit Universitar në Londër, tha se sjellje të tjera të lidhura me shëndetin mund të kenë kontribuar në ndryshimet e vërejtura.

“Ndryshimet në funksionin njohës ishin gjithashtu delikate dhe me rëndësi të paqartë me funksionin e përditshëm. Dhe këto ndryshime nuk shihen domosdoshmërisht në çdo individ të infektuar dhe mund të mos jenë të rëndësishme për shtamet më të fundit”, tha ai./UBTNews/

Lajmet

​Aktakuzë për vrasjen e rëndë në Gjilan

Published

on

By

Prokuroria Themelore në Gjilan, Departamenti për Krime të Rënda, ka ngritur aktakuzë ndaj dy personave me inicialet V.S. dhe F.M., të cilët gjenden në paraburgim prej datës 12 nëntor të vitit 2024.

Ata akuzohen për vrasjen që kishte ndodhur më 7 nëntor 2024, pas një konflikti fizik të ndodhur dy vjet më parë.

Në njoftimin e Prokurorisë thuhet se “I pandehuri V.S., më 7 nëntor 2024, rreth orës 14:00, në rrugën ,”Mërgimtarët e Gjilanit”, në Gjilan, me dashje, për shkak të një konflikti fizik të ndodhur para dy viteve, ka privuar nga jeta tani të ndjerin S.O., në atë mënyrë që derisa i ndjeri ishte duke hyrë në veturë, i afrohet dhe me armë e gjuan në pjesën e pasme të shpinës, ku pasi rrëzohet në tokë e godet me grusht dhe shqelm dhe më pas së bashku me të pandehurin F.M. janë larguar nga vendi i ngjarjes, ndërsa i ndjeri për shkak të plagëve të marra ka ndërruar jetë”.

I njëjti akuzohet edhe për veprën penale ‘’Mbajtja në pronësi, kontroll ose posedim të paautorizuar të armëve’’, pasi pa autorizim ka mbajtur në pronësi armë zjarri, e cila është sekuestruar.

“I pandehuri F.M., që nga data 7 – 12 nëntor 2024, në vende të ndryshme në Gjilan, me dashje ka ndihmuar të pandehurin V.S., në fshehjen – mos zbulimin e kryesit të veprës penale të vrasjes së rëndë, me çka ka kryer veprën penale ‘’Dhënia e ndihmës kryesve pas kryerjes së veprave penale’’, nga neni 380 të KPRK-së”, thuhet në njoftimin e Prokurorisë.

Continue Reading

Lajmet

Reagimet e shumta për zgjedhjen e Besnik Berishës, KPM jep sqarime

Published

on

By

Zgjedhja e Besnik Berishës kryetar të Komisionet të Pavarur të Mediave (KPM) ka nxitur reagime të shumta në vend.

E përkitazi me ketë proces, KPM ka bërë një sqarim, ku thuhet se Rregullorja e Punës e KPM-së nuk ka qenë asnjëherë në diskutim publik, dhe se e njëjta është një interpretim i qartë ligjor se katet e brendshme institucionale që rregullojnë procedurat e brendshme të punës së institucionit dhe që nuk rregullojnë ose përcaktojnë në çfarëdo forme marrëdhëniet me palët e jashtme (pra në këtë rast mediat e licencuara dhe publikun) nuk vendosen në diskutim publik.

“Rregullorja e Punës e KPM-së nuk ka qenë asnjëherë në diskutim publik. Është interpretim i qartë ligjor që aktet e brendshme institucionale që rregullojnë procedurat e brendshme të punës së institucionit dhe që nuk rregullojnë ose përcaktojnë në çfarëdo forme marrëdhëniet me palët e jashtme (pra në këtë rast mediat e licencuara dhe publikun) nuk vendosen në diskutim publik”, thuhet në reagimin e KPM-së.

Për më tej thuhet po ashtu se: “Pra janë të vetmit anëtarët e KPM-së që kanë të drejtën dhe mund të ndryshojnë Rregulloren e Punës në çdo kohë. Gjithashtu edhe zgjedhja e Kryetarit bëhet ekskluzivisht nga anëtarët e Komisionit si e drejtë dhe obligim ligjor i tyre”.

Në një sqarim të gjatë të KPM-së thuhet po ashtu se “Është obligim i anëtarëve të Komisionit që brenda kapaciteteve të tyre, të bëjnë gjithë çfarë është e mundur që KPM të funksionojë në mënyrë sa më efikase dhe efektive, e që ndër të tjera nënkupton edhe evitimin e krijimit të vakumit institucional, pra në rastin konkret mungesën e Kryetarit dhe Nënkryetarit. Përveç tjerash, zgjedhja e Kryetarit mundëson që me ardhjen e vetëm një anëtari të ri të KPM-së të krijohet kuorumi i duhur për mbajtjen e mbledhjeve të rregullta. Në të kundërtën, duhet pritur ardhjen e dy anëtarëve të rinj, e që nga praktika e zgjedhjes së tyre mund të ketë raste me diferencë kohore disa mujore ose dhe vjetore”.

Në ditën kur ishte zgjedhur kryetari i ri i KPM-së, kishte reaguar edhe Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës – AGK.

Në reagim thuhet se po përcjellin me shqetësim mbledhjen e sotme të Komisionit të Pavarur të Medieve, në të cilën është votuar një kryetar i ri, disa ditë para skadimit të mandatit të kryetarit aktual, Jeton Mehmeti.

“Zgjedhja e Besnik Berishës për kryetar të KPM-së ngre pikëpyetje ligjore për mënyrën e ndryshimit të Rregullores së KPM-së, e cila parasheh që kryetari i ri zgjidhet në mbledhjen e parë pasi t’i ketë skaduar mandati ose të jetë shkarkuar kryetari aktual. AGK-ja e sheh votimin e sotëm si përpjekje të hapur për politizimin dhe instrumentalizimin e KPM-së për interesa të partisë në pushtet, duke u bazuar në qëndrimet publike të iniciatorëve për ndryshimet e sotme. Komisioni i Pavarur i Medieve, si organ kushtetues, luan rol të rëndësishëm në rregullimin e skenës mediale në Kosovë dhe, si i tillë, duhet ta ruajë pavarësinë e plotë dhe të mos lejojë ndërhyrjet politike”, thuhej në reagim.

Edhe aktivistja e shoqërisë civile, Flutura Kusari pati alarmuar atë ditë, ku kishte thënë se propozimi për ndryshim-plotësimin e rregullores së punës së KPM-së paraqet përpjekje për “kapjen” e KPM-së.

“Kapja politike e KPM-së u kompletua. Siç ju paralajmërova: Rregullorja e re u ndryshua kundërligjshëm; Jeton Mehmeti u shkarkua De Facto nga pozita e kryetarit të KPM-së; KPM tash ka kryetar jolegjitim. Ky është sulm politik ndaj pavarësisë së Komisionit të Pavarur për Media dhe është bërë për të ushtruar presion në televizione. Ne punën tonë e kryejmë, e dokumentuam kapjen politike nga pushteti të KPM-së”, thuhej në reagimin e saj.

Komisioni i Pavarur i Mediave (KPM) është organ kompetent për rregullimin, menaxhimin dhe mbikëqyrjen e spektrit të frekuencave të transmetimit në Kosovë. Ai është themeluar në vitin 2005 dhe ka për përgjegjësi të mbajë një sistem të drejtë dhe të hapur për licencimin dhe rregullimin e shërbimeve mediale audiovizuele dhe menaxhimin e spektrit të frekuencave të transmetimit në pajtim me standardet më të mira ndërkombëtare.

Continue Reading

Bota

Avioni i nisur nga Turqia ulet në aeroportin e Damaskut për herë të parë pas 13 vitesh

Published

on

Avioni i nisur nga Turkish Airlines ka ulur për herë të parë në Aeroportin Ndërkombëtar të Damaskut pas një pauze 13-vjeçare. Fluturimi, i ardhur nga Stambolli, mbante 345 pasagjerë dhe ndihma humanitare, dhe mes tyre ishin CEO i Turkish Airlines, Bilal Eksi, dhe zyrtarë turq.

Ky është fluturimi i parë pas shumë vitesh, dhe Eksi ka njoftuar se kompania do të realizojë tre fluturime në javë për në Siri, duke synuar forcimin e marrëdhënieve midis vendeve. Ky hap vjen pas rifillimit të fluturimeve nga Qatar Airways më 7 janar dhe një fluturimi të Sirisë Airlines më 8 dhjetor./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

Greqi: Regjistrohet vdekja e parë nga gripi në Volos

Published

on

Në Greqi, është regjistruar vdekja e parë nga gripi H1N1 në qytetin Volos, duke shkaktuar tronditje në rajonin e Magnezisë. Ioanna Tzouma, një grua 58-vjeçare, vdiq në repartin e terapisë intensive të Spitalit të Volos, pas një periudhe të gjatë qëndrimi në spital.

Ajo kishte shfaqur simptoma të gripit, duke përfshirë temperaturë të ulët, që më pas përkeqësuan ndjeshëm gjendjen e saj, duke e detyruar dërgimin në spital, ku u diagnostikua me gripin H1N1. Megjithë përpjekjet për trajtim, ajo nuk arriti të mbijetojë për shkak të dështimit të shumë organeve.

Një tjetër pacient, një burrë 70-vjeçar, është shtruar gjithashtu me grip H1N1, por ka arritur të kapërcejë rrezikun dhe të shërohet. Ky rast ka nxitur shqetësim tek autoritetet shëndetësore, të cilët kanë apeluar për vazhdimin e vaksinimit të qytetarëve për të parandaluar përhapjen e gripit dhe komplikacioneve të mundshme./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara