Lajmet

Studim: Gatimi me gaz është i dëmshëm për shëndetin

Nga studimi u raportua se madhësia e kuzhinës është një faktor dhe ajrimi i rregullt dhe efikas redukton ndotjen.

Published

on

Shumica prej nesh nuk janë aspak të vetëdijshëm për rreziqet për shkak të ndotësve të ajrit të fshehur brenda shtëpisë.

Në vitin 2019, një studim në të cilin AgroWeb.org bazohet, nënvizoi se në fakt jemi të ekspozuar ndaj 95% të ndotësve të ajrit që përfundojnë në mushkëri. Këto ndotës gjenden pikërisht në shtëpitë tona dhe jo vetëm jashtë.  

Për më tepër, gjatë viteve ’70 dhe ’80, Organizata Botërore e Shëndetësisë klasifikoi një sëmundje specifike që shkaktohej nga ndotja në ambientet e brendshme.

Në ditët e sotme, sipas të dhënave të AgroWeb.org, gatimi me gaz i kalon kufijtë e ndotjes së ajrit dhe mund të përbëjë rrezik për shëndetin.

Më poshtë, AgroWeb.org ju njeh më gjerësisht rreth asaj që duhet të dini dhe masave të thjeshta që mund të merrni.

Rreziku që vjen nga gatimi me gaz

Raporti i grupit jofitimprurës CLASP dhe Aleancës Evropiane të Shëndetit Publik (EPHA) me mbështetje teknike nga Organizata e Kërkimeve Shkencore të Aplikuara (TNO), tregon se gatimi me gaz në një kuzhinë të përbashkët dhe pa ventilim mekanik është shkaku i grumbullimit të dioksidit të azotit në shtëpi.

Kjo lloj ndotje tejkalon kufirin e përcaktuar të cilësisë së ajrit nga Organizata Botërore e Shëndetësisë dhe standardeve evropiane të ndotjes së ajrit.

Kërkuesit, në këtë studim prej një periudhe shtatë ditore, përdorën teknika të zakonshme gatimi në kushte të zakonshme kuzhine, pa përdorimin e aspiratorëve nga jashtë.

Në të gjitha rastet ku nuk është përdorur ajrimi mekanik, kufinjtë e vlerave të lejuara të ndotjes u tejkaluan.

Nga studimi u raportua se madhësia e kuzhinës është një faktor dhe ajrimi i rregullt dhe efikas redukton ndotjen. Ndërsa aspiratorët shpesh janë të pamjaftueshëm ose nuk përdoren.

Ekspertët shprehen se njerëzit priren të kalojnë shumicën e kohës në shtëpi. Dhe pak janë të vetëdijshëm për rreziqet që përmban soba me gaz.

Pajisjet e gazit duhet të mbajnë etiketa paralajmëruese për shëndetin njëlloj si paketat e cigareve, shprehet ekspertët.

Si ndikojnë ndotësit e ajrit në shëndet?

Ndotja e ajrit është njohur nga Agjencia Evropiane e Mjedisit si rreziku më i madh për shëndetin.

Ndërsa Organizata Botërore e Shëndetësisë e ka përfshirë në listën e dhjetë kërcënimeve kryesore për shëndetin global.

Ekspozimi ndaj niveleve të larta të ndotjes dihet se shkakton goditje në tru, sëmundje të zemrës, kancer të mushkërive dhe sëmundje kronike dhe akute të frymëmarrjes, përfshirë astmën.

Në nivel shkencor, kur bëhet fjalë për ndotjen e ajrit, nuk ka më as një përcaktim të qartë midis ambienteve të brendshme dhe të jashtme.

Shqetësimi për ndotjen e ambienteve të brendshme është rritur, pasi ka shumë familje që gatuajnë me gaz dhe ekspozohen ndaj toksinave në mëyrë të vazhdueshme.

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) në Evropë i njeh pajisjet me gaz si një nga faktorët kryesorë në ekspozimin e përgjithshëm të njerëzve ndaj dioksidit të azotit.

Dioksidi i azotit (NO 2 ) është një nga ndotësit kryesorë të ajrit të dëmshëm për shëndetin dhe prodhohet nga flaka e gazit.

Por, a janë vërtet të rrezikshme sobat me gaz?

Normalisht, soba me gaz duhet të mirëmbahet vazhdimisht duke e pastruar dhe kontrolluar funksionimin e duhur të çdo pjese. Por në realitet kësaj çështjeje i kushtohet shumë pak vëmendje.

Masat që mund të merrni për të rritur sigurinë

Aspiratorët duhet të jenë gjithmonë të ndezur kur gatuani dhe të jenë plotësisht efektivë.

Pas, por edhe gjatë gatimit, nëse mundeni mbani hapur dritaren për të lejuar shkëmbimin e ajrit.

Nëse është shumë ftohtë, ju mund të mbani mbyllur derën e kuzhinës për të mos lejuar përhapjen e arjit edhe në dhomat e tjera dhe në fund të gatimit të ajrosni dhomën për 5-10min. /AgroWeb.org

Lajmet

UBT sjell në Tiranë trashëgiminë evropiane të Karl Gegës në bashkëpunim me partnerë prestigjiozë

Published

on

By

UBT, në bashkëpunim me Fondacionin Musei Civici di Venezia dhe Akademinë e Shkencave të Shqipërisë, ka organizuar një ngjarje të veçantë që përmbledh historinë dhe ndikimin e madh të Inxhinierit vizionar, Karl Gega. Konferenca Shkencore dhe Ekspozita, e titulluar “Një hekurudhë për të ndryshuar historinë”, u dedikuan Inxhinierit vizionar që ndikoi thellësisht në Evropën e shekullit XIX.

Konferenca është mbajtur në ambientet e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë dhe ka bërë bashkë personalitete të shquara nga fusha e shkencës, arsimit dhe kulturës.

Pjesëmarrësit përfshinë figura të njohura si Rektori dhe Presidenti i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, Kryetarin e Seksionit të Shkencave Shoqërore Albanologjike pranë Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, akad. asoc. Gëzim Hoxha, si dhe përfaqësuesen e Fondacionit Musei Civici di Venezia, Monica Viero.

Gjithashtu, ngjarja ka pasur një prani të spikatur nga institucione të tjera, si dhe nga pjesëmarrës nga Kosova, Shqipëria dhe Italia, duke theksuar rëndësinë ndërkombëtare të kësaj ngjarje.

Në fokus të diskutimeve kanë qenë tema të ndryshme të lidhura me trashëgiminë e familjes së Karl Gegës, një figurë kyçe në zhvillimin e infrastrukturës dhe të historisë inxhinierike të Evropës, si dhe aspekte të tjera të rëndësishme që lidhen me ndikimin e tij në zhvillimet teknologjike të kohës. Diskutimet kanë përfshirë gjithashtu aspekte të kulturës, teknologjisë dhe ndikimit të zgjerimit të hekurudhës në lidhjen e kulturave dhe vendeve të ndryshme të Europës.

Në fjalën e tij, Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, theksoi rëndësinë e bashkëpunimeve ndërkombëtare dhe të lidhjes mes institucioneve shkencore dhe kulturore për zhvillimin e mëtejshëm të dijes. Ai nënvizoi se, ngjarje të tilla nuk janë vetëm mundësi për të nxjerrë në pah trashëgiminë e vizionarëve të shquar si Karl Gegë, por gjithashtu ofrojnë mundësi për të reflektuar mbi ndikimin që kanë pasur dhe vazhdojnë të kenë përparimet teknologjike dhe inxhinierike në shoqërinë moderne.

Pjesëmarrësit janë angazhuar gjithashtu në një diskutim të thellë rreth trashëgimisë kulturore dhe historike të Karl Gegës dhe ndikimit të tij në ndërtimin e infrastrukturave hekurudhore që kanë lidhur qytete dhe shtete të ndryshme në Europë.

Nga 12 qershori, do të jetë e hapur gjithashtu ekspozita për Karl Gegën, në Pallatin e Kongreseve në Tiranë, dhe organizohet nga UBT dhe Fondacioni Musei Civici di Venezia. E njëjta ekspozitë do të vjen edhe në Kosovë, në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së në korrik.

Continue Reading

Aktualitet

Sulmohet pika kryesore bërthamore në Iran

Published

on

Kreu i agjencisë globale mbikëqyrëse bërthamore ka konfirmuar se vendi kryesor i pasurimit bërthamor të Iranit në Natanz u godit nga sulmet izraelite në orët e para të së premtes.

Në një postim në X, Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike tha se po “monitoronte nga afër situatën thellësisht shqetësuese në Iran”, shkruan BBC.

Agjencia tha se ishte në kontakt me autoritetet iraniane në lidhje me nivelet e rrezatimit në vend, si dhe me inspektorët e saj në Iran.

Continue Reading

Aktualitet

Irani ka lëshuar mbi 100 dronë drejt Izraelit

Published

on

Një zëdhënës i ushtrisë izraelite tha se Irani ka lëshuar më shumë se 100 dronë drejt Izraelit gjatë orëve të fundit, pasi vendi premtoi hakmarrje për sulmet izraelite.

Zëdhënësi tha se 200 aeroplanë luftarakë izraelitë morën pjesë në sulmet kundër më shumë se 100 objektivave në Iran gjatë natës.

Sipas reuters, ai tha se Izraelin e presin “disa orë të vështira”. Sirena ajrore ranë paraprakisht në Izrael, ndërsa vendi u përgatit për hakmarrjen.

Në reagim të menjëhershëm pas sulmit, udhëheqësi suprem i Iranit tha se Izraeli “duhet të presë një ndëshkim të ashpër”.

“Regjimi sionist i ka sjellë vetes një fat të hidhur dhe të dhimbshëm, dhe me siguri do të përballet me të”, u shpreh ai.

Ndryshe, Izraeli ka nisur një fushatë të paprecedentë sulmesh ajrore mbi territorin iranian, në një operacion të koduar “Luanin që Ngrihet” (Operation Rising Lion), duke goditur objektiva strategjike që përfshijnë uzina bërthamore, baza ushtarake dhe ndërtesa të lidhura me Gardën Revolucionare Iraniane.

Continue Reading

Lajmet

Vijon gjykimi për rastin “Banjska”, dëshmojnë dy zyrtarë policorë

Published

on

By

Po mbahet seanca gjyqësore në rastin “Banjska”, ku sot pritet të dëgjohen dëshmitë e dy zyrtarëve policorë, Fahri Shala dhe Sedat Dushi.

Të akuzuarit Dushan Maksimoviq, Blagoje Spasojeviq dhe Vladimir Toliq, të cilët ndodhen në masë paraburgimi, u sollën në seancë nën masa të rrepta sigurie.

Më 11 shtator 2023, kryeprokurori i Prokurorisë Speciale të Kosovës, Blerim Isufaj, kishte konfirmuar aktakuzën për këtë rast, në të cilin mbeti i vrarë rreshteri i Policisë së Kosovës, Afrim Bunjaku.

Deri më tani, në këtë proces gjyqësor kanë dëshmuar edhe zyrtarët policorë Avni Shala, Elez Peci, Mirsad Kryeziu, Çlirim Shaqiri dhe Alban Rashiti.

Continue Reading

Të kërkuara