Gjykata më e lartë evropiane për të drejtat e njeriut ka vendosur se Rusia ishte përgjegjëse për shkelje të mëdha të së drejtës ndërkombëtare në Ukrainë, përfshirë edhe rrëzimin avionit të fluturimit MH17 të Malaysia Airlines në vitin 2014.

Kjo është hera e parë që një gjykatë ndërkombëtare e mban zyrtarisht Moskën përgjegjëse për shkeljen e të drejtave të njeriut që lidhen me konfliktin në Ukrainë.

Të mërkurën, gjyqtarët e Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut shpallën aktgjykime për katër raste të ngritura nga Ukraina dhe Holanda kundër Rusisë që nga fillimi i konfliktit në vitin 2014.

Akuzat përfshijnë vrasje, torturë, përdhunim, shkatërrim të infrastrukturës civile, rrëmbim të fëmijëve ukrainas dhe rrëzimin e avionit të udhëtarëve të Malaysia Airlines, fluturimi MH17, nga separatistë ukrainas që mbështesin Rusinë.

Duke i lexuar aktgjykimet në një sallë të mbushur gjyqi në Strasburg, presidenti i gjykatës, Mattias Guyomar, tha se forcat ruse kanë shkelur ligjin ndërkombëtar humanitar në Ukrainë duke kryer sulme që “vranë dhe plagosën mijëra civilë dhe krijuan frikë e terror”.

Gjykatësit gjetën se shkeljet e të drejtave të njeriut tejkaluan çdo synim ushtarak, dhe Rusia përdori dhunën seksuale si pjesë të një strategjie për ta thyer moralin ukrainas, tha gjyqtari francez.

“Përdorimi i përdhunimit si armë lufte ishte një akt mizorie ekstreme që përbënte torturë”, u shpreh Guyomar.

Ankesat ishin paraqitur para se trupi drejtues i gjykatës ta përjashtonte Moskën në vitin 2022, pas nisjes së pushtimit të plotë të Ukrainës.

Megjithatë, vendimet kanë më shumë vlerë simbolike, pasi Moska ka theksuar se nuk do t’i njohë ato.

“Nuk do ta respektojmë këtë, e konsiderojmë të pavlefshme”, tha zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, në një bisedë me gazetarët të mërkurën.

Familjarët e viktimave të katastrofës së MH17 e konsiderojnë vendimin si një hap të rëndësishëm në kërkimin e drejtësisë që prej 11 vjetësh.

“Është një hap i vërtetë për të kuptuar se kush ishte vërtet përgjegjës”, tha për Associated Press Thomas Schansman, i cili humbi djalin e tij 18-vjeçar, Quinn, në atë tragjedi.

Avioni Boeing 777 që po fluturonte nga Amsterdami për në Kuala Lumpur u qëllua më 17 korrik 2014 me një raketë Buk të prodhimit rus, e lëshuar nga një territor në Ukrainën lindore të kontrolluar nga rebelë separatistë.

Që të gjithë 298 udhëtarët dhe anëtarët e ekuipazhit humbën jetën, përfshirë 196 qytetarë holandezë.

Në maj, agjencia e OKB-së për aviacionin e shpalli Rusinë përgjegjëse për rrëzimin e avionit.

Gjykata Evropiane për të Drejtat e Njeriut është pjesë e rëndësishme e Këshillit të Evropës, institucioni më i lartë për të drejtat e njeriut në kontinent.

Rusia u përjashtua nga ky këshill për shkak të pushtimit dhe luftës në Ukrainë. Megjithatë, gjykata akoma mund t’i trajtojë raste kundër Rusisë që datojnë para përjashtimit të saj.

Në vitin 2023, gjyqtarët i dhanë të drejtë Ukrainës dhe Holandës në një sfidë për juridiksionin, duke gjetur prova të mjaftueshme që zonat në Ukrainën lindore të kontrolluara nga separatistët ishin “nën juridiksionin e Federatës Ruse”, përfshirë sigurimin e armëve dhe mbështetjen politike e ekonomike./REL

Të paktën 40 palestinezë janë vrarë nga sulmet ajrore izraelite në Rripin e Gazës, thanë zyrtarë spitalorë, të mërkurën, teksa ndërmjetësit ndërkombëtarë po nxitojnë për të hartuar një marrëveshje armëpushimi.

Kryeministri i Izraelit, Benjamin Netanyahu, zhvilloi një takim të dytë brenda dy ditësh me presidentin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Donald Trump, në Shtëpinë e Bardhë, në Uashington, në mbrëmjen e së martës.

Trump është duke iu dhënë shtytje përpjekjeve për një armëpushim që mund të çojë drejt një fundi të luftës 21-muajshe në Gazë.

Izraeli dhe grupi palestinez Hamas, i shpallur terrorist nga SHBA-ja dhe Bashkimi Evropian, po shqyrtojnë një propozim të ri armëpushimi, të mbështetur nga Uashingtoni, i cili do të pezullonte luftimet, do t’i lironte pengjet izraelite dhe do të dërgonte ndihma të shumënevojshme në Gazë, raporton AP.

Spitali Nasser, në qytetin jugor të Han Junisit, në Gazë, tha se në mesin e të vdekurve ishin 17 gra dhe 10 fëmijë. Sipas spitalit, një sulm vrau 10 persona nga e njëjta familje, përfshirë tre fëmijë.

Ushtria izraelite nuk komentoi për sulme specifike, por tha se ka goditur mbi 100 objektiva nëpër Gazë gjatë ditës së fundit, përfshirë militantë, struktura të minuara, magazina të armëve, raketahedhës dhe tunele.

Izraeli akuzon Hamasin se fsheh armë dhe luftëtarë në mesin e civilëve.

Lufta nisi pasi Hamasi sulmoi Izraelin më 7 tetor 2023, duke vrarë rreth 1.200 njerëz dhe duke marrë peng 251 të tjerë.

Shumica e pengjeve janë liruar gjatë armëpushimeve të mëparshme.

Ofensiva e Izraelit në Gazë ka vrarë më shumë se 57.000 palestinezë, mbi gjysma e tyre gra dhe fëmijë, sipas Ministrisë së Shëndetësisë në Gazë.

Ministria, e cila është pjesë e qeverisë së Gazës që udhëhiqet nga Hamasi, nuk bën dallimin ndërmjet civilëve dhe luftëtarëve.

Organizata e Kombeve të Bashkuara dhe organizata të tjera ndërkombëtare i konsiderojnë shifrat e saj si statistikat më të besueshme për viktimat e luftës.

Netanyahu u tha gazetarëve në Uashington, të martën, se ai dhe Trump pajtohen plotësisht për nevojën për shkatërrimin e Hamasit.

Ai shtoi se bashkëpunimi dhe koordinimi ndërmjet Izraelit dhe SHBA-së nuk ka qenë asnjëherë më i mirë në historinë 77-vjeçare të Izraelit.

Më vonë, këtë javë, i dërguari i Trumpit për Lindjen e Mesme, Steve Witkoff, pritet të shkojë në kryeqytetin e Katarit, Doha, për të vazhduar negociatat indirekte me Hamasin rreth propozimit për armëpushim.

Witkoff tha se tri çështje kyç të mospajtimit janë zgjidhur, por se një çështje e rëndësishme ende mbetet e hapur. Ai nuk bëri të ditur se për çfarë bëhet fjalë./REL

Kievi tha të mërkurën se Rusia kreu sulmin më të madh me raketa dhe me dronë gjatë pushtimit mbi trevjeçar të Ukrainës, duke goditur kryesisht perëndimin e saj.

Forca ajrore e Ukrainës tha se Rusia sulmoi me 728 dronë dhe me 13 raketa, duke shtuar se sistemet e mbrojtjes ajrore ukrainase penguan 711 dronë, dhe se të paktën shtatë raketa u shkatërruan, raporton AFP.

“Ky është sulm tregues, i cili ndodhi pikërisht në kohën kur po bëhen aq shumë përpjeke për të arritur paqe, për të arritur armëpushim. Por, vetëm Rusia po vazhdon t’i minojë ato”, shkroi presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, në mediat sociale.

Ai u bëri thirrje aleatëve që të ashpërsojnë sanksionet ndaj Rusisë, veçanërisht duke goditur sektorin e saj të energjisë, një rrjedhë e rëndësishme të ardhurash për arkën e luftës të Rusisë.

“Partnerët tanë dinë se si të zbatojnë trysni në një mënyrë që do ta detyrojë Rusinë të mendojë për përfundimin e luftës, e jo për kryerjen e sulmeve të reja”, shtoi Zelensky.

Prefekti i qytetit perëndimor Luck, Igor Polishchuk, tha se në një “ndërmarrje” shpërthyen zjarre, dhe se askush nuk është raportuar të jetë vrarë apo plagosur.

Sulmi i fundit ia kaloi rekordit të mëparshëm rus prej 550 dronësh dhe raketash, të lëshuara më herët këtë muaj.

Ai ndodhi pasi Shtetet e Bashkuara ndryshuan qëndrim sa i përket reduktimit të furnizimit të Ukrainës me armë.

“Rusia e kreu këtë sulm pasi SHBA-ja deklaroi publikisht se do të na furnizojë me armë”, tha shefi i stafit të presidentit ukrainas, Andriy Yermak, në mediat sociale.

Presidenti i SHBA-së Donald Trump u takua me kryeministrin izraelit, Benjamin Netanyahu për herë të dytë brenda dy ditësh, në një takim 90-minutësh në Shtëpinë e Bardhë, megjithëse nuk u zbuluan detaje.

Para takimit, në të cilin mori pjesë edhe zëvendëspresidenti JD Vance, Trump tha se si ai ashtu edhe Netanyahu duan një marrëveshje armëpushimi dhe ai beson se edhe grupi islamik palestinez Hamas dëshiron një të tillë.

”Më parë, një delegacion nga Katari mbërriti në Shtëpinë e Bardhë për disa orë bisedimesh me zyrtarë të lartë”, sipas faqes së lajmeve amerikane Axios.

Katari, së bashku me Shtetet e Bashkuara dhe Egjiptin, shërben si ndërmjetës midis Izraelit dhe Hamasit.

I dërguari i Trump për Lindjen e Mesme, Steve Witkoff, tha se administrata amerikane shpreson për një marrëveshje për të vendosur një armëpushim 60-ditor deri në fund të javës.

Megjithatë, ”Times of Israel” citoi një raport të medias arabe gjatë natës duke thënë se një raund i ri bisedimesh ndërmjetësimi në kryeqytetin e Katarit, Doha, pati pak përparim fillestar.

Raporti shtoi se Witkoff e shtyu udhëtimin e tij të planifikuar për në Doha, duke sugjeruar se kjo ishte një shenjë se një marrëveshje nuk ishte ende gati./atsh