Lajmet

Streha ku mësojnë fëmijët me dëmtime të rënda dhe të shumëfishta intelektuale

Përkundër një varg vështirësish që hasin në punën e përditshme, stafi i kësaj qendreje, janë të motivuar për të vazhduar tutje.

Publikuar

Florinda Kelmendi, studente e vitit të tretë në Media dhe Komunikim në UBT

Janë 48 fëmijë nën kulmin e Qendrës Burimore për Mësim dhe Këshillim në Mitrovicë, që mësojnë, argëtohen, këshillohen e socializohen mes vete. Përkundër një varg vështirësish që hasin në punën e përditshme, stafi i kësaj qendreje, janë të motivuar për të vazhduar tutje, për t’i ndihmuar secilin nga fëmijët që kanë aty.

Kuadri ligjor i arsimit garanton të drejtën e plotë për arsim publik të çdo fëmije pavarësisht nga nevojat dhe aftësitë e veçanta. Kjo realizohet me përfshirjen e fëmijëve me aftësi të kufizuara në institucionet arsimore të specializuara. Përfshirja dhe integrimi i fëmijëve me dëmtime intelektuale, të rënda dhe të shumëfishta bëhet në Qendrën Burimore për Mësim dhe Këshillim “Nëna Terezë” në Mitrovicë.

Drejtori i Qendrës Burimore për Mësim dhe Këshillim, Hajdar Shyti, tregon për mënyrën e zhvillimit të mësimit si dhe për sfidat që kalojnë këta fëmijë.

“Në qendrën tonë mësojnë fëmijët me dëmtime të rënda dhe të shumëfishta intelektuale. Gjithsej janë 48 nxënës. Këtu mësimi zhvillohet sipas planit individual të arsimit që do të thotë se çdo nxënës e ka planin e tij”, ka thënë Shyti.

Sa i përket kushteve që u ofrohen fëmijëve në këtë shkollë, Shyti tha se duhet ende punë për të qenë në nivel të duhur.

“Marr në krahasim me vitet e kaluara, kushtet janë më të mira. Por në qendër duhet të aktivizohet çdo skut i saj që për momentin nuk kemi arrit. Ndërsa klasat për mësim, salla për aktivitete fizike, pjesa e lodrave, trasportin për të vizituar bibloteka, fabrika, kopshte etj, i kemi”, pohoi ai.

Ai potencon se një nga problemet shtesë është se nuk ka staf të mjaftueshëm në Qendrën për Mësim dhe Këshillim, e në mungesë të tyre, prindërit duhet të qëndrojnë me fëmijët e tyre.

“Në shkollën tonë janë 32 punëtorë, mirëpo nuk mund të themi se ka staf të mjaftueshëm. Kjo ndodh për faktin se ne i kemi disa raste të rënda dhe ndoshta jo një mësimdhënës në klasë, por edhe dy nuk mjaftojnë. Ndonjëherë duhet që prindërit në një pjesë të mirë të ditës të qëndrojnë me fëmijët e tyre në qendër”, tregon Shyti.

Ai shtoi se shëbime logopedike u afrohen vetëm pesë fëmijëve. Kjo bëhet përmes një projekti që ka Qendra për Mësim dhe Këshillim në bashkëpunim me Handikos. Ndërsa logoped në shkollë nuk ka edhe pse do të ishte e domosdoshme.

Shyti shton se afati i rregullt për regjistrimin e këtyre fëmijëve nuk është në funksion sepse është diçka e parealizueshme.

“Kishim pas dëshirë ta caktojmë si në shkollat e rregullta, mirëpo është e pamundur. Për shkak se kur është koha e regjistrimeve në shkollë të rregullt, prindërit me këmbëngulje mundohen që fëmijët t’i dërgojnë atje. Pastaj kur e shohin se fëmijët e tyre nuk mund të mësojnë në një shkollë të rregullt, i sjellin këtu”, thotë Shyti.

Vjollca Osmani, mësuese udhëtuese në këtë institucion tregon për punën që bën në terren në kuadër të Qendrës.

“Roli ynë si mësues udhëtues është që në kuadër të Qendrës Burimore të ofrojmë mbështjetje pedagogjike për mësimdhënësit që kanë nxënës me nevoja të veçanta në shkollat e rregullta”, thotë Osmani.

Ajo shtoi se përveç këshillave pedagogjike profesionale që i ofrojnë, mësimdhënësit e tillë ofrojnë dhe modifikime të teksteve shkollore. Kështu që do të ketë një material sa më të thjeshtë dhe të kuptueshëm për këta fëmijë.

Shyti dhe Osmani janë të mendimit se Qendra Burimore për Mësim dhe Këshillim “Nëna Terezë” është gjithnjë në funksion të gjithëpërfshirjes. Mirëpo konsiderojnë se ekipa vlerësuse në nivel të komunës, duhet ta marr vendimin për hartimin e planit individual. Plan ky i hartuar për fëmijët me nevoja të veçanta që të mësojnë në shkolla të rregullta.

“Mosfunksionimi i ekipës vlerësuese në nivel të komunës, pengon zhvillimin brenda dhe jashtë qendrës. Për fëmijët me nevoja të veçanta që mësojnë në shkolla të rregullta duhet një plan individual. E realisht ne udhëzimin e kemi që një fëmijë duhet të ketë një plan individual vetëm atëherë kur e ka vendimin nga ekipa vlerësuese. Ne si qendër gjendemi në një sfidë të madhe sepse mësuesja thotë se fëmiu ka mbetur mbrapa, nuk po zhvillohet me kurrikulën e re shkollore, ka sjellje problematike në klasë, kështu që ai ka nevojë për një plan individual të cilin realisht nuk e kemi”, u shpreh Osmani.

“Pajtohem me parafolësen! Ka dy vite që nuk po funksionon ky ekip vlerësues. Natyrisht mosfunksionimi i tij nuk është një gjë e mirë por ne assesi nuk i lëmë fëmijët në rrugë. Mirëpo duhet të dimë se edhe politika gjithëpërshirëse në arsim nuk e duron atë pjesë. Nuk është etike që ai fëmijë që është sadopak i aftë për të shkuar në shkollë ta mbajmë këtu”, shton Shyti.

Psikologu i Qendrës Burimore për Mësim dhe Këshillim, Labinot Dervishaj, tregoi se roli i tij në këtë shkollë është vlërësimi dhe depërtimi i çështjeve që kanë të bëjnë me problemet që shfaqen te fëmijët me nevoja të veçanta.

“Unë si psikolog bëj aplikimin e teksteve psikomotorike me anë të të cilave, matet niveli i çrregullimeve te nxënësit. Mirëpo kur është fjala te testet, psikologu nuk është ai që cakton diagnoza por thjesht bën matje për qëllime të brenshme. Nga ato matje nxjerr konkluzione me anë të të cilave, u rekamondoj mësimdhënësve që të reflektojnë në qasjen e mësimdhënies ndaj fëmijëve”, ka thënë Dervishaj.

Ai tha se puna me këta fëmijë është e vështirë, megjithatë e bën me vullnetin më të madh.

“Puna është e vështirë sepse këta fëmijë kanë çrregullime të rënda dhe të shumëfishta, prandaj kërkon shumë angazhim për pak rezultate. Kur një çrregullim influencon shfaqjen e një problemi tjetër vjen deri te një sjellje e jashtëzakonshme në aspektin psikologjik dhe social të këtyre fëmijëve. Megjithatë ne këtë punë e bëjmë me vullnet dhe me motivacionin më të madh që të jemi në nivel të detyrave, për t’iu shërbyer këtyre fëmijëve”, thotë Dervishaj.

Ai vlerëson se aspekti më pozitiv që kanë këta fëmijë, pas konsultave me psikologun, është socializimi.

“Ata mësohen të jetojnë nga një ambient familiar në një ambient tjetër siç është shkolla. Aspekti social është shumë i rëndësishëm, sepse të gjithë arrijnë të socializohen dhe të ndërveprojnë me të tjerët”, pohoi ai.

Dervishaj shton se me nxënësit që e ndjejnë veten më të avancuar, mban seanca individuale për këshilla jetësore, këshilla për sjelle, mirësjellje në familje, shkollë, mjedis, përkujdesje ndaj dukurive negative siç është Dita Botërore Kundër Duhanit, alkoolit, etj.

Psikologu Dervishaj, këshillon prindërit që të mos hezitojnë të sjellin fëmijët e tyre në këtë shkollë sepse është e drejtë e pakontestueshme dhe e pamohueshme.

“Në asnjë mënyrë mos t’ua mohojnë të drejtën fëmijëve për shkollim dhe këshillim. Gjithashtu ta shfrytëzojnë çdo mundësi ligjore që fëmiu i tyre të marr këto shërbime qoftë në shkolla të rregullta apo në qendra burimore”, thotë ai.

Ndryshe Qendra Burimore për Mësim dhe Këshillim për fëmijë me dëmtime inteletuale të rënda dhe të shumëfishta janë prezente edhe në Prizren dhe Prishtinë./UBTNews/

Lajmet

SHBA propozon riklasifikimin e marihuanës si drogë më pak të rrezikshme

Publikuar

nga

Qeveria amerikane propozoi ndryshimin e ligjit për të riklasifikuar marihuanën si drogë më pak e rrezikshme.

Ky vendim mundëson përdorimin mjekësor të marihuanës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe të vlerësohej se ka më pak potencial për abuzim sesa drogat e tjera.

Prokurori i Përgjithshëm i SHBA-së paraqiti një propozim të enjten për ta zhvendosur atë nga një skemë I në një medikament orar III sipas Aktit të Substancave të Kontrolluara të SHBA (CSA).

Drogat e programit I janë ato “pa përdorim mjekësor të pranuar aktualisht dhe me një potencial të lartë për abuzim” si heroina dhe LSD, ndërsa barnat e programit III janë ato “me një potencial mesatar deri të ulët” për varësinë që përfshin ketaminë dhe steroid./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Bota po përballet me mungesë mineralesh të nevojshme për tranzicionin e energjisë

Publikuar

nga

Bota po përballet me mungesë të mineraleve të nevojshme për t’i bërë automjetet elektrike, turbinat e erës, panelet diellore dhe teknologjitë e tjera të energjisë së pastër thelbësore për t’i dhënë fund varësisë së saj në lëndët djegëse fosile.

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë me seli në Paris tha në një raport të botuar të premten se rënia e madhe e çmimeve të litiumit, kobaltit, nikelit dhe grafitit vitin e kaluar ishte “lajm i mirë për konsumatorët”, por dekurajoi investimet në minierat e këtyre mineraleve kritike.

Bota është në rrugën e duhur për të përmbushur vetëm 70% të kërkesës globale për bakër dhe 50% të kërkesës për litium deri në vitin 2035, shtoi agjencia.

“Oreksi i botës për teknologji të tilla si panelet diellore, makinat elektrike dhe bateritë po rritet me shpejtësi – por ne nuk mund ta kënaqim atë pa furnizime të besueshme dhe të zgjeruara të mineraleve kritike”, tha përmes një deklarate Fatih Birol, drejtori ekzekutiv i IEA.

Investimet në minierat kritike të mineraleve u rritën me 10% vitin e kaluar, një normë që agjencia thotë se është “e shëndetshme, por më e ngadaltë se në vitin 2022”.

IEA parashikon që investitorët do të duhet të derdhin 800 miliardë dollarë në projektet e minierave nga tani deri në vitin 2040 për të pasur një shans për të kufizuar rritjen e temperaturave globale në 1.5 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​HEXA, makina fluturuese e gjeneratës së re në demonstrim në Tokio

Publikuar

nga

HEXA, makina fluturuese e gjeneratës është parë gjatë fluturimit të saj të parë demonstrues si pjesë e ngjarjes SusHi Tech Tokyo 2024, të organizuar nga Qeveria Metropolitane e Tokios, të premten më 17 maj 2024, në Tokio, Japoni.

HEXA, prodhim i kompanisë amerikane LIFT me bazë në Japoni dhe i zhvilluar nga Marubeni Aerospace, i pilotuar nga Jace ‘Digit’ McCown, shefi Pilot për LIFT Aircraft, më parë fluturoi me helikopterin UH1N për Forcat Ajrore të SHBA-së.

LIFT Aircraft me bazë në Austin, Texas filloi projektin në tetor 2017 në Budapest, u zbulua në 11 dhjetor 2018 për publikun përmes mediave sociale dhe artikujve të lajmeve dhe bëri paraqitjen e tij të parë publike në South By Southwest 2019 në Austin.

LIFT HEXA (fillimisht “Hexa”) është një ngritje dhe ulje vertikale tërësisht elektrike (eVTOL) me një pasagjerë me një krah shumëkopter ultralight, që synon kryesisht turizmin dhe udhëtimet në distanca të shkurtra. Avioni HEXA është projektuar nga Robert Kovacs, i cili është i bazuar në Hungari.

LIFT u themelua nga Matt Chasen, një sipërmarrës serial, investitor dhe entuziast i sporteve aventureske.

HEXA është një aeroplan modular amfib me multikopter eVTOL me një pasagjer, i aftë për t’u ulur si në tokë ashtu edhe në ujë.

Avioni ka 18 helikë të kontrolluar në mënyrë të pavarur dhe 18 motorë elektrikë të montuar në një montim të shtyllës motorike që i ngjan një rrjete prej gjashtë sektorësh me drejtim nga brenda me dymbëdhjetë helikë të jashtëm dhe gjashtë të brendshëm me energji elektrike.

Kjo lejon që avioni të kontrollohet duke ndryshuar shpejtësinë individuale të motorit për çdo helikë dhe i lejon pilotit të ketë shikueshmëri të shkëlqyer. Avioni mundësohet nga paketa të shumta baterish.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​BE mban trendin e rënies së emetimeve të gazrave serrë

Publikuar

nga

Trendi në rënie në emetimet e gazrave serrë të BE-së vazhdoi gjatë gjithë vitit 2023 me një rënie prej pak më shumë se 5%, sipas të dhënave të Eurostat të publikuara këtë javë.

Shtetet anëtare të BE-së lëshuan më shumë se 3.4 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit të gazeve serrë në vitin 2023. Kjo është 5.1% më pak se në vitin 2022, kur u lëshuan rreth 3.6 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit.

Bullgaria emetoi 47.5 milion ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit ose rreth 1.4% të emetimeve të gazit serrë të BE, sipas llogaritjeve të BTA bazuar në të dhënat e Eurostat.

Vendi uli emetimet e gazeve serrë me pothuajse një të pestën (-19.6%) në 2023, duke regjistruar rënien e dytë më të madhe pas Estonisë (-27%).

Në tremujorin e katërt të vitit të kaluar, Bullgaria u rendit e dyta në mesin e vendeve anëtare të BE-së me uljen më të madhe të emetimeve të gazrave serrë. Pas Estonisë (-23%), ky vend regjistroi një rënie prej afro 17% nga viti në vit.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara