Kuriozitete

Stephen Hawking, njeriu që zbuloi disa nga sekretet e Universit

Hawking u bë i famshëm në mbarë botën me librin e tij “Një histori e kohës”.

Published

on

Stephen Hawking zbuloi se vrimat e zeza në hapësirë lëshojnë rrezatim. Ai shkroi librin më të shitur “Një histori e shkurtër e kohës”, dhe frymëzoi filmin “Teoria e gjithçkaje”, që rrëfen jetën e tij të pazakontë. Lista e gjatë e arritjeve të tij, bëhet edhe më mbresëlënëse nga fakti se ai bashkëjetoi me sëmundjen ALS për pjesën më të madhe të karrierës së tij. Ja cilët janë disa nga faktet e tjera rreth fizikantit të famshëm.

Libri ‘“Një histori e shkurtër e kohës” ishte një sukses befasues

Hawking u bë i famshëm në mbarë botën me librin e tij “Një histori e kohës” botuar për herë të parë në vitin 1988. Libri ishte një përmbledhje e studimeve të shumta, që ai kreu gjatë jetës së tij në fushën e fizikës teorike. Popullariteti i librit ishte i paprecedentë.

Ai u rendit për 237 javë me radhë në listën më e librave më të shitur në rubrikën e gazetës “Sunday Times” të Londrës, një rekord për kohën. Po ashtu u rendit si libri më i shitur për 3 vite me radhë nga “New York Times”, dhe deri tani ka shitur më shumë se 10 milionë kopje.

Koefiçenti i tij i Inteligjencës (IQ), nuk ishte diçka për të cilën ai mburrej

Stephen Hawking kishte sigurisht një IQ mbresëlënëse, por ai nuk e përmendi kurrë në publik. Është e paqartë nëse i ishte nënshtruar ndonjëherë testit në fjalë. Kur u pyet në vitin 2004 për rezultatin e tij të IQ-së, ai i tha intervistuesit:”Nuk e kam idenë. Njerëzit që mburren me IQ-në e tyre janë dështakë!”.

Hawking vdiq nga ALS disa dekada përtej parashikimit të mjekëve

Shkencëtari u diagnostikua me sëmundjen e Sklerozës Laterale Amiotrofike (ALS) kur ishte një student i sapodiplomuar 21-vjeçar në Kembrixh. Kjo gjendje (e njohur edhe si sëmundja Lu Gehrig), e degradon gradualisht funksionin e neuroneve motorike, duke përfunduar me vdekje, kur pacientët nuk janë në gjendje të marrin frymë apo të gëlltisin vetë ushqimin.

Kjo sëmundje përparoi shpejt tek i riu, ndaj mjekët i thanë Hawking se me shumë gjasa ai nuk do të jetonte më shumë se 25 vite. Edhe pse e humbi shumicën e aftësive të tij fizike, fizikani e mbijetoi disa dekada më shumë. Ai vdiq më 14 mars 2018, në moshën 76-vjeçare.

Mund të jetë prekur nga ALS që në moshë të hershme

Ekspertët nuk janë të sigurt se çfarë e bëri Stephen Hawking një njeri të jashtëzakonshëm sa i përket jetëgjatësisë së tij. Por imuniteti i tij dhe niveli i kujdesit shëndetësor që pati, ishin padyshim faktorë përcaktues. Është gjithashtu e mundur që ai të jetë prekur nga ALS qëkur ishte fëmijë.

Pacienti mesatar me ALS diagnostikohet midis moshës 40 dhe 70 vjeç , por pacientët që preken që në moshë të mitur, fillojnë të shfaqin simptomat e para që në adoleshencë. Kjo sëmundje përparon shumë më ngadalë sesa ALS tek të rriturit, dhe pacientë jetojnë ndonjëherë deri në të 60-at. Hawking nuk ishte adoleshent kur u diagnostikua zyrtarisht me ALS, por shumë më i ri, aq sa ekspertët kanë spekuluar se ai mund të ketë pasur një përpraim më të ngadaltë të të dyja formave të ALS-së.

Stephen dhe gruaja e tij Xhejn patën 3 fëmijë së bashku

Stephen Hawking u njoh me gruan e tij të ardhshme Xhejn Uajld në një festë një vit para se të diagnostikohej me ALS. Me gjithë parashikimin pesimist mbi jetën e shkurtër, Xhejn nuk ngurroi të niste një marrëdhënie me të. Çifti u martua në vitin 1965 dhe martesa i dha Hawking një motiv për të jetuar.

I motivuar nga nevoja për të mbështetur ekonomikisht familjen e tij, ai filloi të tregonte një përkushtim më të madh ndaj punës shkencore, të cilën e kishte braktisur, dhe përfundoi duke e ndryshuar botën m zbulimet e tij.

Gjatë martesës së tyre, ata patën tre fëmijë Robert, Lusi dhe Timoti Hawking. Çifti u divorcua në vitin 1995 dhe Stephen u martua po atë vit me gruan e tij të dytë, Elen Mejzën. Në vitin 2006, çifti u divorcua dhe Hawking nuk do të lidhej më për pjesën tjetër të jetës. Xhejn u rimartua në vitin 1997.

“Gjeneratori i zërit” i dha mundësi Hawking të fliste sërish

Shkencëtar nisi ta përdorte për herë të parë këtë pajisje në vitin 1985, pas një operacioni ku

ai nuk mund të fliste më. Pajisja kontrollohej nga një mekanizëm që Stephen e mbante në dorë. Por kur Hawking nuk mund të përdorte dot as duart, një zgjidhje unike do të ishte sistemi që ai përdori për pjesën e mbetur të jetës.

Sistemi i quajtur ACAT, përdorte sensorë me rreze infra të kuqe të bashkangjitur në syzet e tij, për të gjurmuar lëvizjet e muskujve në faqet e tij. Një kursor në ekranin e tij kalonte nëpër alfabet, dhe Hawking lëvizte fytyrën për ta ndalur kursorin mbi një shkronjë të caktuar.

Në vend se ta detyronte të shkruante fjali një nga një shkronjë, programi përdorte një version shumë të personalizuar, atë të sugjerimit automatik:Ai zgjidhte disa germa të para të një fjale, dhe më pas kompjuteri do të plotësonte pjesën tjetër, bazuar në të dhënat e mbledhura nga transkriptet dhe librat e tij. Që nga ajo kohë, kompania “Intel” e ka bërë teknologjinë ACAT të aksesueshme për njerëzit e tjerë që vuajnë nga kjo sëmundje.

Filmi mbi Stephen Hawking “Teoria e gjithçkaje” përmban zërin e tij origjinal

Hawking jetoi aq gjatë sa për të parë një film biografik që u realizua mbi jetën e tij, ku rolin e tij e luajti aktori Edi Redmejn. Fizikanti vizitoi madje edhe sheshxhirimin, dhe ishte aq i lumtur me atë që pa, sa që u ofrua t’i jepte filmit “zërin” e tij të vërtetë.

Më herët producentët kishin planifikuar të përdornin një repetitor sintetik të zërit të tij, por zëri elektronik në variantin përfundimtar është i njëjti që përdorte Hawking. Fizikani ishte aq i prekur nga filmi, sa që një infermiere u pa duke fshirë një lot që rrodhi mbi fytyrën e tij.

Citate të famshme të Stephen Hawking:

“Nëse alienët do të na vizitojnë ndonjëherë, rezultati do të ishte i ngjashëm me momentin kur Kolombi zbarkoi në Amerikë, një ngjarje që nuk ishte aspak pozitive për banorët vendas. Ne duhet të analizojmë mirë veten, për të parë se si jeta inteligjente mund të zhvillohet në diçka që nuk do të donim ta takonim”.

“Paaftësia ime fizike, nuk kanë qenë një handikap i rëndësishëm në fushën time, që është fizika teorike. Në fakt, ajo më ka ndihmuar në një farë mënyre duke më mbrojtur nga mësimdhënia dhe puna administrative, ku do të isha ii përfshirë në rrethana të tjera”.

“Kam vënë re se edhe njerëzit që pretendojnë se gjithçka është e paracaktuar, dhe se ne nuk mund të bëjmë asgjë për ta ndryshuar atë, kontrollojnë njëherë me sy rrugën përpara se të kalojnë”.

“Herën tjetër që dikush ankohet se keni bërë një gabim, thuaju se kjo mund të jetë diçka e mirë. Sepse pa papërsosmëri, nuk do të ekzistonim as ti dhe as unë”.

“Ekziston një dallim thelbësor midis fesë, e cila bazohet tek autoriteti dhe shkencës, e cila bazohet tek vëzhgimi dhe arsyeja. Shkenca do të fitojë, pasi ajo funksionon”. / Bota.al

Kuriozitete

Gjashtë gjëra që duhet t’i kujtosh vetes kur po kalon një ditë të keqe

Published

on

Ke kaluar një ditë të keqe? U zgjove me një peshë mbi supe e nuk e di pse? Mendimet të thonë se gjithçka për të cilën ke punuar nuk ka asnjë vlerë? E pe veten në pasqyrë dhe të dukej sikur shihje një të huaj?

Po të them diçka: të ndihesh kështu është shumë normale. Madje, do të ishte çudi nëse nuk do të kishe ditë të këqija.

Pse?

Sepse jemi njerëz. Trupi dhe mendja janë krijuar për të përjetuar emocione të ndryshme. Nëse nuk do kishim ulje-ngritje, do të ishim si robot me programe të paracaktuara. Do doje të ishe robot? Nuk besoj. Ndaj, që jemi këtu bashkë, duke kaluar një ditë të mërzitshme, le të kujtojmë disa gjëra që mund të na ndihmojnë ta përballojmë më lehtë.

Nuk do të zgjasë përgjithmonë: Edhe pse sot duket sikur ke rënë në një gropë nga e cila nuk do dalësh, mos i beso mendjes kur të thotë se kështu do të jetë gjithmonë. Do të dalësh prej saj. Do vijë një moment kur do ndihesh më i/e lehtë. Dielli do shkëlqejë sërish. E garantoj.

Ke pasur ditë më të mira më parë: Mendo pak: A nuk ke pasur edhe më parë ditë kur je ndjerë mirë? Kur je parë në pasqyrë e ke menduar: “Po më pëlqen si dukem sot!”? Kur një i panjohur të ka buzëqeshur, kur qeni i komshiut ka tundur bishtin kur e ke përkëdhelur, kur një recetë e re të ka dalë perfekt E ke ndjerë kënaqësi të vogël por të rëndësishme? E shikon? Këto ndjesi ekzistojnë dhe do të kthehen.

Emocionet janë si moti: Nuk jetojmë në një flluskë ku gjithçka është e njëjtë çdo ditë. Një ditë bie shi, një ditë del dielli, fryn erë dhe një ditë është vapë përvëluese. Po kështu funksionojnë edhe emocionet. Një ditë je e lumtur, një ditë je e mërzitur, një ditë e lodhur, një ditë e mbushur me energji. Çdo emocion vjen dhe ikën, ashtu si retë në qiell që, edhe pse duken të palëvizshme, janë gjithmonë në lëvizje.

A je në pikën ku mendon: “Unë nuk mundem më”?: Nëse po, po të them me siguri; Mundesh. Ndoshta nuk ndihesh tani, ndoshta të duket sikur e ke shtrydhur çdo pikë energjie, por mos harro: e ke thënë edhe më parë këtë gjë dhe sërish ia ke dalë.

Nuk ke pse e përballon vetëm: Nëse ke një person të besuar, fol me të. Nëse s’ke fuqi, shkruaj. Nëse nuk do të komunikosh me askënd, dëgjo një këngë që të bën të ndihesh mirë. E rëndësishme është të mos i lësh mendimet e errëta të të mbysin.

Edhe kjo do të kalojë: Pa marrë parasysh sa e rëndë të duket dita e sotme, një moment do të vijë kur do ta kujtosh këtë ndjenjë si diçka të largët. Një javë, një muaj apo një vit nga tani, do ta shohësh ndryshe. Mos harro: asnjë stuhi nuk ka zgjatur përgjithmonë. Dhe kur kjo ditë të ketë kaluar, mos harro t’i thuash vetes: Ja dola edhe kësaj here. /UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Lloji i makaronave më i konsumuar në botë, ja pse të gjithë i duan

Published

on

Nëse ka një ushqim që bashkon njerëzit në mbarë globin, ato janë makaronat. Midis të gjitha llojeve të ndryshme të tyre ku mund të numërohen më shumë se 350 lloje makaronash.

Megjithatë sipas shumë të dhënash nga intervista, restorante, artikuj dhe pyetësorë vetëm një prej tyre mbetet më i preferuari i konsumatorëve në të gjithë botën dhe është pikërisht spageti.

Por, çfarë e bën këtë lloj kaq të veçantë dhe të pëlqyer në çdo cep të botës?

Historia dhe origjina e Spagetit

Një nga format më të vjetra të makaronave, me origjinë në Itali. Fjala “spageti” vjen nga italishtja “spago“fije” ose “fije e hollë.” Përshkruan formën e gjatë e të hollë të spagetit. Që nga Mesjeta, ka qenë ushqim bazë në kuzhinën italiane, duke evoluar nga një ushqim i thjeshtë fshati në një nga ushqimet më ikonike dhe të dashura në botë.

Përshtatshmëria dhe shija

Një nga arsyet kryesore pse spageti është kaq i preferuar është lehtësia në përshtatje, kombinohet me një gamë të gjerë salcash dhe përbërësish. Nga salcat e thjeshta të domates dhe djathit Parmigiano, te salcat e sofistikuara të detit dhe mishit, mundësitë janë të pafundme. Kjo i jep çdo kuzhinieri, profesionist apo amator, lirinë për të krijuar pjata unike dhe të shijshme.

Tradita dhe kultura

Pjesë e pandashme e kulturës së ngrënies në shumë vende. Në Itali, është pjesë e çdo vakti të dytë e konsumohet si pjatë kryesore. Në SHBA, spageti me salcë të kuqe dhe qofte është ikonë e kuzhinës italiane-amerikane. Edhe në Azi, ku orizi është më i zakonshëm, spageti ka gjetur rrugën e tij në zemrat dhe tryezat e njerëzve, shpesh duke u përshtatur me shijet dhe përbërësit lokalë.

Shëndeti dhe vlerat

Burim i mirë i karbohidrateve komplekse, që ofrojnë energji të qëndrueshme, kur përgatitet me miell integral, është burim i shkëlqyer i fibrave dietike, ndihmon në tretje e mban një zemër të shëndetshme. Kombinimi me perime, proteina dhe yndyra të shëndetshme mund ta bëjë një vakt të plotë dhe të balancuar.

Dashuria globale për spagetin është e kuptueshme. Përveçse është i shijshëm dhe i ushqyeshëm, spageti është ushqim që sjell kulturat dhe traditat e ndryshme në një pjatë. Pavarësisht se ku jetoni, një pjatë me spageti është një zgjedhje e shkëlqyer për të kënaqur shijen. /UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Vogëlushi thërret 911, kërkesë emergjente për donat!

Published

on

Një fëmijë i vogël me një dashuri për ëmbëlsirat, i quajtur Bennett, në Moore, Oklahoma, bëri dy thirrje në 911 për të raportuar një “nevojë emergjente për donat.”

Policia lokale reagoi menjëherë dhe, ditën pas thirrjeve, dërgoi donat Dunkin’ Donuts në shtëpinë e fëmijës.

Departamenti i Policisë së Moore ndau një audio të thirrjes të pazakontë dhe pamje të dërgesës speciale në llogarinë e tij në X.

Continue Reading

Kuriozitete

Ja pse shtojmë peshë në muajt e dimrit

Published

on

Sipas studimeve, shtimi mesatar i peshës në tre muajt e dimrit është gjysmë kilogrami, por për ata që tashmë kanë peshë të tepërt është më shumë.

Lexoni arsyet pse shtojmë peshë në muajt e dimrit.

Hamë më shumë ushqim sepse kemi ftohtë. Shumë e besojnë dhe po aq shumë e bëjnë, por e vërteta është se është një gabim, të paktën për njeriun modern.

Yndyra shtesë trupore jo vetëm që nuk na “izolon” ​​nga i ftohti, por përkundrazi na bën të ndjejmë më shumë ftohtë, kjo sepse kjo yndyrë është ind dhjamor i bardhë që ruan thjesht energji (kalori) dhe jo yndyrë kafe termogjenike. Këtë me shumicë e kanë vetëm foshnjat, ndërsa të rriturit në sasi shumë të kufizuara.

I ftohti hap oreksin – Temperaturat e ulëta rrisin oreksin tonë sepse djegim më shumë kalori për të prodhuar nxehtësi që do të mbajë temperaturën e trupit tonë normale pavarësisht temperaturave të ulëta mjedisore.

Pimë më pak ujë – Zakonisht nuk preferojmë ujin që na shuan etjen gjatë dimrit. Sigurisht që uji e shtyp oreksin ose të paktën e “mashtron” edhe nëse nuk e kuptojmë, ndërsa pa të oreksi nuk na ndalet.

Pimë më shumë për t’u ngrohur – Edhe pse shumë njerëz i drejtohen pijeve kur duan të ngrohen, ndjenja e ngrohtësisë që na jep alkooli në një natë të ftohtë dimri nuk është vetëm e përkohshme, por në fund funksionon e kundërta.

Hamë më shumë ushqime me yndyrë – Gjatë muajve të dimrit ne kërkojmë ushqime të yndyrshme dhe të “pasur”. Kjo ndodh sepse trupi ynë dëshiron ushqime të rënda, pasi sa më i rëndë të jetë një ushqim, aq më intensiv është tretja dhe prodhimi i nxehtësisë.

Lëvizim pak – Në dimër kufizojmë lëvizjet fizike për shkak të të ftohtit, trupi nuk djeg kalori shtesë për të djegur dhjamin. marrim më shumë kalori sesa djegim. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara