Kuriozitete

Sot Dita Botërore e Zemrës

Festa ndërkombëtare u krijua nga Federata Botërore e Zemrës në bashkëpunim me OBSh.

Published

on

Dita Botërore e Zemrës shënohet dhe festohet çdo vit më 29 shtator, me qëllim rritjen e ndërgjegjësimit për sëmundjet kardiovaskulare dhe mënyrën e kontrollit të tyre për të mohuar ndikimin e tyre global.

Festa ndërkombëtare u krijua nga Federata Botërore e Zemrës në bashkëpunim me Organizatën Botërore të Shëndetësisë.

Presidenti i Federatës Botërore të Zemrës nga viti 1997 deri në 1999, Antoni Bayés de Luna, e kishte konceptuar këtë ide.

Festimi i parë i ngjarjes vjetore u zhvillua më 24 shtator 2000 dhe deri në vitin 2011, Dita Botërore e Zemrës shënohej të dielën e fundit të shtatorit.

Sëmundjet kardiovaskulare (CVD) janë shkaku më i zakonshëm i vdekjeve në nivel global.

Rreth 17 milionë njerëz vdesin nga CVD çdo vit. Sëmundjet koronare të zemrës ose goditjet në tru ishin shkaqet kryesore të këtyre vdekjeve.

Një keqkuptim i zakonshëm për CVD është se ajo ndikon më shumë njerëz në vendet e zhvilluara, të cilët janë më të varur nga teknologjia dhe udhëheqin një mënyrë jetese të ulur. Por më shumë se 80% e vdekjeve ndodhin në vendet me të ardhura të mesme dhe me të ardhura të ulëta.

Për fat të mirë, shkaqet kryesore të sëmundjeve kardiovaskulare janë faktorë të modifikueshëm, të cilët përfshijnë mungesën e stërvitjes, pirjen e duhanit dhe dietën e dobët.

Sistemet ekonomike të vendeve gjithashtu ndikohen kryesisht nga sëmundjet kardiovaskulare – kostoja e trajtimit është e lartë dhe dështimi për të trajtuar sëmundjet në kohë rezulton në humbje të produktivitetit dhe mungesa të gjata nga puna.

Më shumë se 90 vende marrin pjesë në këtë festë ndërkombëtare çdo vit. Si rezultat, Dita Botërore e Zemrës është dëshmuar të jetë një mjet efektiv për shpërndarjen e informacionit rreth CVD.

Niveli i lartë i përfshirjes nga qeveritë dhe organizatat është më i rëndësishmi për vendet në zhvillim, të cilat janë shumë të prekura nga këto sëmundje.

Kuriozitete

Pse “do ta bëj nesër” është një nga gënjeshtrat më të dëmshme për mendjen?

Published

on

Sipas disa studimeve, zakoni për të shtyrë detyrat apo vendimet për më vonë nuk është thjesht një formë përtacie apo mungesë motivimi, ai ndikon drejtpërdrejt në mënyrën si funksionon truri ynë.

Shkencëtarët shpjegojnë se, kur një person e ka zakon të zvarrisë gjithçka, aktivizohen pjesët e trurit që kanë lidhje të drejtpërdrejtë me stresin dhe ankthin, ndërsa dobësohen ato zona që ndihmojnë përqendrimin, vetëkontrollin dhe vendimmarrjen.

Ky proces sjell një sërë pasojash: lodhje mendore, mungesë qartësie, rënie të motivimit dhe vështirësi në menaxhimin e emocioneve.

Në thelb, sa më shumë e shtyn një detyrë, aq më shumë truri mësohet me këtë sjellje dhe e bën gjithnjë e më të vështirë të ndalesh së zvarrituri.

Studiuesit theksojnë se zvarritja kronike nuk duhet parë si një çështje “përtacie”, por si model sjelljeje që ndikon në mirëqenien mendore dhe aftësitë njohëse.

Ajo mund të krijojë një cikël të lodhshëm ku ndjenja e fajit dhe ankthi përzihen me mungesën e veprimit, duke ulur produktivitetin dhe kënaqësinë personale.

Prandaj, herën tjetër që mendon “do ta bëj nesër”, kujto se truri yt nuk është aspak dakord dhe se çdo shtyrje e vogël mund të jetë një hap më larg nga qartësia dhe kontrolli i vetvetes. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Parashikimet e Ray Kurzweil për të ardhmen e Inteligjencës Artificiale dhe singularitetin

Published

on

Në librin e tij të vitit 1999, “The Age of Spiritual Machines”, shpikësi dhe futuristi Ray Kurzweil bëri parashikime që kanë tërhequr vëmendjen e botës teknologjike dhe shkencore.

Ai parashikoi se deri në vitet 2020, Inteligjenca Artificiale (IA) do të ishte e aftë të kryente shumicën e detyrave që aktualisht i bëjnë njerëzit.

Kurzweil shpjegoi se deri më 2029, makinat do të arrinin inteligjencën e nivelit njerëzor, duke u bërë partnerë të barabartë në shumë fusha të jetës dhe punës njerëzore. Deri më tani, pretendon se nga 147 parashikime të bëra që nga vitet 1990, 86% janë rezultuar të sakta, një tregues i saktësisë së vizionit të tij për zhvillimin e teknologjisë.

Sipas Kurzweil, vala e ardhshme e teknologjisë do të shkojë shumë përtej automatizimit të thjeshtë. Ai parashikon se deri në vitin 2032, shkenca do të arrijë përparime që mund të ngadalësojnë ose madje të përmbysin procesin e plakjes, duke sjellë revolucion në shëndetin dhe jetëgjatësinë njerëzore.

Në vitet e 2030-ës, nanorobotët pritet të luajnë një rol kyç, duke lidhur trurin tonë me cloud-in, çka mund të zgjeronte aftësitë njohëse dhe të mundësonte një shkallë të re ndërveprimi mes mendjes njerëzore dhe inteligjencës artificiale.

Deri më 2045, Kurzweil beson se njerëzimi do të arrijë Singularitetin, një pikë ku inteligjenca njerëzore dhe artificiale bashkohen plotësisht, duke zgjeruar kapacitetet e vetëdijes dhe duke krijuar mundësi të reja për krijimtarinë, inovacionin dhe zhvillimin e civilizimit.

Ai e quan këtë dekadë si më transformuese në historinë njerëzore, një moment kur kreativiteti dhe llogaritja bashkohen, duke hapur një epokë krejtësisht të re të teknologjisë dhe shoqërisë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Raporti i UCLA zbulon: Adoleshentët po i drejtohen gjithnjë e më shumë filmave të animuar

Published

on

Qendra për Studiues dhe Tregimtarë në Universitetin e Kalifornisë, Los Anxhelos (UCLA) ka publikuar raportin e saj vjetor të titulluar “Adoleshentët dhe Ekranet”, i cili sjell një pasqyrë të hollësishme mbi zakonet dhe preferencat mediatike të gjeneratës së re në SHBA.

Sipas raportit, Gjenerata Z (të lindur midis viteve 1995–2012) po shfaq një prirje në rritje për filmat e animuar.

Përqindja e adoleshentëve që preferojnë animacionin ndaj filmave me aktorë është rritur nga 42% në 48.5% brenda një viti.

Kjo prirje nuk kufizohet vetëm te më të rinjtë, rreth 48% e të anketuarve 19–24 vjeç po ashtu preferojnë filmat e animuar, sipas të dhënave të Variety. Raporti tregon se filmave, videolojërave dhe koncerteve janë formatet që të rinjtë preferojnë t’i ndajnë me miqtë e tyre.

Për vitin e dytë radhazi, shikimi i një filmi të ri në kinema mbetet aktiviteti më i pëlqyer i fundjavës, nëse çmimi nuk përbën pengesë.

Marrëdhënia me median tradicionale

Të rinjtë ende vlerësojnë përvojën e përbashkët të kinemasë, por mënyra e konsumimit të përmbajtjes ka ndryshuar ndjeshëm.

Rreth 57% e të anketuarve pohojnë se shikojnë më shumë filma dhe seriale sesa brezat e mëparshëm, por80% prej tyre ndjekin këto përmbajtje në platforma si YouTube dhe TikTok, në vend të televizionit apo kinemave tradicionale.

Në lidhje me mënyrën se si portretizohen marrëdhëniet në ekran, 60.9% e të rinjve thanë se preferojnë që romancat të fokusohen më shumë te miqësia midis çifteve sesa te aspektet seksuale, 48.4% besojnë se ka tepër përmbajtje seksuale në filmat e serialet aktuale.

Sa i përket titujve më të pëlqyer, adoleshentët përmendën “Stranger Things”, “Wednesday”, “SpongeBob SquarePants” dhe “Spider-Man” si programet dhe filmat e tyre të preferuar.

Raporti thekson se të rinjtë amerikanë vazhdojnë të jenë të lidhur me kinemanë dhe serialet, por mënyra si i konsumojnë ka evoluar: më shumë online, më shumë në shoqëri, dhe me interes të veçantë për përmbajtje kreative dhe të animuar.

Studimi përfshiu 1,500 të anketuar amerikanë të moshës 10 deri 24 vjeç, të dhënat u mblodhën midis 13 dhe 25 gushtit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

146 vjet nga suksesi i parë i llambës elektrike të Thomas Edisonit

Published

on

Në tetor 1879, shpikësi Thomas Edison arriti suksesin e tij të parë të madh me llambën elektrike ndriçuese, duke shënuar një moment historik në zhvillimin e teknologjisë së ndriçimit.

Pas mijëra përpjekjesh të pasuksesshme në laboratorin e tij në Menlo Park, New Jersey, Edison filloi testimet me një filament karboni tepër të hollë sa një fije floku, i cili arrinte të ndriçonte pa u shkrirë nga nxehtësia e elektricitetit.

Rezultati ishte mbresëlënës: llamba qëndroi ndezur për 40 orë, duke u bërë eksperiment i parë i suksesshëm i këtij lloji.

I entuziazmuar, Edison deklaroi para bashkëpunëtorëve: “Nëse arrita ta bëj të ndriçojë për 40 orë, mund ta bëj të ndriçojë për 100 orë.”

Ky zbulim shënoi fillimin e punës për sistemin e parë praktik të ndriçimit elektrik, i cili më vonë do të furnizonte me energji 85 shtëpi në qytetin e New Yorkut, të pajisura me qarqe elektrike dhe llamba ndriçuese nga kompania e Edisonit.

Pra, para 146 vitesh, nisi epoka e ndriçimit modern, një arritje që ndryshoi përgjithmonë mënyrën se si njerëzimi jeton dhe punon. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara