Bota

Sistemi akuaponikë izraelit mund të ripërcaktojë bujqësinë e qëndrueshme

Published

on

Studiuesit izraelitë zhvilluan një sistem novator akuaponikë që premton të revolucionarizojë prodhimin e qëndrueshëm të ushqimit duke minimizuar ndikimin mjedisor.

Sistemi akuaponikë është një metodë që kombinon kultivimin e peshkut me kultivimin hidroponik të perimeve, duke krijuar një mjedis simbiotik ku mbetjet e peshkut përdoren për të ushqyer bimët. Në akuaponikën tradicionale, peshqit rriten në depozita, dhe uji që përmban mbetjet e tyre, (efluent) qarkullohet në bimë. Bimët thithin lëndët ushqyese nga mbetjet e peshkut, duke filtruar në mënyrë efektive ujin, i cili më pas riqarkullohet përsëri në rezervuarët e peshkut.

Por një ekip studiuesish në Universitetin Ben-Gurion po e çon akuaponikën një hap më tej.

Sistemi i tyre me unazë të mbyllur jo vetëm që ripërdor rrjedhjen, por gjithashtu trajton mbetjet e ngurta të peshkut përmes tretjes anaerobe – një proces në të cilin mikroorganizmat shpërbëjnë materialin organik në mungesë të oksigjenit, duke rikuperuar energji dhe lëndë ushqyese. Ky proces rezulton në një njësi mbetjesh pothuajse zero, e cila redukton ndjeshëm ndikimin mjedisor.

Për sa i përket prodhimit të perimeve, ne e rritëm atë me mbi dy dhe besoj se mund të dyfishohet pothuajse shumë shpejt”, tha udhëheqësi i kërkimit, profesor Amit Gross për Shërbimin e Shtypit të Izraelit. Gross është drejtor i Institutit Zuckerberg për Kërkimin e Ujit në Institutin Jacob Blaustein të BGU për Kërkimin e Shkretëtirës.

Me inovacionin, ai tha për TPS-IL, “Ne zvogëlojmë sasinë e mbeturinave të prodhuara nga sistemi në mënyrë që të gjitha të trajtohen në vend, dhe kjo kursen shumë përpjekje për sa i përket ngarkesës mjedisore dhe energjisë dhe kostove që lidhen me praktikën e akuaponikës”.

Pas më shumë se dy vjet testimi, sistemi arriti produktivitet 1.6 herë më të lartë të bimëve për njësi sipërfaqe, përdori 2.1 herë më pak ujë dhe konsumoi 16% më pak energji për kilogram ushqim në krahasim me sistemet konvencionale akuaponike.

Ndikimi i mundshëm i këtij sistemi është i madh. Llogaritjet e Gross sugjerojnë se shkallëzimi i sistemit për të prodhuar rreth një ton peshk mund të eliminojë nevojën për energji të jashtme, të kërkojë më pak se 1% shkëmbim uji dhe të prodhojë mbetje të papërfillshme.

Ndërsa akuaponika nuk është projektuar kryesisht për të kapur dioksidin e karbonit, sistemi izraelit kontribuon në “sekuestrimin” e karbonit, pjesërisht sepse peshqit kanë një gjurmë më të vogël karboni dhe pjesërisht për shkak të efikasitetit energjetik të procesit.

Kombinimi i rritjes së peshkut me prodhimin e perimeve dhe parandalimi i mbeturinave është një fitore e favorshme“, tha ai.

Bota

Tregjet e aksioneve në Evropë tërhiqen pasi Trump dyfishon tarifat për çelikun

Published

on

By

Aksionet evropiane po shënojnë një fillim kryesisht negativ të javës dhe muajit të ri të tregtimit, raporton CNBC.

Indeksi rajonal Stoxx 600 ka rënë për 0.18 për qind, ndërsa CAC 40 i Francës dhe DAX i Gjermanisë kanë rënë përkatësisht për 0.43 për qind dhe 0.22 për qind.

Megjithatë, FTSE 100 i Mbretërisë së Bashkuar është rritur për 0.08 për qind, i ndihmuar nga një rritje prej 0.57 për qind në aksionet e naftës dhe gazit, pasi çmimet u rritën.

Aksionet e industrisë së automjeteve ranë për 1.4 për qind, mes frikës se një sërë zhvillimesh të fundit në lidhje me tarifat e propozuara nga Trump mund të çojnë në tarifa më të rrepta për këtë sektor, veçanërisht pasi presidenti amerikan njoftoi papritur një rritje të tarifave për çelikun në 50 për qind.

Aksionet e teknologjisë, të ndjeshme ndaj rrezikut, ranë për 1 për qind.

Continue Reading

Bota

​Kina akuzon SHBA-në për “shkelje të rëndë” të marrëveshjes tregtare

Published

on

By

Kina thotë se SHBA-ja ka “shkelur shumë rëndë” marrëveshjen e tyre tregtare dhe se do të marrë masa të forta për të mbrojtur interesat e saj, raporton BBC.

Ministria e Tregtisë e Kinës tha se Uashingtoni ka “dëmtuar seriozisht” marrëveshjen e arritur gjatë bisedimeve në Gjenevë muajin e kaluar, kur të dy vendet ulën tarifat mbi mallrat e importuara nga njëri-tjetri.

Zëdhënësi shtoi se veprimet e SHBA-së gjithashtu kanë shkelur rëndë konsensusin e arritur gjatë një telefonate në janar midis liderit kinez Xi Jinping dhe presidentit Donald Trump.

Komentet vijnë pasi Trump tha të premten se Kina kishte “shkelur absolutisht marrëveshjen me ne”.

Presidenti i SHBA-së nuk dha detaje, por Përfaqësuesi i Tregtisë Jamieson Greer më vonë tha se Kina nuk kishte hequr barrierat jo-tarifore siç ishte rënë dakord në marrëveshje.

Nën armëpushimin tregtar të arritur në maj në një takim në Gjenevë, SHBA-ja uli tarifat e vendosura mbi mallrat nga Kina nga 145 për qind në 30 për qind. Tarifat hakmarrëse të Kinës mbi mallrat amerikane ranë nga 125 për qind në 10 për qind.

Të hënën, Pekini tha se shkeljet e SHBA-së përfshinin ndalimin e shitjes së softuerit për dizajnin e çipave në kompanitë kineze, paralajmërimin kundër përdorimit të çipave të prodhuar nga gjiganti kinez i teknologjisë Huawei, dhe anulimin e vizave për studentët kinezë.

Marrëveshja e arritur në Gjenevë erdhi si një surprizë për shumë analistë, pasi dukej se të dy palët ishin shumë larg në shumë çështje tregtare.

Kjo tregoi se gjatë bisedimeve ballë për ballë, Uashingtoni dhe Pekini mund të arrijnë marrëveshje.

Por, ndërsa retorika po rritet sërish, brishtësia e armëpushimit aktual është theksuar dhe jep një tregues se sa sfiduese mund të jetë arritja e një marrëveshjeje afatgjatë tregtare.

Continue Reading

Bota

Nawrocki fiton zgjedhjet presidenciale në Poloni

Published

on

By

Kandidati nacionalist opozitar, Karol Nawrocki, ka fituar rundin e dytë të zgjedhjeve presidenciale në Poloni me 50.89 për qind të votave, sipas komisionit të zgjedhjeve, duke i dhënë një goditje agjendës reformuese të qeverisë proevropiane të Polonisë.

Rivali i tij, Rafal Trzaskowski, kryetar liberal i Varshavës dhe aleat i qeverisë së udhëhequr nga Donald Tusk, mori 49.11 për qind të votave, raporton Reuters.

Një ‘exit poll’, të dielën, e kishte paraparë Trzaskowskin fitues.

Nawrocki, 42-vjeçar, historian euroskeptik, i cili kishte udhëhequr një institut përkujtimor, ka bërë fushatë duke premtuar se do të siguronte që politikat ekonomike dhe sociale do të favorizonin polakët karshi nacionaliteteve të tjera, përfshirë refugjatët nga Ukraina fqinje.

Boksieri amator fitoi pavarësisht se e kaluara e tij dominoi ditët e fundit të fushatës presidenciale – nga pyetjet për blerjen e një banese nga një pensionist, deri te pranimi se ai kishte marrë pjesë në përleshje të orkestruara.

Përderisa Parlamenti i Polonisë ka më së shumti pushtet, presidenti mund t’i vërë veton ligjeve, ndërsa votimi u përcoll me interesim në Ukrainë, si dhe në Rusi, në Shtetet e Bashkuara dhe në Bashkimin Evropian.

Nawrocki, i mbështetur nga partia Ligj dhe Drejtësi (PiS), pritet të vazhdojë politikat e paraardhësit të tij, presidentit Andrzej Duda, po ashtu aleat i partisë më të madhe opozitare, përfshirë bllokimin e çfarëdo përpjekjeje nga qeveria për të lejuar abortin apo për reformimin e gjyqësorit.

Në mediat sociale, Duda falënderoi polakët për pjesëmarrje të madhe në zgjedhje. Dalja në votime ishte 71.31 për qind, tha komisioni i zgjedhjeve, që përbën rekord për balotazhin presidencial.

Ju faleminderit! Që morët pjesë në zgjedhjet presidenciale. Që dolët. Që kryet obligimin tuaj qytetar. Që morët përgjegjësinë për Poloninë. Urime fituesit! Qëndro e fortë, Poloni!”, shkroi Duda në rrjetin social X./REL/

Continue Reading

Bota

Von der Leyen: Evropa duhet të forcojë mbrojtjen, të pranojë Ukrainën në BE

Published

on

By

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, ka theksuar se Evropa duhet të mbrojë pavarësinë e saj duke rritur shpenzimet për mbrojtjen dhe duke integruar Ukrainën në Bashkimin Evropian.

Ajo ka përmendur katër detyrat kryesore që BE-ja duhet të realizojë për të arritur këto synime, duke përfshirë forcimin e kapacitetit të mbrojtjes, rritjen e inovacionit për rritjen ekonomike, zgjerimin e BE-së dhe forcimin e demokracisë për të mbrojtur shtetet anëtare nga kërcënimet e brendshme dhe të jashtme.

Sipas von der Leyen, një nga arritjet më të mëdha është angazhimi për të ofruar deri në 800 miliardë euro fonde për mbrojtjen, një veprim që, siç tha ajo, ishte i pamundur vetëm pak vite më parë.

Fakti që tani po ofrojmë deri në 800 miliardë euro fonde për mbrojtjen ishte i pamundur vetëm pak vite më parë,” theksoi Presidentja e Komisionit Evropian. “Po e bëjmë këtë sepse duam të mbrojmë paqen me të gjitha forcat tona.

Von der Leyen paralajmëroi gjithashtu se një rend i ri ndërkombëtar do të shfaqet deri në fund të kësaj dekade, dhe se Evropa duhet të luajë një rol aktiv në formësimin e këtij rendi të ri për të shmangur pasojat e tij për kontinentin dhe për botën.

Ajo theksoi se zgjerimi i BE-së është një detyrë kyçe, duke e konsideruar anëtarësimin e Ukrainës, Moldavisë, vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe Gjeorgjisë si një hap të rëndësishëm për forcimin e Bashkimit Evropian.

Jam thellësisht e bindur se historia tani po na thërret. Ashtu si në vitin 1989, kur era e ndryshimit përfshiu Evropën,” përfundoi von der Leyen, duke sugjeruar se momenti aktual është një mundësi për ndryshime thelbësore në rajon.

Continue Reading

Të kërkuara