Bota

Sistemi akuaponikë izraelit mund të ripërcaktojë bujqësinë e qëndrueshme

Published

on

Studiuesit izraelitë zhvilluan një sistem novator akuaponikë që premton të revolucionarizojë prodhimin e qëndrueshëm të ushqimit duke minimizuar ndikimin mjedisor.

Sistemi akuaponikë është një metodë që kombinon kultivimin e peshkut me kultivimin hidroponik të perimeve, duke krijuar një mjedis simbiotik ku mbetjet e peshkut përdoren për të ushqyer bimët. Në akuaponikën tradicionale, peshqit rriten në depozita, dhe uji që përmban mbetjet e tyre, (efluent) qarkullohet në bimë. Bimët thithin lëndët ushqyese nga mbetjet e peshkut, duke filtruar në mënyrë efektive ujin, i cili më pas riqarkullohet përsëri në rezervuarët e peshkut.

Por një ekip studiuesish në Universitetin Ben-Gurion po e çon akuaponikën një hap më tej.

Sistemi i tyre me unazë të mbyllur jo vetëm që ripërdor rrjedhjen, por gjithashtu trajton mbetjet e ngurta të peshkut përmes tretjes anaerobe – një proces në të cilin mikroorganizmat shpërbëjnë materialin organik në mungesë të oksigjenit, duke rikuperuar energji dhe lëndë ushqyese. Ky proces rezulton në një njësi mbetjesh pothuajse zero, e cila redukton ndjeshëm ndikimin mjedisor.

Për sa i përket prodhimit të perimeve, ne e rritëm atë me mbi dy dhe besoj se mund të dyfishohet pothuajse shumë shpejt”, tha udhëheqësi i kërkimit, profesor Amit Gross për Shërbimin e Shtypit të Izraelit. Gross është drejtor i Institutit Zuckerberg për Kërkimin e Ujit në Institutin Jacob Blaustein të BGU për Kërkimin e Shkretëtirës.

Me inovacionin, ai tha për TPS-IL, “Ne zvogëlojmë sasinë e mbeturinave të prodhuara nga sistemi në mënyrë që të gjitha të trajtohen në vend, dhe kjo kursen shumë përpjekje për sa i përket ngarkesës mjedisore dhe energjisë dhe kostove që lidhen me praktikën e akuaponikës”.

Pas më shumë se dy vjet testimi, sistemi arriti produktivitet 1.6 herë më të lartë të bimëve për njësi sipërfaqe, përdori 2.1 herë më pak ujë dhe konsumoi 16% më pak energji për kilogram ushqim në krahasim me sistemet konvencionale akuaponike.

Ndikimi i mundshëm i këtij sistemi është i madh. Llogaritjet e Gross sugjerojnë se shkallëzimi i sistemit për të prodhuar rreth një ton peshk mund të eliminojë nevojën për energji të jashtme, të kërkojë më pak se 1% shkëmbim uji dhe të prodhojë mbetje të papërfillshme.

Ndërsa akuaponika nuk është projektuar kryesisht për të kapur dioksidin e karbonit, sistemi izraelit kontribuon në “sekuestrimin” e karbonit, pjesërisht sepse peshqit kanë një gjurmë më të vogël karboni dhe pjesërisht për shkak të efikasitetit energjetik të procesit.

Kombinimi i rritjes së peshkut me prodhimin e perimeve dhe parandalimi i mbeturinave është një fitore e favorshme“, tha ai.

Bota

Rutte: Pres nesër një marrëveshje konkrete mbi garancitë e “koalicionit të të vullnetshmëve” për Ukrainën

Published

on

By

Shefi i NATO-s tha se pret që nesër të jetë më e qartë se çfarë garancish sigurie mund t’i ofrojë Ukrainës i ashtuquajturi koalicion i të vullnetshmëve.

Mark Rutte do të merr pjesë në një takim në Paris të enjten me kryeministrin britanik Keir Starmer, presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky dhe liderë të tjerë evropianë.

Në një konferencë për media në Bruksel pas takimit me presidentin estonez Alar Karis, Rutte tha se marrëveshja duhet të hapë rrugën për bisedime më intensive me palën amerikane mbi rolin e tyre në garancitë e sigurisë./D.B/KP

Continue Reading

Bota

Stuhi në Kroaci, përmbyten disa qytete bregdetare

Published

on

By

Disa qytete bregdetare në Kroaci janë prekur nga përmbytjet pas stuhive të forta që goditën vendin të martën.

Moti ekstrem preku veçanërisht zonat kufitare të Sllovenisë dhe Kroacisë, veçanërisht Gadishullin e Istrias.

Në qytetin kroat të Novigradit, një azil pleqsh, një shkollë fillore dhe një palestër sportive përjetuan përmbytje.

Falë Zotit, askush nuk u lëndua. Të gjithë banorët janë mirë. Përveç dëmeve materiale, nuk ndodhi asgjë serioze”, ka thënë Morena Stanivukoviq, drejtoresha e azilit të pleqve.

Jetët njerëzore shpëtohen dhe kjo është gjëja më e rëndësishme”, ka thënë Stanivukoviq.

Shumë banorë, së bashku me shërbimet e emergjencës, ndihmuan në riparimin e dëmeve./D.B/EO

Continue Reading

Bota

Të paktën 21,000 fëmijë me aftësi të kufizuara në Gaza që nga fillimi i luftës

Published

on

By

Të paktën 21,000 fëmijë në Gaza kanë mbetur të paaftë që nga fillimi i luftës midis Izraelit dhe Hamasit më 7 tetor 2023, tha të mërkurën një komitet i Kombeve të Bashkuara.

Rreth 40,500 fëmijë kanë pësuar “lëndime të reja të lidhura me luftën” në gati dy vitet që nga fillimi i luftës, me më shumë se gjysmën e tyre të mbetur të paaftë, tha Komiteti i OKB-së për të Drejtat e Personave me Aftësi të Kufizuara.

Ushtria izraelite u zhvendos më thellë në Qytetin e Gazës të mërkurën, me ushtarë dhe tanke që shtynë Sheikh Radwan, një nga lagjet më të mëdha dhe më të mbushura me njerëz të qendrës urbane, shkruan TheGuardian.

Ushtria izraelite tha në një deklaratë të mërkurën se do të vazhdojë të veprojë kundër “organizatave terroriste” në Gaza dhe të “eliminojë çdo kërcënim” që i paraqitet Izraelit./D.B/KP

Continue Reading

Bota

Kim Jong-un premton të bëjë gjithçka për të ndihmuar Moskën pas takimit me Putinin

Published

on

By

Presidenti rus Vladimir Putin e ka ftuar Kim Jong-un e Koresë së Veriut të vizitojë Rusinë gjatë një takimi të gjatë në Pekin, në prag të paradës më të madhe ushtarake të Kinës, ndërsa Kim premtoi të bëjë “gjithçka që mundet për të ndihmuar” Moskën.

Ftesa, e bërë nëpërmjet përkthyesve dhe e shfaqur në një video të publikuar nga Kremlini, erdhi ndërsa presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelenskyy, akuzoi Putinin se po demonstronte “pandëshkueshmërinë” e tij me sulme të reja ndaj Ukrainës gjatë natës, shkruan BBC.

Putin dhe Kim, udhëheqësit autoritarë të Rusisë dhe Koresë së Veriut, ishin në kryeqytetin kinez si të ftuar të presidenti Xi Jinping për një ceremoni që shënonte 80-vjetorin e përfundimit të luftës së dytë botërore, e njohur në Kinë si lufta e rezistencës kundër agresionit japonez.

Koreja e Veriut e ka mbështetur Rusinë në luftën e saj kundër Ukrainës me armë dhe trupa.

Të dy udhëheqësit u shfaqën përkrah Xi në hapjen e ceremonisë të së mërkurës, duke folur ndërsa ecnin krah për krah në tapetin e kuq në sheshin Tiananmen. Besohet të jetë hera e parë që të tre udhëheqësit kanë qenë në të njëjtin vend së bashku.

Në një takim dypalësh që zgjati më shumë se dy orë, Kim u incizua duke i thënë Putinit “shihemi së shpejti” dhe duke e përqafuar për lamtumirë.

“Po ju presim, ejani të na vizitoni”, u përgjigj Putin.

Një vizitë në Rusi do të ishte vetëm hera e tretë që Kim udhëton jashtë vendit në gjashtë vjet. E para ishte në lindjen e largët të Rusisë në vitin 2023 dhe e dyta vizita e kësaj jave në Pekin, duke mbërritur me një tren të blinduar.

Koreja e Veriut është bërë një mbështetje kyçe ruse që kur vendi pushtoi Ukrainën në vitin 2022. Pheniani dërgoi armë, përfshirë predha artilerie dhe raketa në Rusi për luftën dhe mijëra trupa për të luftuar në rajonin Kursk të Rusisë, ku forcat ukrainase kishin bërë një inkursion ndërkufitar, megjithëse vendosja fillimisht u refuzua.

Rusia dhe Koreja e Veriut vitin e kaluar nënshkruan një marrëveshje që i detyron ato reciprokisht të ofrojnë “ndihmë ushtarake dhe të tjera” në rast se tjetra sulmohet.

Putin falënderoi Korenë e Veriut për dërgimin e trupave për të luftuar kundër Ukrainës, duke i përshkruar si luftues “me guxim dhe heroik” në rajonin Kursk./D.B/EO

Continue Reading

Të kërkuara