Lajmet

Sipas një studimi, COVID-i qëndron me muaj në trupin tuaj

Gjetjet dhe teknikat nuk janë shqyrtuar ende nga shkencëtarë të pavarur.

Published

4 years ago

January 1, 2022

Betim Gashi

Një studim zbuloi se koronavirusi që shkakton COVID-19 mund të përhapet brenda disa ditësh nga rrugët e frymëmarrjes deri në zemër, tru dhe pothuajse në çdo sistem organesh në trup, ku mund të vazhdojë të qëndrojë për muaj të tërë.

Në një analizë që konsiderohet si më gjithëpërfshirësja deri më sot lidhur me shpërndarjen dhe qëndrueshmërinë e virusit SARS-CoV-2 në trup dhe në tru, shkencëtarët në Institutin Kombëtar të Shëndetësisë (IKSh) në SHBA thanë se kanë zbuluar që patogjeni është i aftë të riprodhohet në qelizat njerëzore edhe përtej traktit respirator.

Rezultatet, të cilat u publikuan në internet të shtunën dhe janë duke u shqyrtuar për botim në revistën shkencore Nature, tregojnë se pastrimi i vonuar viral është një kontribues i mundshëm në simptomat e vazhdueshme që përjetojnë personat që vuajnë nga pasojat afatgjata të COVID. Autorët thanë se të kuptuarit e mekanizmave sipas të cilave virusi vazhdon të qëndrojë në organizëm, së bashku me reagimin e trupit ndaj çdo rezervuari viral, mund të ndihmojë në përmirësimin e kujdesit për ata që janë të prekur nga këto pasoja.

“Kjo është një punë jashtëzakonisht e rëndësishme”, tha Ziyad Al-Aly, drejtor i qendrës së epidemiologjisë klinike në Sistemin e Kujdesit Shëndetësor të Çështjeve të Veteranëve St. Louis në Misuri, i cili ka udhëhequr studime të veçanta për efektet afatgjata të Covid-19. “Për një kohë të gjatë, ne kemi qenë të paqartë për arsyet pse Covid-i afatgjatë duket se prek kaq shumë sisteme organesh. Ky studim hedh pak dritë dhe mund të ndihmojë në shpjegimin e arsyes pse pasojat afatgjatë të Covid-it mund të prekin edhe njerëzit që kishin një sëmundje akute të butë ose asimptomatike”.

Gjetjet dhe teknikat nuk janë shqyrtuar ende nga shkencëtarë të pavarur dhe kryesisht kanë të bëjnë me të dhënat e mbledhura nga rastet fatale të Covid-it, jo nga pacientët me Covid afatgjatë ose me “pasojat post-akute të SARS-CoV-2”, siç quhet ndryshe.

Gjetjet kontestuese

Prirja e koronavirusit për të infektuar qelizat jashtë rrugëve të frymëmarrjes dhe të mushkërive është e kontestuar, pasi studime të shumta japin prova pro dhe kundër kësaj mundësie.

Studimi i kryer në Institutin Kombëtar të Shëndetësisë (IKSH) në Bethesda, Maryland, bazohet në marrjen e mostrave të shumtë dhe analizën e indeve të marra gjatë autopsisë së 44 pacientëve që vdiqën pasi u infektuan me koronavirus gjatë vitit të parë të pandemisë në SHBA.

Ngarkesa e infeksionit jashtë traktit respirator dhe koha e nevojshme për të pastruar virusin nga indet e infektuara nuk përcaktohen mirë, veçanërisht në tru, shkroi Daniel Chertow, i cili drejton seksionin e patogjenëve në zhvillim në IKSh, bashkë me kolegët e tij.

Grupi zbuloi ARN të SARS-CoV-2 në pjesë të shumta të trupit, duke përfshirë zona në të gjithë trurin, pas plot 230 ditësh nga shfaqja e simptomave të para. Kjo mund të shkaktojë infektimin me grimca të dëmtuara të virusit, i cili është përshkruar në infektimin e vazhdueshëm me virusin e fruthit, thanë ata.

“Ne nuk e kuptojmë plotësisht Covid-in afatgjatë, por këto ndryshime mund të shpjegojnë simptomat e vazhdueshme”, tha Raina MacIntyre, profesore e biosigurisë globale në Universitetin e Uellsit të Ri Jugor në Sidnei. MacIntyre nuk ishte pjesë e këtij studimi, për të cilin ajo tha se “ofron një paralajmërim për pakujdesshmërinë lidhur me infektimin masiv te fëmijët dhe të rriturit”.

Lajmet

Rritet importi i energjisë elektrike, bie prodhimi i thëngjillit në Kosovë

Published

10 hours ago

October 16, 2025

UBTnews

Agjencia e Statistikave të Kosovës bën të ditur se gjatë muajit gusht të vitit 2025, energjia elektrike bruto në dispozicion ishte 502.12 GWh, kurse konsumi i energjisë elektrike ishte 411.92 GWh ose 1.29 për qind më i madh sesa në muajin e njëjtë të vitit paraprak.

Sipas ASK-së, pjesëmarrja e energjisë elektrike alternative në kuadër të konsumit të përgjithshëm ishte 7.78 për qind.

Agjencia e Statistikave të Kosovës njofton se importi i energjisë elektrike në gusht të këtij viti është rritur 69.95 për qind krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit të kaluar. Sipas ASK-së ka shënuar rënie prodhimi bruto nga termocentralet në KEK.

ASK njofton po ashtu se importi i energjisë elektrike në gusht të vitit 2025 ishte 360.623 GWh, ndërsa në periudhën e njëjtë të vitit të kaluar, importi ishte 212,197 GWh ose 148. 432 GWh më shumë.

Kurse eksporti i energjisë elektrike në të njëjtën periudhë ishte 243.28 GWh (këtu janë të përfshira edhe sasitë e transmisionit).

Ndërsa, sipas ASK-së prodhimi i thëngjillit për muajin gusht 2025 ishte rreth 495.66 mijë ton, që paraqet një rënie prej 18.68 për qind në krahasim me të njëjtin muaj të vitit të kaluar./KP

Lajmet

Gjermania konfiskon 720 milionë euro nga asetet e ngrira të bankës ruse

Published

10 hours ago

October 16, 2025

UBTnews

Gjykata e Lartë gjermane synon të konfiskojë rreth 720 milionë euro nga asetet e ngrira të një institucioni financiar rus, njoftoi sot sistemi gjyqësor në landin qendror Hesen.

Sipas autoriteteve, janë hapur procedura të posaçme me kërkesë të Zyrës Federale të Prokurorit të Përgjithshëm, raporton ATSH.

Banka ishte përfshirë në listën e embargos së Bashkimit Evropian ndaj Rusisë në qershor të vitit 2022, pas pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia në shkurt të atij viti, thuhet në një deklaratë.

Si pasojë, të gjitha pasuritë e kompanisë në institucionet financiare dhe kreditore evropiane u ngrinë në përgjigje të sulmit ndaj Ukrainës.

Pak pas vendosjes së sanksioneve, persona të panjohur në bankë thuhet se kanë tentuar të tërheqin fondet, por urdhri përkatës elektronik i transferimit nuk është ekzekutuar.

Sipas procedurave, paratë do të konfiskohen në favor të arkës shtetërore./KP

Lajmet

Bie numri i lindjeve në Kosovë

Published

10 hours ago

October 16, 2025

UBTnews

Në muajin gusht të këtij viti janë regjistruar 2 mijë e 516 lindje (brenda dhe jashtë Kosovës). Prej këtyre lindjeve të regjistruara, 1 mijë e 284 lindje janë meshkuj dhe 1 mijë e 232 lindje janë femra.

Sipas Agjencisë së Statistikave të Kosovës (ASK), në muajin gusht 2025 ka rënie të numrit të lindjeve me rreth 6.4 për qind, krahasuar me muajin korrik 2025.

Ndërkaq, gjatë muajit gusht 2025 janë regjistruar gjithsej 914 raste të vdekjeve (brenda dhe jashtë Kosovës). Nga gjithsej vdekje të regjistruara, 515 janë meshkuj dhe 399 janë femra. Krahasuar me muajin korrik 2025, në muajin gusht janë regjistruar 4,3% më shumë raste të vdekjeve.

Po ashtu sipas ASK-së, në muajin gusht 2025 janë regjistruar gjithsej 1 mijë 972 kurorëzime (brenda dhe jashtë Kosovës). Krahasuar me muajin korrik 2025, në muajin gusht ka rritje të numrit të kurorëzimeve për 59,5%.

Ndërsa, në këtë periudhë janë regjistruar 97 raste të shkurorëzimeve në Kosovë, ku krahasuar me muajin korrik 2025 ka rënie të numrit të shkurorëzimeve për (-45,2%)./KP

Lajmet

Debat i ashpër për Kosovën në Kuvendin e Shqipërisë

Published

11 hours ago

October 16, 2025

UBTnews

Kuvendi i Shqipërisë ka rrëzuar kërkesën e opozitës për një mocion me debat në lidhje me programin qeverisës për katër vitet e ardhshme. Me 73 vota kundër nga shumica, mocioni nuk kaloi, duke nxitur kështu reagime nga përfaqësues të opozitës.

Kryetari i Grupit Parlamentar të Partisë Socialiste, Taulant Balla, u shpreh se kërkesa e opozitës ishte e mangët dhe në kundërshtim me rregulloren e Kuvendit.

“Opozita nuk ka vullnet për debat real, ndaj dhe kërkesat e tyre nuk janë të plota”, tha Balla.

Debatet në seancë gjatë ditës së sotme, u përqendruan edhe rreth Kosovës, ka raportuar Euronews.

Kryetari i Partisë Demokratike, Sali Berisha e quajti kryeministrin Edi Rama “shërbëtor të Vuçiçit”, ndërsa kritikoi edhe mungesën e një rezolute në Kuvend për gjenocidin serb në Kosovë. Poashtu edhe deputeti demokrat Tomor Alizoti e kritikoi mungesën e trajtimit të çështjes së Kosovës në programin qeverisës.

“Asnjë fjalë për Kosovën, asnjë qëndrim i qartë për rezolutën për gjenocidin. Kjo është një turp publik”, tha Alizoti.

Pjesë e debatit u bë edhe deputeti i PS-së, Ardit Bido, i cili tha se në Kuvend po dëgjohen deklarata që përshkruajnë liderët e UÇK-së si të akuzuar për gjenocid në Serbi – një gjë që, sipas tij, nuk e ka bërë as vetë Serbia. Berisha e mohoi këtë, duke e akuzuar Bidon për deformim të deklaratave.

Më vonë, përmes një video-mesazhi, Bido tha se nuk iu përgjigj dot Berishës në foltore për shkak të një problemi familjar, ndërsa sqaroi se deklarata për gjenocidin ishte bërë nga Tritan Shehu, jo nga Berisha.

Tutje gjatë këtij debati dhe në këtë seancë të Kuvendit, kreu i Partisë Republikane, Fatmir Mediu, deklaroi se do të marrë pjesë në protestën e së premtes në Tiranë në mbështetje të UÇK-së, duke theksuar se atje do të jetë si qytetar, jo si politikan.

Balla konfirmoi se kryeministri Edi Rama nuk do të marrë pjesë në protestë me arsyetimin se prezenca e tij do të politizonte ngjarjen./EO