Lajmet

Sipas një studimi, COVID-i qëndron me muaj në trupin tuaj

Gjetjet dhe teknikat nuk janë shqyrtuar ende nga shkencëtarë të pavarur.

Published

on

Një studim zbuloi se koronavirusi që shkakton COVID-19 mund të përhapet brenda disa ditësh nga rrugët e frymëmarrjes deri në zemër, tru dhe pothuajse në çdo sistem organesh në trup, ku mund të vazhdojë të qëndrojë për muaj të tërë.

Në një analizë që konsiderohet si më gjithëpërfshirësja deri më sot lidhur me shpërndarjen dhe qëndrueshmërinë e virusit SARS-CoV-2 në trup dhe në tru, shkencëtarët në Institutin Kombëtar të Shëndetësisë (IKSh) në SHBA thanë se kanë zbuluar që patogjeni është i aftë të riprodhohet në qelizat njerëzore edhe përtej traktit respirator.

Rezultatet, të cilat u publikuan në internet të shtunën dhe janë duke u shqyrtuar për botim në revistën shkencore Nature, tregojnë se pastrimi i vonuar viral është një kontribues i mundshëm në simptomat e vazhdueshme që përjetojnë personat që vuajnë nga pasojat afatgjata të COVID. Autorët thanë se të kuptuarit e mekanizmave sipas të cilave virusi vazhdon të qëndrojë në organizëm, së bashku me reagimin e trupit ndaj çdo rezervuari viral, mund të ndihmojë në përmirësimin e kujdesit për ata që janë të prekur nga këto pasoja.

“Kjo është një punë jashtëzakonisht e rëndësishme”, tha Ziyad Al-Aly, drejtor i qendrës së epidemiologjisë klinike në Sistemin e Kujdesit Shëndetësor të Çështjeve të Veteranëve St. Louis në Misuri, i cili ka udhëhequr studime të veçanta për efektet afatgjata të Covid-19. “Për një kohë të gjatë, ne kemi qenë të paqartë për arsyet pse Covid-i afatgjatë duket se prek kaq shumë sisteme organesh. Ky studim hedh pak dritë dhe mund të ndihmojë në shpjegimin e arsyes pse pasojat afatgjatë të Covid-it mund të prekin edhe njerëzit që kishin një sëmundje akute të butë ose asimptomatike”.

Gjetjet dhe teknikat nuk janë shqyrtuar ende nga shkencëtarë të pavarur dhe kryesisht kanë të bëjnë me të dhënat e mbledhura nga rastet fatale të Covid-it, jo nga pacientët me Covid afatgjatë ose me “pasojat post-akute të SARS-CoV-2”, siç quhet ndryshe.

Gjetjet kontestuese

Prirja e koronavirusit për të infektuar qelizat jashtë rrugëve të frymëmarrjes dhe të mushkërive është e kontestuar, pasi studime të shumta japin prova pro dhe kundër kësaj mundësie.

Studimi i kryer në Institutin Kombëtar të Shëndetësisë (IKSH) në Bethesda, Maryland, bazohet në marrjen e mostrave të shumtë dhe analizën e indeve të marra gjatë autopsisë së 44 pacientëve që vdiqën pasi u infektuan me koronavirus gjatë vitit të parë të pandemisë në SHBA.

Ngarkesa e infeksionit jashtë traktit respirator dhe koha e nevojshme për të pastruar virusin nga indet e infektuara nuk përcaktohen mirë, veçanërisht në tru, shkroi Daniel Chertow, i cili drejton seksionin e patogjenëve në zhvillim në IKSh, bashkë me kolegët e tij.

Grupi zbuloi ARN të SARS-CoV-2 në pjesë të shumta të trupit, duke përfshirë zona në të gjithë trurin, pas plot 230 ditësh nga shfaqja e simptomave të para. Kjo mund të shkaktojë infektimin me grimca të dëmtuara të virusit, i cili është përshkruar në infektimin e vazhdueshëm me virusin e fruthit, thanë ata.

“Ne nuk e kuptojmë plotësisht Covid-in afatgjatë, por këto ndryshime mund të shpjegojnë simptomat e vazhdueshme”, tha Raina MacIntyre, profesore e biosigurisë globale në Universitetin e Uellsit të Ri Jugor në Sidnei. MacIntyre nuk ishte pjesë e këtij studimi, për të cilin ajo tha se “ofron një paralajmërim për pakujdesshmërinë lidhur me infektimin masiv te fëmijët dhe të rriturit”.

Lajmet

Kriteret dhe përbërja e kandidatëve për deputetë në Kosovë

Published

on

By

Zgjedhjet e jashtëzakonshme parlamentare të 28 dhjetorit nxorrën lista kandidatësh që përfshijnë figura politike me përvojë, emra të rinj dhe personalitete nga fusha të ndryshme si arti, gazetaria, mjekësia e fusha të tjera.

Si antarësime të reja konsiderohen edhe ata që më parë ishin deputetë të një partie tjetër, si Ardian Kastrati, Shkumbin Demaliaj, Andin Hoti.

Gjithashtu shumë kandidatë të zgjedhjeve lokale që dështuan të zgjidhen kryetar komunash në zgjedhjet lokale po tentojn të fitojnë postin e deputetit në zgjedhjet parlamentare si Refki Suma, Arbër Ismajli, Bekë Berisha, Vildane Latifi, Hajrullah Çeku dhe Uran Ismaili.

Kjo tregon se partitë politike po përdorin strategji të ndryshme për të arritur votuesit në të gjithë vendin.

Sipas ligjit për zgjedhjet në Kosovë, kandidatët për deputetë përzgjidhen nga partitë politike, koalicionet ose nismat qytetare, dhe jo nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ). Çdo subjekt politik paraqet një listë kandidatësh te KQZ-ja, e cila verifikohet për përputhshmëri me ligjin zgjedhor.

Lista duhet të plotësojë kriteret ligjore, përfshirë përfaqësimin gjinor, ku të paktën 30% e kandidatëve duhet të jenë nga gjinia tjetër. Përfaqësimi i grave edhe këto zgjedhje vazhdon të mbetet përreth limiteve të kuotës gjinore të përcaktuar me ligj.

Përveç kritereve ligjore, partitë vendosin edhe kriteret e brendshme të përzgjedhjes, duke marrë parasysh angazhimin dhe aktivitetin në parti, eksperiencën profesionale, popullaritetin mes qytetarëve, si dhe balancimin gjeografik dhe gjinor. Kjo siguron që lista e kandidatëve të përfshijë një kombinim të profileve të ndryshme dhe të përfaqësojë qytete dhe zona rurale.

Edhe pse sistemi zgjedhor në Kosovë është proporcional dhe i bazuar në lista kombëtare pa ndarje zyrtare rajonale, përfaqësimi gjeografik mbetet një element i rëndësishëm për partitë gjatë përzgjedhjes së kandidatëve. Kandidatët shpesh identifikohen më shpesh me komunat ose zonat ku janë aktivë, duke reflektuar lidhjen e tyre lokale me votuesit.

Në zgjedhjet e mëparshme parlamentare të 9 shkurtit 2025, partitë kryesore mbajtën lista që përfshinin një përzierje të figurave të njohura dhe emrave lokalë nga qytete e zona rurale, gjë që ndikoi në mënyrën se si partitë u përpoqën të siguronin përfaqësim të gjerë në të gjithë vendin./FjollaGashi

Continue Reading

Lajmet

Supremja konfirmon se pensionet nuk mund të suspendohen nga akte nënligjore

Published

on

By

Gjykata Supreme ka marrë një vendim të rëndësishëm në mbrojtje të të drejtave të pensionistëve, duke konfirmuar se këto të drejta nuk mund të kufizohen përmes rregullave nënligjore dhe se barra e verifikimit nuk mund t’u ngarkohet qytetarëve, por institucioneve përgjegjëse.

Lajmin e ka bërë të ditur hulumtuesi i Institutit të Kosovës për Drejtësi (IKD), Naim Jakaj, i cili ka vlerësuar se aktgjykimi përbën një hap të madh për mbrojtjen e të drejtave sociale, sigurinë juridike dhe zbatimin e parimit se suspendimi i pensionit duhet të jetë masa e fundit dhe jo masa e parë.

Gjykata ka konfirmuar se të drejtat e pensionistëve nuk mund të kufizohen me rregulla nënligjore dhe se barra e verifikimit nuk mund t’u ngarkohet qytetarëve”, ka shkruar Jakaj.

Në aktgjykim, Gjykata Supreme ka theksuar se “suspendimi i pagesës së pensionit duhet të jetë masa e fundit (ultima ratio) dhe jo e para”, duke konstatuar se dispozitat e Udhëzimit Administrativ nr. 05/2015, që e trajtojnë moslajmërimin si shkak të domosdoshëm për suspendim dhe e shoqërojnë atë me pasoja materiale të pakthyeshme, janë të kundërligjshme.

Sipas Gjykatës, ligji ka paraparë një mekanizëm që mbështetet në verifikim aktiv nga ana e Ministrisë dhe jo në vendosjen e një barre disproporcionale ndaj pensionistëve, duke riafirmuar se përgjegjësia për verifikim dhe zbatim të ligjit u takon institucioneve shtetërore dhe jo qytetarëve përfitues të pensioneve.

Continue Reading

Lajmet

​Ekstradohet nga Zvicra për në Kosovë i kërkuari me urdhër-arrest ndërkombëtar

Published

on

By

Policia e Kosovës në koordinim dhe bashkëpunim me njësitet tjera relevante të Policisë së Kosovës dhe institucionet e drejtësisë, sot ka bërë ekstradimin e shtetasit kosovar nga Zvicra për në Republikën e Kosovës.

I dyshuari ishte arrestuar nga autoritetet zvicerane pasi që i njëjti kërkohej me urdhër-arrest ndërkombëtar të lëshuar nga institucionet e drejtësisë së Kosovës për veprën penale kanosje.

Ekstradimi u realizua falë bashkëpunimit mes institucioneve midis dy shteteve. I dyshuari pas ekstradimit u është dorëzuar njësiteve përkatëse të policisë në rajonin e Prizrenit për vazhdim të procedurave të mëtejme ligjore.

Continue Reading

Lajmet

Osmani në takim me Costa: Mirëpresim heqjen e pjesshme të masave të BE-së, synojmë largimin e plotë të tyre

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, gjatë qëndrimit në Bruksel është takuar me Presidentin e Këshillit të Bashkimit Evropian, António Costa.

Presidentja Osmani ka shkruar:

Në Bruksel u mirëprita nga Presidenti i Këshillit të Bashkimit Evropian, António Costa.

Mirëpresim vendimin e BE-së për heqjen e pjesshme të masave, përderisa shpresojmë e punojmë që, sa më parë, ato të hiqen në tërësi. Republika e Kosovës ka dëshmuar konstruktivitet, bashkëpunim e përputhshmëri të plotë me politikën e jashtme e të sigurisë të Bashkimit Evropian.

Në takim potencova se Kosova ka përmbushur të gjitha kushtet e përcaktuara nga vetë BE, sado që ato ishin të padrejta, prandaj nuk ka asnjë arsye që të pengohet e shtyhet heqja e masave të tjera të mbetura. Në anën tjetër, shpresojmë që sa më parë, të kemi përkrahjen e të gjitha shteteve anëtare që edhe Kosova, bazuar në merita, të marrë statusin e kandidatit për anëtarësim në Bashkimin Evropian.

Continue Reading

Të kërkuara