Studimi i ri nga Universiteti i Australisë Jugore ka treguar se edhe pak minuta aktivitet fizik me intensitet të lartë, si ecja e shpejtë apo vrapi i lehtë, mund të sjellin përfitime të mëdha për shëndetin e trurit tek të moshuarit.

Pikat kryesore të studimit:

Ushtrimet në formë mesatare deri në të fuqishme përmirësojnë shpejtësinë e përpunimit të mendimeve, kujtesën afatshkurtër dhe funksionet ekzekutive.

Edhe vetëm 5 minuta aktivitet në ditë mjaftojnë për të parë ndryshime pozitive në tru. Më pak aktivitet shoqërohet me rënie të aftësive njohëse, prandaj mënyra se si e kalojmë ditën ndikon drejtpërdrejt në shëndetin mendor.

“Aktivitetet që rrisin ritmin e zemrës e frymëmarrjen, si ushtrimet aerobike, ndikojnë në mënyrën se si truri mendon, planifikon e mban mend informacionin”, tha Maddison Mellow, studiuesja kryesore nga Universiteti i Australisë Jugore.

Studimi u realizua në bashkëpunim me Institutin e Kërkimeve “AdventHealth” në SHBA dhe ka analizuar të dhënat e 585 të moshuarve (65–80 vjeç) nga studimi IGNITE, duke matur kohën që kalojnë në gjumë, ulur, në lëvizje të lehta dhe në ushtrime më intensive gjatë një dite të plotë.

“Nga asnjë aktivitet fizik i fuqishëm, tek vetëm 5 minuta në ditë, ndikimi në tru ishte i jashtëzakonshëm”, shtoi Mellow.

Çfarë ndodh në tru kur njerëzit bëjnë ushtrime?

Studimi ka zbuluar se aktiviteti fizik me intensitet të lartë përmirëson:

Shpejtësinë e përpunimit të informacionit (si shpejtësia për të menduar),
Funksionin ekzekutiv (si planifikimi, fokusimi dhe shumëfishimi i detyrave),-Kujtesën afatshkurtër (ruajtja e informacionit për një kohë të shkurtër).

Nga ana tjetër, mungesa e këtij lloj aktiviteti lidhej me rezultate më të dobëta në këto fusha.

“Ka vetëm 24 orë në ditë, dhe mënyra si i ndajmë mes gjumit, qëndrimit ulur dhe lëvizjes, ndikon drejtpërdrejt në tru”, ka thënë doktoresha Audrey Collins, bashkautore e studimit.

Pse kjo është e rëndësishme?

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, deri më 2030 një në gjashtë njerëz në botë do të jetë mbi 60 vjeç.

Prandaj, përfshirja e aktivitetit fizik në jetën e përditshme është një nga mënyrat më të thjeshta dhe efektive për të ruajtur funksionet mendore teksa njerëzit plaken.

“Të rrisësh aktivitetin fizik është një nga investimet më të mira për trurin dhe mirëqenien afatgjatë. Edhe pak, vetëm 5 minuta në ditë, mund të bëjnë ndryshimin”, ka theksuar Collins.

Në vazhdim të këtij teksti lexoni se çfarë duhet të hani dhe të pini nëse keni probleme me thartirën në lukth.

Djegësira shkakton ndjenjën e shijes së hidhur në fyt, përcëllime dhe djegie, presion e dhembje në pjesën e sipërme të stomakut dhe pas eshtrave të kraharorit, mirëpo shfaqet edhe për shkak të refluksit të thartirës së lukthit.

Këto vështirësi janë të lidhura me ushqimin e pashëndetshëm, prandaj për ta mbrojtur shëndetin e lukthit, është i nevojshëm ushqimi i balancuar, t

Çaj xhenxhefili

Zieni në ujë xhenxhefilin të pastruar e të grirë në copa të madhësisë së gishtit të madh të dorës. Lëreni të qëndrojë afro dhjetë minuta dhe pastaj e pini.

Bananet

Përmban sasi minimale thartire, andaj mbron dhe qetëson stomakun e irrituar.

Qumësht bajameje

Kjo alternativë e shëndetshme e qumështit të lopës apo të dhisë ndihmon në neutralizimin e thartirës në lukth. Në qumështin e bajameve tundni smothie në të cilin do të shtoni dredhëza, banane dhe spinaq.

Fjolla tërshëre

Lukthi i irrituar kërkon ushqim të pasur me fibra, si fjollat e tërshërës. Mëngjesin filloni me një pjatë fjollash tërshëre që ju japin gjithë energjinë e nevojshme për aktivitetet ditore, mirëpo njëkohësisht do të zvogëlojnë djegësirën.

Maraja

Në ujë të vluar qitni dy lugë fara maraje. Lini të qëndrojnë gjysmë ore, shtoni një lugë të vogël mjaltë dhe e pini.

Kefiri dhe aloe vera

Ky kombinim qetëson sistemin e tretjes, por njëherësh është edhe shumë i shijshëm. Një lugë lëng aloe vere përzieni me kefir dhe e pini për kafjall.

Perimet me fletë të gjelbra

Hani sa më shumë perime me fletë të gjelbra siç janë brokoli, selinoja dhe lulelakra, që përmbajnë thartirë e ndihmojnë në luftën kundër thartirës.

Një studim i ri ndërkombëtar ka sugjeruar se konsumimi i shpeshtë i ushqimeve të shumëpërpunuara rrit rrezikun për vdekje të hershme. Studimi u zhvillua në tetë shtete, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara, ka raportuar BBC.

Çfarë janë ushqimet e shumëpërpunuara?

Janë produkte industriale që përmbajnë më shumë se pesë përbërës, shumë prej të cilëve nuk gjenden në gatimet shtëpiake, si aditivë, ëmbëltues artificialë, ngjyrues apo kimikate që përmirësojnë teksturën apo pamjen.

Disa prej këtyre ushqimeve përfshijnë: Biskota, kekë dhe ëmbëlsira të gatshme, ushqime të skuqura si patatinat, pijet e gazuara, drithërat e përpunuara për mëngjes që përmbajnë sheqer, chicken nugets, suxhukë dhe salsiçe, bukë e margarinë të prodhuara në fabrikë dhe jogurte me fruta a lëngje të ëmbëlsuara.

Çfarë tregon studimi?

Hulumtuesit kanë analizuar të dhëna nga dieta dhe vdekshmëria në vende të ndryshme: Australia, Brazili, Kanadaja, Kili, Kolumbia, Meksika, Mbretëria e Bashkuar dhe SHBA-ja. Ata kanë vlerësuar se në Mbretëri të Bashkuar dhe SHBA, ku ushqimet e përpunuara përbëjnë më shumë se gjysmën e kalorive ditore, rreth 14% e vdekjeve të hershme mund të lidhen me këto ushqime.

Në vende si Brazili apo Kolumbia, ku konsumimi është më i ulët (më pak se 20% e kalorive), ky numër bie në 4%. Në SHBA, në vitin 2018, u llogaritën rreth 124,000 vdekje të hershme të lidhura me ushqimet e shumë përpunuara. Në Mbretërinë e Bashkuar, gati 18,000.

A është faji i përpunimit?

Ekspertët theksojnë se ky lloj studimi nuk mund të vërtetojë shkaktarët direkt. Dieta, aktiviteti fizik, stili i jetesës dhe faktorët ekonomikë ndikojnë gjithashtu në shëndet. Doktori Eduardo Nilson, autor kryesor i studimit, ka theksuar se ndikimi negativ i ushqimeve të shumëpërpunua mund të vijë nga mënyra se si përpunohen industrialisht, përfshirë aditivët si aromat artificiale, ëmbëltuesit dhe emulgatorët.

Megjithatë, disa studiues janë skeptikë. Profesori Kevin McConway nga Open University ka thënë se modeli matematikor i përdorur mbështetet në shumë supozime dhe nuk mund të provojë drejtpërdrejt se vetëm ushqimet e shumëpërpunuara janë përgjegjëse për këto efekte.

Doktoresha Nerys Astbury nga Universiteti i Oksfordit ka shtuar se ka kohë që dihet se dieta të pasura me yndyrë, sheqer dhe kalori rrisin rrezikun për sëmundje kronike. Dhe shumica e ushqimeve të shumëpërpunuara janë pikërisht të tilla.

Doktori Stephen Burgess nga Universiteti i Kembrixhit ka thënë se ndonëse nuk mund të vërtetohet një shkak i drejtpërdrejtë, kur shumë studime në kultura të ndryshme arrijnë në të njëjtat përfundime, nuk mund të injorohet më ndikimi i këtyre ushqimeve.

Çfarë thotë industria ushqimore?

Federata e Ushqimeve dhe Pijeve në Britani ka reaguar duke thënë se termi “shumëpërpunuar” stigmatizon produkte si jogurti, buka apo salcat e gatshme, të cilat janë pjesë e një diete të balancuar. Ata kanë theksuar se të gjithë aditivët janë të kontrolluar dhe të sigurt nga Agjencia e Standardeve Ushqimore.

Para se t’i provoni ilaçet e barnatoreve, provoni këtë recetë shtëpiake për vena të zgjeruara dhe kapilarë të pëlcitur.

Kapilarët e pëlcitur janë enë të vogla që janë dëmtuar dhe kanë plasur nën lëkurë. Kjo çon në një pamje të njollosur, që shfaqen në fytyrë ose këmbë. Në mjekësi, shpesh quhen edhe telangjiektazi ose “venat merimangë”. Janë shfaqje e pakëndshme dhe e keqe nën lëkurë, kanë ngjyrë të kaltër, vjollcë a të kuqe.

Shkaqet e mundshme përfshijnë:

Gjenetika – trashëgimi familjare

Ekspozimi ndaj diellit – dëmton lëkurën dhe enët e gjakut

Ndryshimet hormonale – sidomos tek gratë (shtatzëni, menopauzë)

Presioni i lartë i gjakut

Alkooli – zgjeron enët e gjakut

Disa sëmundje të mëlçisë

Rosacea – një gjendje kronike e lëkurës

Trauma lokale ose masazhe të forta.

Edhe pse janë të parrezikshëm, duken keq në lëkurë, ekziston mënyra si t’i eliminoni, me ndihmën e disa përbërësve që i keni në shtëpi.

Mënyra e parë – Merr kokrra domatesh të reja prisni në feta. Vendos në vendin ku ju kanë pëlcitur kapilarët. Përdorni domate të reja, jo të pjekura. Fetat e domates lini 2-3 minuta në lëkurë. Hiqni dhe lëkurën. Këtë proces përsëriteni edhe në 10 ditët në vijim dhe kapilarët do të duhej të zhdukeshin shumë shpejt.

Mënyra e dytë – Uthullën e mollës qiteni në regjionin ku kanë pëlcitur kapilarët. Këtë procedurë përsëriteni tri herë në ditë 10 minuta. Pas katër javësh më herët, kapilarët e pëlcitur zhduken. Uthulla mund të shkaktojë rritim të lëkurës, prandaj është me rëndësi që të mos e qitni në pjesët e ndjeshme të trupit.

Këshillë: Për çdo shqetësim shëndetësor që keni, sigurohuni që të konsultoheni me mjekun tuaj. /UBT News/